Στα δέκα χρόνια που έχουν περάσει από τη δημιουργία της Cast-a-blast και τις πρώτες δημιουργίες των Palov & Mishkin, ο Γιώργος Μαντάς (o Blend Mishkin) έχει κάνει ένα σωρό αξιοζήλευτα πράγματα. Εκτός από την Cast-a-blast, έχει κυκλοφορήσει κομμάτια του σε εταιρείες της Αμερικής (Shadow Records, Bastard Jazz), της Σουηδίας (Gamm), στις αγγλικές Cooking Records και Pork και στην ιρλανδέζικη Irish Mosh. Πριν από λίγο καιρό κυκλοφόρησε το νέο άλμπουμ του σε μία από τις πιο αξιόλογες αγγλικές εταιρείες ρέγκε μουσικής, τη Nice Up! Records, το πρώτο του με το σχήμα των Roots Evolution, που είναι ένα από τα καλύτερα της χρονιάς για το είδος, δηλαδή της νέας γενιάς ρέγκε με dub και dancehall, που στην Ελλάδα είναι παρεξηγημένα είδη.
Στα 11 κομμάτια του «Survival of the Fittest» που έπαιζαν όλο το καλοκαίρι στις εκπομπές τους o κορυφαίος ρέγκε παραγωγός του BBC1XTRA, David Rodigan, και διάφοροι παραγωγοί του BBC, όπως ο Toddla T και ο Seanie B, συμμετέχουν πρωτοκλασάτα ονόματα της σημερινής ρέγκε σκηνής, όπως ο Τζαμαϊκανός σούπερ-σταρ Exco Levi, ο Άγγλος Gappy Ranks, οι Skarra Mucci, Suga Roy & Conrad Crystal από την Τζαμάικα, ο Mandinka Warrior από τη Γερμανία, οι Έλληνες BNC, Georges Perin και η Jamaroots.
Δουλεύεις ένα κομμάτι για μήνες, το ανεβάζεις και κάνει δέκα like... Βάζεις μια φωτογραφία του σκύλου σου, της γάτας σου ή του παιδιού σου και κάνει αυτόματα 200 like. Ο κόσμος θέλει γάτες, παιδιά και φαγητό.
Έχω άψογη σχέση με τη ρέγκε. Κόλλησα μαζί της γιατί μάλλον ταιριάζει με την ιδιοσυγκρασία μου» λέει ο Γιώργος. «Προέρχομαι από ένα μουσικό περιβάλλον όπου η ρέγκε, το funk, η σόουλ, η τζαζ, ακόμα και το ροκ, συνυπήρχαν αρμονικά. Υπάρχουν βασικά στοιχεία που ενώνουν όλα τα παραπάνω και το ίδιο συμβαίνει και με νεότερα ακούσματα, όπως το jungle, το hip hop και το dubstep. Αν κάποιος πάει πίσω, ψάξει στην ιστορία και αναλύσει τα γεγονότα που διαμόρφωσαν όλα αυτά τα μουσικά είδη, θα δει πως όλα συνδέονται μεταξύ τους, κανένα δεν έπεσε από τον ουρανό. Δεν ήμουν ποτέ φανατικός με ένα μόνο είδος γιατί μ' αρέσει η μουσική, με ενδιαφέρουν και αγαπώ πολλά διαφορετικά πράγματα, απλώς βρίσκω τη ρέγκε περισσότερο συναρπαστική».
Τον ρωτάω αν είναι ένα παρεξηγημένο είδος, γιατί όλοι την έχουν συνδέσει μόνο με Bob Marley, καλοκαίρι και κάτι ελαφρύ, ή αν είναι κάτι πολύ πολιτικοποιημένο. Και όχι μόνο στην Ελλάδα. «Θα σε στενοχωρήσω», λέει, «αλλά μόνο στην Ελλάδα και στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων επικρατεί αυτή η λάθος άποψη για τη ρέγκε. Στην υπόλοιπη Ευρώπη η σκηνή είναι μεγάλη, καλλιεργημένη και πολύ δραστήρια.
