Η πρωτοβουλία του Αλέξη Τσίπρα για δημοψήφισμα δεν είναι απλώς μια κίνηση πολιτικού ρίσκου. Μοιάζει περισσότερο με άλμα στο κενό. Με μια επιλογή που, όποιο και αν είναι το αποτέλεσμά της, τον εγκλωβίζει σε μια περιδίνηση από την οποία πολύ δύσκολα θα βγει κερδισμένος.
Αν κερδίσει το ΝΑΙ, ο ίδιος ο Τσίπρας προδιέγραψε μόνος του το μέλλον του ιδίου και της κυβέρνησής του. Η αριστερή παρένθεση θα έχει αποτελέσει αυτοεκπληρούμενη προφητεία και μάλιστα με απόφαση του ιδίου και παρά το γεγονός ότι μέχρι και πριν λίγες ημέρες απολάμβανε πλατιά και ευρεία λαϊκή στήριξη.
Το δημοψήφισμα αποτελεί ένα κολοσσιαίο πολιτικό σφάλμα από το οποίο ο Αλέξης Τσίπρας θα δυσκολευτεί εξαιρετικά να απεγκλωβιστεί. Το πρόβλημα όμως δεν είναι η δική του τύχη, αλλά οι επιπτώσεις που μπορεί να έχει στη χώρα.
Όμως και στην περίπτωση που κερδίσει το ΟΧΙ, υπάρχει πολύ μεγάλη πιθανότητα το αποτέλεσμα να επιφέρει τα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα από αυτά τα οποία επιδιώκουν οι υποστηρικτές του. Να επιφέρει δηλαδή μεγαλύτερη λιτότητα, πιο βαθιά ύφεση, κοινωνική κρίση και εν τέλει να αποδυναμώσει τόσο τη διαπραγματευτική θέση της χώρας, αλλά και την πολιτική ισχύ της κυβέρνησης.
Και εξηγώ γιατί:
Ακόμα και αν δεχτούμε ότι δεν απαντάμε στο δίλημμα "Ευρώ η δραχμή" και υποθέσουμε ότι την επόμενη μέρα θα έχουμε ξανά διαπραγματεύσεις (το οποίο – επαναλαμβάνω – δεν είναι καθόλου δεδομένο, αλλά ας το θεωρήσουμε ως τέτοιο για την οικονομία της συζήτησης) όλο το σκεπτικό που λέει «πείτε ΟΧΙ για να διαπραγματευτώ πιο δυναμικά», είναι προβληματικό. Είναι επανάληψη της ίδιας αποτυχημένης λογικής ότι "δεν υπάρχει περίπτωση να μη δεχτούν τις προτάσεις μας" και τα "τσίκεν γκέημ" του κ. Βαρουφάκη, η οποία μας έφερε ως εδώ. Με κλειστές τράπεζες, την οικονομία στον πάγο και τους ηλικιωμένους να ταλαιπωρούνται στις ουρές. Της ίδιας τακτικής του περασμένου 5μηνου η οποία ένα πρόβλημα που τον περασμένο χειμώνα λυνόταν με μέτρα 2 δις (1 δις το e-mail Χαρδούβελη και 1 δις που ζητούσαν οι δανειστές), μας οδήγησε στα 8 δις που πρότεινε ο ίδιος ο Τσίπρας.
Η λύση μετά το «Όχι» ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΑΚΟΜΑ ΣΚΛΗΡΟΤΕΡΗ διότι η κατάσταση στη χώρα θα έχει γίνει ακόμα χειρότερη.
Η ύφεση θα έχει μεγαλώσει μετά από όλη αυτή την κρίση και το χρόνο που θα πάρει για να αποκατασταθεί η ηρεμία. Το έλλειμμα στα κρατικά ταμεία θα είναι μεγαλύτερο, άρα και τα ποσά που θα χρειαστούν για να ισοσκελιστεί ο προϋπολογισμός. Το ίδιο το κράτος δεν θα έχει σάλιο ούτε για τα απαραίτητα.
Δεδομένου ότι το ελληνικό κράτος θα βρίσκεται σε κατάσταση χρεοκοπίας, χωρίς καμία πρόσβαση σε δανεισμό η κυβέρνηση αναγκαστικά θα πρέπει να προχωρήσει σε βαθιές περικοπές μισθών και συντάξεων υπό την πίεση της ασφυξίας και υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να οδηγηθούμε σε καταστάσεις κοινωνικά έκρυθμες.
Η διαπραγματευτική μας θέση συνεπώς θα είναι πιο αδύναμη διότι εμείς θα είμαστε με την πλάτη στον τοίχο, καθώς κάθε μέρα που θα περνάει η χώρα θα απειλείται με απόλυτη κατάρρευση.
Εκτός αν υπάρχει έστω και ένας που να φαντάζεται ότι φύγαμε μόνοι μας από τις διαπραγματεύσεις, απορρίψαμε την πρόταση, κάναμε μπάχαλο όλη την ευρωζώνη, είπαμε τους εταίρους μας «οικονομικούς δολοφόνους», «εκβιαστές», «εχθρούς της δημοκρατίας» και μετά θα έρθουν να μας επιβραβεύσουν με μια καλύτερη συμφωνία και θα μας δώσουν και 2-3 δις παραπάνω για ψυχική οδύνη;
Το αποτέλεσμα όμως εγκλωβίζει τον κ. Τσίπρα και σε εσωκομματικό επίπεδο.
Όλοι γνωρίζουν ότι ένας από τους λόγους που πήγαμε στο δημοψήφισμα είναι ότι το πακέτο 8 δις δεν πέρναγε στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ από τους «σκληρούς» του κόμματός του. Θα περάσει τώρα, με ένα καταγεγραμμένο ΟΧΙ σε εθνικό δημοψήφισμα;
Ακόμα και αν ο Πρωθυπουργός επιχειρήσει μια απότομη στροφή, οι υποστηρικτές του που μέσα από αυτή τη διαδικασία έχουν πολωθεί, θα στοιχηθούν πίσω του σαν να μην τρέχει τίποτα; Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο ο ΣΥΡΙΖΑ να πάθει ό,τι και η ΝΔ τον Νοέμβριο του 2011, όταν μέσα σε ένα βράδυ ο κ. Σαμαράς μετετράπη από ηγέτη του αντιμνημονιακού αγώνα σε κυβερνητικό εταίρο μνημονιακής κυβέρνησης, με αποτέλεσμα να χάσει το 40% των βουλευτών και των ψηφοφόρων της.
Το δημοψήφισμα αποτελεί ένα κολοσσιαίο πολιτικό σφάλμα από το οποίο ο Αλέξης Τσίπρας θα δυσκολευτεί εξαιρετικά να απεγκλωβιστεί. Το πρόβλημα όμως δεν είναι η δική του τύχη, αλλά οι επιπτώσεις που μπορεί να έχει στη χώρα.