Οι Mike Stuart Span είναι ένα από τα αγαπημένα μου british psych συγκροτήματα, και τούτο λόγω του θρυλικού τραγουδιού τους «Children of tomorrow», ενός αφάνταστου ύμνου των βρετανικών sixties.
Από τότε που πρωτάκουσα αυτό το άσμα, πριν 30 χρόνια περίπου, στη συλλογή «Chocolate Soup for Diabetics/ Volume Two», είχα πάθει ταραχή. Τι τραγουδάρα ήταν αυτή!! Από το μανιακό open drumming και τις σφοδρές κιθάρες, μέχρι τη φωνή του τραγουδιστή, τους ταξιδιάρικους στίχους και βεβαίως εκείνη την άπιαστη μελωδική γραμμή, όλα λειτουργούσαν στην εντέλεια προκειμένου το «Children of tomorrow» να αγγίξει… ή και να ξεπεράσει το θαύμα.
Το «Children of tomorrow» των Mike Stuart Span είναι ένας αφάνταστος ύμνος των βρετανικών sixties. Από τότε που άκουσα για πρώτη φορά αυτό το άσμα, πριν 30 χρόνια, στη συλλογή «Chocolate Soup for Diabetics/ Volume Two», είχα πάθει ταραχή. Τι τραγουδάρα ήταν αυτή!!
Αν και το τραγούδι στην εποχή του πέρασε σχετικώς απαρατήρητο, δεν συνέβη το ίδιο και στα eighties. Και δεν ήταν μόνο η παρουσία του, ως lead track μάλιστα, στη «σοκολατόσουπα για διαβητικούς», αλλά και η ανθολόγησή του στο «Rubble 8, All the Colours of Darkness» [Bam-Caruso, 1986], όπως, φυσικά, και η χάραξή του στο πρώτο (πειρατικό) LP που κυκλοφόρησε ποτέ με τραγούδια αυτού του ιστορικού γκρουπ (κάτω από το μεταγενέστερο όνομά τους Leviathan) στη γερμανική Forgotten Jewels το 1990.
Εκεί, από εκείνο τον «πειρατή», είχα αντιληφθεί για πρώτη φορά τη σημασία των Mike Stuart Span –μια διαρκής αναστάτωση καθώς ακούς όχι μόνο το «Children of tomorrow» μα και τα… «Times to remember», «Shades of Autumn», «The war machine» κ.λπ.–, έχοντας, στην πορεία, την ευκαιρία να μάθω όλα τα απαραίτητα ξεκοκαλίζοντας το άρθρο του John Reed και τη συνέντευξη του ντράμερ Gary “Roscoe” Murphy στο περιοδικό «Record Collector» (April 1994, No. 176).
Τα επόμενα χρόνια θα κυκλοφορούσαν κι άλλες συλλογές με τραγούδια των Mike Stuart Span, σε LP και CD (και σε ετικέτες Tenth Planet, Grapefruit, Diamond Publishing κ.λπ.), για να φθάσουμε στο 2015, και σε μια ελληνική(!) αυτή τη φορά συλλογή, και μάλιστα πολύ καλή! Και αναφέρομαι στο LP τής Anazitisi Records «Mike Stuart Span», που περιλαμβάνει επτά εγγραφές της μπάντας από demo acetates στην εταιρεία Oak των ετών 1967-68, μαζί με το 45άρι-θρύλος «Children of tomorrow/ Concerto of thoughts» στην Jewel, συν δύο tracks του 1966 («Follow me», «Workout»), κομμένα για ένα δοκιμαστικό της EMI, όταν η μπάντα έπαιζε ακόμη mod/soul κι ήταν εξαμελής.
Βασικά, έχουμε να κάνουμε με όλη τη δισκογραφία των Mike Stuart Span –πλην των δύο επίσημων singles στην Columbia τη διετία 1966-67 και του ενός στη Fontana το 1968–, έτσι όπως εκείνα αποκτούν νέα κυκλική ζωή μέσω του remastering (που έχει βεβαίως την έγκριση των μελών του γκρουπ). Να προσθέσω, επίσης, πως η κοπή έγινε σε 300 αντίτυπα και σε 180άρι βινύλιο, ενώ ξεχωριστή μνεία πρέπει να γίνει στο 12σέλιδο πολύχρωμο booklet και φυσικά στο πολύ ωραίο εξώφυλλο.
