Ένα ωραίο, μικρό βίντεο παρουσιάζει την ιστορία του περίφημου Λεπροκομείου, καθώς η κάμερα μπαίνει στους χώρους ενός εκ των αρχαιότερων λεπτροκομείων του κόσμου.
Μας το προλογίζει ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής Δη.Πε.Θε. Βορείου Αιγαίου Γιάννης Ζαφείρης, ο οποίος επιμελήθηκε εκτός των άλλων και τη σκηνοθεσία του.
"Το ΔΗ.Πε.ΘΕ. Βορείου Αιγαίου στο πλαίσιο των παραλλήλων δραστηριοτήτων του δημιούργησε ένα μικρό κινηματογραφικό ντοκιμαντέρ, για τον τόπο με τις πολύ δυνατές εικόνες, που ακόμη και σήμερα κοιτώντας τις θαρρείς ότι ο χρόνος έχει παγώσει. Εικόνες συγκινητικές, κάποιες ίσως ακόμη και μακάβριες, που όμως αποτυπώνουν τη σκληρή πραγματικότητα της ιστορίας του ασύλου όπου ασθενείς απομονωμένοι, έζησαν όλη τους της ζωή.
Πολλοί χάθηκαν δίχως ποτέ κανείς να το μάθει, κάποιοι άλλοι κατάφεραν να επιβιώσουν ως «απόκληροι» και δεκάδες σφαγιάστηκαν το 1822 μέσα στην εκκλησιά του ασύλου. Σε κάθε περίπτωση, όλοι έζησαν στιγματισμένοι.
Το «στίγμα» ακολούθησε αυτούς τους ανθρώπους ακόμη και μετά το θάνατό τους, όπου η αναγραφή ενός μόνο αριθμού αντί ονόματος πάνω στους τάφους, ήταν -τότε- «επιβεβλημένη», για την "προστασία" της υπόληψης τόσο των ιδίων, όσο και των οικογενειών τους.
Το Λεπροκομείο της Χίου υπήρξε το αρχαιότερο στην Ελλάδα (ίσως και στην Ευρώπη). Ξεκίνησε τη λειτουργία του το 1378 και επισήμως έκλεισε το 1957. Έκτοτε, το άλλοτε σύγχρονο κτιριακό συγκρότημα αφέθηκε στη μοίρα του και αποσυντίθεται ...σαν κάποιος -ή και όλοι μας- να του επιβάλλαμε το μαρτύριο που υπέστησαν και οι τρόφιμοί του."
Τώρα είναι γνωστό σε εμάς ότι η λέπρα προκαλείται από ένα βακτήριο, τότε όμως η προέλευσή της ήταν άγνωστη, προσθέτοντας τον κοινωνικό στιγματισμό στους πάσχοντες.
Καθώς η ασθένεια ήταν τόσο φτωχά κατανοητή, πολλοί από τους "λεπρούς" που εστάλησαν στην αποικία δεν είχε καν μολυνθεί από την ασθένεια, μάλλον είχαν άλλες ασθένειες του δέρματος ή μυκητιασικές λοιμώξεις.
Τέτοιος ήταν ο φόβος και ο στιγματισμός, που αυτοί οι οικισμοί χτίζονταν συνήθως σε απομονωμένα μέρη, όπως νησιά.
Σε μερικές περιπτώσεις όμως, εσκεμμένα φτιάχτηκαν με τέτοιο τρόπο, ώστε να είναι προσβάσιμα, για να τα βλέπει ο κόσμος και να διατηρηθεί μια σταθερή ροή δωρεών για τους πάσχοντες.
Το Λωβοκομείο δεν ήταν όμως μια τέτοια αποικία. Δημιουργήθηκε με την ευρέως διαδεδομένη πεποίθηση της εποχής, ότι η ασθένεια ήταν μια τιμωρία από τον Θεό. Υπήρχε μάλιστα μια εκκλησία αφιερωμένη στον Άγιο Λάζαρο, τον προστάτη των λεπρών.
Σήμερα είναι ένα σχεδόν κατεστραμμένο συγκρότημα, όπου τα τετράδια τα φάρμακα των παιδιών βρίσκονται διάσπαρτα κατά μήκος ανοιχτών μνημάτων.
Οι πόρτες είναι σπασμένες, τα απογυμνωμένα κρεβάτια σκουριάζουν και σαπίζουν, ενώ το πάτωμα τρίζει δυσοίωνα, κάθε φορά που κάποιος είναι αρκετά τολμηρός να ρίξει το βάρος του πάνω του..
Ενώ φυσικά οι πάσχοντες θα ήταν δυστυχισμένοι που ήταν χωριστά από τις οικογένειες τους και ρϊχτηκαν σε ένα λεπροκομείο, κάποιες εικόνες δείχνουν ότι υπήρχαν και μερικα θετικά πράγματα, που θα μπορέσαν αυτοί οι άνθρωποι να βρουν, στη καθημερινή ζωή στην αποικία.
Ορισμένες περιοχές του συγκροτήματος είναι αναμφισβήτητα όμορφες και θα μπορούσαν να είναι μια παρηγοριά για τους πάσχοντες
Η αποικία αυτή στην Χίο άρχιζε να παρακμάζει κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα, όταν το νησί έγινε το επίκεντρο σφοδρών μαχών κατά την Επανάσταση του 1821.
Έως τα μέσα του αιώνα η Χίος σε μεγάλο βαθμό εγκαταλείφθηκε και η κατάσταση επιδεινώθηκε από τον σεισμό του 1881, που σκότωσε περίπου 8.000 ανθρώπους.
Η αποικία τελικά έκλεισε για τα καλά το 1957, ημερομηνία κατά την οποία είχε βρεθεί θεραπεία για την ασθένεια και ένα μεγάλο μέρος του στίγματος είχε εξαφανιστεί στον Δυτικό κόσμο.
Ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρχουν ακόμη εκατοντάδες αποικίες λεπρών ανοιχτές σε ολόκληρο τον κόσμο, κυρίως στην Ινδία. [#]
σχόλια