Τον προηγούμενο μήνα συνέβη ένα ατύχημα το οποίο πήρε όμως διαστάσεις 15 μέρες μετά. Ένας 16χρονος χειριστής ενοικιαζόμενου ηλεκτρικού πατινιού συγκρούστηκε στην Καλαμαριά με διερχόμενο αυτοκίνητο, με συνέπεια να τραυματιστεί και να διακομιστεί σε νοσοκομείο της Θεσσαλονίκης για την παροχή πρώτων βοηθειών. Αυτό ήταν το πρώτο επισήμως καταγεγραμμένο τροχαίο με ηλεκτρικό πατίνι στη χώρα.
Το συμβάν έλαβε χώρα στην πόλη όπου ξεκίνησαν να λειτουργούν τα συγκεκριμένα μέσα μεταφοράς τον Δεκέμβριο του 2018. Στην Αθήνα ήρθαν τον αμέσως επόμενο μήνα, ενώ στο παιχνίδι λίγο καιρό αργότερα μπήκε και δεύτερη εταιρεία μετά τη Lime, η Hive.
Σήμερα στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη είναι διαθέσιμα εκατοντάδες απ' αυτά, με τον ακριβή τους αριθμό ωστόσο να μην έχει γίνει ακόμη γνωστός από καμία εκ των δύο εταιρειών.
Από την πρώτη στιγμή της έλευσης των πατινιών, όλοι μιλούν για ένα από τα πιο καινοτόμα μέσα μεταφοράς που έχουν φτάσει ποτέ στην πόλη, έτοιμο να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο κινούμαστε στην Αθήνα.
Τι μπορεί να κάνει κάποιος αν εμπλακεί σε ατύχημα μ' ένα τέτοιο πατίνι; Τα πατίνια δεν ασφαλίζονται μέχρι στιγμής. «Μπορεί να ασκηθεί δίωξη μόνο αν υπάρξει αστική ευθύνη. Το θέμα ακόμη κυοφορείται. Πολλοί σκέφτονται ήδη, όμως, να δημιουργηθεί κάποια κάλυψη και για εκείνα».
Τα πατίνια λειτουργούν ως εξής: οι χρήστες που θέλουν να τα χρησιμοποιήσουν κατεβάζουν από το διαδίκτυο την εφαρμογή των εταιρειών, πληκτρολογούν τον αριθμό του κινητού τους τηλεφώνου και αφού το κάνουν, λαμβάνουν έναν κωδικό τον οποίο σκανάρουν πάνω στον πατίνι που με τη σειρά του ξεκλειδώνει και είναι πια έτοιμο για χρήση.
Τα εν λόγω μέσα μεταφοράς μπορούσαν να πιάσουν ταχύτητα της τάξεως των 25 χιλιομέτρων την ώρα. Μέχρι πρότινος –τουλάχιστον όσον αφορά τη Lime– καθώς ύστερα από το περιστατικό στη Θεσσαλονίκη που οδήγησε και σε εισαγγελική παρέμβαση και τη συνεννόηση με την ομάδα εργασίας που δημιούργησε ο δήμος Αθηναίων επί του θέματος, το όριο ταχύτητας έπεσε στα 20 χιλιόμετρα.
Όπως εξηγεί στη LiFO ο κ. Βαρελάς, αντιδήμαρχος Κέντρου Πόλης και Δημοτικής Αστυνομίας του δήμου Αθηναίων, η συγκεκριμένη απόφαση της Lime είναι θετική, ωστόσο θεωρεί πως το όριο πρέπει να πέσει ακόμη πιο χαμηλά, στα 15 χιλιόμετρα, ώστε να γίνει ασφαλής η χρήση τους στην πόλη.
«Θα πρέπει να γίνει κατανοητό από όλους πως τα πατίνια δεν είναι παιχνίδι. Δεν είναι σαν τα παιδικά πατίνια που είχαμε μικροί. Η επιτάχυνσή του είναι μεγάλη, δεν χρειάζεται πολλή ώρα για να πιάσει αυτή την ταχύτητα. Ανοίγεις το γκάζι και φεύγει».
