Στη Νάξο θα ιδρυθεί το κέντρο μελέτης του κυκλαδικού πολιτισμού ως προσάρτημα του ομώνυμου μουσείου, με την ολοκλήρωση του έργου να τοποθετείται στο 2026.
Το ζήτημα της προέλευσης και της αυθεντικότητας των κυκλαδικών τέχνεργων θα απασχολήσει ιδιαίτερα το κέντρο μελέτης κυκλαδικού πολιτισμού, καθώς απασχολεί ήδη τη διεθνή επιστημονική κοινότητα και τα μουσεία όλου του κόσμου.
Σύμφωνα με το υπουργείο Πολιτισμού το κέντρο μελέτης θα περιλαμβάνει:
- Δημιουργία κεντρικού αναλυτικού εργαστηρίου μελέτης και συντήρησης αρχαιοτήτων.
- Βιβλιοθήκη εξειδικευμένη στον Κυκλαδικό Πολιτισμό.
- Ψηφιακή βάση δεδομένων, στην οποία θα καταχωρούνται τα τέχνεργα του Κυκλαδικού Πολιτισμού με πλήρη καταγραφή της ταυτότητάς τους: Μουσείο ή Συλλογή που ανήκουν, προέλευση, αρχαιολογική τεκμηρίωση εμπλουτισμένη από τα πορίσματα των επιμέρους φυσικοχημικών αναλύσεων που θα πραγματοποιούνται στα εργαστήρια του Κέντρου ή και αλλού.
Το υπουργείο Πολιτισμού διαθέτει -σε πρώτη φάση- χρηματοδότηση ύψους 400.000 από εθνικούς πόρους για τον εξοπλισμό του Κέντρου με τις απαραίτητες ηλεκτρονικές και ψηφιακές υποδομές του εργαστηρίου. Θα απασχολούνται αρχαιολόγοι, συντηρητές αρχαιοτήτων, χημικοί, επιστήμονες πληροφορικής και κάθε άλλη ειδικότητα που κρίνεται αναγκαία.
Η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, από την πλευρά της, δήλωσε ότι «ο εξαιρετικά μεγάλος αριθμός τέχνεργων του κυκλαδικού πολιτισμού, που έχουν προέλθει από τις συστηματικές αρχαιολογικές έρευνες των Εφορειών Αρχαιοτήτων του υπουργείου Πολιτισμού, τους δύο τελευταίους αιώνες, διαθέτουν πλήρη τεκμηρίωση της προέλευσής του. Τα αντικείμενα αυτά φυλάσσονται στα τοπικά μουσεία των νησιών των Κυκλάδων, στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο και -κατά κύριο λόγο- στο Μουσείο Κυκλαδικού Πολιτισμού της Νάξου. Τα ευρήματα αποτελούν τα συγκριτικά δείγματα για την άντληση στοιχείων, που θα συμβάλλουν στην διεξαγωγή των πλέον αξιόπιστων αναλύσεων».
Η Λίνα Μενδώνη συμπλήρωσε πως «τα δεδομένα που θα προκύψουν από τις τεχνολογικές αναλύσεις θα αξιοποιηθούν ως βάση για συγκριτικές μελέτες με τα πορίσματα αντίστοιχων αναλύσεων τέχνεργων του κυκλαδικού πολιτισμού, που στερούνται ταυτότητας προέλευσης και βρίσκονται σε Μουσεία και Συλλογές και είτε έχουν κατασχεθεί στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, είτε έχουν επαναπατριστεί τα τελευταία χρόνια. Η διαδικασία αυτή θα συμβάλλει ουσιαστικά στην πιστοποίηση και τεκμηρίωση ή μη της γνησιότητάς τους, ενώ θα εμπλουτίσει τα δεδομένα για την ακριβή τους προέλευση. Το κέντρο θα συγκροτηθεί άμεσα και οι πρώτες δράσεις του, όπως η ψηφιακή βάση δεδομένων, προγραμματίζεται να ξεκινήσουν το β΄ εξάμηνο του 2024».