Όπως συμβαίνει με τα υπόλοιπα μουσικά είδη, έτσι και εδώ υπάρχει "ελαφριά" ρέγκε, ερωτική, χορευτική και πολιτικοποιημένη ή "αντάρτικη". Η σύνδεσή της με το καλοκαίρι, την ξενοιασιά και την παραλία είναι τουριστικό διαφημιστικό κόλπο. H Τζαμάικα κατέχει τη 2η-3η θέση στη λίστα με τις χώρες όπου συμβαίνουν οι περισσότεροι φόνοι. Δεν νομίζω πως πρόκειται για παρεξήγηση της ρέγκε, βασικά, γιατί κανείς δεν την εξήγησε ποτέ εδώ. Η μόνη σοβαρή προσπάθεια για πληροφόρηση και μουσική παιδεία που έγινε ποτέ από το ελληνικό ραδιόφωνο και έντυπο Τύπο αφορά και επικεντρώνεται μόνο στο ροκ και τα παράγωγά του. Ο Bob Marley, όπως τον ξέρουν οι περισσότεροι, είναι ένα κομμάτι της παγκόσμιας μουσικής βιομηχανίας παρά της τζαμαϊκανής ρέγκε και υπέστη τρομερές αλλαγές στον ήχο υπό το καθεστώς του Chris Blackwell για να γίνει πιο προσιτός και εύπεπτος στα ευρωπαϊκά και αμερικανικά ακροατήρια. Υπάρχουν πολλοί παλιοί τραγουδιστές και μουσικοί εξίσου σημαντικοί από την Τζαμάικα της εποχής του Marley, καθώς και πολλοί σπουδαίοι νεότεροί του.
Υπάρχουν παραγωγοί της ρέγκε στην Ελλάδα που στο εξωτερικό είναι πολύ πιο σημαντικοί από ό,τι στη χώρα τους. Δεν γνωρίζω αν αξίζει ο Έλληνας να έχει ρέγκε σκηνή, αλλά ξέρω πως οι σκηνές δημιουργούνται από ανθρώπους με αγάπη και όραμα, που δουλεύουν συνεχώς και με συνέπεια απλώς γιατί δεν μπορούν να κάνουν διαφορετικά, χωρίς να σκέφτονται αν κάτι τέτοιο τους αξίζει ή όχι».
Νιώθω μόνο απέχθεια απέναντι στο σύστημα και όσα συμβαίνουν. Οι εκλογές, λίγο πολύ, είναι μέρος του παιχνιδιού τους και αρνούμαι να πάρω μέρος.
Ο Γιώργος έχει μόλις επιστρέψει από μια μεγάλη ευρωπαϊκή περιοδεία με εμφανίσεις σε κλαμπ και φεστιβάλ, που ξεκίνησε τον Μάιο. «Είναι το έκτο κατά σειρά ευρωπαϊκό τουρ που κάνω από το 2010. Έπαιξα σε κλαμπ σε Γερμανία, Αυστρία, Ελβετία, Ελλάδα και Βουλγαρία. Τον Αύγουστο παρουσίασα τον νέο δίσκο στο Boomtown Fair στην Αγγλία, στο Overjam International Reggae Festival στη Σλοβενία, στο Gampel Open Air στην Ελβετία και στο Turtle Fest στην Αλβανία. Δεν μπορώ να ξεχωρίσω κάποιο από τα live, είχα πολύ καλές εμπειρίες σε όλα. Αλλά είναι ακόμα νωρίς. Προς το παρόν, ακόμα επεξεργάζομαι όλο αυτό το τουρ στο μυαλό μου». Σχολιάζουμε τον λάθος τρόπο που διαφημίζουν την Ελλάδα οι υπεύθυνοι για τον τουρισμό και το πόσο ανοργάνωτοι είμαστε σε σχέση με τους ξένους. Ακόμα και στα πιο προφανή. «Στα ξένα φεστιβάλ υπήρχαν φαγητά από όλο τον κόσμο, όλα εκτός από σουβλάκι» λέει.
