Είναι αλήθεια πως ακόμα και αν κανένας άλλος κυβερνητικός τομέας δεν θεωρείται ιδιαίτερα πετυχημένος, η ομάδα της επικοινωνίας κάνει δυνατή δουλειά. Σε ένα εχθρικό μιντιακό κλίμα, με μεγάλα κανάλια και μεγάλα συμφέροντα εναντίον του ΣΥΡΙΖΑ, το επικοινωνιακό team κατορθώνει να προβάλλει το έργο και την πλευρά της κυβέρνησης έγκαιρα, συνεχώς και με τρόπο ελκυστικό.
Δηλαδή, κυρίως με πιασάρικα non papers. «Το non paper δεν θεωρείται καν έγγραφο, γι' αυτό ίσως η απόδοση "μη έγγραφο" είναι πιο εύστοχη. Είναι κείμενο μη κοινολογήσιμο σε ευρύτερο κύκλο πέραν του οργάνου στο οποίο κατατίθεται ή κυκλοφορεί» διαβάζουμε στο translatum ως ορισμό του εν λόγω επικοινωνιακού εργαλείου.
Τα non papers της τωρινής κυβέρνησης είναι έξυπνα και καλογραμμένα, και συχνά είναι με τη μορφή λίστας, πράγμα που τα κάνει να απευθύνονται και στον χαμηλότερο κοινό παρονομαστή, αλλά και πιο διαβαστερά.
Με άλλα λόγια, είναι ανεπίσημο, ανυπόγραφο κείμενο με τις απόψεις της κυβέρνησης, που δίνεται έτοιμο προς δημοσίευση. Μεγάλη μερίδα δημοσιογράφων –ειδικά οι τεμπέληδες, που απλώς αναδημοσιεύουν ό,τι τους έρχεται– το δημοσιεύει αυτούσιο και έτσι, άθελά τους (ή και ηθελημένα), παίζουν το παιχνίδι της εκάστοτε κυβέρνησης, μεταδίδοντας ως είδηση την κομματική προπαγάνδα.
Τον τελευταίο καιρό στέλνονται σωρηδόν, για θέματα που ποικίλλουν: από την ΕΡΤ και τις διαπραγματεύσεις, μέχρι το «ξήλωμα» της Διαύγειας και τον υπουργό που έβγαλε 80.000 ευρώ στο Λουξεμβούργο. Τα πράγματα είναι σαφώς καλύτερα απ' ό,τι παλιότερα:
«To να προσπαθήσεις να συγκρίνεις την επικοινωνιακή πολιτική και την ενημέρωση των δημοσιογράφων από τον ΣΥΡΙΖΑ με το πώς χειριζόταν η ΝΔ αυτά τα θέματα όταν ήταν κυβέρνηση είναι σαν να θέλεις να συγκρίνεις τις επιδόσεις, και κυρίως την αποτελεσματικότητα, μιας Ferrari με ένα Lada», λέει ο δημοσιογράφος του πολιτικού ρεπορτάζ Δημήτρης Κοτταρίδης και συμπληρώνει: «Από τα "ρε παιδιά, αν μάθετε κι εσείς τίποτα, πείτε το μου κι εμένα" του Σίμου Κεδίκογλου, στα δεκάδες non papers του Θόδωρου Μιχόπουλου υπάρχει τεράστια απόσταση και, φυσικά, το έργο των δημοσιογράφων γίνεται πιο απλό».
«Το non-paper είναι εργαλείο, αν χρησιμοποιηθεί σωστά» μας λέει η κοινοβουλευτική συντάκτρια Ειρήνη Κωστάκη. «Η σωστή χρήση του έγκειται στην ποσότητα. Η ποσότητα συνεπάγεται άλλα πράγματα, όταν συνοδεύεται από μηδενικές διαρροές από τους κρίσιμους γι' αυτή την εποχή υπουργούς, δηλαδή αυτούς που εμπλέκονται στη διαπραγμάτευση. Η ποσότητα αυτή, λοιπόν, καλύπτει πλήρως τις ανάγκες του μέσου κυβερνητικού συντάκτη, οδηγώντας τον, αν δεν έχει πολύ χρόνο και όρεξη, στην επανάπαυση. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη μονότονη απαγγελία της άτυπης κυβερνητικής ενημέρωσης στα περισσότερα μέσα. Βεβαίως, κάποιος θα πει ότι αυτό είναι καλύτερο από τη μη ενημέρωση. Εγώ θα εκφράσω την άποψη ότι μπορεί να υπάρχει μια μέση λειτουργική κατάσταση μεταξύ των δύο».
