Το φιλοθεάμον κοινό της βίας και ο Μπουτάρης

Το φιλοθεάμον κοινό της βίας και ο Μπουτάρης Facebook Twitter
Αν δεν καταλάβουμε, λοιπόν, πως πέρα από τους λίγους που κυνηγούν τον Μπουτάρη υπάρχει ένα φιλοθεάμον κοινό των κατά φαντασία κυνηγών, θα τρεφόμαστε από τα εύκολα στερεότυπα. Φωτο: EUROKINISSI/ΤΡΥΨΑΝΗ ΦΑΝΗ
8

Δεν είναι μόνο ή κυρίως οι φυσικοί δράστες. Δεν είναι μόνο αυτοί που στο αστυνομικό ρεπορτάζ εμφανίζονται εκ των υστέρων ως «ο εικοσάχρονος», «ο τριανταεξάχρονος», ο «με καταγωγή από τη Γεωργία» κ.λπ. Είναι ο πλατύς χώρος των χειροκροτητών τους, των ανθρώπων που φαίνεται να το απολαμβάνουν και συχνά ζητούν περισσότερη βία.

Είναι, με άλλα λόγια, η διαμόρφωση ενός φιλοθεάμονος κοινού το οποίο, ό,τι και αν ακούσει, όποιο επιχείρημα και λογικό συλλογισμό, θα επιμένει στη δικαιολόγηση της βίας. Αναζητώντας, με κάθε τρόπο, πιστοποιητικά αθωότητας και φυσικότητας στα λιντσαρίσματα. Προσπαθώντας να απαλύνει τη βία και να την ντύσει με ελαφριά ρούχα, λες και είναι απλώς μια υπερβολή και όχι κάτι πολύ χειρότερο.


Μετά την επίθεση στον Γιάννη Μπουτάρη είδαμε κατακλυσμό από σχόλια που επιδοκιμάζουν. Ακόμα και κάποιοι που παίρνουν διακριτικές αποστάσεις, στην επόμενη παράγραφο ή στο επόμενο στάτους φανερώνουν τη χαρά που αισθάνονται με το πάθημα του «εχθρού».


Είναι, άραγε, απλώς ζήτημα φασισμού και της βαθιάς, εθνικιστικής-λαϊκιστικής δεξιάς στη Θεσσαλονίκη; Μα, με αυτή την περιχαράκωση σε μια συγκεκριμένη πολιτική καταγωγή πολλοί καταφέρνουν να βγουν από πάνω και να αυτοπαρουσιάζονται ως ξένοι προς κάθε φασισμό. Εδώ και χρόνια, άλλωστε, όλοι ή σχεδόν όλοι, πολίτες και πολιτικοί, δηλώνουν δημοκράτες, αντίθετοι στις δικτατορίες, προοδευτικοί.

Ελάχιστοι είναι εκείνοι που αποδέχονται πως είναι αντιδημοκράτες, φασίστες ή ρατσιστές. Το πρόβλημα, λοιπόν, είναι περισσότερο εκτεταμένο και θα ήταν πιο σωστό να μιλάμε για έναν χώρο που λειτουργεί σταθερά και όχι στιγμιαία στη βάση του δίπολου «δικό μας» και «ξένος», φίλος-εχθρός.

Και, ναι, αυτό το δίπολο έχει ρίζες στην ακροδεξιά φιλοσοφία του πολέμου. Το φιλοθεάμον κοινό, όμως, το οποίο έχει φτιαχτεί αυτά τα χρόνια ψηφίζει διάφορα κόμματα και αλλάζει συχνά τις πολιτικές του προτιμήσεις. Σε πολλά θέματα είναι «αριστερό», όπως σε άλλα «δεξιό».

Αν δεν καταλάβουμε, λοιπόν, πως πέρα από τους λίγους που κυνηγούν τον Μπουτάρη υπάρχει ένα φιλοθεάμον κοινό των κατά φαντασία κυνηγών, θα τρεφόμαστε από τα εύκολα στερεότυπα: οι πιο αριστεροί θα βλέπουν το φάντασμα του Γκοτζαμάνη και του αρχαίου παρακράτους, οι άλλοι θα βλέπουν τον μικροαστισμό της αγανάκτησης, κάποιοι τρίτοι θα αρκούνται στο σχήμα περί παραπλανημένων «πατριωτών».

