ΣΥΓΧΥΣΗ ΡΟΛΩΝ
Ο Γιώργος Παπανδρέου είχε χάσει πολύ πριν ανακοινώσει την υποψηφιότητά του.
Είτε από πικρία για την ανατροπή του από την πρωθυπουργία ή από εσφαλμένη άποψη για τα πολιτικά πράγματα, είτε και για τα δύο, δεν μπόρεσε να διαχωρίσει στο μυαλό του ότι υπάρχουν διαφορετικοί ρόλοι. Υπάρχει ο ρόλος του πρωθυπουργού και ο ρόλος του τέως πρωθυπουργού.
Όλοι οι διατελέσαντες πρωθυπουργοί μετά τη μεταπολίτευση, άλλος λιγότερο, άλλος περισσότερο, παρέμειναν πολιτικά ενεργοί, πράγμα απολύτως φυσιολογικό. Ουδείς, όμως, εξ αυτών διανοήθηκε να επανακάμψει μέσω της τριβής με εκλογικές διαδικασίες. Οι δημόσιες παρεμβάσεις τους ήταν λίγες, επικεντρωμένες σε κρίσιμα θέματα, και οπωσδήποτε μιάς κάποιας βαρύτητας τουλάχιστον σε ένα ακροατήριο. Με τον τρόπο αυτό, διασφάλιζαν το κύρος και την υστεροφημία τους.
Απεναντίας, η εικόνα ενός τέως πρωθυπουργού που τρέχει να μαζέψει ψήφους για να μπει το κόμμα που ίδρυσε στη Βουλή εξ ορισμού είναι μίζερη και προκαλεί αρνητικούς συνειρμούς. Όσο κι αν κάποιος προσπαθεί να την εξωραΐσει λέγοντας ότι «παλεύει για τις ιδέες του», το αποτέλεσμα είναι ένα: τέως πρωθυπουργός συμπεριφέρεται σαν πολιτικός της σειράς.
Αυτή η αυτοκαταστροφική τάση του διογκώθηκε με την υποψηφιότητά του, που προήλθε από ένα θλιβερό και αναπάντεχο γεγονός, και όχι από στρατηγική επιλογή του. Μετά την άρνηση των συνυποψηφίων να περάσει θριαμβευτής άνευ αντιπάλου — έμπρακτη απόδειξη ότι δεν ασκούσε την παραμικρή ηγεμονία στον χώρο — έκανε ένα σωρό σφάλματα στην προεκλογική περίοδο που συνεχώς επιδείνωναν τη θέση του.
Η αίσθηση που έμενε ήταν από τη μια ένας τέως πρωθυπουργός που λειτουργεί αφ’ υψηλού το πρωί· και από την άλλη, κλασικός υποψήφιος το βράδι που χρησιμοποιεί γνωστά πολιτικάντικα μέσα. Με άλλα λόγια, σύγχυση ρόλων και αυτοκαταστροφική συμπεριφορά στο τετράγωνο.
• • •
ΕΠΕΛΑΣΗ ΤΗΣ ΟΜΙΚΡΟΝ
Η Ευρώπη τείνει να γίνει το παγκόσμιο επίκεντρο της παραλλαγής Όμικρον, και ειδικότερα το Ηνωμένο Βασίλειο και η Δανία, που διαθέτουν το καλύτερο σύστημα ανάλυσης της γονιδιακής ακολουθίας.
Χθες Κυριακή, το HB κατέγραψε 1.239 κρούσματα, υπερδιπλάσια από το Σάββατο, το δε σύνολο των κρουσμάτων ανέρχεται σε 3.137. Το Σάββατο, η Δανία κατέγραψε 1.840 κρούσματα, ήτοι 44% περισσότερα από την Παρασκευή.
Το Ισραήλ πρόσθεσε την Κυριακή τις δύο αυτές χώρες (αρχικά και το Βέλγιο, αλλά αργότερα το αφαίρεσε) στην κόκκινη λίστα των απαγορευμένων προορισμών.
