Τζο Νέσμπο: Ο Μαύρος Πρίγκιπας του αστυνομικού μυθιστορήματος

Τζο Νέσμπο: Ο Μαύρος Πρίγκιπας του αστυνομικού μυθιστορήματος Facebook Twitter
4

Η λεπίδα που σημαδεύει αθώα σώματα και η πένα που καταγράφει τις αμαρτίες ενός αμόλυντου λαού συνυπάρχουν αρμονικά στις σελίδες του Τζο Νέσμπο. Το ίδιο και οι αντιφάσεις μιας ζωής που μοιράζεται ανάμεσα στους πετυχημένους δείκτες και στην ενδοοικογενειακή βία – κάτι που είχε καλά στο μυαλό του προτού ο ίδιος αρχίσει να γράφει αστυνομικά που θίγουν όσα απασχολούν σήμερα την πατρίδα του, τη Νορβηγία. Τα παγωμένα φιόρδ και τα όμορφα παραμύθια που άκουγε από τη μητέρα του μικρός φαίνεται πως δεν μπόρεσαν να αποκρύψουν πλήθος από πραγματικές σκοτεινές ιστορίες που εξέθρεψαν την πιο αλλόκοτη φαντασία. Αυτή ακριβώς είναι που σήμερα αποτιμάται σε εκατομμύρια αντίτυπα σε ολόκληρο τον κόσμο και καταγράφει ρεκόρ πωλήσεων (μόνο στη Βρετανία έχει υπολογιστεί ότι κάθε 27 δευτερόλεπτα πωλείται και ένα βιβλίο του). Στην Ελλάδα κάθε βιβλίο του Τζο Νέσμπο θεωρείται πλέον εκδοτική επιτυχία. Αν μπορεί μια λέξη να περιγράψει την περίπτωσή του, είναι κυριολεκτικά αυτή του συγγραφέα-ροκ σταρ.

Νέσμπο, το απόλυτο είδωλο

Όσο υπερβολικές κι αν ακούγονται οι ιστορίες για τον πρότερο βίο του Νέσμπο, είναι πραγματικές. Ξεκίνησε ως ποδοσφαιριστής, αλλά ένας τραυματισμός τον κράτησε μακριά από τα γήπεδα και κατόπιν έγινε αξιωματούχος του νορβηγικού στρατού χωρίς να εγκαταλείψει τη ροκ μπάντα του. Σήμερα ο Νέσμπο βρίσκει χρόνο να δίνει (soldout πλέον) συναυλίες με τους Di Derre (όπως λέγεται το συγκρότημά του) με τον ίδιο καταιγιστικό ρυθμό που γράφει τα βιβλία του. Ωστόσο, δεν μετάνιωσε ποτέ που, προκειμένου να γίνει συγγραφέας, αναγκάστηκε να σβήσει από την ταυτότητά του την ιδιότητα του (επίσης πετυχημένου) χρηματιστή.

Νεκρός ο Χάρι Χόλε;

Ο διάσημος αντισυμβατικός ντετέκτιβ του Νέσμπο, Χάρι Χόλε, κόντεψε να πεθάνει στο προηγούμενο βιβλίο του, αλλά ο Τζο Νέσμπο, σαν άλλος Σέρλοκ Χολμς, τον ανέστησε. Στην "Αστυνομία", ο Χόλε κυριολεκτικά επιστρέφει από τον θάνατο και ο Νέσμπο δίνει συγγραφικά τα ρέστα του.

Το πέταγμα της νυχτερίδας

Λένε πως αρκεί να πετάξει μια πεταλούδα στην άκρη της Αθήνας για να γίνει σεισμός στο Τόκυο και, σύμφωνα με αυτήν τη θεωρία του χάους, ο Νέσμπο κατέληξε να γίνει συγγραφέας επειδή ξύπναγε πολύ πρωί ως χρηματιστής. «Δεν γίνεται να μην μπορώ να βγαίνω ή να δίνω συναυλίες» σκέφτηκε ένα βράδυ και γι' αυτό κλείστηκε σε ένα ξενοδοχείο, γράφοντας σερί 18 ώρες τη μέρα επί πέντε βδομάδες. Χάρη στους άπειρους καφέδες και το καλό roomservice παρέδωσε την πρώτη συγγραφική του επιτυχία με το χαρακτηριστικό όνομα Νυχτερίδα. Ίσως να είναι το πέταγμά της που τον έκανε πετυχημένο συγγραφέα.

Ο κρυφός έρωτας

Συνήθως οι ντετέκτιβ ήρωες εμπνέονται από καταραμένες κοκκινομάλλες ή απρόσιτες femmes fatales. Ωστόσο, ο ήρωας του Νέσμπο, Χάρι Χόλε, παραμένει ερωτευμένος με μια ανύπαντρη μητέρα της διπλανής πόρτας, η οποία επανέρχεται τακτικά στα βιβλία του – και δείχνει να αγαπάει το παιδί της σαν δικό του.

Σημασία έχει το ταξίδι

Η βασική ασφάλεια του Νέσμπο είναι η φυγή. Εξού και το ότι γράφει τα βιβλία του σε τρένα, αεροπλάνα και βαπόρια τα οποία αποτελούν το μόνιμο, σχεδόν, σπίτι του. «Όσο παραμένω περίεργος για τα πράγματα και τη ζωή, δεν μπορώ να μην ταξιδεύω. Αν κάποτε αυτό μου το έκανε η δημοσιογραφία, στον βαθμό που ασχολιόμουν με κάποιον άλλο πέρα από εμένα και το εγώ μου, σήμερα μου το κάνει ένα αεροπλάνο. Και σίγουρα δεν υπάρχει κάτι καταστροφικότερο για έναν συγγραφέα από το να θεωρήσει τον εαυτό του σπουδαίο. Το ότι είσαι σημαντικός σήμερα δεν σημαίνει ότι ήσουν χτες, ούτε ότι θα είσαι και αύριο. Τα νέα πράγματα σε φέρνουν πάντα αντιμέτωπο με τον εαυτό σου και αυτά σου τα χαρίζουν πάντα τα ταξίδια» έλεγε σε προηγούμενη συνέντευξή του στη LifΟ.

Ο «Μάκβεθ» του Νέσμπο

Ένας άνθρωπος που γράφει ιστορίες γεμάτες ίντριγκες, πολύπλοκους χαρακτήρες και (μπόλικο) αίμα δεν θα μπορούσε να μη λατρέψει το Μάκβεθ. Γι' αυτό ανέλαβε πρόσφατα να «ξαναγράψει» με τον δικό του τρόπο τη γνωστή ιστορία του Σαίξπηρ για λογαριασμό των εκδόσεων Hogarth σε ένα πρότζεκτ που εμπλέκει διάφορους διάσημους συγγραφείς από όλο τον κόσμο με αφορμή τη συμπλήρωση των 400 χρόνων από τον θάνατο του κορυφαίου δραματουργού.

Πολιτική

Όπως κάθε hard-boiled που σέβεται τον εαυτό του, δεν υπάρχει βιβλίο του Νέσμπο που να μην αναφέρεται, με κάποιο τρόπο, στην πολιτική. Από τις ταξικές διαφορές, που είναι πλέον εμφανείς στην πατρίδα του, μέχρι τους νεοναζί και το εμφανές πρόβλημα του αλκοολισμού, είναι μεγάλη η γκάμα των αναφορών που ενυπάρχουν διάσπαρτες στις σελίδες του. Κι αυτό όχι μόνο με ομφαλοσκοπική διάθεση αλλά με μια πιο παγκόσμια ιστορική ματιά. Πολλαπλές είναι επίσης οι πληροφορίες για τη σχέση της Νορβηγίας με τους ναζί στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, τη σχέση της Νορβηγίας με τις ΗΠΑ, ακόμα και για την ιστορία του απαρτχάιντ στη Νότια Αφρική και την παράνομη εξόρυξη διαμαντιών.

Τζο Νέσμπο: Ο Μαύρος Πρίγκιπας του αστυνομικού μυθιστορήματος Facebook Twitter

Ο καλύτερος φίλος

Ο Χάρι Χόλε είναι μοναχικός, όπως ο ίδιος ο Νέσμπο. Μοναδικός του φίλος δεν είναι κάποιος συνάδελφος αλλά ένας φίλος από τα παλιά: λέγεται Έισταϊν, είναι πρώην χάκερ, ροκάς και δουλεύει υπερωρίες στο ταξί, καταπίνοντας αμφεταμίνες. Η συμβολή του στο ξετύλιγμα κάθε ιστορίας είναι πολύτιμη.

