Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο

Η Άφεση, ένα σπάνιο έργο του Ροντέν, εκτίθεται για πρώτη φορά στο Παρίσι

Το γλυπτό είναι εμπνευσμένο από τη Θεία Κωμωδία του Δάντη και ίσως ένα από τα σπουδαιότερο δείγματα συντήρησης και αποκατάστασης που έχει να επιδείξει το Μουσείο Ροντέν στο Παρίσι

Η Άφεση, ένα σπάνιο έργο του Ροντέν, εκτίθεται για πρώτη φορά στο Παρίσι

Η Άφεση, ένα από τα πιο σπάνια και μυστηριώδη έργα του Ογκίστ Ροντέν, και από εκείνα τα γλυπτά, για τα οποία λίγα είναι γνωστά, εκτίθεται εδώ και λίγες ημέρες και για πρώτη φορά στο Μουσείο Ροντέν στο Παρίσι. Πρόκειται για έργο, το οποίο φιλοτέχνησε ο σπουδαίος γλύπτης γύρω στα 1900, ενώ δεν υπάρχει κανένα ντοκουμέντο, κάποιο σχέδιο ή σημειώσεις του Ροντέν, που να αποδεικνύει ότι υπήρχε ένα προσχέδιο αυτού του αγάλματος σε μπρούντζο ή σε τερακότα.

Τόσο οι επιμελητές της έκθεσης, όσο και ιστορικοί τέχνης δηλώνουν εντυπωσιασμένοι με το συγκεκριμένο γλυπτό έργο, καθώς, όπως λένε, δεν μοιάζει με κανένα άλλο, της προηγούμενης ή της κατοπινής περιόδου του καλλιτέχνη. Επίσης, από τις πρώτες μελέτες πάνω στο έργο αποκαλύπτονται δύο σπουδαία στοιχεία: κατ' αρχάς ότι το έργο ενδέχεται να είναι ημιτελές και κατά δεύτερον ότι μάλλον άρεσε στον ίδιο τον Ροντέν. Αν δεν ήταν της αρεσκείας του, δεν θα το κρατούσε, ακόμη κι αν δεν είχε μπει στη διαδικασία να το ολοκληρώσει. 

Ο λόγος για τον οποίο μέχρι σήμερα η Άφεση δεν είχε παρουσιαστεί στο πλαίσιο κάποιας έκθεσης οφείλεται κυρίως στον βαθμό ευθραυστότητας του συμπλέγματος αγαλμάτων. Ακόμη και το εγχείρημα συντήρησης του γλυπτού ήταν μία εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση, καθώς ήταν σπασμένο σε τρία κομβικά σημεία που έθεταν σε κίνδυνο τη στατικότητα του, ενώ για τη μεταφορά του στην αίθουσα της έκθεσης επιστρατεύθηκε όλη η μαεστρία, η γνώση και η εξειδίκευση και οι λεπτότερες των κινήσεων από την πλευρά των συντηρητών. Στο βίντεο που παρατίθεται περιγράφονται και απεικονίζονται όλες οι τεχνικές δυσκολίες που αντιμετώπισαν οι συντηρητές προκειμένου -και κατ' αρχάς- να σταθεροποιήσουν την Άφεση και κατά δεύτερον να την βάλουν σε έναν γυάλινο κλωβό, προκειμένου να την προστατεύσουν από οποιοδήποτε κραδασμό που θα μπορούσε να την καταστρέψει. 

 

Σύμφωνα με τους συντηρητές, η Άφεση θεωρείται κορυφαίο δείγμα της καινοτόμου τέχνης του Ροντέν, ο οποίος χωρίς κανέναν δισταγμό συνδύαζε διάφορα ετερόκλιτα υλικά για να επιτύχει την ένταση και την εκφραστικότητα των σωμάτων, στα οποία έδινε δεύτερη ζωή μέσω της σμίλης του: μάρμαρο, ξύλο και ύφασμα "παντρεύονται" μέσα από την Άφεση με τρόπο ιδανικό μεν, που ωστόσο, ταλαιπώρησε όσα λίγα εγχειρήματα αυτούς που εργάστηκαν για την αποκατάσταση των εκτεταμένων ζημιών στην επιφάνεια, αλλά και στον πυρήνα του γλυπτού. 

Ο λόγος για τον οποίο μέχρι σήμερα η Άφεση δεν είχε παρουσιαστεί στο πλαίσιο κάποιας έκθεσης οφείλεται κυρίως στον βαθμό ευθραυστότητας του συμπλέγματος αγαλμάτων.

Όσο για τους πρωταγωνιστές αυτού του μοναδικού έργου; Ο Ροντέν οραματίστηκε τη φιγούρα ενός χαρακτήρα της δαντικής Θείας Κωμωδίας, του Ουγκολίνο ντε λα Γκεραρντέσκα, του ανθρώπου που πρόδωσε τον ευεργέτη του και τελικώς καταδικάστηκε στην πιο χαμηλή βαθμίδα της Κόλασης. Η γυναικεία φιγούρα του αγάλματος είναι η Γη, η οποία με τον ασπασμό της συγχωρεί, δίνει άφεση αμαρτιών με ένα φιλί της, στον προδότη. 

Ας σημειωθεί και κάτι ακόμη ωραίο για την... τωρινή ζωή του γλυπτού: ο προγραμματισμός του Μουσείου Ροντέν το ήθελε -μετά τις εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης- να ταξιδεύει μέχρι τη Φιλαδέλφεια και να εκτίθεται εκεί από τον Νοέμβριο του τρέχοντος έτους έως τον Μάρτιο του 2018. Ωστόσο, οι συντηρητές υπήρξαν κατηγορηματικοί αναφορικά με την οποιαδήποτε μετακίνηση του έργου τέχνης, όπως άλλωστε και οι επικεφαλής του Μουσείου Ροντέν στο Παρίσι. Ο παραμικρός κραδασμός επιβάλλει την παραμονή του εκεί, οπότε οι επισκέπτες που θέλουν να απολαύσουν αυτή τη σπάνια στιγμή του γλύπτη μπορούν να έχουν αυτή την ευκαιρία μόνο εκεί. Και βέβαια, αξίζει τον κόπο.