«Το Madame X της Μαντόνα είναι στο νούμερο ένα του iTunes και στη λίστα με τις ψηφιακές πωλήσεις του Amazon επειδή το έλαβαν αυτόματα ως δώρο όσοι αγόρασαν εισιτήρια για τις συναυλίες της το περασμένο φθινόπωρο» γράφει σε μία δηλητηριώδη κριτική του νέου άλμπουμ της το αμερικάνικο showbiz411.com, υπονοώντας απάτη, ή τέλος πάντων ένα κόλπο για να ανέβει το άλμπουμ της στο νούμερο ένα. «Όλοι αυτοί που κατέβασαν δωρεάν το άλμπουμ υπολογίζονται από την RIAA (την Ένωση Μουσικής Βιομηχανίας των ΗΠΑ) στις πωλήσεις, έτσι, μόλις κυκλοφόρησε, ανέβηκε κατευθείαν στην κορυφή. Η Μαντόνα έκανε αυτό το κόλπο για να σιγουρέψει το νούμερο ένα και μετά, τη δεύτερη εβδομάδα, οι πωλήσεις πέφτουν (εννοεί ότι ΘΑ πέσουν, προεξοφλώντας την πτώση!) κατά 80% ή περισσότερο».
Στο μεταξύ το άλμπουμ κυκλοφόρησε μόλις την Παρασκευή και δεν έχουν καν προλάβει να γίνουν επίσημες μετρήσεις, που σημαίνει ότι κανείς δεν μπορεί να προβλέψει σε ποια θέση θα ανέβει στα επίσημα charts. Οι υπολογισμοί για τα charts της Αγγλίας και της Αμερικής θα ολοκληρωθούν την Πέμπτη το βράδυ. Ωστόσο, είναι εντυπωσιακή η εχθρική διάθεση που δείχνει απέναντί της μια μεγάλη μερίδα των μέσων (του Pitchfork συμπεριλαμβανομένου που βαθμολόγησε το άλμπουμ με 4,8 στα 10).
«Αυτήν τη φορά τα πράγματα είναι πιο ζόρικα» γράφει ο συντάκτης του showbiz411.com «επειδή το Madame X είναι ένα πραγματικά κακό άλμπουμ, χειρότερο από τις συνηθισμένες κυκλοφορίες της» (τις οποίες αποκαλεί «post-career», δηλαδή «μετά το τέλος της καριέρας της»). Η ανελέητη αντιμετώπιση δεν έχει όρια. «Δεν υπάρχουν καθόλου χορευτικά κομμάτια στο Madame X, αλλά υπάρχουν πολλά πολιτικά φούμαρα. Η Μαντόνα, όπως και ο Μάικλ Τζάκσον όσο γερνούσε, πιστεύει ότι μπορεί να σώσει τον κόσμο. Έτσι τραγουδάει ασφαλείς πολιτικούς στίχους και για την αριστερά και για τη δεξιά, για να τους ικανοποιήσει όλους και χωρίς να πετύχει τίποτα. Ακούγοντας τον ήχο του Madame X καταλαβαίνεις ότι έχει στερέψει πια από ιδέες. Τουλάχιστον όταν τραγούδαγε για σεξ ήταν ασυμβίβαστη».
Φυσικά και δεν ζούμε σε έναν δίκαιο κόσμο και φυσικά δεν μπορεί να πει κανείς ότι η Μαντόνα είναι αποκλεισμένη από τα μέσα, αλλά μετά από όλη αυτή την κατακραυγή για την εμφάνισή της στην Eurovision έρχεται ένα άλμπουμ που όχι μόνο είναι πραγματική επιστροφή στις καλές μέρες της, αλλά είναι και ένα από τα δύο-τρία καλύτερα της καριέρας της.
