Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο

Μάιλο Γιαννόπουλος: Αυτή η περίπτωση!

Όχι μόνο τρολ, όχι ακριβώς πολιτικάντης: κάτι περισσότερο, κάτι καινούριο, ένα υβρίδιο που μπορεί να δημιουργήσει ρεύμα, κι αυτό θα είναι όντως κακό

Μάιλο Γιαννόπουλος: Αυτή η περίπτωση!

Όταν τον χαρακτηρίζουν αμφιλεγόμενο ή ακροδεξιό, οι φανατικοί followers του παρεξηγούνται σαν οι χαρακτηρισμοί να απευθύνονται στους ίδιους. Ο Milo Yannopoulos, πάλι, έχει άλλο τρόπο να αντιδρά στην κριτική, τα αρνητικά σχόλια, ακόμη και τις προσωπικές επιθέσεις. Δείχνει να τις απολαμβάνει, να τις χειρίζεται, να τις καθοδηγεί, να τις ξεπερνά και –τελικώς- να τις μετατρέπει σε εργαλεία του. Κι από αυτό το σημείο, ίσως, ξεκινά το πρόβλημα. Ή μήπως όχι;

Στα 33 του, ο ελληνικής καταγωγής δημοσιογράφος, έχει διαπρέψει / κάνει καριέρα / βγάλει χρήματα ως τρολ των social media, style icon, επιτυχημένος επιχειρηματίας, γνώστης του διαδικτύου, συντάκτης τεχνολογικών θεμάτων (στο γνωστό ακραίων απόψεων Breitbart.com, που ήδη έχει χαρίσει στον Ντόναλντ Τραμπ έναν στενό συνεργάτη: τον Στιβ Μπάνον) και εσχάτως συγγραφέας. Την περίοδο που έκανε όλα τα προηγούμενα, χωρίς καμία ακαδημαϊκή πιστοποίηση –άρα έφερε και την περγαμηνή του αυτοδημιούργητου και του χαρισματικού- λίγο σαν προπαίδεια, σαν άσκηση θάρρους, ο Yannopoulos άρχισε να προωθεί κάτι σαν εκστρατεία ενάντια στη μάστιγα του political correctness.

Αυτό που όλοι ίσως συζητούσαν πίσω από κλειστές πόρτες –το ότι δεν τολμά κάποιος να σχολιάσει το παραμικρό, χωρίς να εξετάσει την πολιτική του ορθότητα, π.χ. δεν λέμε «τρελός» σεβόμενοι τους ανθρώπους με ψυχικές ασθένειες, κ.ο.κ- έγινε πολύ σύντομα το γήπεδο του δημοσιογράφου, ένα γήπεδο που, προφανώς, χωρούσε πολλούς, ανυποψίαστους και επιφανειακά σκεπτόμενους.

Aκτιβιστής ομοφυλόφιλος από τη μία, εμπνέει τον καταπιεσμένο νεαρόκοσμο που τον παρακολουθεί κι από την άλλη κακοποιεί λεκτικά οτιδήποτε θεωρείται από τον ίδιο –εκτός πλαισίου: οι μαύροι, οι άσχημοι, οι παχύσαρκοι, οι μεσήλικες, οι φεμινίστριες, ένας αχταρμάς διακρίσεων, από τον οποίο ανθολογεί καιρό τώρα τις προσβολές και τις επιθέσεις του.

Ο ίδιος ευαγγελίζεται ότι λέει τα πράγματα με το όνομα τους, ότι είναι ειλικρινής και ότι ακόμη κι αν κάποιος διαφωνούσε μαζί του για τον τρόπο με τον οποίο εκφραζόταν, στο τέλος της ημέρας διαπίστωνε ότι έχει δίκιο. Ότι, για παράδειγμα, οι μεσόκοπες είναι μεσόκοπες, οι χοντρές, ομοίως, οπότε γιατί να χρησιμοποιείται η λέξη «ευτραφής», αλλά και ότι το plus size και τα bodylove κινήματα είναι απλώς ένα τεράστιο ψέμα, που αποκοιμίζει όσες έχουν παρατήσει τον εαυτό τους. Ειδικώς, με τον μετά-φεμινισμό και τα μανιφέστα διάσημων κυριών όπως η Amy Schumer, η Lena Dunham και άλλες παρόμοιων πεποιθήσεων, ο Yannopoulos βρίσκεται σε απόλυτη αντιπαράθεση.

