Ο ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΜΩΑΜΕΘ πέθανε το 632 μ.Χ. σε ηλικία 61 ετών. Δεν είχε προλάβει να ορίσει διάδοχό του κάποιον από τους άντρες του στενού κύκλου του και σε λιγότερο από μια εβδομάδα ξέσπασε μια αδυσώπητη διαμάχη διαδοχής που τελικά δίχασε τους μουσουλμάνους σε σουνίτες και σιίτες. Για τη ρήξη αυτή, σε μεγάλο βαθμό ευθύνεται μια γυναίκα! Η Αϊσέ που ήταν η τρίτη σύζυγος του Προφήτη Μωάμεθ.
Η Ασούρα δεν πρέπει να ταυτίζεται αποκλειστικά με την αυτομαστίγωση σε βαθμό αιμορραγίας διότι το τελετουργικό διαφέρει από περιοχή σε περιοχή.
Η εποχή των Ρασιντούν (Η εποχή των τεσσάρων Χαλίφηδων)
Παρά τo κατόρθωμά της, δεν αναπαύτηκε και σύναψε συμμαχίες με άλλους άντρες της εποχής για να διατηρήσει στο περιθώριο τον Αλί. Ακολούθως, στη θέση του χαλίφη ανήλθαν ο Ομάρ και ο Οσμάν. Ο Ομάρ συνέδεσε την πορεία του με την ταχεία εξάπλωση του Ισλάμ, την κατάλυση της σασσανιδικής αυτοκρατορίας των Περσών, την οριστική κατοχή της βυζαντινής επαρχίας της Συρίας, την Παλαιστίνης και της βορείου Αφρικής. Εισήλθε νικητής στα Ιεροσόλυμα και παρέλαβε τα ηνία της πόλης από τον Πατριάρχη Σωφρόνιο. Προσκύνησε στον προαύλιο χώρο του Παναγίου Τάφου και κατασκεύασε το γνωστό μέχρι στις μέρες μας "Τέμενος του Ομάρ" ή "Θόλος του Βράχου" με τον χαρακτηριστικό επιχρυσωμένο τρούλο, τις αριστουργηματικές συνθέσεις ψηφιδωτών και τις μαρμάρινες επενδύσεις. Ο τρίτος χαλίφης Οσμάν συνέδεσε το όνομά του με την τελεσίδικη καταγραφή του Κορανίου, ενέργεια που πυροδότησε έντονες αντιδράσεις από πλευράς του Αλί και των συντρόφων του καθώς ισχυρίστηκαν πως εξαφανίστηκαν σημαντικά εδάφια της εποχής του Μωάμεθ που κατήγγειλαν τις αραβικές φυλές των Κουραϊσιτών και Ομεϋαδών.
Μετά από 24 χρόνια αναμονής ο Αλί κατάφερε να ορισθεί ως ο τέταρτος κατά σειρά χαλίφης. Μετέφερε την πρωτεύουσα του χαλιφάτου από τη Μεδίνα στην Κούφα της Μεσοποταμίας ενώ η Αϊσέ συνεργάστηκε με τον ατρόμητο στρατηγό και τοπάρχη της Συρίας, Μωαβία.
Το 657 μ.Χ., οι δυνάμεις του Μωαβία συγκρούστηκαν με εκείνες του Αλί στη μάχη της Καμήλας. Η Αϊσέ συνέχισε να πολεμάει μόνη της πάνω στην καμήλα ενώ είχε περικυκλωθεί από τους πολεμιστές του Αλί και τελικά την αιχμαλώτισαν. Ο Αλί κέρδισε την μάχη αλλά τέσσερα χρόνια αργότερα ο Μωαβίας έστειλε άντρες του στην Κούφα και δολοφόνησαν πισώπλατα τον Αλί την ώρα που προσευχόταν σε ένα τέμενος.
Αργότερα, το 680 μ.Χ., ο γιός του Αλί, ο Χουσεΐν πολέμησε κατά του γιού του Μωαβία, Γιαζίντ στη μάχη της Καρμπάλα. Ο Χουσεΐν και οι σύντροφοί του σφαγιάσθηκαν ενώ οι γυναίκες και τα παιδιά του πωλήθηκαν στα σκλαβοπάζαρα.