Η κριτική είναι εμπαθής και το άρθρο είναι ένας λίβελος, ενώ αυτό που έχει να αντιμετωπίσει με τα τελευταία δύο άλμπουμ της θα ήταν αδιανόητο τις προηγούμενες δεκαετίες: τον αποκλεισμό από τα μεγάλα ραδιόφωνα, λόγω ηλικίας! Τα singles που προανήγγειλαν το Madame X δεν μπήκαν στο airplay του πιο δημοφιλούς σταθμού του BBC (το Radio One) επειδή δεν θεωρήθηκε μουσική για 15χρονα, κι επίσης κανένα κομμάτι δεν ανέβηκε στο τοπ-100 του Billboard (εκεί που έχει καρφωθεί για 10η εβδομάδα στην κορυφή το ανεκδιήγητο «Old Town Road»).
Φυσικά και δεν ζούμε σε έναν δίκαιο κόσμο και φυσικά δεν μπορεί να πει κανείς ότι η Μαντόνα είναι αποκλεισμένη από τα μέσα, αλλά μετά από όλη αυτή την κατακραυγή για την εμφάνισή της στην Eurovision έρχεται ένα άλμπουμ που όχι μόνο είναι πραγματική επιστροφή στις καλές μέρες της, αλλά είναι και ένα από τα δύο-τρία καλύτερα της καριέρας της. Και, για να «εκδικηθεί» το BBC, είναι γεμάτο από ήχους που λατρεύουν τα σημερινά 15χρονα. Και δεν έχει απλά χορευτικά κομμάτια, έχει μερικά από τα πιο δυνατά χορευτικά κομμάτια που έχει πει ποτέ.
«Η Μαντόνα είναι στην τέταρτη δεκαετία αυτού που σήμερα ονομάζουμε ιδιοποίηση», γράφει η Guardian σε μία από τις δύο κριτικές που έκανε στο Madame X (και στις δύο το άλμπουμ πήρε 4 στα 5 αστέρια), σχολιάζοντας «την ικανότητά της να επιλέγει και να αναμιγνύει, που κάποτε προκάλεσε ανοιχτά κατηγορίες για έλλειψη αυθεντικότητας ή ακόμα χειρότερα για πολιτιστική πειρατεία. Όταν όμως το πατενταρισμένο σύστημα φιλτραρίσματος λειτούργησε, τα αποτελέσματα ήταν εκπληκτικά. Και με το Madame X το άστρο της αρχίζει να λάμπει ξανά».
Το Madame X δεν είναι απλά ένα καλό άλμπουμ, είναι το καλύτερο άλμπουμ της Μαντόνα από την εποχή του Confessions on a Dance Floor το 2005, με το οποίο προσπαθεί να πάρει την εκδίκησή της από όσους την θεωρούν ξεπερασμένη και «υπερήλικη» για να υπάρχει στην σημερινή ποπ. Βουτάει βαθιά σε όλους τους χορευτικούς ήχους που είναι αυτή τη στιγμή δημοφιλείς και οι βασικές τάσεις στην αμερικάνικη ποπ, χώνει απροκάλυπτα autotune, κάνει mumble, «αγοράζει» πανέξυπνα τον πιο δημοφιλή Κολομβιανό τραγουδιστή της εποχής για να κάνει ρεγκετόν χωρίς να γίνει γραφική, παίζει με τη λάτιν σε μεγάλο φάσμα της από το τελετουργικό batuque των νησιών στο Πράσινο Ακρωτήρι, την πορτογαλική μουσική της διασποράς, τη βραζιλιάνικη ποπ, τη ρέγκε, το τροπικάλ, ξαναγυρνάει στον Mirwais (τον παραγωγό του Music πριν από 19 χρόνια) και κάνει τραπ-ποπ χωρίς να είναι καθόλου τραπ.