Μια συνετή ανάρτηση για ένα θέμα μπορεί να ακολουθείται από ένα εγκώμιο του ξυλοδαρμού και ύστερα να συνεχίζει με βρισιές για τον Έλληνα (ζώο απελέκητο) και συγχρόνως με ύμνους για τον Ελληνισμό (ανώτερη θεότητα). Πώς μπορεί, λοιπόν, να βγάλει κανείς άκρη απ' αυτό το όργιο αντιφάσεων που έχουν ως μόνη συγκολλητική ουσία τον εκθειασμό της βίας;


Γι' αυτό ακριβώς δεν μου φαίνεται πειστική η αναφορά στην παραδοσιακή εθνικοφροσύνη ή στους «γκοτζαμάνηδες» του δεξιού παρακράτους της δεκαετίας του '60.

Η εκδοχή ότι υπάρχει μια συνέχεια στην εθνικιστική ακροδεξιά από τις εποχές του αντικομμουνισμού (μετεμφυλιακή εποχή) έως σήμερα παραβλέπει τα τελευταία χρόνια και τις αλλαγές στην κουλτούρα της πόλης (αναφέρομαι στη Θεσσαλονίκη).

Πώς να παραβλέψει κανείς τις διαδρομές του αθλητικού οπαδισμού, τον ρόλο των σωματείων και των γυμναστηρίων, τις δημογραφικές μεταβολές μετά το 1990 με την έλευση Γεωργιανών και άλλων από τις καυκάσιες περιοχές, το σμίξιμο της παραβατικότητας και μιας ορισμένης «μάτσο» ιδεολογίας με αιχμή τον τσαμπουκά; Και πώς να αφήσουμε απέξω μια ορισμένη τηλεόραση της κατήχησης στην υστερική συνωμοσιολογία και των κηρυγμάτων φόβου και παράνοιας;

Διαφορετικές εμπειρίες, ηλικιακές γενιές και κώδικες ζωής συναντιούνται σε μια μαγικά απλοϊκή σύλληψη της κρίσης: η κρίση, λένε, είναι προϊόν κάποιων «εκεί πάνω» που «ξεπουλάνε την πατρίδα». Η κατηγορία του αντιπατριωτισμού περνάει από τις τράπεζες στα εθνικά θέματα και από κει στα θέματα των ηθών.

Ο Μπουτάρης δεν θεωρείται απλώς μειωμένης εθνικής συνείδησης. Είναι, όπως λένε, και αυτός που «άφησε αυτά τα gaypride» να μολύνουν την αρρενωπή αξιοπρέπεια της Θεσσαλονίκης και της Μακεδονίας.

Αυτά τα λόγια έχουν γίνει αντηχεία της κάθε μέρας, ακούγονται σε αθλητικά ραδιόφωνα και καταστήματα, σε καφενεία και στάσεις λεωφορείων. Αναπνέουμε έτσι μια διάθεση βίας, όπως ανασαίνουμε τις εξατμίσεις από τα ξεχαρβαλωμένα λεωφορεία του ΟΑΣΘ. Η ίδια αίσθηση βρομιάς και οπισθοδρόμησης κυριεύει τις αισθήσεις και γεμίζει θλίψη ένα άλλο κομμάτι της πόλης.


Αν δεν καταλάβουμε, λοιπόν, πως πέρα από τους λίγους που κυνηγούν τον Μπουτάρη υπάρχει ένα φιλοθεάμον κοινό των κατά φαντασία κυνηγών, θα τρεφόμαστε από τα εύκολα στερεότυπα: οι πιο αριστεροί θα βλέπουν το φάντασμα του Γκοτζαμάνη και του αρχαίου παρακράτους, οι άλλοι θα βλέπουν τον μικροαστισμό της αγανάκτησης, κάποιοι τρίτοι θα αρκούνται στο σχήμα περί παραπλανημένων «πατριωτών» (κάτι τέτοια ακούγονται και μέσα στη Νέα Δημοκρατία).