Σκορσέζε και σινεμά

Αν υπάρχει κάτι που τρομάζει τον Τζο Νέσμπο, είναι να δει τον ήρωά του, Χάρι Χόλε, να ζωντανεύει στη σκηνή. Τρέμει στην ιδέα ότι θα τον δει ενσαρκωμένο – και δεν είναι τυχαίο ότι οι Κυνηγοί Κεφαλών που μεταφέρθηκαν ήδη με επιτυχία στη μεγάλη οθόνη δεν έχουν τον γνωστό ντετέκτιβ ως πρωταγωνιστή. Μοναδική εξαίρεση θα έκανε, όπως είχε δηλώσει ο ίδιος ο Νέσμπο στον εκδοτικό του οίκο, αν σκηνοθέτης των βιβλίων του γινόταν ο Σκορσέζε – όπερ και έγινε. Ο διάσημος σκηνοθέτης είπε το ναι, αλλά οι διαρκείς αναβολές στα γυρίσματα ανάγκασαν την εταιρεία Universal να τον αποπέμψει πρόσφατα από τη σκηνοθετική καρέκλα. Ποιος θα αναλάβει το πόστο του είναι άγνωστο, όπως άγνωστο είναι αν μπορεί να εμπιστευτεί σε κάποιον άλλο ο Νέσμπο τον αγαπημένο του ήρωα. Ο κολλητός, πάντως, του Μάρτιν Σκορσέζε, Λεονάρντο ντι Κάπριο, δήλωσε ότι προτίθεται να αναλάβει ως παραγωγός τα βιβλία που υπογράφει ο Νέσμπο με το ψευδώνυμο Τομ Χιόχανσον.

Ελλάδα

Ο Νέσμπο έχει μανία με τη χώρα μας, αλλά όχι για τους λόγους που θα περίμεναν όλοι (σουβλάκι, καλοκαίρι και Μουσείο της Ακρόπολης). Επισκέπτεται την Ελλάδα αποκλειστικά το φθινόπωρο, κάθε χρόνο, και ταξιδεύει στην Κάλυμνο, το ιδανικό μέρος, όπως λέει, για αναρρίχηση, μία από τις μεγάλες εμμονές του συγγραφέα.

4

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ακύλλας Καραζήσης: «Μου αρέσει η λογοτεχνία του Θανάση Βαλτινού γιατί δεν ξέρεις ποτέ τι είναι αλήθεια και τι ψέμα»

The Book Lovers / Ακύλλας Καραζήσης: «Μου αρέσει η λογοτεχνία του Θανάση Βαλτινού γιατί δεν ξέρεις τι είναι αλήθεια και τι ψέμα»

Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητάει με τον ηθοποιό και σκηνοθέτη Ακύλλα Καραζήση για την αναγνωστική διαδρομή του, που ξεκινάει από τον «Τομ Σόγερ» και τη Θεσσαλονίκη, περνάει από τον ρομαντικό κόσμο της Χαϊδελβέργης και φτάνει στην Αθήνα του θεάτρου και των κειμένων.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Ιωάννα Τσιβάκου: «Δεν έχει χρόνο ο σημερινός άνθρωπος να γνωρίσει τον άλλον κι εδώ βρίσκεται η δυστυχία του»

Βιβλίο / Ιωάννα Τσιβάκου: «Δεν έχει χρόνο ο σημερινός άνθρωπος να γνωρίσει τον άλλον κι εδώ βρίσκεται η δυστυχία του»

Η συγγραφέας και ομότιμη καθηγήτρια Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου μιλά για την εποχή μας, τον χώρο της εκπαίδευσης και την ταυτότητα του νεοέλληνα.   
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Η άνοδος της δεξιάς συνδέεται με τις αποτυχίες της αριστεράς»

Βιβλίο / «Η άνοδος της δεξιάς συνδέεται με τις αποτυχίες της αριστεράς»

Ο Ντόναλντ Σασούν, ομότιμος καθηγητής Συγκριτικής Ευρωπαϊκής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Queen Mary του Λονδίνου και άλλοτε στενός φίλος, συνεργάτης και επιμελητής των βιβλίων του Έρικ Χoμπσμπάουμ, μιλά στη LiFO.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Η Κάλλας δεν ήταν τραγική φιγούρα και δεν εγκατέλειψε την καριέρα της για τον Ωνάση

Βιβλίο / Η Κάλλας δεν ήταν τραγική φιγούρα και δεν εγκατέλειψε την καριέρα της για τον Ωνάση

Η συγγραφέας του βιβλίου “Diva”, Ντέζι Γκούντγουιν, τονίζει με άρθρο της στον Guardian ότι το να χαρακτηρίζει κανείς τη ζωή της κορυφαίας τραγουδίστριας τραγική, σημαίνει ότι την αδικεί κατάφωρα.
THE LIFO TEAM
Η Θήβα που δεν ξέρουμε

Βιβλίο / Η Θήβα που δεν ξέρουμε

Ο Βρετανός ιστορικός Πολ Κάρτλετζ αποκαθιστά την ιστορική πόλη της αρχαιότητας που αντιμετώπιζαν υπεροπτικά οι Αθηναίοι. Δείχνει πώς τα θηβαϊκά θέματα επιβιώνουν στη σύγχρονη τέχνη, γράφει για τον Επαμεινώνδα που είχε έναν μόνο τραχύ μανδύα, παρουσιάζει την κοινωνία που δημιουργεί τον Ιερό Λόχο, ένα στρατιωτικό σώμα που αποτελείται αποκλειστικά από εραστές και ερώμενους.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Συζητώντας για ένα θέμα ταμπού της ελληνικής κοινωνίας, τους δωσίλογους της Κατοχής

