Vestiges
Αυτό που μένει και άλλες ιστορίες. «Vestiges» σημαίνει απομεινάρια μιας άλλης εποχής. Και είναι επίσης ο τίτλος της ατομικής έκθεσης της Άννας Φωκά (γ. 1975), που διοργανώνει το Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης στον χώρο του και αποτελεί πολιτιστική δράση των φετινών Δημητρίων.
Τα έργα της παραδίδουν μια αποσπασματική αφήγηση μέσα από εικόνες τοπίων φθοράς, τα οποία κεντρίζουν την περιέργεια του θεατή τόσο, ώστε να τον βάλουν σε μια διαδικασία ανασύστασης της πλήρους ιστορίας που διαδραματίζεται σε μια παρελθοντική Θεσσαλονίκη, καταγεγραμμένη από τις παιδικές αναμνήσεις της ζωγράφου. Η Άννα Φωκά σπούδασε στην Ecole des Beaux Arts του Παρισιού, όπου ζει και εργάζεται μέχρι σήμερα, και η τωρινή έκθεση είναι η πρώτη της ατομική στη γενέτειρά της.
Έως 8/11, αίθουσα Αλλατίνη-Ντασώ, Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης, Λεωφ. Στρατού 2Α
Επαυξημένη Ζωγραφικότητα
H γκαλερί Ζήνα Αθανασιάδου παρουσιάζει τη δεύτερη στον χώρο της ατομική έκθεση του καλλιτέχνη Λάμπρου Ψυρράκη (γ. 1962), που είναι αναπληρωτής καθηγητής ζωγραφικής στη Σχολή Καλών Τεχνών της Θεσσαλονίκης.
Πρόκειται για «κανονικά» έργα, με λάδι σε καμβά, και αυτό τονίζεται για να υπογραμμιστεί η διαφορά τους με παλιότερες δουλειές του καλλιτέχνη, όπου τα υλικά (παστελίνες, χρωματιστές κορδέλες περιτυλίγματος κ.ά.) με την επιλογή τους και μόνο συνιστούσαν ένα πρωτίστως ειρωνικό ή και υπονομευτικό σχόλιο για την ίδια τη ζωγραφική.
Στην τωρινή ενότητα έργων του, ο Ψυρράκης εμπλέκεται σε ένα παιχνίδι συνδυασμού αφηρημένων μορφών με παραστατικές. Το παραστατικό μέρος εμπνέεται από τις εικονογραφήσεις παιδικών παραμυθιών της δεκαετίας του '70 και σμικρύνεται σε τέτοιο βαθμό ώστε να μοιάζει με μικρογραφία, η οποία απορροφάται από το αφηρημένο σκέλος της σύνθεσής του. Ωστόσο, παραμένει παρόν και η νύξη του γίνεται διαμιάς αισθητή.
«Πίσω από οτιδήποτε δημιουργεί μια αίσθηση ευφορίας και ευδιαθεσίας, που θα έκανε τις συνθέσεις μου αυτές συγγενείς με την pop art της δεκαετίας του '60, κρύβεται μια πικρία» . Κι έτσι, αυτή η αίσθηση διαρρηγνύεται από την πρόθεση και την ουσία του έργου, που δεν είναι τόσο η ανάδυση της πικρίας στην επιφάνεια όσο η στήριξη της διαρκούς αμφισημίας του. Πέραν αυτού, στα έργα του υπάρχει μια πολυαναφορικότητα σε έργα άλλων καλλιτεχνών. Ο Μάλεβιτς, για παράδειγμα, είναι μια σημαντική πηγή ερεθισμάτων, όπως και ο σύγχρονος Brice Marden.
Εγκαίνια 1/11, έως 3/1/20, Zina Athanassiadou Gallery, Π.Π. Γερμανού 5, zinaathanassiadou.com
Σερπαντινάτες καμπύλες
Πριν από έναν χρόνο, με το έργο του «Οιωνός», που αποτελούνταν από 2.500 κεραμικά φίδια σε φυσικό μέγεθος, απλωμένα σε 250 μέτρα υπόγειου διαδρόμου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (στο πλαίσιο της έκθεσης «Η άγραφη βιβλιοθήκη», που ήταν το δεύτερο μέρος της εκθεσιακής τριλογίας με τίτλο «Μετά τη Βαβέλ»), ο Γιώργος Ξένος (γ. 1953) βρέθηκε στο επίκεντρο πολλών εικαστικών συζητήσεων με αφορμή το μνημειακό μέγεθος και τον συνεπαγόμενο δυναμισμό εκείνης της σύνθεσής του.