Και όλοι αυτοί που είναι έτοιμοι να πουν «καλά του έκαναν» θα έχουν την ήσυχη συνείδηση πως οι ίδιοι δεν είναι φασίστες. Πολλοί είναι πιθανό να αρνούνται ότι ανήκουν κάπου. Όλο και πιο συχνά μιλούν ως «άτομα» που ένιωσαν προσβολή και θυμό από κάτι που είπε ή έπραξε κάποιος. Τα θραύσματα της βίας πατούν σε μνήμες –εδώ στο ποντιακό–, αλλά κινούνται πλέον σε έναν κόσμο ορφάνιας και άγνοιας.


Ιστορική αμάθεια, πολιτικός πρωτογονισμός και από την άλλη η κολακεία και οι υπερασπιστικές κοινοτοπίες στα social media ενθαρρύνουν τους αυτουργούς. Όλα αυτά όμως επιτρέπουν και σε κάποιους να φαντάζονται πως βρήκαν τον διάβολο αυτοπροσώπως.


Ο Μπουτάρης πληρώνει τώρα αυτήν τη δαιμονοποίηση που αύριο θα βρει άλλον στόχο και άλλη αφορμή. Ας μην έχουμε αυταπάτες.

Δεύτερες Σκέψεις
8

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο δολοφόνος και το ψέμα: Με αφορμή την περίπτωση Τσέζαρε Μπατίστι

Ν. Σεβαστάκης / Ο δολοφόνος και το ψέμα: Με αφορμή την περίπτωση Τσέζαρε Μπατίστι

Τερατώδη ψέματα έχουν ειπωθεί στο όνομα της ιδεολογίας, με τους διανοούμενους να φέρουν σοβαρότατες ευθύνες για το τείχος προστασίας σε διάφορες πολύ σκοτεινές περιπτώσεις
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ

σχόλια

5 σχόλια
Αγαπητε Σεβαστακη,θα πρεπει να κυκλοφορειτε με προστασια, εχουν αγριεψει τα πατριδοκαπηλα παληκαρια, καθως κι αυτοι που ολοκληρωνουν προσωπικοτητα, η κατι τετοιο, στον αχταρμα. Γραψε μπας και σωθει η Ελλας!
Για να ξέρουμε λίγο τι λέμε, αν σφάλλω με διορθώνει όποιος θέλει.Ο φασισμός δεν είναι "δεξιάς" προέλευσης. Το αντίστροφο. Ο φασισμός προέκυψε από μία ανάγνωση του Μαρξ και -βασικά- του Χέγκελ από τον Τζιοβάνι Τζεντίλε, τον θεωρητικό ιδρυτή του φασισμού και πνευματικό καθοδηγητή του Μουσολίνι. Ο ίδιος ο Μουσολίνι από μαύρος αναρχικός, βομβιστής μεταπήδησε στο "αδερφό" κίνημα του φασισμού.Νομίζω ότι αυτό συμβαίνει στην συμπρωτεύουσα, την πάλαι ποτέ συμβασιλεύουσα. Από τον Αλέξανδρο Σχινά, τον αναρχικό δολοφόνο του Γεωργίου του Α' στον Άνθιμο δυο τσιγάρα δρόμος. Αυτή περίπου είναι και η διαδρομή της Ελλάδας: αφοδευθήκαμε για τη δημοκρατία και τους θεσμούς της, ο λαός (δηλαδή ο όχλος, διότι ελλείπει η συνείδηση του πολίτη, του συνδετικού κρίκου) έχει πάντα δίκιο. Η "αμεσοδημοκρατία" μεταφράζεται σε οχλοκρατία. Et voila le fascisme. Οι έννοιες του λαϊκού και του εθνικού εναλλάσσονται ανάλογα με το θέμα συζήτησης, ακριβώς ό,τι έγινε και στο μυαλό του Μουσολίνι το 1914. Αυτό που μένει είναι ότι υπάρχει ένας υπέρτατος σκοπός ο οποίος πρέπει να υπηρετηθεί πάση θυσία και σε βάρος κάθε διαδικασίας ή θεσμού. Η μονάδα, ο άνθρωπος δεν μετράει. Είναι ένα εργαλείο για το καλό του οριζόμενου συνόλου (προλετάριος λαός ή υπερέχον έθνος). Γι' αυτό τα "λαϊκά δικαστήρια" είναι τόσο δημοφιλή σε Ρουβίκωνες και ΧΑίτες. Είναι αδερφά κινήματα. Και όπως πολλά αδέρφια στην απόπειρά τους να αυτονομηθούν προσποιούνται ότι μισιούνται και ότι έχουν πολλές διαφορές.https://en.wikipedia.org/wiki/Giovanni_Gentilehttps://en.wikipedia.org/wiki/Benito_MussoliniΓι' αυτό οι Μπουτάρηδες αυτής της χώρας είναι σημαντικοί, άσχετα αν υπάρχει συμφωνία ή διαφωνία με το περιεχόμενο των θέσεών τους. Βοηθάνε τη δημοκρατία. Είναι αντιφασίστες στην πράξη. Σηκώνονται αφού τους δείρουν και πάνε στο δικαστήριο. Δεν κάνουν καταγγελίες αριστερά και δεξιά. Προσφεύγουν στη δικαιοσύνη. Ο πραγματικός Αντίφας είναι δημοκράτης, όχι κουκουλοφόρος!
Αυτή περίπου είναι και η διαδρομή της Ελλάδας: αφοδευθήκαμε για τη δημοκρατία και τους θεσμούς της, ο λαός (δηλαδή ο όχλος, διότι ελλείπει η συνείδηση του πολίτη, του συνδετικού κρίκου) έχει πάντα δίκιο. Η "αμεσοδημοκρατία" μεταφράζεται σε οχλοκρατία. Et voila le fascisme. Πηγή: www.lifo.grΚαι να λοιπόν πως έρχεται και κολλάει στο παζλ ο Αντρέας (με την γνωστή του ρήση για την σχέση θεσμών και λαού) με τα παλληκαράκια της φακής που την πέφτουν 50 σε έναν. Όχι τίποτε άλλο, να ξέρουμε από που ερχόμαστε. Μεγάλος δάσκαλος ο Αντρίκος. Για πολλούς. Διαφόρων χρωμάτων. Τα έλεγε από τότε...
