ΓΝΩΡΙΖΩ ΕΝΑΝ ΠΟΛΙΤΙΚΟ που όταν μπήκε στη Βουλή πριν κάποια χρόνια δεν ήταν ακριβώς φτωχός, αλλά επιβίωνε οικονομικά με έναν οριακό τρόπο. Όταν βγήκε από αυτή, ήταν αρκετά πλούσιος, σε οικονομική κατάσταση δηλαδή ανάλογη με εκείνη στην οποία προσδιόρισε ο Κασσελάκης ότι βρίσκεται ο ίδιος. Δεν χρειάζεται να δουλέψει ξανά στη ζωή του, έχει ήδη αρκετά. Η ακριβής αλήθεια είναι πως γνωρίζω αρκετούς, περισσότερους από έναν, που έχουν διαγράψει μια ανάλογη επιτυχημένη οικονομική πορεία και δεν είναι/ήταν μόνο πολιτικοί, αλλά και δημοσιογράφοι, δήμαρχοι κ.ο.κ., γενικά άνθρωποι που ανήκουν στις κατηγορίες οι οποίες κάθε χρόνο υποχρεούνται, σύμφωνα με τον νόμο, να υποβάλουν δηλώσεις προσωπικής περιουσιακής κατάστασης.
Όλοι ή σχεδόν όλοι όσοι παρακολουθούμε από κοντά όσα συμβαίνουν στον δημόσιο βίο γνωρίζουμε πως ο Χ βουλευτής έχει πουλήσει το ταπεινό Φίατ με το οποίο κυκλοφορούσε για χρόνια και τώρα κινείται στο Κολωνάκι με ένα πανάκριβο αυτοκίνητο πίσω από φιμέ τζάμια, ότι ο Ψ δημοσιογράφος, από εκεί που κάποτε κράταγε ένα μικρόφωνο και έτρεχε καταϊδρωμένος πίσω από τα γεγονότα για το μεροκάματο, τώρα απολαμβάνει τους καρπούς της οικονομικά επιτυχημένης πορείας του και συχνάζει σε ακριβά εστιατόρια, ότι ο Ω πρώην ή νυν υπουργός έχει έναν τρόπο ζωής που μοιάζει με εκείνους των πλούσιων που βλέπουμε στις αμερικανικές σαπουνόπερες χωρίς να το δικαιολογεί η οικονομική του προέλευση.
Την περασμένη Δευτέρα το πρωί η αρμόδια επιτροπή της Βουλής έδωσε στη δημοσιότητα τα περίφημα «πόθεν έσχες» βουλευτών, ευρωβουλευτών, υπουργών, δημάρχων, περιφερειαρχών κ.ά. Πρόκειται για ένα ενδιαφέρον θέμα για κατανάλωση, που έχει πολλές παραπολιτικού χαρακτήρα πτυχές.
Γνωρίζουμε, αλλά ως εκεί, δεν μπορούμε να πούμε περισσότερα με επαρκείς αποδείξεις και το μόνο που έχουμε τη δυνατότητα να κάνουμε είναι απλά να τους παρατηρούμε και να τους σχολιάζουμε.
Την περασμένη Δευτέρα το πρωί η αρμόδια επιτροπή της Βουλής έδωσε στη δημοσιότητα τα περίφημα «πόθεν έσχες» βουλευτών, ευρωβουλευτών, υπουργών, δημάρχων, περιφερειαρχών κ.ά. Πρόκειται για ένα ενδιαφέρον θέμα για κατανάλωση, που έχει πολλές παραπολιτικού χαρακτήρα πτυχές. Μαθαίνουμε ή θυμόμαστε ότι ο πρωθυπουργός είναι εξαιρετικά πλούσιος σε εισοδήματα και ακίνητα, ότι ο Παπαδημούλης είναι ένας πολύ ικανός επενδυτής ακινήτων που θα ζήλευαν πολλές εταιρείες real estate, ότι ο Κουτσούμπας δίνει τα χρήματά του στο κόμμα, ότι ο Βελόπουλος βγάζει και μερικά ευρώ πουλώντας κηραλοιφές, ότι ο Βαρουφάκης δεν τα πηγαίνει και άσχημα κ.ο.κ. Περιοριζόμαστε όμως στην επιφάνεια.