Ένα μικρό δείγμα της πλάκας του εναντίον διάσημων φεμινιστριών

Όταν πριν από αρκετούς μήνες το Twitter τον απέκλεισε δια παντός, λόγω των εξόχως επιθετικών σχολίων του προς τη μαύρη ηθοποιό Leslie Jones, αποδείχθηκε ξεκάθαρα ότι ο δημοσιογράφος είχε θέμα και με τους έγχρωμους. Για τους ακολούθους του, ωστόσο, και τους φίλους των απόψεων του ούτε αυτό ήταν αρκετό, ούτε αυτό δικαιολογεί τον χαρακτηρισμό «ακροδεξιός» ή «ιεροκήρυκας του μίσους». Προτιμάται το εύηχο θιασώτης της εναλλακτικής δεξιάς, της alt-right που με σθένος υποστήριξε προεκλογικά –και συνεχίζει- το επαγγελματικό οχυρό του Yannopoulos, το Breitbart.com.

Μικρή παρένθεση: Μπορεί λόγω της ευρείας χρήσης του όρου από τα media το τελευταίο διάστημα το alt-right να ακούγεται ακίνδυνο. Μπορεί να μη συμπεριλαμβάνεται σε παλαιότερα εγχειρίδια και λεξικά πολιτικών όρων και ιδεολογιών, λόγω και των καταιγιστικών εξελίξεων των τελευταίων χρόνων στην Ευρώπη. Ωστόσο, αυτό που αποκαλείται «εναλλακτική δεξιά» και περιγράφεται –από τους οπαδούς της, κυρίως- ως χαλαρή συσπείρωση ανικανοποίητων από τον συντηρητισμό δεξιών, δεν είναι παρά ένα κίνημα, που την τελευταία 5ετία γιγαντώνεται εντός και εκτός Ευρώπης: αποτελείται από μεικτά κοινωνικά στρώματα με ακραία δεξιές ιδεολογίες, από αρνητές συνήθως του mainstream συντηρητισμού και πρακτικά γεννήθηκε στις ΗΠΑ. Ο όρος χρεώνεται ήδη από το 2010 στον –ακραία ρατσιστικών πεποιθήσεων- Richard Spencer, ο οποίος έδωσε στο κίνημα και τον λευκό εθνικιστικό προσανατολισμό του, όμως, στην καθημερινότητα των πολιτών μπήκε μόλις φέτος. Λίγους μήνες πριν τις αμερικανικές εκλογές και την ανάδειξη του Ντόναλντ Τραμπ σε Πρόεδρο των ΗΠΑ, ο διευθυντής του Breitbart.com και σημερινό δεξί χέρι του μεγιστάνα βάφτισε το site ως «ιδεολογική πλατφόρμα της alt-right».

Μέχρι εδώ η σύνδεση είναι σαφής και συγκεκριμένη, δεδομένης και της στήριξης του Yannopoulos στον Τραμπ. Τόσο σαφής που, όπως επισημαίνεται σε πρόσφατο άρθρο του Forbes, ο «προβοκάτορας Yannopoulos ήταν ο προσκεκλημένος ομιλητής κολεγίων που ενημερώθηκε για τόσες ματαιώσεις και ακυρώσεις, όσο κανείς άλλος μέσα στο 2016»… Οι αιτιολογήσεις των ακυρώσεων αφορούσαν ή ξεκάθαρα στη ρητορική μίσους του δημοσιογράφου ή στο κόστος ασφαλείας που η διοίκηση των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων αρνείτο να καλύψει: δεν είναι λίγες οι φορές που οι ομιλίες του έχουν διακοπεί από διαδηλωτές.

Η αντίδραση του στις αντιδράσεις διαδηλωτών στις διαλέξεις του - ως Christmas list

Γιατί, όμως, ένα εκπαιδευτικό ίδρυμα να καλέσει τον Yannopoulos για μία διάλεξη; Η αλήθεια είναι ότι ο Yannopoulos διαθέτει αρκετά γοητευτικά στοιχεία στον τρόπο με τον οποίο συναλλάσσεται με το ακροατήριο και δη το νεαρότερο σε ηλικία. Είναι αυθόρμητος, ετοιμόλογος, αυτοσαρκάζεται, δεν χάνει την ψυχραιμία και το μπλαζέ ύφος του, έχει μια κάπως άγρια αίσθηση της μόδας και έχει χτίσει πολύ καλά τον μύθο του «απαραίτητου κακού παιδιού». Μια μικρή γεύση από τις ενθουσιώδεις διαλέξεις του στο πανεπιστήμιο George Mason ή στο Clemson, όπου και εμφανίστηκε με το μπουρνούζι, εξηγούν πολλά.

Ο ίδιος αγαπά να ισχυρίζεται ότι είναι διασταύρωση πιτ μπουλ με τον Όσκαρ Ουάιλντ, τον οποίο μοιάζει να έχει πρότυπο (σ.σ.: άραγε, πώς να ένιωθε ένα ελεύθερο πνεύμα σαν τον αισθητιστή, που έχει εμπνεύσει ένα τέτοιο επιλεκτικά ανοιχτόμυαλο υβρίδιο;). Βέβαια, σε αντίθεση με τον κατατρεγμένο Ουάιλντ, ο Yannopoulos δεν κρύβει τον σεξουαλικό του προσανατολισμό.

