"Αυτή η έκθεση θέλει να ανατρέψει την πεποίθηση ότι το παρελθόν είναι μονότονο. Ο μεσαίωνας ήταν κορεσμένος στα χρώματα".
Η έκθεση γιορτάζει την διακοσιοστή επέτειο του Fitzwilliam Museum με μια εκπληκτική επίδειξη 150 φωτισμένων χειρόγραφων από την πλούσια συλλογή του. Η γκάμα περιλαμβάνει από βιβλία προσευχών των ευρωπαϊκών βασιλικών οικογενειών και εμπόρων μέχρι τοπικούς θησαυρούς όπως το ψαλτήριο Macclesfield, πάπυρους αλχημιστών, το γαμήλιο δώρο μια δούκισσας και το αλφαβητάρι μιας πεντάχρονης πριγκίπισσας.
Τα χειρόγραφα ήταν η καρδιά της συλλογής του Viscount Fitzwilliam με την οποία εγκαθιδρύθηκε το μουσείο το 1816. Πολλά από αυτά εκτίθενται σήμερα για πρώτη φορά. Τα χειρόγραφα μπορεί κάποιος να τα δει μόνο στο μουσείο εξαιτίας ενός όρου στην διαθήκη του Fitzwilliam ο οποίος απαγόρευε να φύγουν εκτός του κτηρίου και αποκαλύπτει τα άγχη του ιδρυτή που είχε συλλέξει τους θησαυρούς του στα απόνερα της Γαλλικής Επανάστασης. Η έκθεση Colour: The Art and Science of Illuminated Manuscript στο Fitzwilliam Museum στο Cambridge εγκαινιάζεται στις 30 Ιουλίου και θα διαρκέσει ως τις 30 Δεκεμβρίου.
―Μαρούσα Θωμά
Η έκθεση Colour: The Art and Science of Illuminated Manuscript στο Fitzwilliam Museum στο Cambridge εγκαινιάζεται στις 30 Ιουλίου και θα διαρκέσει ως τις 30 Δεκεμβρίου. Χειρόγραφο:Το αρχικό γράμμα από την "Είσοδο στην Ιερουσαλήμ", 14010-1420. Cristoforo Cortese, Ιταλία.
Η έκθεση συγκεντρώνει έργα απ' όλη την Ευρώπη πολύ πριν την εφεύρεση του τυπογραφείου, όταν ακόμα ο γραπτός λόγος ήταν σπάνιος.Χειρόγραφο: Το Ψαλτήρι του Macclesfield (1330–1340), το "Χρίσμα του Δαβίδ", Ανατολική Αγγλία (πιθανώς Norwich ), Αγγλία.
"Οι κορυφαίοι καλλιτέχνες του Μεσαίωνα και των αρχών της Αναγέννησης δεν αντιμετώπιζαν τη τέχνη και τη επιστήμη ως αντίθετες έννοιες", λέει η επιμελήτρια της έκθεσης Stella Panayotova. "Αντλώντας πληροφορίες από ποικίλες πηγές γνώσης, προχωρούσαν σε πειράματα με υλικά και τεχνικές για να δημιουργήσουν όμορφα έργα." Χειρόγραφο: Το εισαγωγικό γράμμα στο "Louis XII, η Θεραπεία των Αρρώστων" (1500), Παρίσι, βόρεια Γαλλία.
Η ομάδα επιστημών του Fitzwilliam – όπου κάποια από τα έργα δεν επιτρέπεται να φύγουν – χρησιμοποίησε μοντέρνες τεχνολογίες για να αναλύσει τις εικόνες. Χειρόγραφο: "Το Βιβλίο των Ωρών" (1480–1490), εικονογράφηση του Vante di Gabriello di Vante Attavanti.
