Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο

To bullying στα σχολεία από τη δεκαετία του '70 μέχρι και σήμερα

Πάντα υπήρχε, μόνο που τώρα έχουμε αρχίσει να μιλάμε γι αυτό

To bullying στα σχολεία από τη δεκαετία του '70 μέχρι και σήμερα

Από την Εύη Καρκίτη

Έκλεισαν με τα σώματά τους την είσοδο στις τουαλέτες και κατουρήθηκε πάνω του μπροστά σε όλους. Οι υπεύθυνοι για αυτό άρχισαν να γελούν και σύντομα εις βάρος του γελούσε όλο το σχολείο. Χρειάστηκε για περισσότερο από ένα χρόνο να στηριχθεί σε πατερίτσες, ύστερα από ένα άσχημο σπάσιμο στο πόδι. Κάποιος τις τράβηξε, έπεσε, όλοι γέλασαν με την καρδιά τους και κανένας δεν προθυμοποιήθηκε να βοηθήσει. Ήταν η μοναδική που έγραψε άριστα σε ένα διαγώνισμα στο οποίο πάτωσε όλη η τάξη. Μερικές συμμαθήτριές της σταμάτησαν να της μιλούν και διέδιδαν απαίσιες όσο και φανταστικές ιστορίες για εκείνη. Στην επιστροφή για το σπίτι την ακολουθούσε μονίμως ένας συμμαθητής της. Την είχε ερωτευτεί, έλεγε. Πολύ συχνά τις έριχνε κλωτσιές στα καλάμια. Ακόμη κι αν δεν την χτυπούσε εκείνη ντρέπονταν τρομερά να έχει ένα αγόρι διαρκώς ξωπίσω της που της έλεγε πράγματα που την έκαναν να αισθάνεται άβολα.

Οι ιστορίες αυτές δεν προέρχονται από το σημερινό σχολείο, αλλά από το ελληνικό σχολείο της δεκαετίας του '70. Είμαι απολύτως σε θέση να γνωρίζω πως είναι - δυστυχώς- αληθινές. Δεν είναι οι μοναδικές, ούτε καν οι σκληρότερες. Αποκαλύπτουν ωστόσο τις πολλές μορφές που μπορεί να πάρει αυτό που ορίζουμε ως bullying.

Πάντα υπήρχε, μόνο που τώρα έχουμε αρχίσει να μιλάμε γι αυτό. Τότε ήταν απλώς μια κατάσταση την οποία έπρεπε να ανεχτείς, να την αντέξεις. Μερικές φορές εμφανίζονταν δασκάλες ή δάσκαλοι με ευαισθησίες που δεν ανέχονταν οι μαθητές τους να εξευτελίζουν έναν συμμαθητή τους ή μια συμμαθήτρια. Κάποιες άλλες φορές, θυμωμένες μαμάδες εκείνων που είχαν υποστεί ταπεινώσεις και βία πήγαιναν να ζητήσουν το λόγο από τις μαμάδες των νταήδων.

Σπάνια η κατάσταση βελτιώνονταν. Τίποτε δεν απέκλειε μάλιστα, σε αυτή την καλά εδραιωμένη πραγματικότητα, οι θύτες να γίνονταν ακόμη σκληρότεροι και τα θύματα να βυθίζονταν σε ολοένα και μεγαλύτερη απομόνωση και την έλλειψη αυτοεκτίμησης, γιατί το μεγαλύτερο κακό που κάνει η βία, κυρίως όταν την υφίσταται ένα παιδί, είναι να το κάνει να σκεφτεί, πως ίσως του αξίζει και λίγο αυτό που του συμβαίνει, πως έχει μερίδιο ευθύνης, πως πρέπει να αλλάξει, να σταματήσει να προκαλεί.

Ίσως έχουν γίνει κάποια βήματα από τότε αλλά έχουμε ακόμη μπροστά μας πολύ δρόμο.

Το ενδιαφέρον μας πρωτίστως στρέφεται προς τα θύματα του bullying ώστε να μάθουν πώς μπορούν να υπερασπίζονται τους εαυτούς τους, να πάψουν να είναι θύματα. Όμως, σε αυτήν την ιστορία εμπλέκονται κι άλλοι. Εμπλέκεται ο νταής, τα παιδιά που τον επικροτούν ή τα άλλα που γνωρίζουν την κατάσταση αλλά δεν παρεμβαίνουν, παιδιά που μαθαίνουν μόνο να βλέπουν και να μην μιλούν.

Ακούμε πολύ προσεκτικά τα όσα έχει να μας πει η ταινία «Μετά την Λουτσία».