Σε μια εποχή σχεδόν απόλυτης κυριαρχίας της παραπολιτικής και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης όπως αυτή που ζούμε, τα «πόθεν έσχες» δίνουν χρήσιμο υλικό για το απαραίτητο θέαμα, εκείνο που θα μας καθηλώσει σε τηλεοπτικούς δέκτες ή οθόνες υπολογιστών για να απολαύσουμε σχόλια και αναφορές που κινούνται μεταξύ γραφικότητας και κουτσομπολιού και αναφέρονται με έναν επιδερμικό τρόπο στους οικονομικά ισχυρούς πολιτικούς. Στον πολιτικό και κοινωνικό «χυλό» όπου ζούμε, συχνά τα «πόθεν έσχες» γίνονται αντικείμενο άδικης και ισοπεδωτικής κριτικής.
Θα πουν για έναν πλούσιο που όμως ήταν πλούσιος πριν μπει στην πολιτική, αφήνοντας να σέρνεται η υποψία ότι η πολιτική ήταν προσοδοφόρα γι’ αυτόν. Θα πουν και για έναν που εμφανίζεται με μεσαία εισοδήματα αλλά κάνει ζωή πλούσιου, χωρίς πάλι να μπορεί να αποδειχτεί ότι έβαλε το δάχτυλο στο μέλι. Θα ειπωθούν πολλά, θα σπιλωθούν πολλοί, δεν θα αποκαλυφθεί παράνομος πλουτισμός, απλά θα αποτελέσουν υλικό για εντυπωσιασμό και λαϊκισμό απ’ όπου θα απουσιάσει και πάλι η αλήθεια.
Αυτό που απουσιάζει επίσης πάντα είναι η έρευνα για τον τρόπο που αποκτήθηκαν αυτά τα «έσχες». Και συμβαίνει κάθε χρόνο ακριβώς το ίδιο. Κάποιοι επιμένουν ότι ουσιαστικός έλεγχος δεν γίνεται, κάποιοι πολιτικοί υπόσχονται ότι αυτό θα αλλάξει και θα φέρουν νέες ρυθμίσεις αυστηροποίησης του νομικού πλαισίου που ισχύει και η κατάληξη είναι προδιαγεγραμμένη. Του χρόνου τέτοιες ημέρες θα συζητάμε τα ίδια, με τις σκιές να παραμένουν, με το πολιτικό σύστημα να απαξιώνεται, με την κοινωνία να μην έχει μια καθαρή εικόνα.
Η ιστορία των «έσχες» στην οποία δεν μαθαίνουμε ποτέ τα «πόθεν» είναι κάτι περισσότερο από σοβαρή, αφού οι ελεγχόμενοι διαχειρίζονται δημόσιο χρήμα, ασχολούνται με μεγάλες συμβάσεις που αφορούν το Δημόσιο, κινούνται πλάι στην εξουσία και γενικότερα εμπλέκονται σε μεγάλα ζητήματα που επηρεάζουν και την ψήφο μας και τη ζωή μας. Όλοι έχουμε να πούμε για κάποια έργα που αποδείχθηκαν σαθρά γιατί έγιναν κάποιες κακοτεχνίες, αλλά ποτέ δεν επιμένουμε να είναι ουσιαστικός ο οικονομικός έλεγχος αυτών που αποφάσισαν για αυτά τα έργα. Γιατί σήμερα δεν είναι.
Τα «πόθεν έσχες» ελέγχονται δειγματοληπτικά και σε μια εποχή που το μαύρο χρήμα κινείται σε εξαιρετικά δαιδαλώδεις διαδρόμους χρειάζονται άνθρωποι με ουσιαστικές γνώσεις, μεγάλη τεχνογνωσία και σύγχρονα μέσα. Μέχρι να συμβεί αυτό, ας απολαύσουμε το ίδιο βαρετό θέαμα…