Τα τραγούδια…
Το «Flames» προέρχεται από demo acetate του 1968 (στην Oak) και είναι ένα κλασικό ψυχεδελικό τραγούδι αγάπης, με δραματική ερμηνεία από τον Stuart Hobday. Οι κιθάρες του Brian Bennett με όλα τα «κόλπα» και τα distortions είναι φοβερές, ενώ το rhythm section (Roger McCabe μπάσο, Gary Murphy ντραμς) τα χώνει ασυγκράτητα. Οι Mike Stuart Span το ’68 βρίσκονταν στο απόγαιο της καλλιτεχνικής τους φόρτισης, λίγο πριν… μετατραπούν σε Leviathan.
Για το «Children of tomorrow» τι να πω; Κάτι είπα στην αρχή… Ξανακούστε το τραγούδι στο τέλος… και όσοι δεν το γνωρίζετε ας ετοιμαστείτε για ένα αισθητικό σοκ. Αθάνατο track, που δεν έχει χάσει ίχνος της δύναμής του 50 (σχεδόν) χρόνια μετά.
Το «Remember the times» (Oak, demo acetate 9/1968) μόνο με το «Children of tomorrow» μπορεί να συγκριθεί! Φαντάζομαι την ταραχή που θα έπαθαν οι… Jam και ο Paul Weller, όταν θ’ άκουσαν για πρώτη φορά αυτό το τραγούδι εκεί στα late seventies. Αν το είχαν ακούσει δηλαδή από το 45άρι των Leviathan στην Elektra, που επίσης ταρακουνάει το σύμπαν.
1-sided demo acetate ήταν το «Time», «χτυπημένο» για την Oak το 1968. Μέσο προς αργό το τέμπο, με το τραγούδι να περιλαμβάνει και κάποια κοινωνικά μηνύματα αυτή τη φορά… «If I had the time to do all the things I wanted do/ Where would I ever start?/ I might go to parliament, to the seat of government/ Turn them on to better things». Deep emotional vocals από τον Hobday και κιθάρες τελετουργικές και λαμπερές από τον Bennett, άπαντα σ’ ένα καθηλωτικό τραγούδι.
Το «Rescue me» είναι το κλασικό soul/r&b, που ανέδειξε η Fontella Bass το 1965. Το τραγούδι ακούστηκε σχεδόν παντού στον κόσμο, για να γίνει μεγάλη επιτυχία και στη Βρετανία αφού έφθασε μέχρι το No 11 του Top 50. Οι Mike Stuart Span το ηχογραφούν σ’ ένα demo acetate τον Οκτώβριο του 1967, βγάζοντας ένα feeling όχι πολύ μακριά από εκείνο των Simon Dupree and the Big Sound, αν και η «γέφυρα» με τα chorus vocals όπως και οι πενιές του Bennett πάνε αλλού το κομμάτι.
Το «World in my head» είναι ένα ψυχεδελικό διαμάντι, με... συγκινητική αλλαγή στο τέμπο, λίγο πριν το τελευταίο κουπλέ. Πρόκειται για ένα από τα εξοχότερα τραγούδια των sixties, που κινείται γύρω από τη νοσταλγία της παιδικότητας και της αλήθειας των ονείρων που κάναμε μικροί – όταν το όνειρο το ζούσαμε, πριν αρχίσει να ρετάρει η μνήμη γεμίζοντας από τ' ασήμαντα.
Η πλευρά θα κλείσει με το «Follow me» των Drifters (1965). Το συγκρότημα έχει χάσει τον κιθαρίστα του Nigel Langham –πήδησε από ψηλό παράθυρο υπό την επήρεια LSD, όπως διαβάζουμε παντού– κι έτσι, άνευ lead κιθάρας, μπαίνουν στο στούντιο και ηχογραφούν ένα demo για την EMIDisc. Το γκρουπ παίζει mod/soul και είναι εξαμελές. Να και η τότε σύνθεσή του: Stuart Hobday φωνή, Roger McCabe μπάσο, Gary Murphy ντραμς, Jon Poulter όργανο, Dave Plumb σαξόφωνα, Gary Parsley τρομπέτα.