Η επιστήμονας Δρ Paola Ricciardi χρησιμοποίησε απεικονίσεις και φασματοσκοπική ανάλυση για να κατανοήσει τον λόγο του λαμπυρίσματος των εικόνων. Χειρόγραφο: Εισαγωγικό γράμμα σε ένα βιβλίο χορωδίας: "Ο Βασιλιάς Δαβίδ γονατίζει για να προσευχηθεί" (1490-1500 ), Ρώμη και Μπολόνια, Ιταλία
Η ανάλυση έδειξε υλικά όπως κρόκους αυγών στις εικόνες. Χειρόγραφο: "St Lawrence" (1390), έργο του Don Silvestro dei Gherarducci, Niccolo Rosselli, Φλωρεντία, Ιταλία.
Κάποια άλλα έργα έχουν σμάλτο, μία λεπτή υαλώδης επίστρωση. Χειρόγραφο: "Η Δημιουργία του Ουρανού και της Γης" (1460-1477), έργο του Pellegrino di Mariano Rossini, Σιέννα, Ιταλία.
Μια άλλη ανακάλυψη είναι ένα πολλών αιώνων εξώφυλλο με εικονογράφηση του Αδάμ και της Εύας. Το ζευγάρι είχε αρχικά ζωγραφιστεί γυμνό για την Γαλλίδα βασίλισσα Άννα της Βρετάνης, στη συνέχεια όμως επικαλύφθηκε. Η υπέρυθρη απεικόνισή του έχει ως στόχο την αποκατάστασή του στην αρχική του μορφή. Χειρόγραφο: Αρχικό γράμμα σχηματισμένο από πράσινα κλαδιά σε χρυσό έδαφος:"Λατρεία του Παιδιού" (1500), Τιρόλο, Ιταλία.
"Αυτή η έκθεση θέλει να ανατρέψει ένα μεγάλο κλισέ: την πεποίθηση ότι το παρελθόν είναι μονότονο. Ο μεσαίωνας ήταν κορεσμένος στα χρώματα", λέει ο Jonathan Jones. Χειρόγραφο: Αρχικό γράμμα μεσα σε κύκλο με διάφορες σκηνές: ο Ιωάννης ο Βαπτιστής, Ερημίτης Αγίων και σκηνές από τα Πάθη του Χριστού (1490-1500), Μπολόνια, Ιταλία.
Το χρώμα ήταν επιφορτισμένο με νοήματα. Οι άνθρωποι φορούσαν εραλδικά ρούχα και κρατούσαν λάβαρα. Μινιατούρα από το Βιβλίο των Ωρών: "Ανάληψη" (1490-1500) από τον Jean Poyer , Tours, Γαλλία.
Είναι ένα είδος εξπρεσσιονιστικής τέχνης γεμάτης συγκίνηση όπως ένας πίνακας του Van Gogh. Δημιουργήθηκε την εποχή του μεσαίωνα όταν οι καλλίτέχνες δεν ήταν διασημότητες αλλά έβαζαν την ψυχή τους στο έργο τους. Χειρόγραφο: Μινιατούρα που δείχνει την Παναγία να περιβάλλεται από τους Αποστόλους (1480-1490), Hainaut, Valenciennes, βόρεια Γαλλία.
Είναι μύθος ότι τα χρυσοποίκιλτα χειρόγραφα είχαν αμιγώς θρησκευτικό περιεχόμενο. Συχνά χρησιμοποιούνταν και για πιο γήινα και επιστημονικά κείμενα. Χειρόγραφο: Βιβλίο των Ωρών, η "Χρήση της Ρώμης", οι "Τρεις Ζωντανοί και οι Τρεις Νεκροί", (1490-1510), δυτική Γαλλία.
"Δεν ήταν μόνο τα όμορφα χρώματα που με δυσκόλευσαν να ξεκολλήσω απ' αυτή την έκθεση", λέει ο Jonathan Jones, "αλλά η αγωνία και η έκσταση του χρυσοποίκιλτου παρελθόντος".Χειρόγραφο: "Η Κοίμηση της Θεοτόκου" (1420), Master of Murano Gradual (active c 1420–1440), Βενετία, Ιταλία.