Να, άλλο ένα προβληματικό σημείο στη ρητορική του: ακτιβιστής ομοφυλόφιλος από τη μία, εμπνέει τον καταπιεσμένο νεαρόκοσμο που τον παρακολουθεί κι από την άλλη κακοποιεί λεκτικά οτιδήποτε θεωρείται από τον ίδιο –εκτός πλαισίου: οι μαύροι, οι άσχημοι, οι παχύσαρκοι, οι μεσήλικες, οι φεμινίστριες, ένας αχταρμάς διακρίσεων, από τον οποίο ανθολογεί καιρό τώρα τις προσβολές και τις επιθέσεις του.

Με το που έγινε γνωστή η είδηση ότι στις 14 Μαρτίου κυκλοφορεί το βιβλίο του «Επικίνδυνος», για το οποίο έχει ήδη προπληρωθεί, ο Yannopoulos έσπευσε να γιορτάσει το νέο στο Facebook, γράφοντας ότι το 2017 του ανήκει. Στάζοντας δηλητήριο για το Twitter που τον απέκλεισε δια παντός, για όσους δεν πίστεψαν σ’ εκείνον (!) και ξεκινώντας το καλύτερο δυνατό promo που κανείς ατζέντης δεν θα μπορούσε να του επιφυλάξει, όσο κι αν πίστευε στο ρεύμα του.

Συνέντευξη του στο ABC πριν από λίγο καιρό: ο δημοσιογράφος τον ρωτά, αν είναι ανόητος και η απάντηση δεν είναι αναμενόμενη

Είναι, όμως, στ’ αλήθεια επικίνδυνος ο Yannopoulos; Όσο επικίνδυνη μπορεί να θεωρηθεί και η ανάλαφρη pop. Μόνο που ο Yannopoulos δεν τραγουδάει εύπεπτους στίχους, που θα ξεχαστούν στο επόμενο τρίμηνο. Δεδομένης της απήχησης και του –ομολογουμένως- ευφυούς τρόπου (με χιούμορ, με μόδα, με στιλ, με κακίες σ’ έναν κόσμο που συνήθως λατρεύει τα καλά παιδιά), με τον οποίο επικοινωνεί τα μηνύματα του, κάνει άλλη δουλειά, όχι απλώς ξεπλένει, αλλά στιλβώνει όλα τα μεγάλα "dont's" της σύγχρονης κοινωνικοπολιτικής ζωής.

Είναι σαν κάποιος να έντυσε όλη την παρακμή πολιτικής και κοινωνίας με τον πιο γυαλιστερό, πιο ευπώλητο, πιο κατανοητό μανδύα. Κάτω από αυτόν δεν βρίσκεται μία ξεκάθαρη πολιτική θέση, αλλά ένα υβρίδιο που μπορεί να πει τα πάντα, φαινομενικά αντέχει τα πάντα και τελικά μπορεί να εξυπηρετήσει τα πάντα, ακόμη και τη χυδαία πολιτική του Τραμπ. Και ακριβώς όπως το Breitbart από φαιδρό –κάποτε χυδαίο- σίγουρα αμφιλεγόμενο μέσο, αυτοαναγορεύθηκε σε ιδεολογική πλατφόρμα και τελικά έπεισε (αυτούς που ήθελαν να πειστούν γι’ αυτό), ομοίως ο δημοσιογράφος έχει μετατρέψει εαυτόν και με το αζημίωτο (σε έσοδα και επικείμενα αξιώματα) τον εαυτό του σε όχημα για τέτοιου είδους –όντως επικίνδυνες- διαδρομές.  

Δεν είναι μόνο το δικό του ρεύμα επικίνδυνο. Είναι ο τρόπος με τον οποίο ακούραστα φαίνεται να καλλιεργεί ένα νέο είδος δημαγωγών, πιο επικίνδυνο κι από την περίπτωση του Τραμπ. Είναι το είδος που θα είναι ελκυστικό, δημοφιλές, ευπροσήγορο. Και ικανό για όλα. 

UPDATE: Λίγες μόνο ώρες μετά την ανακοίνωση της κυκλοφορίας του βιβλίου του, το "Dangerous" βρέθηκε στη θέση 2 της λίστας του Amazon με τα πιο δημοφιλή προς παραγγελία βιβλία. Φυσικά, ο Yannopoulos με τον τρόπο του -"WE F---ING DID IT!", έγραψε στο Facebook- πανηγυρίζει για την επιτυχία του. Ποιος αμφιβάλλει γι' αυτήν..;