Φέτος «μετοικεί» στη Θεσσαλονίκη για την ατομική του έκθεση στην γκαλερί Λόλα Νικολάου που περιλαμβάνει ζωγραφική, σχέδια και κεραμικά. Η Θάλεια Στεφανίδου, που την επιμελείται, περιγράφει τα «εικαστικά σχεδιάσματα» του Ξένου με τον ενδιαφέροντα όρο «μουσικογραφήματα», επειδή τα βρίσκει «παρόμοια με απομεινάρια από μια προ-λεκτική συνείδηση» και θεωρεί ότι λειτουργούν ως «προ-σχήματα» εξωτερίκευσης αποσπασμάτων μιας ενδοσκόπησης.
Εγκαίνια 7/11, Γκαλερί Λόλα Νικολάου, Τσιμισκή 52, lolanikolaougallery.blogspot.gr
Ιστορία της εβραϊκής οικοδομικής και αρχιτεκτονικής δραστηριότητας της Θεσσαλονίκης
To Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης οργανώνει μια πολύ ενδιαφέρουσα έκθεση με αντικείμενο την τοπική οικοδομική δραστηριότητα της κοινότητας κατά τον Μεσοπόλεμο. Η έκθεση έχει 3 σκέλη. Το πρώτο είναι έκθεση τεκμηρίων (τα οποία είναι πρωτίστως αρχιτεκτονικά σχέδια) στον χώρο του Μουσείου. Το δεύτερο μια εφαρμογή για κινητό τηλέφωνο, που με τη λειτουργία του γεωεντοπισμού περιγράφει στον περιπατητή τα άλλοτε και νυν εβραιόκτητα εμπορικά κτίρια του εμπορικού κέντρου της Θεσσαλονίκης. Τέλος, δημιουργήθηκε μια ιστοσελίδα με λειτουργία ανάλογη εκείνης της εφαρμογής.
Πρόκειται για 125 κτίρια, τα οποία χτίστηκαν κατά την περίοδο ανοικοδόμησης της Θεσσαλονίκης μετά την πυρκαγιά του 1917, από Εβραίους ιδιοκτήτες. Ανεγέρθηκαν ως αμιγώς εμπορικά κτίρια και μορφολογικά παρουσιάζουν μεγάλη ποικιλία, ξεκινώντας από εκείνα που είναι εντελώς λιτά και φτάνοντας σε επίπεδα μορφολογικής εκζήτησης που εκφράζουν το κύρος και την οικονομική ευρωστία του ιδιοκτήτη.
Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης, Αγίου Μηνά 11, salonikajewisharchitecture.com
Art-Thessaloniki Fair
Η 4η Art-Thessaloniki Fair διοργανώνεται φέτος 21-24 Νοεμβρίου στον χώρο της ΔΕΘ-HELEXPO με τη συμμετοχή των σημαντικότερων τοπικών γκαλερί, καθώς και άλλων, από την Αθήνα και το εξωτερικό. Τιμώμενο πρόσωπο θα είναι ο ελληνικής καταγωγής Αμερικανός ηθοποιός Μπίλι Zέιν που έγινε διάσημος με την ταινία Τιτανικός (1997), αλλά που διαθέτει και αναγνωρισμένη εικαστική φλέβα.
Στο πρόγραμμα παράλληλων δράσεων θα παρουσιαστούν: έκθεση με ακουαρέλες, έργα του Dennis Oppenheim (1938-2011) από τη Συλλογή Ν. Βερνίκου, ένα μέρος από το σημαντικό Εθνογραφικό Κέντρο Γιώργη Μελίκη-Κέντρο Έρευνας Μάσκας του δημοσιογράφου Γ. Μελίκη και ένας «απρόσμενος διάλογος» μεταξύ έργων του Πικάσο και του σύγχρονου καλλιτέχνη από τη Β. Μακεδονία Mice Jankulovski. Επιπλέον, θα δοθούν βραβεία στην καλύτερη γκαλερί, στον καλύτερο επιμελητή και στον καλύτερο καλλιτέχνη από τη WAVA (World Association of Visual Arts).
21-24 Νοεμβρίου, Art-Thessaloniki Fair, ΔΕΘ-HELEXPO
Ένας κομήτης για να θάψει εραστές
Οι δύο Ιταλοί καλλιτέχνες Marjano & Denis Kapurani (που είναι αδέλφια) ξεκινούν από μια υποθετική σκέψη σχετικά με τον εποικισμό του πλανήτη Άρη και αναπτύσσουν το θέμα τους μέσα από έναν νέο Αδάμ και μια Εύα που θα εξυπηρετούν το πλάνο δημιουργίας μιας νέας ανθρώπινης υπόστασης. Η νέα τους δουλειά έχει τίτλο «Α comet to bury lovers» και παρουσιάζεται για πρώτη φορά στο πλαίσιο των φετινών Δημητρίων.
Έως 16/11, Γενί Τζαμί, Αρχαιολογικού Μουσείου 30
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO