Από την 1η Δεκεμβρίου ζούμε σε έναν κόσμο όπου οι U2 έχουν κυκλοφορήσει τον 14ο και χειρότερο δίσκο της μακρόχρονης, σπουδαίας καριέρας τους.
Οι προθέσεις των Ιρλανδών ήταν πράγματι τίμιες. Τους πήρε πάνω από δύο χρόνια να ολοκληρώσουν το «Songs οf Experience» και μέσα σε αυτό το διάστημα συνεργάστηκαν με εννέα διαφορετικούς παραγωγούς και δεκαπέντε ηχολήπτες για να συλλάβουν τον ήχο που επιθυμούσαν.
Επιπλέον, οι στίχοι γράφτηκαν με μεράκι: πολλοί από αυτούς προέρχονται από μια συλλογή επιστολών του Bono για ανθρώπους και μέρη που αγαπούσε, άλλοι γεννήθηκαν από μια σχεδόν θανάσιμη εμπειρία που είχε ο Ιρλανδός frontman πέρσι τα Χριστούγεννα, ενώ τέλος φρόντισαν να καθυστερήσουν την κυκλοφορία μέχρι να σκεφτούν αν ο δίσκος θα έχει θέση στη νέα πραγματικότητα του Tραμπ, αποκτώντας κοινωνικοπολιτική του διάσταση.
Το ιστορικό υπόβαθρο της δημιουργίας του άλμπουμ υποδηλώνει πως δεν πρόκειται για μια εύκολη ξεπέτα ενός ροκ γκρουπ που κοστίζει αμύθητα ποσά ως brand, βγάζει δισεκατομμύρια με κάθε νέο του tour και θα μπορούσε άνετα να ξεμπερδεύει με την όλη διαδικασία πολύ πιο αβασάνιστα.
Το ιστορικό υπόβαθρο της δημιουργίας του άλμπουμ υποδηλώνει πως δεν πρόκειται για μια εύκολη ξεπέτα ενός ροκ γκρουπ που κοστίζει αμύθητα ποσά ως brand, βγάζει δισεκατομμύρια με κάθε νέο του tour και θα μπορούσε άνετα να ξεμπερδεύει με την όλη διαδικασία πολύ πιο αβασάνιστα.
Το ότι στην πράξη ακούγεται ακριβώς ως μια τέτοια ξεπέτα είναι μια άλλη ιστορία, αλλά δυστυχώς ή ευτυχώς αυτή είναι που θα πρέπει να μας ενδιαφέρει. Όπως έγραψε πολύ εύστοχα ο Calum Marsh στο «Pitchfork», ο δίσκος διακατέχεται από τον φόβο μην ακουστεί άσχετος με ό,τι συμβαίνει στην «εδώ και τώρα» μουσική πραγματικότητα.
Ωστόσο, η μουσική του «Songs οf Experience» έχει γεννηθεί από μια λογική του τύπου «κάτσε να δούμε τι ακούει η νεολαία σήμερα», χωρίς βέβαια να αποφεύγει τα γνωστά U2 κλισέ, ενώ από την άλλη μεριά οι στίχοι είναι ένα ξεχωριστό δράμα από μόνοι τους, ενδεδειγμένο μόνο για υπομονετικούς ακροατές.
U2 - Get Out Of Your Own Way – MTV EMA Performance
Η συχνή χρήση autotune αλά Kanye, η αχρείαστη συμμετοχή του Kendrick Lamar, οι ηλεκτρονικές τσαχπινιές στο στυλ του τελευταίου δίσκου του Bon Iver και οι κιθάρες που στην καλύτερη των περιπτώσεων θυμίζουν ΧΧ παραπέμπουν σε μια μπάντα που παλεύει με το ζόρι να ακουστεί νεανική, να υιοθετήσει άγαρμπα μουσικά είδη που δεν τα κατέχει και να συλλάβει μάταια το zeitgeist των ημερών που ζούμε.
