Δύο νέες Ολλανδές φωτογράφοι, η Laura Andalou και η Odette Denijs, ταξίδεψαν το περασμένο καλοκαίρι και το φθινόπωρο στην Ιορδανία με σκοπό να καταγράψουν τη ζωή των παιδιών-προσφύγων του εμφυλίου πολέμου της Συρίας.
Εκτός όμως από την δική τους ενήλικη και επαγγελματική καταγραφή, οι δύο φωτογράφοι -λειτουργώντας στα πλαίσια της πρωτοβουλίας Syrious Mission- προσπάθησαν και εν μέρει κατάφεραν να δώσουν στα παιδιά τη δική τους φωνή διδάσκοντάς τους την τέχνη της φωτογραφίας.
Δεκάδες κάμερες μιας χρήσης δόθηκαν στα παιδιά, χάρισαν χαμόγελα, και τελικά αποκάλυψαν πώς αυτά βλέπουν τη ζωή τους και τι τους εντυπωσιάζει.
Οι δύο φωτογράφοι παρουσιάζουν το πρότζεκτ τους στο LIFO.gr, και απαντούν στις ερωτήσεις μας.
Τι είναι η πρωτοβουλία Syrious Mission;
Πρόκειται έναν ολλανδικό μη-κερδοσκοπικό οργανισμό που λειτουργεί στην Ιορδανία διοργανώνοντας μουσικά και καλλιτεχνικά εργαστήρια για τα παιδιά των προσφύγων του πολέμου της Συρίας, αλλά και για τα παιδιά της τοπικής κοινότητας.
Η δραστηριότητα της Syrious Mission επικεντρώνεται στις περιοχές όπου υπάρχουν κοινότητες υποδοχής των προσφύγων. Οι άνθρωποι αυτοί συνήθως δεν ζουν στις εγκαταστάσεις υποδοχής και γενικά δεν λαμβάνουν καμία απολύτως βοήθεια.
Τα παιδιά της τοπικής κοινότητας συμμετέχουν ενεργά σε όλες τις δραστηριότητες, μιας που συνυπάρχουν με τα παιδιά των προσφύγων και επηρεάζονται άμεσα από τις συνέπειες του πολέμου στη γειτονική τους χώρα.
Κι εσείς τι ακριβώς κάνατε εκεί;
Και τις δύο φορές που επισκεφθήκαμε την Ιορδανία καταγράψαμε τη ζωή στις κοινότητες υποδοχής καθώς και το έργο των εθελοντών εκεί, ενώ οργανώσαμε για πρώτη φορά και σεμινάρια φωτογραφίας για παιδιά.
Τους μοιράσαμε κάμερες μίας χρήσης και αφού τους εξηγήσαμε πώς να τις χειρίζονται αρχίσαμε να περπατάμε μαζί τους στην πόλη παροτρύνοντας τους να φωτογραφίσουν ό,τι τους τραβούσε την προσοχή.
Στο τέλος της εβδομάδας εμφανίσαμε και δώσαμε πίσω στα παιδιά τις φωτογραφίες τους. Στόχος μας ήταν να παροτρύνουμε τα παιδιά να δείξουν στον κόσμο αυτό που θα ήθελαν να μοιραστούν μαζί του, αλλά και να τους κάνουμε να ζήσουν μερικές ευχάριστες στιγμές. Να είναι ο εαυτός τους, και να εκφράσουν τα πράγματα που έχουν γι' αυτά πραγματική σημασία.
Ποιες ήταν οι αντιδράσεις των παιδιών;
Τα περισσότερα απ' αυτά ήταν πραγματικά ενθουσιασμένα με το όλο εγχείρημα.
Άλλα παιδιά ήταν στην αρχή ντροπαλά και πήραν τον χρόνο τους για να εξοικειωθούν με τη φωτογραφία, ενώ άλλα ήξεραν αμέσως τι ήταν αυτό που ήθελαν να φωτογραφίσουν.
