Πριν τον πόλεμο η γεωγραφία του αρχιπελάγους ήταν αλλιώτικη. Τα νησιά απομονωμένα και αποκομμένα από τα διοικητικά κέντρα, οι κάτοικοι αποκομμένοι από τις πολιτικές και κοινωνικές αλλαγές. Δεν είναι τυχαίο ότι αυτοί οι τόποι επελέγησαν ως τόποι εξορίας. Με το ιδιώνυμο, που ψηφίστηκε στις 25 Ιουλίου 1929, θεσπίστηκε η ποινή της δικαστικής εκτόπισης και όλο και περισσότερα νησιά άρχισαν να χρησιμοποιούνται ως τόποι εξορίας. Ο αριθμός των πολιτικών εξορίστων αυξήθηκε πολύ την περίοδο της δικτατορίας του Μεταξά. Υπολογίζεται ότι οι εξόριστοι αυτή την περίοδο ξεπέρασαν τις 5.000. Πολύ μεγαλύτερος αριθμός πολιτικών εξορίστων υπήρξε την περίοδο του εμφυλίου, οπότε και δημιουργούνται νέα και μεγαλύτερα στρατόπεδα εξορίας. Το μέτρο του εκτοπισμού παρέμεινε σε ισχύ κατά τη διάρκεια των πρώτων χρόνων της μετεμφυλιακής περιόδου.
Η κοινότητα των πολιτικών εξορίστων: Άνθρωποι που είχαν καταδικαστεί με «διοικητική απέλαση» βάσει των νόμων που δήλωναν ότι οι ιδέες και οι δράσεις τους ήταν ένα δημόσιος κίνδυνος και θα μπορούσαν να απειλήσουν την υπάρχουσα κατάσταση στην Ελλάδα.
Ένας τόπος εξορίας ήταν και το μικρό νησί της Ανάφης. Η ερευνήτρια Μάργκαρετ Κέννα, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Wales, Swansea, τη δεκαετία του 60 ως μεταπτυχιακή φοιτήτρια της ανθρωπολογίας ήρθε στην Αθήνα σε επαφή με τους μετανάστες από το νησί στην πρωτεύουσα. Συνδέθηκε μαζί τους και άρχισε να ερευνά συστηματικά τη ζωή στην Ανάφη. Τα πρώτα θέματα της έρευνάς της ήταν η οργάνωση της ζωής των νησιωτών και τα έθιμά τους. Δυο σχεδόν δεκαετίες αργότερα, τον Ιούλιο του 88 η Μάργκαρετ Κέννα φιλοξενείται στην Ανάφη από μια ντόπια οικογένεια την οποία γνώριζε από το 1966. Ένα πρωί άρχισαν να ανοίγουν κουτιά με ενθύμια. Πολλά ξύλινα κιβώτια τα οποία περιείχαν μαριονέτες, γυάλινες πλάκες και σελιλόιντ. Αυτά τα κουτιά ήταν κρυμμένα σε ένα από τα σπίτια που είχαν νοικιάσει οι πολιτικοί εξόριστοι, πίσω από ένα ψεύτικο τοίχο στον οποίο υπήρχαν επίσης βιβλία και άλλα αναμνηστικά. Οι εξόριστοι επέστρεψαν στην Αθήνα στην διάρκεια της Κατοχής και τα «αρχεία τους» είχαν μείνει πίσω. Τα βρήκαν τα παιδιά του νησιού που έπαιζαν μέσα στο εγκαταλελειμμένο σπίτι.
Το αρχείο αποτελείται από περισσότερα από 160 αρνητικά σε γυαλί και σελιλόιντ τα οποία χρονολογούνται από το 1935 έως και το 1942 και δείχνουν τη ζωή μιας κοινότητας των πολιτικών εξορίστων τα μέλη της οποίας ζούσαν στο νησί. Ήταν κυρίως άνθρωποι που είχαν καταδικαστεί με «διοικητική απέλαση» βάσει των νόμων που δήλωναν ότι οι ιδέες και οι δράσεις τους ήταν ένα δημόσιος κίνδυνος και θα μπορούσαν να απειλήσουν την υπάρχουσα κατάσταση στην Ελλάδα. Μερικά αρνητικά δείχνουν μικρές ή και μεγάλες ομάδες ανθρώπων, πλάνα από εκδρομές, πικ-νικ, παρελάσεις. Λιγότερες περιγράφουν κοινωνικά γεγονότα. ένα φεστιβάλ, ένα γάμο, κάποιες κηδείες κυρίως κατά τη διάρκεια του λοιμού το 41-42. Το αρχείο ανέβηκε στην ιστοσελίδα του πανεπιστημίου με την ελπίδα να μπορέσουν να ταυτοποιηθούν τα πρόσωπα των φωτογραφιών και να συμπληρωθούν τα ονόματα στις φωτογραφίες.