Κάτω απ' αυτές τις συνθήκες, το ζήτημα που θέτει είναι κατά πόσο πρέπει να θεωρείται νόμιμη η χρήση τους από ανήλικους. Σύμφωνα με τους όρους χρήσης των πατινιών της εταιρίας Lime, έτσι όπως αναγράφονται στην εφαρμογή, η οδήγησή τους επιτρέπεται μόνο στα άτομα που έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους.
Αν, ωστόσο, κάνει κανείς μια βόλτα στο κέντρο της πόλης θα παρατηρήσει πως κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Ο ίδιος, μάλιστα, ο κ. Βαρελάς προ μερικών ημερών είδε με τα μάτια του νεαρούς χρήστες των πατινιών να κάνουν αγώνες δρόμου, χωρίς κράνος –ένας από τους βασικούς όρους χρήσης τους– στη Συγγρού, για το ποιος θα καταφέρει να φτάσει πιο γρήγορα στην παραλιακή, στις 10:30 το βράδυ.
Όπως σημειώνει, η συγκεκριμένη καταγγελία έφτασε μέχρι την εταιρεία, η οποία την περασμένη Τρίτη, εκτός των άλλων, ανακοίνωσε πως απαγορεύει τη χρήση των πατινιών στις μεγάλες λεωφόρους της Αθήνας.
Το ζήτημα σχετικά με το πού τελικά θα πρέπει να επιτρέπεται η χρήση των πατινιών στις πόλεις και πού όχι έχει αρχίζει να ταλανίζει αρκετούς. Και μπορεί στις εφαρμογές των εταιρειών να επισημαίνεται συγκεκριμένα πως δεν επιτρέπεται η οδήγησή τους στους δρόμους και τα πεζοδρόμια, παρά μόνο στους ποδηλατόδρομους, ωστόσο αν κινηθεί κανείς στην πόλη θα δει πως κάτι τέτοιο δεν τηρείται.
Η Ελλάδα δεν είναι η μόνη χώρα που θέτει ερωτήματα γύρω από τη χρήση τους και την τήρηση του ΚΟΚ. Οι μεγαλύτερες αντιδράσεις φαίνεται πως έχουν προκληθεί στην Γαλλία, όπου τα συγκεκριμένα πατίνια ήταν διαθέσιμα πολύ καιρό πριν φτάσουν στην Ελλάδα.
Την περασμένη βδομάδα, μάλιστα, η Γαλλία αποφάσισε να επιβάλλει αυστηρά πρόστιμα σε όσους τα χρησιμοποιούν ανεξέλεγκτα, μ' αυτούς που τα οδηγούν σε πεζοδρόμια και πεζοδρόμους να απειλούνται με πρόστιμο 135 ευρώ.
Είχε προηγηθεί η αποκάλυψη των σοκαριστικών στοιχείων από τη Le Parisien, σύμφωνα με τα οποία τα ηλεκτρικά σκούτερ και τα πατίνια προκάλεσαν 284 τραυματισμούς και πέντε θανάτους στη χώρα το 2017 και περιγράφονταν ως «πολύ γρήγορα και αθόρυβα και ως εκ τούτου επικίνδυνα».
Οι κάτοικοι του Παρισιού, από την άλλη, έχουν εξοργιστεί που τα πατίνια αφήνονται στη μέση πεζοδρομίων και εισόδων, ενώ η δήμαρχος του Παρισιού, Αν Ινταλγκό έχει δεσμευτεί να δημιουργηθούν εκατοντάδες ειδικοί χώροι στάθμευσης και με την ολοκλήρωση του έργου θα υπάρξουν επίσης πρόστιμα.
Κάτι τέτοιο φαίνεται πως αρχίζει να συμβαίνει και στην Αθήνα. Η λύση που πρέπει να υλοποιηθεί, σύμφωνα με τον κ. Βαρελά, είναι να δημιουργηθούν κοινόχρηστοι χώροι για να μπορούν να αφήνουν και να παίρνουν ξανά τα πατίνια οι Αθηναίοι.
«Δεν γίνεται να είναι παρατημένα σε οποιοδήποτε σημείο της πόλης. Αυτό, όμως, είναι δική μας δουλειά και πρέπει να το λύσουμε, όσο το δυνατόν πιο γρήγορα».
