Aπό τον Θανάση Χαραμή
Πριν από σαράντα χρόνια, ο νεαρός ραβίνος Irvin Ungar ερωτεύτηκε το έργο ενός πολωνού φυγά εικονογράφου με το όνομα Arthur Szyk. Το επώνυμο του καλλιτέχνη ήταν γνωστό στους αναγνώστες του Esquire και του ΤIME μιας και κατά τη διάρκεια και αμέσως μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, ο καλλιτέχνης είχε επιμεληθεί μια πολύ δημοφιλή αντι - ναζιστική σειρά με γελοιογραφίες.
Περισσότεροι από ένα εκατομμύριο στρατιώτες των ΗΠΑ εμπνεύστηκαν από τη καυστική σάτιρα του Szyk με στόχο τον Αδόλφο Χίτλερ και τις Δυνάμεις του Άξονα με αποτέλεσμα ο συνταγματάρχης Edgar Ε. Glenn - επικεφαλής της Ανατολικής Διοίκησης Άμυνας -να ανακηρύξει τον καλλιτέχνη "στρατιώτη του ελεύθερου κόσμου". Σύμφωνα με έρευνα που το 1941 φιλοξενήθηκε σε τεύχος του περιοδικού Esquire, η τέχνη του Szyk ήταν εν καιρώ πολέμου πιο δημοφιλής από τις φωτογραφίες των ηθοποιών ή ακόμη και των pin-up κοριτσιών.
Ωστόσο, αυτή η φήμη δεν απέσπασε την προσοχή του καλλιτέχνη από τον αρχικό του στόχο: να πολεμήσει τη ναζιστική Γερμανία και να αφυπνίσει την κοινή γνώμη για τις απειλές προς τα εκατομμύρια Εβραίων της Ευρώπης. Η φήμη και η δύναμη του έργου του λέγεται πως είχε φτάσει και ενοχλήσει ακόμη και τον ίδιο τον Χίτλερ. Ο καλλιτέχνης όμως συνέχισε να συγκεντρώνει χρήματα δωρίζοντας τα έργα του σε δημοπρασίες που συγκέντρωναν ποσά για την ανακούφιση των θυμάτων. Το Arthur Szyk Society αναφέρει και την Ελλάδα ανάμεσα στις χώρες που χρηματοδοτήθηκαν από τις πωλήσεις των έργων του ενώ μετά τον πόλεμο ο Szyk υπερασπίστηκε εξίσου τους αφροαμερικανούς και τους ινδιάνους που εξακολουθούσαν να πέφτουν θύματα ρατσισμού.
Το 1951 κατηγορείται για συμμετοχή σε κομμουνιστικές οργανώσεις, ισχυρισμός που αργότερα αποδείχθηκε αβάσιμος. Πεθαίνει την ίδια χρονιά από καρδιακή προσβολή σε ηλικία 57 ετών και μετά το θάνατό του ο Szyk σχεδόν ξεχάστηκε.
Ο ραβίνος Ungar, ο οποίος συνέλεξε μανιωδώς το έργο του καλλιτέχνη αναβίωσε την καλλιτεχνική κληρονομιά του με την ίδρυση του Arthur Szyk Society στο οποίο δημοσιεύοντας πολλές μονογραφίες, κατάλογοι έργων του και ενημερωτικά δελτία. Το ίδρυμα συνέβαλε σε αρκετές εκθέσεις και φρόντισε ώστε όλα αυτά τα ντοκουμέντα να βρουν μια θέση στην ιστορία. Το πρόσφατο ντοκιμαντέρ που δημιουργήθηκε εν μέρει από τον Ungar , "Στρατιώτης στην Τέχνη : Arthur Szyk" έχει ήδη προβληθεί σε έξι φεστιβάλ και πρόκειται αυτή την εβδομάδα να προβληθεί στα Laemmle Theatres του Λος Άντζελες.
"Ο Arthur Szyk ήταν ένας βιρτουόζος γελοιογράφος του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου. Ο τρόπος που έσφαζε τα θύματά του ήταν αλλόκοτα όμορφος, όπως τα έργα ζωγραφικής του Bosch ή τα σχέδια του Dürer. Ο Χίτλερ, ο Γκαίρινγκ, ο Γκέμπελς, ο Χίμλερ, ο Μουσολίνι και ο Χιροχίτο παρουσιάζονται με διογκωμένη γελοιότητα και υπερβολή, αλλά οι εικόνες του είναι τόσο λεπτομερείς ώστε είναι αδύνατον να μην σε παρασύρουν από το μεγαλείο τους "
- Steve Heller, καλλιτεχνικός διευθυντής των New York Times, 2002
Ο Szyk είπε κάποτε στο The New York Post:
" Η προέλευση κάθε Τέχνης είναι αυτό που ονομάζουμε προπαγάνδα. Η τέχνη της Αιγύπτου, της Ελλάδας, της Ρώμης και της Αναγέννησης, ήταν η προπαγάνδα της θρησκείας. Η τέχνη δεν είναι ο σκοπός μου αλλά είναι το μέσο μου. "
Το ντοκιμαντέρ Arthur Szyk: Soldier in Art