Οι εκδόσεις Αλεξάνδρεια δημοσίευσαν το 2004 το βιβλίο της Κέννα «Η κοινωνική οργάνωση της εξορίας», στηριγμένο σε ένα σημαντικό φωτογραφικό αρχείο, σε μαρτυρίες και προσωπικές αφηγήσεις πρώην εξορίστων. Οι άνθρωποι που βρέθηκαν στην Ανάφη, έπρεπε να αντιμετωπίσουν ένα κοινό και δυσβάσταχτο πεπρωμένο που αποτελεί ένα κομμάτι της πολιτικής και κοινωνικής μας ιστορίας άμεσα συνδεδεμένο με το πολυδιάστατο ανθρώπινο δράμα.
Οι παρακάτω φωτογραφίες προέρχονται από το αρχείο που βρέθηκε μέσα στον ψεύτικο τοίχο και περιγράφει κυρίως την καθημερινότητα των εξορίστων της Ανάφης.
15 άνδρες, 2 γυναίκες και ένα παιδί δίπλα στη θάλασσα. Η μια γυναίκα είναι η Ειρήνη Σκαλίδου, η δεύτερη η πιθανώς η Ηλέκτρα Αποστόλου και το παιδί η κόρη της Αγνή.
Μια ομάδα 30 ατόμων κάνει πικ-νικ σε ένα μέρος με καλαμιές. Έχουν εμαγέ πιάτα και κούπες από κονσερβοκούτια. Παίζουν κιθάρες και μαντολίνα. Ο άνθρωπος στην άκρη αριστερά με τον μπερέ ίσως είναι ο Μανώλης Περλορέτζος
Τα μέλη αυτής της μεγάλης ομάδας κάθονται σε μια περιοχή με δέντρα. Κρατούν όργανα, ένα σαξόφωνο (πιθανώς ο Δημήτρης Γούλιος), μαντολίνο και κιθάρα.
Φωτογραφία στην ύπαιθρο. Αριστερά της εικόνας υπάρχει μια χαρουπιά και έτσι έχει εντοπιστεί το μέρος, η περιοχή Καλίστα, κοντά στις Μηλιές. Χορεύουν δεκαεπτά άτομα, ενώ δυο στη σειρά των χορευτών είναι γυναίκες.
Μια γυναίκα με την κόρη της στο βράχο. Πιθανώς πρόκειται για την γυναίκα και την κόρη εξορίστου που τον έχουν επισκεφθεί. Τις επισκέψεις τις επέτρεπαν εφόσον ο επισκέπτης συμφωνούσε ότι θα πείσει τον εξόριστο να υπογράψει δήλωση.
Τραπεζαρία ή δωμάτιο αναψυχής της κοινότητας. Τραπεζάκια και παλιοσκαμπό κατασκευασμένα από κομμάτια ξύλου και καλάμια. Εδώ μελετούν παίζουν τάβλι ή σκάκι και ένας άνδρας διαβάζει εφημερίδα που από το αρνητικό φαίνεται να είναι το Ελεύθερο Βήμα.
Μια γιορτή στην οποία όλα τα μέλη έχουν συνεισφέρει από το κρατικό επίδομα. Τα λουλούδια είναι ζουμπούλια, έτσι καταλαβαίνουμε ότι η γιορτή έχει γίνι φθινόπωρο.
Μία ομάδα από έξι μουσικούς. Ο σαξοφωνίστας είναι πιθανότατα ο Δημήτρης Γούλιος, καπνεργάτης από τη Δράμα, ενώ αυτός που παίζει μαντολίνο είναι ο Κώστας Μπίρκας
Τέσσερις άνδρες ετοιμάζονται να κολυμπήσουν
Έξι άνδρες στο ύπαιθρο, στην βραχώδη κορυφή του βουνού Κάλαμος. Για να αναρριχηθούν μέχρι σε αυτό το σημείο πρέπει να έκαναν μια μεγάλη διαδρομή κατά μήκος της νότιας ακτής του νησιού.
Εσωτερικό με εικόνες του Στάλιν και του Λένιν σε ένα καμαροσκέπαστο σπίτι του χωριού. Θα μπορούσε να είναι το μέρος που μελετούσαν ή η τραπεζαρία της κοινότητας. Απεικονίζονται 26 άνδρες. Από τα συνθήματα στα πανώ συμπεραίνεται ότι ήταν μέρος διδασκαλίας.
Εσωτερικό σε καμαροσκέπαστη αίθουσα. Πίσω από τους άνδρες διακρίνεται το πεντάκτινο αστέρι και ένα ανοικτό βιβλίο, καθώς και τρία πανώ με συνθήματα. Πιθανώς είναι μέλη της κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ ανάμεσα στους εξόριστους.
Μια ομάδα 21 ανδρών. Πάνω από τα κεφάλια τους στον τοίχο υπάρχουν τέσσερα μικρά πορτρέτα κάτω από το οποίο γράφονται τα ονόματα των Μαρξ, Ένγκελς, Λένιν και Στάλιν καλλιγραφικά καθώς και μια σειρά από συνθήματα. Ξεχωρίζει το «Ζήτω ο ηγέτης μας Ζαχαριάδης».
Μια ομάδα ανδρών έτοιμων να ξεφορτώσουν προμήθειες από το ατμόπλοιο που φτάνει.
Άνδρες κουβαλούν φρύγανα τα οποία θα χρησιμοποιηθούν ως καύσιμα και για ψήσιμο στους φούρνους. Ήταν μια κοπιαστική εργασία, καθώς έπρεπε να διανύσουν μεγάλες αποστάσεις φορτωμένοι.
Άνδρες κουβαλούν φρύγανα.
Άνδρες κουβαλούν φρύγανα. Πίσω τους διακρίνεται το όρος Βίγλα.
Ένας άντρας φωτογραφημένος από την άκρη της πλατείας του χωριού μπροστά σε φραγκοσυκιές, τα μοναδικά ελεύθερα διαθέσιμα φρούτα του νησιού.
Κτίρια του χωριού που προφανώς χρησιμοποιούνταν ως γραφεία της κοινότητας.
Άντρες γύω από μια σκάφη την οποία χρησιμοποιούσαν τόσο για πλύσιμο όσο για ζύμωμα και την ανάμειξη των υλικών για την παρασκευή λουκάνικων. Το ότι δε φορούν κάλτσες σημαίνει ότι έχουν πλυθεί και δεν υπάρχουν εφεδρικές.
Μια μεγάλη ομάδα στο λιμάνι.
Άνδρες συγκεντρωμένοι φαίνεται να ζυγίζουν κάτι.
Ένας άντρας στέκεται στην ακρογιαλιά μάλλον περιμένοντας το πλοίο που έφτανε κάθε εβδομάδα στο νησί.
Ένας άνδρας φωτογραφίζεται με την μητέρα του που τον έχει επισκεφθεί στο νησί
Μητέρα και πιθανώς αδελφή έχουν επισκεφθεί τον νεαρό εξόριστο.
Μια μητέρα επισκέπτρια έχει φωτογραφηθεί με μια ομάδα ανδρών.
Η ίδια ηλικιωμένη γυναίκα με μια άλλη ομάδα ανδρών
Ομάδα ανδρών φωτογραφίζεται με ηλικιωμένη γυναίκα
Η ίδια γυναίκα φωτογραφίζεται εδώ χωρίς κεφαλομάντηλο με εξόριστο
Μια μεγάλη ομάδα εξόριστων με μια κατσίκα και ένα σκυλί
Τέσσερις γυναίκες καθισμένες σε παγκάκι
Τρεις γυναίκες μπροστά σε ανεμόμυλο
Φωτογραφία γυναίκας με φόντο το χωριό
Γυναίκα καθισμένη σε ξερολιθιά ανατολικά του χωριού
Γάμος τον Νοέμβριο του 1938. Ελάχιστοι χαμογελούν.
Κηδεία νεαρού άνδρα στο νησί
Γιορτή στο χωριό, τα εισόδια της Θεοτόκου, Νοέμβριος του 1938
Κατοχή. Ο Απόστολος Αποστολίδης στο νεκροκρέβατο
Κηδεία στην Κατοχή με τιμητική φρουρά συνεξόριστων
Κηδεία στην Κατοχή με τιμητική φρουρά συνεξόριστων
Τρεις βαρειά άρρωστοι σε ράντζα ενώ οι εξόριστοι διαμαρτύρονται για να μεταφερθούν στην Ηπειρωτική χώρα. Στη διάρκεια της Κατοχής πολλοί εξόριστοι πέθαναν από υποσιτισμό και επειδείνωση των ασθενειών τους
Απεργία πείνας επί Μεταξά