Πέθανε σε ηλικία 90 ετών ο Γάλλος ζωγράφος Πίτερ Ντε Φράντσια, ο οποίος έγινε πολύ γνωστός με το έργο του «Η εκτέλεση του Νίκου Μπελογιαννη», του Ελληνα κομμουνιστή με το κόκκινο γαρίφαλο. Η βρετανική εφημερίδα «Ντέιλι Τέλεγκραφ» αφιέρωσε χθες εκτενή νεκρολογία του Πίτερ Ντε Φράντσια και δημοσίευσε επίσης φωτογραφία του πίνακά του «Η εκτέλεση του Νίκου Μπελογιάννη».
H Daily Telegraph σημειώνει ότι τα δύο έργα που αντιπροσωπεύουν την καλλιτεχνική του πορεία είναι η εκτέλεση του Μπελογιάννη και ο βομβαρδισμός του Σακιέτ, ενός μικρού χωριού στα σύνορα Αλγερίας και Τυνησίας, το οποίο το 1958 βομβάρδισε η γαλλική πολεμική αεροπορία.
H "Γκερνίκα" του ελληνικού εθνικού δράματος απεικονίζει τρία ημίγυμνα πτώματα, του Νίκου Μπελογιάννη και των δυο συντρόφων του, δίπλα στο χέρι του Μπελογιάννη είναι ένα κόκκινο γαρίφαλο, το σύμβολο που τον συνόδευε, ενώ τα χέρια των δύο νεκρών συντρόφων του είναι ενωμένα, «η ύστατη συμβολική κίνηση αλληλεγγύης», αναφέρει η Daily Telegraph.
Ο καλλιτέχνης λέει ότι η εκτέλεση του ηγετικού στελέχους του ΚΚΕ στις 30 Μαρτίου 1952, η οποία κατεγράφη ως ένα από τα σκληρότερα παραδείγματα των μετεμφυλιακών αντικομμουνιστικών διώξεων, τον άγγιξε βαθιά: «Ζωγράφισα τον πίνακα γρήγορα, ύστερα από ένα μόνο προσχέδιο, υπό τη συναισθηματική επιρροή των ίδιων των γεγονότων. Τότε ζούσα ήδη στην Αγγλία και, παρ΄ ότι η αίσθησή μου είναι ότι η αντίδραση εδώ ήταν μάλλον μικρότερη από ό,τι στη Γαλλία, στον κύκλο των επαφών μου η εξέλιξη αυτή είχε μεγάλη επίπτωση».
Ποια είναι όμως η πραγματική φιλοδοξία του καλλιτέχνη σχετικά με τη μελλοντική «διαδρομή» του έργου; «Το θέμα αντανακλά ένα σημαντικό γεγονός της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας, επομένως η φυσική κατάληξη του πίνακα δεν μπορεί παρά να είναι στην Ελλάδα» είχε πει. «Θα ήθελα κάποια στιγμή να αποτελέσει κομμάτι της μόνιμης συλλογής ενός ελληνικού μουσείου έτσι ώστε πολλοί άνθρωποι να έχουν την ευκαιρία να τον βλέπουν και να θυμούνται ό,τι έγινε».
Εκεί όμως ο ζωγράφος άγγιξε ένα «ευαίσθητο» εθνικό σημείο. Ο Βασίλης Καραβάς, ένας 28χρονος από την Κόρινθο που τα τελευταία χρόνια ζει και εργάζεται στο Λονδίνο και που ασχολείται πολύ με την ιστορία, ανακάλυψε από έναν σύνδεσμο στη Wikipedia τον εν λόγω πίνακα του Ντε Φράντσια. Σύμφωνα με δημοσίευμα του περιοδικού Έψιλον της Ελευθεροτυπία πριν από ένα περίπου χρόνο, ο νεαρός εκδήλωσε αμέσως ενδιαφέρον για τον πίνακα του Ντε Φράντσια.
«Τον Σεπτέμβριο του 2010 απευθύνθηκα στην γκαλερί του Τζέιμς Χέιμαν στο Λονδίνο, η οποία αντιπροσωπεύει τον ζωγράφο, όπου όμως με πληροφόρησαν πως το έργο αφενός δεν έχει εκτεθεί ποτέ, αφετέρου δεν διατίθεται προς πώληση,καθώς βαθιά επιθυμία του ιδίου είναι να καταλήξει σε κάποιο ελληνικό μουσείο» λέει ο Βασίλης Καραβάς. Ο κριτικός κινηματογράφου Ορέστης Ανδρεαδάκης, μάλιστα, φίλος της οικογένειας Ντε Φράντσια στην Ελλάδα, είχε ήδη αναλάβει σχετικές διαπραγματεύσεις.
Μέσα σε λίγους μήνες από τις πρώτες επαφές του Βασίλη Καραβά τα δεδομένα άλλαξαν. Τον Ιανουάριο του 2011 και με αφορμή τα 90χρονα του καλλιτέχνη η γκαλερί διοργάνωσε την τέταρτη ατομική έκθεση του Ντε Φράντσια,η οποία ήταν παράλληλα και η πρώτη μεγάλης κλίμακας παρουσίαση έργων του ύστερα από αυτήν της Tate Βritain το 2006.
Τότε οι υπεύθυνοι πληροφόρησαν τον νεαρό Ελληνα ότι το έργο- το οποίο είχε συμπεριληφθεί στον τόμο με τίτλο «1.001 πίνακες που πρέπει να δεις προτού πεθάνεις» του Stephen Farthing,Λονδίνο,2008-επρόκειτο επιτέλους να εκτεθεί αλλά και να διατεθεί προς πώληση αφού οι διαπραγματεύσεις με τους ελληνικούς φορείς δεν είχαν καταλήξει σε κάποιο συγκεκριμένο σημείο.
«Πήγα και βρήκα τους υπευθύνους της γκαλερί, όπου τους εξήγησα ότι δεν γνωρίζω πολλά από τέχνη αλλά θα μου άρεσε να αποκτήσω έναν πίνακα με ιστορική σημασία» αφηγείται και πάλι ο Βασίλης Καραβάς. Και προσθέτει: «Ο ίδιος ο καλλιτέχνης με επέλεξε, παρ΄ ότι είχε και άλλες προσφορές με πολύ περισσότερα χρήματα. Εγώ τον αγόρασα έχοντας αναλάβει ορισμένες ηθικές, ας πούμε, δεσμεύσεις: αφενός ότι ο πίνακας θα δοθεί προς έκθεση σε κάποιο ελληνικό μουσείο και αφετέρου ότι σε περίπτωση μεταπώλησης θα προηγηθεί και πάλι κάποιο ελληνικό μουσείο ή ένας συλλέκτης διατεθειμένος να αναλάβει τις ίδιες ηθικές δεσμεύσεις».
Σε πρώτη φάση, πάντως, ο νεαρός παραδέχεται ότι θα προτιμούσε να εκτεθεί το έργο πρώτα στη Μεγάλη Βρετανία, και δη στην Tate Βritain, καθώς με τον τρόπο αυτόν θα λάβει διεθνή δημοσιότητα, θα γραφτούν περισσότερες μελέτες και θα υπάρξουν αντιστοίχως περισσότερες αναφορές στο Διαδίκτυο.
σχόλια