Η Side B ανοίγει με το «World in my head» (demo στην Oak από τον Σεπτέμβριο του ’68). Πρόκειται για ένα ψυχεδελικό διαμάντι, με… συγκινητική αλλαγή στο τέμπο, λίγο πριν το τελευταίο κουπλέ. Ένα από τα εξοχότερα τραγούδια της εποχής, που κινείται γύρω από τη νοσταλγία της παιδικότητας και της αλήθειας των ονείρων που κάναμε μικροί – όταν το όνειρο το ζούσαμε, πριν αρχίσει να ρετάρει η μνήμη γεμίζοντας από τ’ ασήμαντα.
Στο «Second production» τα φωνητικά βγάζουν μια mod-άδικη χροιά. Ηχογράφηση από τον Οκτώβριο του ’67, στο στυλ των Tomorrow («My white bicycle» κ.λπ. – το τραγούδησαν αργότερα ως Leviathan). Οι κιθάρες και πάλι ακούγονται… πολύ πρώτες, ενώ η φωνή διαχειρίζεται άψογα όλο εκείνο το ψυχεδελικό φορτίο της εποχής. «How many colours in the sun, can you see them every one?». Τέτοια πράγματα…
Flip-side στο «Children of tomorrow» ήταν το «Concerto of thoughts». Ένα ωραίο φασματικό τραγούδι αγάπης, χαρακτηριστικό της ψυχεδελικής… sixty-seven παραζάλης.
Το «Blue day» που ακολουθεί είναι ένα «δύσβατο» psych-blues. Τo ’67 έχει αφήσει τη θέση του στο ’68. Τα όνειρα έχουν ξεθωριάσει, κι η πραγματικότητα έχει στριμώξει στα σχοινιά το «άπιαστο» και την ελπίδα. Το τραγούδι είναι βαρύ και αποτελεί την πιο σύνθετη κατάθεση των Mike Stuart Span, με συνεχή soli και εναλλαγές, που δείχνουν τις… τεθλασμένες γραμμές τις οποίες θ’ ακολουθούσε, έκτοτε, το rock στην ανάπτυξή του. Ορισμένοι αυτά τα κομμάτια τα λένε… underground. Προσωπικώς θα προτιμήσω να τα πω… να το πω, το συγκεκριμένο, έναν κάποιο πρόδρομο του progressive.
Το άλμπουμ θα κλείσει με το «Workout», από το acetate της EMIDisc, του 1966. Soul-mod track (σύνθεση του Hobday), πλήρως ενταγμένο στο dance κλίμα της περιόδου.
Οι Mike Stuart Span υπήρξαν ένα από τα κορυφαία συγκροτήματα του Swinging London. Μπορεί να μην ευτύχησαν 100% στη δισκογραφία της περιόδου, όμως πέρασαν και από το «Top Gear» του John Peel τον Μάιο του ’68, βγήκαν και στην τηλεόραση του BBC, στο ντοκιμαντέρ του Paul Watson «A Year in the Life» (1968-69), ενώ είχαν και μια cameo εμφάνιση στην ταινία του Duccio Tessari «Better a Widow», με την Virna Lisi και τον Peter McEnery. Άτυχοι, δε, στάθηκαν ακόμη και ως Leviathan (η μετεξέλιξή τους), αφού ένα ολόκληρο LP που έγραψαν για την Elektra το φθινόπωρο του ’69 δεν κυκλοφόρησε ποτέ κανονικά εκείνα τα χρόνια.
Ευτυχώς τον τελευταίο καιρό βρίσκουμε αφορμές (η πιο πρόσφατη είναι το βινύλιο της Anazitisi Records), ώστε να τους θυμόμαστε και ν’ απολαμβάνουμε τις εγγραφές τους…
σχόλια