Διάβασα σε ημέιλ που μου ήρθε: «Κύριε Δημοκίδη, σας τα στέλνω αυτά γιατί θα ήθελα εάν συμφωνείτε και εσείς με δικά σας λόγια να κάνατε κάποια νύξη. Έχετε το λέγειν και το βήμα να τα πείτε καλύτερα από εμένα και σε περισσότερο κόσμο απ'ότι εγώ. Το κείμενο μου αφορά τον "καλλιτέχνη", τους "likeτζήδες" και προ πάντων τις ψυχές των ανθρώπων που έχουμε ρίξει στο Κολοσσαίο των social media και κραυγάζουμε είτε χαρμόσυνα είτε θλιμμένα για τις τύχες τους.»
Η αναγνώστρια με το αρχικό Μ. κάνει ένα λάθος, και θα το διαπιστώσετε όταν διαβάσετε το κείμενό της, που ασχέτως αν διαφωνεί κάποιος ή συμφωνεί (δεν συνυπολογίζει ας πούμε πως πολλοί που δεν ήθελαν να μοιραστούν την αυθεντική φωτογραφία, προσπάθησαν να ευαισθητοποιήσουν με πλάγιους, καλοπροαίρετους τρόπους) είναι εξαιρετικά καλογραμμένο: Δεν έχω περισσότερο λέγειν απ' αυτήν και δεν θα τα έλεγα καλύτερα αν τα έγραφα με δικά μου λόγια.
Ο λόγος στην Μ.:
Ένα σχόλιο για την εικονογράφηση του πνιγμού του μικρού πρόσφυγα.
Πρόκειται για την ακριβώς από πάνω εικόνα.
Δεν σας έχω ξαναστείλει απολύτως τίποτα και γενικά δεν είμαι άνθρωπος,καλώς ή κακώς, που θα ενοχλήσω τον οποιοδήποτε που έχει κάποιο βήμα, για κάποια προσωπική μου σκέψη. Σας διαβάζω συχνά και συμφωνώ με αρκετά από αυτά που επισημαίνετε, γι'αυτό και σκέφτηκα να απευθυνθώ σε εσάς.
Για να μην σας κουράζω, επειδή ασχολούμαι με τον χώρο της εικονογράφησης και γενικά των τεχνών, αρχικά βλέποντας την εικόνα σκέφτηκα "τι όμορφη εικόνα" και ναι ακόμα και το "τι έξυπνη ιδέα", την κοίταζα σε κάποιο group του facebook και μετά πήγα στην αμέσως επόμενη εικόνα που ήταν η αληθινή φωτογραφία του παιδιού κοκαλωμένο στην ίδια στάση να το κουβαλάει κάποιος αρμόδιος να το πάει όπου είναι να το πάει.
Πάγωσα εγώ τότε.
Έψαξα λίγο στο ιντερνετ για την εικονογράφηση αυτή και βρήκα άρθρα με τίτλους "Σςςς το παιδί κοιμάται" κ.λ.π και ξαφνικά ένιωσα όλη την αηδία και αναγούλα που αποπνέει το ανθρώπινο γένος.
Το παιδί ΔΕΝ ΚΟΙΜΑΤΑΙ. Το παιδί ΠΝΙΓΗΚΕ. Έφυγε από το σπίτι του για το πουθενά, μπήκε σε μια βάρκα με ένα μάτσο αγνώστους, έπεσε σε μια θάλασσα που ίσως να μην είχε ξαναδεί και ποτέ του,πάλεψε μόνο του ή ίσως είδε να βουλιάζουν και οι δικοί του, η μητέρα του ο αδελφός του ή δεν ξέρω εγώ ποιος άλλος ήταν.Μπορεί να ήταν μέρα μπορεί να ήταν νύχτα.Βούλιαξε κι αυτό γεμάτο πόνο, φόβο και αγωνία, όπως εμείς δεν έχουμε αισθανθεί ποτέ. Άφησε την τελευταία του πνοή λίγα χρόνια αφού την πήρε. Πνιγμένο το ξέβρασε η θάλασσα σαν πλαστική σακούλα,αναλώσιμη, σε κάποια παραλία,κάπου σε κάποιο μέρος.Κανείς δεν θα κλάψει για αυτό κανείς δεν θα θρηνήσει. Ίσως πίσω στα μέρη του χαίρονται που αυτός την γλύτωσε και θα μεγαλώσει και όλη η ζωή του είναι μπροστά του, να την φτιάξει όπως θέλει αυτός μακριά από πολέμους,βόμβες, φτώχεια και θάνατο.
