Κάτι οι πρόσφατες δηλώσεις του Φώτη Κουβέλη σε ραδιοφωνικό σταθμό πως… «το μόνο που θα σας πω είναι ότι στις προηγούμενες και στις προ-προηγούμενες εκλογές ψήφισα ΣΥΡΙΖΑ, στο δημοψήφισμα ψήφισα ΟΧΙ, και θα ψηφίσω ΣΥΡΙΖΑ», κάτι το καυστικό κείμενο του Δημήτρη Πολιτάκη εδώ στο LIFO.gr υπό τον τίτλο «Φώτης Κουβέλης, ο αυθεντικός κύριος Τίποτα» με οδήγησαν ξανά στη βιβλιοθήκη και σ’ ένα εν τάχει ξεφύλλισμα των ποιητικών βιβλίων του, εκεί στις αρχές του ’70.
Ο επικεφαλής πια της ΕΚΙΕΑ (Ενωτική Κίνηση Ευρωπαϊκής Αριστεράς) υπήρξε ένας ελάσσων εκπρόσωπος της ποιητικής γενιάς του ’70, της γενιάς των «ποιητών της αμφισβήτησης» όπως έγιναν πιο γνωστοί, τυπώνοντας τρία βιβλία με ποιήματά του στο πρώτο μισό εκείνης της δεκαετίας. Οι τίτλοι τους: Συνοπτική Ιστορία [Δωδώνη, 1971], Τοπογραφικό Σημείο [Τύμφη, 1973] και Το Μαύρο Ηχείο [Τύμφη, 1974].
Όπως γράφει ο Αλέξης Ζήρας στον τόμο «Γενιά του ’70» [Όμβρος, 2001] για τους ποιητές εκείνης της περιόδου:
«Η αυξανόμενη πολιτική ένταση του ’60 και οι βίαιες πολιτειακές αλλαγές που ακολούθησαν, με αποκορύφωμα την εγκαθίδρυση του στρατιωτικού καθεστώτος του 1967, μπορεί να μην είχαν θεαματικές επιπτώσεις στην διάπλαση του ορίζοντα της πολιτικής τους συνείδησης, συνετέλεσαν όμως στη μεταξύ τους προσέγγιση. Και κατά προέκταση στη δημιουργία μιας ατμόσφαιρας σύμπνοιας, κοινού προβληματισμού και παράλληλων αναζητήσεων στο χώρο της τέχνης και της λογοτεχνίας».
Ο Φώτης Κουβέλης το 1973 ήταν 25 ετών. Ως έφηβος είχε υπάρξει μέλος της Δημοκρατικής Νεολαίας Λαμπράκη και αργότερα, επί δικτατορίας, οργανωμένο μέλος του Ρήγα Φεραίου. Στην ποιητική συλλογή του «Τοπογραφικό Σημείο», που κυκλοφορεί σε 500 αντίτυπα λίγο πριν τα γεγονότα του Πολυτεχνείου, συναντάμε αυτή την «ατμόσφαιρα σύμπνοιας» για την οποία γράφει ο Ζήρας, χωρίς, πάντως, εντυπωσιακά αποτελέσματα. Μερικά δείγματα:
λασπωμένες σειρές
Λασπωμένες σειρές
οι θηλιές των ονείρων με πνίγουν.
Η νύχτα είναι φτιαγμένη με ρόζους κι οπές.
πληγωμένη απ' την έχθρα του ύπνου.
Δε μπορώ
να ξεχνάω την πόρτα ανοιχτή κάθε βράδυ
στη μέση του κόσμου
να μετρούν τις ανάσες μου
οι σκιές που περνάνε στο δρόμο.
χώρος
στημένοι στις πλατείες.
Νύχτες ανάπαυση δε γνώρισαν
οι νέοι των τριάντα ετών
να κοιτούν από τοίχους και μάντρες.
Τους περιμέναμε χωρίς προσποίηση
για τη μελαγχολία μας
για το τόσο κακό
που σωριάστηκε πέτρα στα στήθια.
οι γραμμές μας
και φέρνουν τον άνεμο κρύο.
Δυο μήνες περάσαμε
κρυμμένοι στους τοίχους.
Δεν κάναμε εμείς για μαχητές.
Πονούσαν τα μάτια μας
απ' τη σκόνη των δρόμων.
Η πτώση της Τροίας μάς βάραινε.
Ποιος αφελής μας έστειλε σ' αυτό το πέρασμα.
πατρώα γη
η Κλυταιμνήστρα και ο Αίγισθος
στραγγάλιζαν το νεογνό
τον μονάκριβο γυιό της Κασσάνδρας.
Θα πληρώσουμε την απερισκεψία μας
και τις θέσεις που πήραμε
σ' αυτή τη σφαγή.
Μικρές παρουσιάσεις των συλλογών του Φώτη Κουβέλη έχω εντοπίσει σε λογοτεχνικά (και άλλα) περιοδικά της εποχής, ενώ με την περίπτωσή του ασχολήθηκε και ο Νίκος Παππάς στο βιβλίο του «Η Αληθινή Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας (1100-1973)», που κυκλοφόρησε το 1973 από την Τύμφη, τον ίδιο εκδοτικό οίκο που τύπωνε, τότε, και τις συλλογές του Κουβέλη. Ίσως γι’ αυτό…