Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο

«Μήπως έχουμε τον ίδιο γκόμενο;»: Mήπως παίζουμε με τη φωτιά;

Τη στιγμή που μια γυναίκα ακόμη παλεύει να σταθεί στα πόδια της μετά από μία δολοφονική απόπειρα εναντίον της με βιτριόλι, μια κλειστή ομάδα στο Facebook πουλάει «γυναικεία αλληλεγγύη», συλλέγοντας ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα «σεσημασμένων άπιστων».

«Μήπως έχουμε τον ίδιο γκόμενο;»: Mήπως παίζουμε με τη φωτιά;

ΣΙΓΑ ΤΑ ΝΕΑ: στις ερωτικές σχέσεις δεν υπάρχει «υπεράνω». Αλλιώς δεν θα ήταν ερωτικές. Επίσης, το θέμα «πίστη» στην εποχή των massive social media είναι μια συζήτηση πολύ λεπτή και πολύ ανοιχτή. Αν ψάξεις, πάντα υπάρχει η πιθανότητα κάτι να βρεις, κάπως πολύ σοβαρά να στενοχωρηθείς (από το 1 μέχρι το 10, ακόμα κι αν υπάρχει διαστρωμάτωση στο «έγκλημα», δεν θα τη διακρίνεις. Ό,τι κι αν βρήκες, παίχτηκε ή όχι η φάση, η πρόθεση μετράει, όλοι το ξέρουν αυτό).

Μπαίνεις, λοιπόν, στη διαδικασία να ψάξεις, να βρεις και να στενοχωρηθείς; Ή συνεχίζεις να κολυμπάς σαν το χρυσόψαρο στη γυάλα του; Άντε και μπαίνεις, λοιπόν, σε κατάσταση τεσταρίσματος της αφοσίωσης του συντρόφου σου. Πώς το κάνεις; Πού; Και με τι όρους;

Γράφονται διάφορα ενδιαφέροντα πράγματα αυτές τις μέρες για την κλειστή ομάδα στο Facebook, όπου γίνεσαι μέλος μόνο μετά από invite και έχει τον (καθόλου) πρωτότυπο τίτλο «Μήπως έχουμε τον ίδιο γκόμενο;». Το ζητούμενο εδώ –ένα ζητούμενο που ξεκίνησε από το εξωτερικό– είναι να διαπιστώσουν τα μέλη, ανεβάζοντας φωτογραφίες του συντρόφου / συζύγου τους, αν τις απατούν. Αν ο «καλός» τους παίζει ταυτόχρονα και με άλλες: ποιες οι συνήθειές του, τα μέρη που συχνάζει, οι τακτικές του στο φλερτ, οι ατάκες προσέγγισης και άλλες ανατριχιαστικές –και καθόλου σύμφωνες με τον Νόμο περί προσωπικών δεδομένων– πληροφορίες.

Όσο σκληρή «πόρτα» κι αν έχει τεθεί για τα μέλη της ομάδας, τώρα που μιλάμε, μπροστά από χιλιάδες μάτια «τρέχει» προσωπική πληροφορία για πάρα πολλούς ανθρώπους εκεί έξω, που αργά ή γρήγορα θα ενημερωθούν ότι η ζωή τους κρεμάστηκε σε μπουγάδα κάπου στα social media.

Όπως και στο εξωτερικό, έτσι και στην ελληνική εκδοχή, γίνεται επαναλαμβανόμενη επίκληση στο girl power και στις «γυναίκες που στηρίζουν τις άλλες γυναίκες», στην αλληλεγγύη που θα βγάλει στη σέντρα τους άπιστους και τους «γύπες» των social media και της πραγματικής ζωής.

«Το θέμα είναι να μη μας δουλεύουν μες τα μούτρα μας» ισχυρίζονται οι υποστηρίκτριες της σελίδας και πέφτουν βροχή τα invite – μέχρι αυτήν τη στιγμή που μιλάμε η σελίδα πρέπει να έχει ξεπεράσει τα 16.000 μέλη. Φοβερό; Ως αριθμός γυναικών που ανησυχεί για την αφοσίωση των συντρόφων του, σίγουρα ναι.

Αστείο; Όχι καθόλου. Και φυσικά, εκτός από τους ύμνους στο κυνήγι των αμετανόητων γυπαετών, υπάρχουν και θυμωμένες φωνές που κάνουν λόγο για «κατινιές» (sic), για πολύ χαμηλό επίπεδο και άλλα εξόχως απαξιωτικά.

Πού να σταθείς; Στο αναφαίρετο δικαίωμα κάθε γυναίκας (και κάθε ανθρώπου, γενικώς) να γνωρίζει τι της/του γίνεται ή στο ότι ο τρόπος με τον οποίο προσπαθεί να ενημερωθεί για το πραγματικό ποιόν του συντρόφου της φλερτάρει με την παρανομία και ίσως και μια ανυπολόγιστη καταστροφή;

Ας το δούμε λίγο ψύχραιμα. Κατ’ αρχάς, ας προχωρήσουμε σε μία διευκρίνιση: στο εξωτερικό υπάρχει τόσο ένα αντίστοιχο τέτοιο γκρουπ με «άπιστους» όσο και ένα site-ευρετήριο ακατάλληλων πρώην συντρόφων.

Το πρώτο μοιάζει με το ελληνικό γκρουπ στο FB, το δεύτερο είναι μία ιστοσελίδα που δημιουργήθηκε από την Tracy Tegan και στην οποία συγκεντρώνονταν ιστορίες κακοποίησης γυναικών από τους συντρόφους τους. Εκεί, όντως υπάρχει μια αφετηρία αλληλεγγύης, όπου γυναίκες προσπαθούν να προφυλάξουν άλλες γυναίκες από τους τοξικούς, κακοποιητικούς πρώην τους σε μία συντονισμένη επιχείρηση να μην υπάρξουν άλλα θύματα. Καμία σχέση το ένα «project» με το άλλο.