Madonna, Swae Lee - Crave (Official Music Video)
Το Madame X έχει λαμπρές συνεργασίες (πετυχημένες ή λιγότερο πετυχημένες, δεν έχει και τόσο σημασία, γιατί συνολικά το αποτέλεσμα δικαιώνει τις επιλογές της), στα δύο κομμάτια με τον Maluma η χημεία πετυχαίνει και είναι από τα highlights του δίσκου, το πρώτο single «Medellin» που ανοίγει το άλμπουμ και το «Bitch I'm loca» («loca» είναι η «πουτάνα»), στο «Future» συμμετέχει ο Quavo των Migos, στο «Crave» ο Swae Lee των Rae Sremmurd, στο «Faz Gostoso» η Βραζιλιάνα σούπερ-σταρ Anitta. Μπορεί να μην είναι όλα τα κομμάτια το ίδιο καλά, αλλά η προσέγγιση της σύγχρονης ποπ γίνεται πολύ πετυχημένα, χωρίς λάθη και παραστρατήματα.
«Ενώ τα έχει κάνει όλα και θα μπορούσε να συνεχίσει με κάτι που θα έκανε κάποια στη θέση της, να έγλειφε τις πληγές της και να πούλαγε ένα άλμπουμ με τζαζ στάνταρντ στους ακροατές του Radio 2, προτίμησε να τρίξει τα δόντια της, να βάλει ένα πειρατικό μπάλωμα στο μάτι της και με ελαττωμένη όραση να πει "Bitch, I'm Madonna"» γράφει η συντάκτρια της Guardian. «Και στα 60 της, μετά από δύο χρόνια ζωής στη Λισαβόνα, φτιάχνει το πιο αυθεντικό, προοδευτικό, αληθινό άλμπουμ της από το Confessions. Είναι επίσης το πιο αλλόκοτο, το πιο μεγάλης διάρκειας και με κάποια από τα χειρότερα κομμάτια που έχει πει ποτέ».
Αναφέρεται στο «Killers Who Are Partying», ένα μελοδραματικό τραγούδι καλών προθέσεων όπου τραγουδάει στα αγγλικά «I will be gay, if the gay are burned / I'll be Africa, if Africa is shut down / I will be poor, if the poor are humiliated / And I'll be a child, if the children are exploited» και αφού επαναλάβει τα ίδια στα ισπανικά, συνεχίζει «I'll be Islam, if Islam is hated / I'll be Israel, if they're incarcerated / I'll be Native Indian, if the Indian has been taken / I'll be a woman, if she's raped and her heart is breaking». «Οι στίχοι αυτοί από το στόμα μιας πολυεκατομμυριούχου Αμερικάνας –που δεν ντρέπεται για τους λευκούς «σωτήρες»– ακούγονται αφελείς, είναι σαν να κοροϊδεύει τις ομάδες που υποφέρουν» γράφει. Αυτό όμως δεν είναι αρκετό για να καταστρέψει τη γενική εντύπωση για το άλμπουμ.
Madonna - Killers Who Are Partying (Official Audio)
Το «Dark Ballet» είναι ένα από τα πιο όμορφα τραγούδια που έχει πει, με τον Mykki Blanco στο βίντεο να υποφέρει σαν νέα Ζαν ντ' Αρκ (και αστραπιαίες εικόνες από τη Ζαν ντ' Αρκ του Dreyer). Το κομμάτι είναι που έχει περάσματα από τον Καρυοθραύστη του Τσαϊκόφσκι, είναι ένα ποτ πουρί από κλασική Μαντόνα, με ρομποτικά φωνητικά από vocoder και στίχους που είναι από ανατριχιαστικοί έως αφελείς, εξαρτάται από τη διάθεση που θα τους ακούσει κανείς. Γραμμένοι για τη Ζαν ντ' Αρκ αλλά με ένα ενοχλητικά αφοριστικό «πολιτικό» μήνυμα, για το πώς το εμπόριο μας τυφλώνει και δεν μπορούμε να δούμε μπροστά μας.
Η αλληλουχία των τραγουδιών στο πρώτο μέρος του άλμπουμ, πάντως, είναι πολύ πετυχημένη, το «Medellin» δίνει τη θέση του στο «Dark Ballet» κι αυτό εξελίσσεται σε έναν α λα Daft Punk χορευτικό ύμνο 6 λεπτών, φουλ στο autotune αλλά και με μπαρόκ χορωδιακά που το κάνουν σχεδόν θριαμβευτικό, ένα κομμάτι που αν το είχε βγάλει πριν από 20 χρόνια θα έπαιζε παντού, από το ραδιόφωνο μέχρι το πιο απομονωμένο beach μπαρ, μέρα-νύχτα.