Έκτοτε, οι μουσουλμάνοι διασπάστηκαν σε σουνίτες και σιίτες. Οι σουνίτες υποστήριζαν πως οι διάδοχοι του Προφήτη Μωάμεθ έπρεπε να διορίζονται αξιοκρατικά σε αντίθεση με τους σιίτες που ζητούσαν για διαδόχους τους φυσικούς κληρονόμους του Προφήτη. Στο σουνιτικό Ισλάμ οι χαλίφηδες εκτελούσαν χρέη προστασίας του Ισλάμ διατηρώντας την πολιτική τους ταυτότητα και χωρίς να φέρουν ιδιαίτερα, θεία χαρίσματα. Στον αντίποδα, στο σιιτικό Ισλάμ οι ιμάμηδες (Δώδεκα σε αριθμό – Ιμαμάτο των Δώδεκα) θεωρούνται απόγονοι του Προφήτη Μωάμεθ και διακρίνονται για τα υπερφυσικά προσόντα τους. Επομένως σύμφωνα με τους Ιρανούς σιίτες δεν ήταν καθόλου παράδοξη η φημολογία, στις απαρχές της Ισλαμικής Επανάστασης του 1979, ότι η μορφή του Ιμάμη Χομεϊνί ήταν χαραγμένη στο φεγγάρι.
Το βαθύτερο και συμβολικό περιεχόμενο της Ασούρα είναι η μανιχαϊστική και αέναη πάλη του "καλού" με τις δυνάμεις του "κακού".
Ο σιιτισμός υιοθέτησε πολλά στοιχεία της πρότερης θρησκείας των Ιρανών, του ζωροαστρισμού και καλλιέργησε μια περισσότερο θεοσοφική και μυσταγωγική χροιά που είναι έκδηλη στον ισλαμικό μυστικισμό των χρόνων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας αλλά και της σύγχρονης Τουρκίας με τους ετερόδοξους Αλεβίτες. Εξίσου εμφανή είναι τα νεοπλατωνικά στοιχεία που διαδόθηκαν στην προϊσλαμική Εγγύς Ανατολή, ρίζωσαν και μεταπήδησαν στην αυλή του χαλιφάτου των Αββασιδών όπου δραστηριοποιούνταν πολλοί ιρανοί φιλόσοφοι. Η πνευματική αυτή διεργασία έχει τις καταβολές της στη διδασκαλία του Ιάμβλιχου, την εξορία των νεοπλατωνιστών φιλοσόφων της Φιλοσοφικής Σχολής των Αθηνών από τον Ιουστινιανό (529 μ.Χ.) και η αναζήτηση ασύλου στην αυλή του σασσανίδη μονάρχη Χοσρόη και το μεταφραστικό όργιο στις μονές των νεστοριανών και Σύρων μονοφυσιτών στη Συρία και Μεσοποταμία. Ο σπόρος της πνευματικής αυτής ζύμωσης μεταλαμπαδεύθηκε στους μεταγενέστερους φιλοσοφικούς και θεολογικούς κύκλους των μουσουλμάνων, διαμορφώνοντας τη σύσταση του σουνιτικού και σιιτικού Ισλάμ.
Οι σουνίτες υπερτερούν αριθμητικά των σιιτών, αποτελώντας το 70% του μουσουλμανικού κόσμου. Οι κυριότεροι σιιτικοί πληθυσμοί βρίσκονται στο Αζερμπαϊτζάν, Ιράν, Ιράκ, Μπαχρέιν και πολύ μικρές κοινότητες στο Αφγανιστάν, Πακιστάν, Τουρκία και Ινδία.
Η Ασούρα είναι η πιο σημαντική εορτή των σιιτών μουσουλμάνων. Τελείται τη δέκατη ημέρα του ισλαμικού μήνα Μουχαράμ, στη διάρκεια της οποίας οι σιίτες θρηνούν για το μαρτύριο του Ιμάμη Χουσεΐν στη μάχη της Καρμπάλα. Ντύνονται με μαύρα ρούχα και συγκεντρώνονται σε δημόσιους χώρους όπως πλατείες και δρόμους για να μιμηθούν τον πόνο του Ιμάμη Χουσεΐν. Η Ασούρα δεν πρέπει να ταυτίζεται αποκλειστικά με την αυτομαστίγωση σε βαθμό αιμορραγίας διότι το τελετουργικό διαφέρει από περιοχή σε περιοχή. Στα περισσότερα μέρη του Ιράν, ο κόσμος μαστιγώνεται ντυμένος χωρίς να επιδιώκει να τραυματιστεί ενώ ρυθμικά χτυπάει τη δεξιά παλάμη στο ύψος της καρδιάς σε ένδειξη πένθους. Ωστόσο, στην πόλη Μπιζάρ του δυτικού Ιράν, οι κάτοικοι επιλέγουν ως διαφορετικό τρόπο ταπείνωσης την επάλειψη με λάσπη.
Το βαθύτερο και συμβολικό περιεχόμενο της Ασούρα είναι η μανιχαϊστική και αέναη πάλη του "καλού" με τις δυνάμεις του "κακού". Η αυτοθυσία και ο αγώνας επιλέγονται ως μονόδρομη σωτηρία εναντίον της επίγειας διαφθοράς, αδικίας και απληστίας.