Και τώρα πάμε στα σοβαρά της καθόλου «ελαφριάς» υπόθεσης που λέγεται «Μήπως έχουμε τον ίδιο γκόμενο;». Ας υποθέσουμε, λοιπόν, ότι, όντως τώρα που μιλάμε, χτίζεται ένα directory με σεσημασμένους Έλληνες άπιστους. Με φωτογραφίες, ονόματα και άλλες λεπτές, στη διαχείρισή τους, πληροφορίες. Κι ότι αυτές οι πληροφορίες περνούν μπροστά από τα μάτια τόσων χιλιάδων γυναικών. Ποιος γνωρίζει την τροπή που μπορεί να πάρει μία «ψαχτική» στις πληροφορίες της σελίδας; Ποιος γνωρίζει την αναστάτωση που μπορεί να προκληθεί, αν κάποια ενημερωθεί για την απιστία του καλού της; Ποιος ή ποια αναλαμβάνει την ευθύνη, αν η κατάσταση ξεφύγει σοβαρά κι ανεπανόρθωτα; Για τι είδους σχέσεις μιλάμε που μπορεί να «σηκώνουν» απιστία; Μιλάμε για γάμους; Σχέσεις λίγων ημερών ή πολύχρονους δεσμούς; One night stand μήπως;

Και για να το κάνουμε σαφές: δεν κρίνουμε εδώ το είδος και την ποιότητα της σχέσης. Προσπαθούμε να καταλάβουμε από πότε και μετά μιλάμε για απιστία.

Αστερίσκος: μένουμε στο κομμάτι «απιστία», δηλαδή συναινετικές καταστάσεις μεταξύ ενηλίκων, ή περνάμε και σε περιστατικά παρενόχλησης, οπότε αλλάζει εξ ολοκλήρου η τυπολογία του γκρουπ;

Και επίσης: γιατί τόσες ερωτήσεις; Γιατί δεν το παίρνουμε στην πλάκα όπως τόσα άλλα γκρουπ στο Facebook που ασχολούνται με σχέσεις;

Δεν το παίρνουμε στην πλάκα γιατί πριν από μόλις δύο χρόνια μια γυναίκα δέχθηκε μία βορβορώδη επίθεση με βιτριόλι από μία άλλη γυναίκα. Η Ιωάννα Παλιοσπύρου ακόμη προσπαθεί να σταθεί στα πόδια της, χωρίς να έχει φταίξει πουθενά, μόνο και μόνο επειδή μια άλλη γυναίκα συνειδητοποίησε ότι αυτός που ήθελε κάποτε είχε στείλει μηνύματα (και) στην Ιωάννα.

Μετά από μία τέτοια αγριότητα που πρακτικά προκλήθηκε από το τίποτα, εντελώς αναίτια, ποιος μπορεί να ισχυριστεί ότι αν υπάρχει διαπιστωμένα αιτία ή έστω αφορμή, θα είναι σε θέση να εμποδίσει τα χειρότερα; Ποια θα ήταν η θέση της σελίδας απέναντι σε μια δυσάρεστη εξέλιξη;

Επίσης, όσο σκληρή «πόρτα» κι αν έχει τεθεί για τα μέλη της ομάδας, τώρα που μιλάμε, μπροστά από χιλιάδες μάτια «τρέχει» προσωπική πληροφορία για πάρα πολλούς ανθρώπους εκεί έξω, που αργά ή γρήγορα θα ενημερωθούν ότι η ζωή τους κρεμάστηκε σε μπουγάδα κάπου στα social media. Από τη στιγμή που δεν ενέχεται βία ή παρενοχλητική συμπεριφορά, παρά μόνο το ζήτημα της απιστίας, οι υπεύθυνοι της σελίδας έχουν να αντιμετωπίσουν ένα σοβαρό κενό σε ό,τι αφορά τη διαχείριση και την προστασία προσωπικών δεδομένων.

Ναι, αλλά και τόσες χιλιάδες γυναίκες που υποψιάζονται τον σύντροφό τους για απιστία, να μην ξέρουν; Φυσικά και να ξέρουν, φυσικά και να μάθουν. Ωστόσο, καμία υποψία δεν είναι αρκετή ώστε να βγάλει την ιδιωτική ζωή δύο ανθρώπων μπροστά σε μερικές χιλιάδες μάτια. Και στην τελική, για να είμαστε απολύτως σοβαροί, ακόμα και η μοιχεία αποποινικοποιήθηκε το 1982..!

Αν κάποια υποψιάζεται ότι ο σύντροφός της την απατά, κάνει αυτά που της ορίζουν οι αντοχές και ο δικός της αξιακός κώδικας. Αν κάποια νοιάζεται για τη φίλη της, που ο σύντροφός της την απατά, κάνει ό,τι μπορεί για να τη στηρίξει στην όποια απόφασή της – τέλος της συζήτησης.

Όλο αυτό δεν έχει καμία, μα καμία, σχέση με τον φεμινισμό, το girl power και όλα αυτά. Είναι μία επικίνδυνη κατάσταση που ήδη έχει δημιουργήσει πολιτική αντιποίνων (με φωτογραφίες κοριτσιών να φιγουράρουν σε επίσης κλειστές μισογυνικές ομάδες), και κανείς δεν μας λέει ποιο θα είναι το «μετά» και πόσο αυτήν τη στιγμή παίζουμε με τη φωτιά.

Και εδώ ακριβώς είναι που μόλις χάθηκαν οι όποιες καλές προθέσεις.