Από την άλλη, βέβαια, υπάρχουν και κομμάτια που δεν κάνουν τίποτε από τα παραπάνω και είναι απλώς απαράδεκτα (το «American Soul» είναι το πρώτο που μου έρχεται αβίαστα στο μυαλό), ενώ δεν λείπουν και τραγούδια που οι U2 τα έχουν ξαναγράψει ακριβώς ίδια και καλύτερα, άλλες 30 φορές περίπου (ναι, «Love is bigger than anything in its way», σε σένα αναφέρομαι).
Όσον αφορά τις θεματικές, συναντάμε στίχους που μοιάζουν σαν να έχουν κοπεί από σελίδες βιβλίων αυτοβελτίωσης («Free yourself to be yourself / If only you could see yourself»), κλισέ ροκ συγκροτημάτων της δεκαετίας του 1970 («You are rock'n'roll!») και τη γνωστή εμμονή του Bono για τον σχεδόν προσβλητικό, κοινωνικοπολιτικό σχολιασμό και εύκολο ακτιβισμό που αν είχε συμβεί από Έλληνα μουσικό θα είχε χωριστεί πάλι όλο το Facebook σε στρατόπεδα, με στίχους όπως το «Baby let's get in the water, so many lost in the sea last night», με σαφή αναφορά στο προσφυγικό. OΚ, Bono, μια βουτιά στα κρυστάλλινα νερά της Μεσογείου θα λύσει τα πάντα.
Όλα τα παραπάνω κάνουν τον δίσκο να μοιάζει λες κι έχει γραφτεί από έναν 60άρη που βάφει τα μαλλιά του για να κρύψει την ηλικία του και εμπιστεύεται την ενημέρωσή του αποκλειστικά στις ειδήσεις των 8. Τώρα που το σκέφτομαι, βέβαια, αυτό το σενάριο δεν απέχει και τόσο πολύ από την ωμή πραγματικότητα.
Ωστόσο ζούμε και στον ίδιο κόσμο όπου οι U2 σε λίγες μέρες θα είναι Νο 1 σε Βρετανία και Αμερική, με το «Rolling Stone» να τους αποθεώνει, ανακηρύσσοντας μάλιστα τον δίσκο τον τρίτο καλύτερο της χρονιάς. Σίγουρα, ελάχιστος μουσικόφιλος κόσμος παίρνει πια στα σοβαρά το εν λόγω περιοδικό, αλλά όσο κι αν έχει χάσει το status του στην κριτική, παραμένει ένα από τα μέσα με την υψηλότερη επιδραστικότητα σε παράλογα μεγάλη μερίδα κοινού.
Η μεγαλύτερη ειρωνεία, όμως, βρίσκεται στα λόγια του ίδιου του Bono, στην προσπάθειά του να διαγνώσει την παθογένεια του σύγχρονου ροκ. «Το πρόβλημα με το ροκ σήμερα είναι ότι προσπαθεί πολύ να ακούγεται cool. Όμως οι καθαρές σκέψεις και οι μεγάλες μελωδίες, όταν είναι αυθεντικές, όχι μόνο συλλαμβάνουν το παρόν αλλά κατά κάποιον τρόπο γίνονται αιώνιες» αποφάνθηκε η εμβληματική προσωπικότητα.
Σύμφωνοι, ύμνοι όπως το «With οr without you» ή το«Pride (In the name of love)» έχουν επηρεάσει βαθιά ανθρώπους που μυήθηκαν στην αυθεντική, συναισθηματική τραγουδοποιία του ροκ ήχου. Δίσκοι, όμως, όπως ο «Songs οf Innocence» ή ο τελευταίος τους, αποδεικνύουν πως ακριβώς μπάντες-γερόλυκοι όπως οι U2 και οι απόγονοί τους κουβαλάνε πια όλη την παθογένεια του ροκ.