Madonna - Dark Ballet (Official Music Video)
Οι εξαιρετικές στιγμές συνεχίζονται με το «Future», μια λαμπερή παραγωγή του Diplo που δανείζεται ξεδιάντροπα τα πνευστά από το SpottieOttieDopaliscious των Outkast και ρέγκε ρυθμούς, για να χτίσει ένα καλοκαιρινό χιτ, με τη Μαντόνα να τραγουδάει με την τζαμαϊκανή προφορά του λευκού ότι «δεν έρχονται όλοι από το μέλλον, δεν μαθαίνουν όλοι από το παρελθόν, και κανείς εδώ δεν θα ζήσει για πάντα», δικαιολογώντας όλη αυτή την στροφή προς την ποπ του μέλλοντος (που είναι, στην ουσία, η ποπ του παρόντος).
Madonna, Quavo - Future (Audio)
Επιστρέφοντας στις μέρες του «Deeper and Deeper» και του «Vogue», το «I Don't Search I Find» θα μπορούσε να είναι ένα ακόμα μεγάλο χιτ αν το άλμπουμ είχε βγει παλιότερες εποχές. Και είναι ξεσηκωτικά χορευτικό. Το άλμπουμ έχει ποικιλία, έχει τρυφερές τριπ-χοπ μπαλάντες όπως το «Crazy» ή το εξομολογητικό «Looking for mercy» όπου αναζητάει «κάποιον να της μάθει να αγαπάει», το «ινδικό» «Extreme Occident» με πιάνο και τάμπλας. Οι στίχοι μπορεί να ακούγονται διδακτικοί με έναν αφελή τρόπο αλλά και πάλι μπορείς να καταλάβεις γιατί ασχολείται με τους πυροβολισμούς στα σχολεία, τον Τραμπ, τη χαμένη λάμψη των σελέμπριτι, τη σεξουαλική κακοποίηση και την παρενόχληση, «επειδή η μουσική βιομηχανία δεν είχε μέχρι τώρα ένα κίνημα όπως το #metoo» όπως λέει στον Άλεξ Πετρίδη στην συνέντευξή της στην Guardian.
«Σε έναν μουσικό καλλιτέχνη επιτρέπεται να μιλάει για τέτοια ζητήματα με έναν πιο προσωπικό τρόπο και να είναι ο εαυτός του, ενώ ο ηθοποιός δεν έχει φωνή, η φωνή του και η γνώμη του ανήκουν στον σκηνοθέτη και στο στούντιο. Και αν είσαι σταρ του σινεμά και θέλεις να πάρεις ρόλο σε μια ταινία, υπάρχουν πολλοί άνθρωποι, κυρίως άντρες, που είναι πρόθυμοι να εκμεταλλευτούν την εξουσία που έχουν για να κακοποιήσουν μια γυναίκα. Και αυτοί είναι ανέγγιχτοι». Θυμάται τα χρόνια που ξεκίναγε και προσπαθούσε να κάνει ένα δισκογραφικό συμβόλαιο: «Δεν φαντάζεσαι πόσοι άντρες μου έχουν πει "ωραία, θα το έχεις αν μου κάνεις μια πίπα" ή "αν κοιμηθείς μαζί μου". Το σεξ είναι το εμπόριο, δεν το ξέρεις;».
Αν θεωρείς ότι η σημερινή μουσική είναι σκατά και δεν έχει τίποτα της προκοπής, αν σε ενοχλούν οι λάτιν και έθνικ ήχοι, το ρεγκετόν, το σύγχρονο R&B, μην το ακούσεις αυτό το άλμπουμ. Ή αν θεωρείς την Μαντόνα ξοφλημένη.
Το Madame X είναι ακριβώς το άλμπουμ που έπρεπε να φτιάξει για αποδείξει ότι είναι ακόμα στην πρώτη γραμμή. Και τα κατάφερε.