Σημειωτέον, δεν έχει καν συμπληρωθεί μήνας από τον εντοπισμό του πρώτου κρούσματος της Όμικρον. Συνεπώς, τα δεδομένα είναι λίγα και όλες οι σχετικές μελέτες πρέπει να αντιμετωπίζονται με επιφύλαξη, κάτι που πρώτοι επισημαίνουν σοβαροί επιστήμονες για τις δικές τους.
Τούτου δοθέντος, σύμφωνα με τα δύο ακραία σενάρια, εξαρτώμενα από την αυστηρότητα των μέτρων που θα ληφθούν, μελέτης ερευνητικής ομάδας του The London School of Hygiene and Tropical Medicine (LSHTM) της Αγγλίας που δημοσιεύτηκε το Σάββατο, αναμένονται τα εξής μέχρι 30 Απριλίου:
Αισιόδοξο (απαισιόδοξο) σενάριο: 20,9 (34,2) εκατομμύρια μολύνσεις – 175.000 (492.000) εισαγωγές σε νοσοκομεία – 24.700 (74.900) θάνατοι.
Παράλληλα, η Health Security Agency (UKHSA) ανακοίνωσε ότι η Όμικρον (α) θα γίνει η κυρίαρχη παραλλαγή στα μέσα Δεκεμβρίου στο ΗΒ, (β) στα τέλη Δεκεμβρίου θα υπάρχουν 1.000.000 κρούσματα στο ΗΒ, και (γ) η τρίτη δόση αυξάνει κατά πολύ την άμυνα σε συμπτωματική μόλυνση. Παρομοίως, και στη Δανία εκτιμούν ότι η Όμικρον θα κυριαρχήσει μέσα στον Δεκέμβριο.
Ο υπουργός Παιδείας, Ναντίμ Ζαχάουι, επιβεβαίωσε ότι έχουν γίνει εισαγωγές σε νοσοκομεία και ότι στο Λονδίνο η Όμικρον είναι η κυρίαρχη παραλλαγή, η δε επικεφαλής των ιατρικών συμβούλων στο ΗΒ, Σούζαν Χόπκινς, δήλωσε ότι τα νοσοκομεία διαγιγνώσκουν την Όμικρον σε αυξανόμενο αριθμό ασθενών που καταφεύγουν στα επείγοντα.
Ο πρωθυπουργός, Μπόρις Τζόνσον, δήλωσε ότι η Βρετανία αντιμετωπίζει «παλιρροϊκό κύμα» της Όμικρον, τα δύο εμβόλια δεν επαρκούν, και έθεσε στόχο τον εμβολιασμό με ενισχυτική δόση όλων των άνω των 18 μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου.
Εξάλλου, έκθεση του CDC (Centers for Disease Control and Prevention) στις ΗΠΑ, που δημοσιεύτηκε την Παρασκευή, αναφέρει ότι από τα 43 κρούσματα της Όμικρον, οι 34 ήταν πλήρως εμβολιασμένοι. Από αυτούς, 14 είχαν δεχθεί και την ενισχυτική, μολονότι 5 από αυτούς είχαν μολυνθεί σε λιγότερες από 14 μέρες.
Τα ανωτέρω επιβεβαίωσε χθεσινή ανακοίνωση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας ότι η Όμικρον καθιστά τα εμβόλια λιγότερο αποτελεσματικά και μεταδίδεται ταχύτερα. Μέχρι στιγμής δεν έχουν αναφερθεί θάνατοι από την Όμικρον, τα δε τα συμπτώματα μοιάζουν «ελαφρά έως μέτρια». Ωστόσο, προσθέτει ότι τα δεδομένα δεν είναι ακόμη αρκετά για να προσδιοριστεί ο βαθμός σοβαρότητας της ασθένειας.
Θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι έχουν περάσει μόνο δύο βδομάδες από τον εντοπισμό της Όμικρον στο ΗΒ, επισημαίνουν ειδικοί, και κανονικά υπάρχει χρονική υστέρηση 3 με 4 βδομάδων μεταξύ μόλυνσης και θανάτου. Συνεπώς, είναι νωρίς να εξαχθούν συμπεράσματα είπε η Χόπκινς.