Οι ίδιες αντιδράσεις έχουν προκληθεί, επίσης, σε Γερμανία και Βρετανία, των οποίων οι αρχές έχουν δεσμευτεί και αρχίσει να εφαρμόζουν περιορισμούς στη χρήση τους και πρόστιμα στις περιπτώσεις παραβίασης του κώδικα οδικής κυκλοφορίας.
Ο κ. Βαρελάς βρέθηκε μπροστά σε ένα χαρακτηριστικό περιστατικό. «Ανέβαινα την Ευριπίδου. Όλοι ξέρουμε πως είναι μονόδρομος και όσο να 'ναι, η προσοχή σου δεν είναι πίσω, μήπως έρθει κάποιο αυτοκίνητο από το αντίθετο ρεύμα. Όπως προχωρούσα, λοιπόν, εμφανίστηκε ένα πατίνι από πίσω μου. Αν ήμουν αφηρημένος θα τον χτυπούσα. Δεν μπορεί να μην τηρούν τα σήματα κυκλοφορίας».
Όπως εξηγεί, η έκρηξη του συγκεκριμένου μέσου μεταφοράς στην Ελλάδα έχει πιάσει απροετοίμαστους τους πάντες στη χώρα. «Δεν χρειαζόταν να λάβουν κάποια ειδική αδειοδότηση για να λειτουργήσουν, δεν υπάρχει κάποιο νομοθετικό πλαίσιο άδειας.
Η εταιρεία λειτουργεί απλά με μια έναρξη σε κάποια ΔΟΥ στην Αθήνα. Δεν υπάρχει κάτι άλλο, ούτε προβλέπεται. Γι' αυτό λέμε πως γίνει κάτι με την έλλειψη νομοθετικού πλαισίου.
Δεν έχουν πινακίδα και δεν χρειάζεται άδεια οδήγησης για να τα χρησιμοποιήσει κανείς. Το μόνο που μπορεί να κάνει η αστυνομία είναι να σταματήσει τον οδηγό και να μεταφέρει το πατίνι σ' έναν χώρο απ' όπου θα το παραλάβει εκ νέου η εταιρεία.
Πρέπει να ισχύσουν και γι' αυτά οι κανόνες κυκλοφορίας. Δεν μπορούν να κυκλοφορούν πάνω στα πεζοδρόμια της Αθήνας. Δεν είναι όλα τα πεζοδρόμια σαν της Πανεπιστημίου και της Αγίου Κωνσταντίνου. Σε πολλά σημεία της πόλης είναι ιδιαίτερα στενά και προβληματικά, άρα το πατίνι επιδεινώνει το πρόβλημα».
Και το ερώτημα που εγείρεται είναι ένα: τι μπορεί να κάνει κάποιος αν εμπλακεί σε ατύχημα μ' ένα τέτοιο πατίνι; Όπως εξηγεί στη LiFO ο ασφαλιστής Χρήστος Λότσης, ο οποίος παρατηρεί το θέμα από τις πρώτες μέρες λειτουργίας τους στην Αθήνα, τα πατίνια αυτά δεν ασφαλίζονται μέχρι στιγμής.
«Μπορεί να ασκηθεί δίωξη μόνο αν υπάρξει αστική ευθύνη. Το θέμα ακόμη κυοφορείται. Πολλοί σκέφτονται ήδη, όμως, να δημιουργηθεί κάποια κάλυψη και για εκείνα» επισημαίνει.
Την άποψη της θέσπισης όρων σχετικά με τη χρήση των ηλεκτρικών πατινιών φαίνεται να υποστηρίζει μεγάλο μέρος των κατοίκων της Αθήνας, καθώς σε πρόσφατο poll της LiFO, συνολικά 983 άτομα σε ποσοστό 53,7% θεωρούν πως πρέπει να περιοριστούν και να υπάρξουν πρόστιμα για τους παραβάτες.
Ήδη η ομάδα εργασίας του δήμου Αθηναίων ετοιμάζει πόρισμα για το ζήτημα. Μένει να αποδειχθεί αν τελικά και ποιες αλλαγές στο νομοθετικό πλαίσιο θα προκύψουν γύρω απ' τη χρήση των νέων ηλεκτρικών πατινιών.