Στη βόλτα μας στο Θησείο την ώρα της φωτογράφισης την παράσταση κλέβει ο 9χρονος σκύλος του, ο Μόρτης (που μοιάζει πολύ νεότερος). «Δουλεύεις ένα κομμάτι για μήνες, το ανεβάζεις και κάνει δέκα like» σχολιάζει ο Γιώργος. «Βάζεις μια φωτογραφία του σκύλου σου, της γάτας σου ή του παιδιού σου και κάνει αυτόματα 200 like. Ο κόσμος θέλει γάτες, παιδιά και φαγητό».
Το «Survival of the Fittest» το δούλευε για περισσότερο από έναν χρόνο και είναι η πιο φιλόδοξη δουλειά του μέχρι τώρα. Όχι μόνο για τις συμμετοχές των ξένων καλλιτεχνών αλλά και για το γκρουπ που τον συνοδεύει στα κομμάτια. «Με κάποιους είχα συνεργαστεί ξανά στο παρελθόν», λέει, «και μερικοί από αυτούς, όπως ο Exco Levi και ο Gappy Ranks, βρίσκονται στις λίστες με τους αγαπημένους μου καλλιτέχνες. Το ότι αποδέχτηκαν την πρόταση για συμμετοχή στον δίσκο είναι σαν όνειρο για μένα». Το γκρουπ των μουσικών που παίρνουν μέρος στον δίσκο ως Roots Evolution αποτελείται από μέλη των Burger Project (Σπύρος Μοσχούτης - ντραμς, Αλέξης Ιωάννου - κιθάρες, Θάνος Κοσμίδης - πλήκτρα) και τους Κώστα Φόρτσα, Jim Σταρίδα και Κώστα Κεφαλά στα πνευστά και τη Νατάσα Μινδρινού στα backing vocals.
Πώς τα βλέπεις τα πράγματα; Μπορεί κάποιος που φτιάχνει και παίζει μουσική να ζήσει από αυτό στην Ελλάδα; Υπάρχει καμιά ελπίδα;». «Νομίζω πως ήδη το κάνει πολύς κόσμος. Αλλά εξαρτάται από το τι είναι αυτό που εννοεί ζωή ο καθένας. Όσον αφορά τα πλούτη, αυτά που μπορεί να είναι αρκετά για κάποιον, είναι ψίχουλα για κάποιον άλλον».
«Έχεις αποφασίσει τι θα ψηφίσεις στις εκλογές;». «Αν πίστευα πως οι εκλογές μπορούν να φέρουν κάποιο θετικό αποτέλεσμα, ίσως να το σκεφτόμουν να ψηφίσω. Αν και δεν μπορώ να νιώσω την παραμικρή συμπάθεια ή εμπιστοσύνη για κάποιον υποψήφιο ή πολιτική παράταξη. Νιώθω μόνο απέχθεια απέναντι στο σύστημα και όσα συμβαίνουν. Οι εκλογές, λίγο πολύ, είναι μέρος του παιχνιδιού τους και αρνούμαι να πάρω μέρος».
Λίγο πριν τελειώσει η βόλτα με τον σκύλο του και επιστρέψει στο σπίτι τον ρωτάω πόσο άλλαξε τη ζωή του η κόρη του. Και πόσο διαφορετικά βλέπει πια τα πράγματα. «Άλλαξε τα πάντα» λέει. «Πράγματα που έμοιαζαν μεγάλα δεν είναι τελικά και τόσο σημαντικά. Προσωπικά, δεν βλέπω τον λόγο να κάνεις παιδί αν ο ερχομός του δεν αλλάξει τον κόσμο γύρω σου». «Και τι σου δίνει ελπίδα;». «Η ανάγκη και μόνο να υπάρξει ελπίδα μού είναι αρκετή».
Το «Survival of the Fittest» του Blend Mishkin & Roots Evolution κυκλοφορεί από τη Nice Up! Records.
www.facebook.com/profile.php?id=100009243562502
https://soundcloud.com/niceuprecords/sets/survival-of-the-fittest-blend-mishkin-roots-evolution
https://niceuprecords.bandcamp.com/album/survival-of-the-fittest