Πάντως, οι περισσότεροι φαίνεται ότι αποδέχονται πλέον τον κανόνα ότι ένας «ήπιος, αλλά ταχύτερος» ιός σκοτώνει και βλάπτει περισσότερους από «οξύτερο, αλλά βραδύτερο» ιό. Όπως είπε η επικεφαλής του τμήματος του ΠΟΥ για τις νέες αναδυόμενες ασθένειες, Μαρία Βαν Κέρκχοουβ: «Το να λέμε ‘είναι μόνον ήπια’ είναι πολύ επικίνδυνο. Ειναι πιο μεταδοτική από τη Δέλτα, θα υπάρχουν περισσότερα κρούσματα, περισσότερες νοσηλείες και περισσότεροι θάνατοι».
Πηγή: BBC, Reuters, The Guardian, New Scientist, The Times of Israel
• • •
ΣΥΜΒΑΙΝΟΥΝ ΚΑΙ ΣΤΗ ΓΑΛΛΙΑ
Ασφαλώς συνέβαιναν πάντοτε, αλλά ουδέποτε ίσως τόσο προκλητικά.
Δύο μέρες μετά την ανάδειξή της σε υποψήφια του κόμματος της δεξιάς «Οι Ρεπουμπλικάνοι» για τις προεδρικές εκλογές, η Βαλερί Πεκρές αύξησε το ποσοστό της στον πρώτο γύρο κατά 11% ή κατά 5 εκατομμύρια ψήφους (!), σύμφωνα με δημοσκόπηση της εταιρείας Elabe. Η ίδια μάλιστα δημοσκόπηση την αναδεικνύει νικήτρια με 52% στον δεύτερο γύρο με αντίπαλο τον Εμ. Μακρόν. Λεπτομέρεια: Η Elabe ανήκει στον επί 12 χρόνια φίλο και σύμβουλό της, Μπερνάρντ Σανανέ.
Τις ίδιες μέρες, η Mediapart αποκάλυψε ότι η Πεκρές, με τη βοήθεια συνεργάτη της, έγραψε στο κόμμα εκατοντάδες μη-Γάλλους, λίγες βδομάδες πριν τις προκριματικές εκλογές, που συνεισέφεραν στη νίκη της. Το «περίεργο» είναι ότι ότι η Πεκρές, όπως και το κόμμα της, είναι εναντίον της ψήφου στους ξένους.
Πάντως, το κρίσιμο ερώτημα για τον πρώτο γύρω είναι, αν καταρρεύσει δημοσκοπικά ο Ερίκ Ζεμούρ, προς τα πού θα κατευθυνθούν οι ψήφοι του: στη Λεπέν ή στην Πεκρές. Αυτό εξηγεί τα ανοίγματα της Πεκρές στην ακροδεξιά. Ασφαλώς, η ήττα της ακροδεξιάς είναι ευπρόσδεκτη, αλλά όχι και η αλλοίωση των θέσεων της παραδοσιακής δεξιάς.
• • •
ΚΡΙΤΙΚΗ ΣΚΕΨΗ ΣΤΗ ΣΑΟΥΔΙΚΗ ΑΡΑΒΙΑ;
«Πρόκειται για πραγματικό άνοιγμα στη φιλοσοφία και την κριτική σκέψη; Ή είναι μόνο για... δημόσιες σχέσεις; Δεν είμαι σίγουρος. Ο χρόνος θα δείξει». Αυτό αναρωτήθηκε ο πιο διάσημος Αμερικανός φιλόσοφος και αγαπητός στη χώρα μας, Μάικλ Σαντέλ, σε συνέντευξη μετά τη συμμετοχή του στο πρώτο συνέδριο φιλοσοφίας στην ιστορία της Σαουδικής Αραβίας.