«Σςςςςςς κοιμάται. Αυτοί είμαστε και αυτοί θα είμαστε για μια ζωή. Κουρνιασμένοι στην δήθεν ασφάλειά μας κάνουμε like στον πόνο του άλλου, παίρνοντας αγκαλιά την δήθεν καθαρή συνείδηση μας.»
Αλλά εμείς στο Δυτικό πολιτισμένο κόσμο τον πνιγμό του, τον κάνουμε εικονογράφηση για παραμυθάκι.Γιατί η πρώτη αντίδραση της συνείδησης μας στην φωτογραφία του είναι ότι κοιμάται.Όχι δεν πνίγηκε, όχι εμείς δεν φταίμε όχι εμείς δεν μπορούσαμε να κάνουμε τίποτα! Ας ησυχάσει η συνείδηση όλων μας.Εμείς δεν φταίμε σε τίποτα.
Πόσο πολύ πια έχουμε εξοικειωθεί με τον ανθρώπινο πόνο, την απώλεια, τον πόνο, την δυστυχία? Πόσο πολύ μας αρέσει να χαϊδευόμαστε και να λέμε στον εαυτό μας "ησύχασε εσύ δεν μπορούσες να κάνεις τίποτα"? Πόσο εύκολα συγχωρούμε την άγνοια και την απάθεια μας!
Δηλαδή με ποια συνείδηση αυτός όποιος είναι έκανε αυτή την εικόνα? Με τι καρδιά κάποιοι εκεί έξω πάτησαν τόσες χιλιάδες like?Αυτό είναι η τέχνη? Αυτό καλούνται να κάνουν οι καλλιτέχνες? Να γλείφουν την συνείδησή μας και να μας λένε "ησύχασε όλα θα πάνε καλά"? Η τέχνη δεν θα έπρεπε να αφουγκράζεται τον πόνο και τον κοινωνεί στο κοινό?
Σςςςςςς κοιμάται. Αυτοί είμαστε και αυτοί θα είμαστε για μια ζωή. Κουρνιασμένοι στην δήθεν ασφάλειά μας κάνουμε like στον πόνο του άλλου, παίρνοντας αγκαλιά την δήθεν καθαρή συνείδηση μας.
Όχι δεν μου φταίνε τόσο τα likes στην φωτό, όσο σ'αυτό το παραμύθι! Like στην εικόνα που μας κάνει να νιώθουμε ανακούφιση, δεν πέθανε άλλωστε κοιμάται σε ένα όμορφο παιδικό δωμάτιο.Μπορεί αυτή η σωρός του μικρού παιδιού να κάηκε ή θάφτηκε κάπου,κάποια στιγμή από κάποιους αλλά εμείς θέλουμε να πιστεύουμε ότι κοιμάται γιατί αυτό θέλουμε να νιώθουμε, ώχου πιά.
Απορώ γιατί ο Kevin Carter στη φωτογραφία με το αποστεωμένο παιδί στο Σουδάν και το κοράκι πίσω του δεν το κάναμε κι αυτό μια φωτοσοπιά, μια εικονογράφηση πως τάχα παίζει κρυφτό με άλλα παιδάκια.Αλλά ξέχασα τότε δεν είχαμε facebook και ο κάθε επίδοξος καλλιτέχνης δεν έπαιζε με τον πόνο του άλλου για τα likes.