Ο κ. Κοτταρίδης θεωρεί πως «είναι στο χέρι του δημοσιογράφου πώς θα διαχειριστεί και, κυρίως, πώς θα παρουσιάσει αυτή την πληροφόρηση. Το non paper παρουσιάζει συγκεκριμένα γεγονότα από τη σκοπιά του Μαξίμου και ως τέτοιο θα πρέπει να εκλαμβάνεται. Αυτό δεν σημαίνει πως τα πράγματα είναι πάντα έτσι, καθώς μέχρι τώρα αρκετά non papers έχουν διαψεύσει προηγούμενα, σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα. Όπως φαίνεται, πάντως, μέχρι τώρα με αυτό τον τρόπο κάνει τη δουλειά του και το Μέγαρο Μαξίμου και οι δημοσιογράφοι δηλώνουν ικανοποιημένοι από το ότι ουσιαστικά όλοι έχουν την ίδια πληροφόρηση συγχρόνως».
Τα non papers της τωρινής κυβέρνησης είναι έξυπνα και καλογραμμένα, και συχνά είναι με τη μορφή λίστας, πράγμα που τα κάνει να απευθύνονται και στον χαμηλότερο κοινό παρονομαστή, αλλά και πιο διαβαστερά. Όμως «από τις αρχές Μαΐου ξεκίνησε και η επίσημη ενημέρωση από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο Γαβριήλ Σακελλαρίδη, οπότε θα πρέπει να περιμένουμε τι θα γίνει και πώς θα εξελιχθεί αυτό» τονίζει η Ειρήνη Κωστάκη. «Ο Γαβριήλ Σακελλαρίδης είναι ένας νέος άνθρωπος και μπορεί να ανανεώσει την ενημέρωση, η οποία ξαναξεκίνησε μετά από 4 χρόνια».
Μπορεί η «προπαγάνδα των non papers» να μοιάζει ότι πείθει πιο πολύ τους ψηφοφόρους και να βολεύει περισσότερο τους πολιτικούς –που δεν χρειάζεται να απαντούν πρόσωπο με πρόσωπο σε δύσκολες ερωτήσεις–, όμως πιο χρήσιμη και αποτελεσματική σε αυτήν τη φάση, λέει η σύμβουλος επικοινωνίας Βίβιαν Ευθυμιοπούλου, είναι η επίσημη ενημέρωση.
«Η κυβέρνηση είχε να επιλύσει έναν δύσκολο επικοινωνιακό γρίφο: να κρατήσει "ζεστή" την κοινή γνώμη υπέρ της και να ανταποκρίνεται στις δημοκρατικές της υποχρεώσεις για ενημέρωση. Κακά τα ψέματα, δεν είναι δυνατόν να μαθαίνουμε τα πάντα για μια τέτοιου είδους διαπραγμάτευση. Η λογική της "άτυπης ενημέρωσης" μέσω των non papers, αν και είναι εργαλείο για τους δημοσιογράφους, δεν πρέπει να αποτελεί τη μόνη ενημέρωση. Θεωρώ ότι η κατάχρηση θα γυρίσει μπούμερανγκ στο επικοινωνιακό επιτελείο. Αντιθέτως, είδα πολύ θετικά την ενημέρωση από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο, ο οποίος τα πήγε και πολύ καλά σ' αυτόν το δύσκολο ρόλο. Επίσημη ενημέρωση με λιγότερα non papers φρονώ ότι θα ήταν αποτελεσματικότερη σ' αυτήν τη φάση».