Εξορισμένη από τα σαουδαραβικά πανεπιστήμια, η φιλοσοφία πιθανόν χρησιμοποιείται σαν λίφτινγκ τού διαδόχου του θρόνου, Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν, του οποίου η εικόνα στραπατσαρίστηκε από καταπατήσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και τη δολοφονία του δημοσιογράφου Καμάλ Κασόγκι στο προξενείο της Σαουδικής Αραβίας στην Κωνσταντινούπολη.
Αφού ανέφερε ότι η νεότερη γενιά στη χώρα φαίνεται να διψάει για φιλοσοφικές συζητήσεις, ο Σαντέλ συμπλήρωσε «πιστεύω, αξίζει τουλάχιστον να επιχειρήσουμε την προώθηση της κριτικής σκέψης», η οποία θα προσδιορίσει αν οι μεταρρυθμίσεις που εξαγγέλθηκαν θα πετύχουν.
Οτιδήποτε προωθεί την κριτική σκέψη είναι ευπρόσδεκτο, αλλά θα χρειαστεί μπόλικη από δαύτη και πολύ χρόνος για να έχει κάπως αισθητά αποτελέσματα στη Σαουδική Αραβία.
Πηγή: Reuters
• • •
Ο ΚΑΤΑΓΡΑΦΕΑΣ ΤΩΝ ΚΟΙΝΟΤΟΠΙΩΝ
Διακόσια χρόνια από τη γέννησή του, ο Γκυστάβ Φλωμπέρ (12.12.1821 – 08.05.1880) συνεχίζει να διαβάζεται, να μεταφράζεται και να σχολιάζεται.
Πανόραμα των στερεοτύπων, προκαταλήψεων, κοινοτοπιών, ανοησιών της αστικής τάξης του 19ου αιώνα, «Το Λεξικό των Κοινών Τόπων» του (Le Dictionnaire des Idées Reçues), που επρόκειτο να πλαισιώσει το ημιτελές «Μπουβάρ και Πεκυσέ», δημοσιεύτηκε το 1913. Ιδού μερικά λήμματα:
Διασημότητα — Οι διασημότητες: ενδιαφερόμαστε για την παραμικρή λεπτομέρεια της ιδιωτικής τους ζωής, για να τις δυσφημήσουμε.
Ελευθερία — Ο! πόσα εγκλήματα έγιναν στο όνομά σου! Έχουμε όλες όσες είναι απαραίτητες. Η ελευθερία δεν είναι ασυδοσία (φράση του συντηρητικού).
Λογοτεχνία — Απασχόληση των τεμπέληδων.
Μεταφορές — Υπάρχουν πάντα υπερβολικά πολλές στο στυλ.
Ποιητική έμπνευση — Πράγματα που την προκαλούν: η θέα της θάλασσας, ο έρωτας, η γυναίκα, κ.λπ.
Συγγραφέας — Πρέπει «να γνωρίζουμε συγγραφείς»· άχρηστο το όνομά τους.
Ωμέγα — Δεύτερο γράμμα του ελληνικού αλφάβητου, διότι λέμε πάντα το άλφα και το ωμέγα.
Θα ήταν εξαιρετικά ενδιαφέρον να δούμε τι ισχύει σήμερα από το «Λεξικό» του, ποια είναι τα στερεότυπα και οι κοινοτοπίες της εποχής μας, και να ελεγχθεί η εύλογη υπόθεση ότι το ΦΒ και το Twitter έχουν ξεπεράσει κατά πολύ τις ανοησίες που κατέγραφε ο Φλωμπέρ στην εποχή του.
• • •
ΤΟ ΡΗΤΟ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ
Το 1922, η Πορτογαλία γιορτάζει την εκατονταετηρίδα από τη γέννηση του σπουδαίου συγγραφέα της, Ζοζέ Σαραμάγκου (16 Νοεμβρίου 1922 – 18 Ιουνίου 2010).
«Είναι δύσκολο να καταλάβεις αυτούς τους ανθρώπους που συμμετέχουν δημοκρατικά στις εκλογές και δημοψηφίσματα, αλλά κατόπιν είναι ανίκανοι να αποδεχτούν το αποτέλεσμα της λαϊκής βούλησης».