Μετά από λίγο μας έδειχναν με περηφάνια τα αγαπημένα τους μέρη στη πόλη, πόζαραν το ένα για το άλλο μπροστά από πολύχρωμους τοίχους, και κατέγραφαν με ενθουσιασμό τον δικό τους μικρόκοσμο.
Πώς βοηθάει ένα τέτοιο πρότζεκτ τα παιδιά των προσφύγων;
Καταρχήν τους αποσπά για λίγο από την τραγικότητα του πολέμου.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως αυτά τα παιδιά ζουν κάτω από πολύ σκληρές συνθήκες και βιώνουν μεγάλες τραυματικές εμπειρίες. Βοηθώντας τα να νιώσουν ελεύθερα και να δημιουργήσουν μέσα από τη μουσική, την τέχνη, ή την φωτογραφία, τους δίνουμε στην ουσία την ευκαιρία να εκφράσουν τα συναισθήματά τους αβίαστα, να επικοινωνήσουν μεταξύ τους, και το κυριότερο για ένα παιδί:
Να επιστρέψουν για λίγο στο παιχνίδι.
Είμαστε εκεί για να τα παροτρύνουμε να γνωρίσουν τη δημιουργική τους πλευρά ως ξεχωριστά άτομα και όχι απαραίτητα ως θύματα.
Και τώρα που το εγχείρημα έφτασε στο τέλος του, ποιο πιστεύετε ότι ήταν το μεγαλύτερό του επίτευγμα συνολικά;
Καταρχήν βοήθησε τα παιδιά να νιώσουν ότι ο κόσμος δεν τους έχει ξεχάσει, αλλά εξίσου σημαντικό είναι και το γεγονός ότι οι εικόνες αυτές (των παιδιών αλλά και οι δικές μας) παρουσιάζουν την κρίση στη Συρία με έναν τρόπο διαφορετικό από αυτούς που έχουμε συνηθίσει ως τώρα.
Οι θεατές βλέπουν ότι τα παιδιά των προσφύγων δεν διαφέρουν από τα δικά τους παιδιά. Στην έκθεση που πραγματοποιήσαμε στο Άμστερνταμ πολλοί άνθρωποι εξεπλάγην από το πόσο θετικά και χαρούμενα αυτά φαίνονται. Δεν έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε ή να ακούμε τίποτα θετικό όταν γίνεται λόγος για τους πρόσφυγες της Συρίας.
Τέλος, τι νιώθετε ότι κερδίσατε εσείς οι ίδιες σαν άνθρωποι από την εμπειρία αυτή;
Συνειδητοποιήσαμε ότι έχουμε την υποχρέωση σαν άνθρωποι να ενεργούμε με αγάπη ο ένας προς τον άλλον, παρά την όλη αρνητικότητα μιας κατάστασης.
Δεν λέμε ότι έτσι μπορούμε να λύσουμε το πρόβλημα του πολέμου στην Συρία, αλλά πράξεις σαν αυτές έχουν πραγματική σημασία και μπορούν να κάνουν τη διαφορά για ένα παιδί που ζει σε ένα από αυτά τα μέρη που έχουμε την τάση να ξεχνάμε ότι υπάρχουν.
Είναι προνόμιο, και μάλιστα πολύτιμο, το να μπορείς να προσφέρεις την όποια δημιουργικότητα σου σε ένα τέτοιο περιβάλλον. Μπορεί το να βοηθήσεις ουσιαστικά έναν συνάνθρωπό σου να μοιάζει δύσκολο, αλλά στην πραγματικότητα δεν είναι καθόλου.
Το δυσκολότερο κομμάτι του ταξιδιού ήταν η επιστροφή. Μας πήρε κάποιο διάστημα για να αναπροσαρμοστούμε στη ζωή στο Άμστερνταμ.
Οι φωτογραφίες που τράβηξαν τα παιδιά
σχόλια