"Ο φασισμός δεν είναι "δεξιάς" προέλευσης. Το αντίστροφο. Ο φασισμός προέκυψε από μία ανάγνωση του Μαρξ και -βασικά- του Χέγκελ από τον Τζιοβάνι Τζεντίλε, τον θεωρητικό ιδρυτή του φασισμού και πνευματικό καθοδηγητή του Μουσολίνι. Ο ίδιος ο Μουσολίνι από μαύρος αναρχικός, βομβιστής μεταπήδησε στο "αδερφό" κίνημα του φασισμού. Πηγή: www.lifo.gr"Και όχι μόνο ... προφανώς και ο "αγών" του συντρόφου Αδόλφου είναι κρυφομαρξιστικό κείμενο ... και άλλα πολλά. Η ουσία είναι μια ... Ο Μπουτάρης είναι ένας μέτριος δήμαρχος.Πριν την επίθεση ίσως και να μην είχε και πιθανότητες επανεκλογής σε περίπτωση μιας ελαφρώς αξιοπρεπούς υποψηφιότητας απέναντί του (διότι εκεί στη Θεσσαλονίκη κυκλοφορούν αρκετές φαιδρές φυσιογνωμίες). Ας πρόσεχαν οι ανόητοι που έκαναν το σκηνικό αυτό. Και τον έκαναν ήρωα και φυλακή θα πάνε. ΥΓ: Είχα γράψει σε σχόλιο που "κόπηκε" ότι η Ιστορία θα τους σβήσει (και τον έναν και τους άλλους) με την ίδια γόμα!
(α) Είναι κακό να κόβονται σχόλια εφόσον δεν περιέχουν ύβρεις.(β) Είναι κακό να είμαστε είρωνες ή να πετάμε την μπάλα στην εξέδρα άνευ ανάγνωσης ή/και μελέτης. Είναι καλό όταν στόχος μας είναι ένα καλύτερο μέλλον να αποδεχόμαστε την πιθανότητα να αλλάξουμε απόψεις αν αυτές είναι εν δυνάμει επικίνδυνες.Το αν είναι εν δυνάμει επικίνδυνο το θεωρητικό όχημα το οποίο ενστερνιζόμαστε δεν έχει να κάνει μόνο με τις προθέσεις μας αλλά με το τι τεχνικά εργαλεία μας παρέχει. Και ο μαρξισμός έχει μέσα του την απολυταρχικότητα. Όσο καλές προθέσεις και αν έχουν κάποιοι από τους ακολούθους τους.
Μιλάμε συνεχως για την ανοχη της κοινωνίας στη βια και αυτο είναι λαθος, η σωστη συζητηση είναι γιατί μας ελκει η βία. Πρεπει δηλαδη να βαλουμε τους πολιτες στη βαση του ενεργου που ελκεται απο την βία και όχι του παθητικου που την ανεχεται.Η βια ως εργαλείο είναι οντως θελκτικο, είναι δυναμικο, δινει λυση και δικαιωση στο εδω και τωρα...εχει ομως ενα "μικρο" ελλατωμα, το συναισθημα και το συναισθημα ποτε δεν ελυσε κανενα προβλημα για την ακρίβεια δημιουργεί ή δυσκολευει την επιλυση προβληματων.Η ακροδεξια και η ακροαριστερη βια είναι απλα εκφανσεις την ιδιας αγαπης προς την ελξη της βιας. Γιατι υπάρχει αυτη η ενστικτωδης ελξη στη βια; για περιόδους που η αγελη θα απειληθει απο τριτους, το προβλημα είναι τι θεωρει εκαστος ως πρωτον "τριτους" και δευτερον ως "απειλη".Η ρητορία περι εσωτερικων εχθρων, είτε εχει τη μορφη του "προδοτη" είτε του "ταξικου" οριζει τοσο το ποιοι είναι οι "τριτοι" οσο και το ποια είναι η "απειλη".Προσκυνημενος και μικροαστος είναι ορισμοι και ως τετοιοι κατευθυνουν τα ενστικτα της επιβιωσης.Το καταδικαζω την βια αλλα είναι ο τροπος που μας λενε ότι δεν φταίω εγω που οι αλλοι είναι οι "τριτοι" που με "απειλουν".Ο Μπουταρης είναι ενας απο τα εκατομυρια "τριτους" των μεν που "απειλουν" τους δε και αντστροφως, θυμηθηκα τον ξυλοδαρμο μιας Μαριας, αν δεν κανω λαθος, στα εξαρχεια οπου ο κυριαρχος προβληματισμος ηταν το ότι αδικα εφαγε ξυλο όχι ότι καποιοι ετσι κι αλλιως καποιον θελανε να δειρουν.Η προεκλογικη εμφυλιακη βιαιη ρητορία της Αριστερας με τις τοτε συμμαχες Συνιστώσες της θυμησε στην κοινωνία αυτο που η ακρδεξια χρονια προσπαθουσε ανεπιτυχως στους μικροαστους...ότι η βια είναι θελκτικη.Δεν είναι ανοχη είναι ελξη, "θανατος στους προδοτες και κρεμαλες στους φασιστες" υπάρχει θελκτικη βια για όλους και πουλιεται οσο οσο εναντι ψηφου.
Στην παλινόρθωση του εθνικισμού στη Θεσσαλονίκη, για μία ακόμη φορά με την ίδια αφορμή (η αμέσως προηγούμενη ήταν το 1991-1992 με το Μακεδονικό), προσθέτουμε αυτή τη φορά και τη θρησκευτική παράμετρο, καθώς ο σημερινός Μητροπολίτης είναι τάλε κουάλε με όλο τον συφερτό των πατριδοκάπηλων οι οποίοι, κυριολεκτικά, έχτισαν καριέρες.