Βιβλίο / Oι δωσίλογοι, ένα θέμα ταμπού της ελληνικής κοινωνίας

Μέσα από την έρευνά του σε αρχεία που μέχρι σήμερα παραμένουν κλειστά ο ιστορικός Μενέλαος Χαραλαμπίδης εξετάζει τα γεγονότα και τα πρόσωπα που συνεργάστηκαν με τους Γερμανούς κατακτητές σε μια πολύπαθη και αιματηρή για την Αθήνα περίοδο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το πρώτο μυθιστόρημα της Καλλιρρόης Παρούση μπήκε στα ευπώλητα από στόμα σε στόμα

Βιβλίο / Το πρώτο μυθιστόρημα της Καλλιρρόης Παρούση μπήκε στα ευπώλητα από στόμα σε στόμα

Το Λίγα Λόγια για μένα της Καλλιρρόης Παρούση είναι ένα μυθιστόρημα με ποιητικό λόγο που το νεανικό κοινό το ανακάλυψε μέσω word of mouth. Και όπως λέει και ένας φίλος της «ένα καλό βιβλίο είναι σαν μία νάρκη, δεν ξέρεις σε ποιανού την ψυχή θα σκάσει».
M. HULOT
Γκαζμέντ Καπλάνι «Με λένε Ευρώπη»

Το πίσω ράφι / «Με λένε Ευρώπη»: Το βιβλίο ενός Αλβανού μετανάστη για τις περιπέτειές του στην Ελλάδα

Ο Γκαζμέντ Καπλάνι εναλλάσσει την εμπειρία του στην Ελλάδα με τις μικρές οδύσσειες ανθρώπων που άφησαν πίσω την πατρίδα τους, σε ένα βιβλίο που κινείται διαρκώς μεταξύ μυθοπλασίας και πραγματικότητας και καταπιάνεται με το ανεξάντλητο θέμα της μετανάστευσης και της ταυτότητας.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Ο Larry Gus διάβασε τον «Οδυσσέα» του Τζόις περπατώντας τους δρόμους της Αθήνας

The Book Lovers / Ο Larry Gus διάβασε τον «Οδυσσέα» του Τζόις περπατώντας τους δρόμους της Αθήνας

O Νίκος Μπακουνάκης συζητά με τον μουσικό και συνθέτη Larry Gus, aka Παναγιώτη Μελίδη, για τα βιβλία που επηρέασαν τη μουσική του. Πρόκειται για έναν εντελώς ιδιοσυγκρασιακό αναγνώστη.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
«Μέχρι τον Αύγουστο»: Το ‘χαμένο’ μυθιστόρημα του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες έπρεπε να παραμείνει χαμένο

Βιβλίο / «Μέχρι τον Αύγουστο»: Το «χαμένο» μυθιστόρημα του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες έπρεπε να παραμείνει χαμένο

Το βιβλίο προσφέρει στιγμιαίες απολαύσεις, αλλά είναι ολοφάνερα ημιτελές και πολλά σημεία του μοιάζουν τόσο κακογραμμένα που καθιστούν απολύτως κατανοητή την επιθυμία του συγγραφέα να μην εκδοθεί ποτέ.
THE LIFO TEAM
Ο σουρεαλιστικός «συντε(λο)γοτεχνικός» κόσμος του Αχιλλέα ΙΙΙ

Βιβλίο / Ο σουρεαλιστικός «συντε(λο)γοτεχνικός» κόσμος του Αχιλλέα ΙΙΙ

Ο βραβευμένος συγγραφέας που μόλις κυκλοφόρησε τη συλλογή διηγημάτων του με τον διφορούμενο τίτλο «Τέλος Πάντων» εξηγεί, μεταξύ πολλών άλλων, γιατί τον απασχολούσε συνέχεια το τέλος του κόσμου, σε σημείο που του έγινε εμμονή.
M. HULOT
Πέρα από τις Ακυβέρνητες πολιτείες: O Τσίρκας, ο Σεφέρης, ο Κοτζιάς και η Χούντα του 1967

Lifo Mini – Series / Πέρα από τις Ακυβέρνητες Πολιτείες: O Τσίρκας, ο Σεφέρης, ο Κοτζιάς και η Χούντα του '67

H Κωνσταντίνα Βούλγαρη σκιαγραφεί την προσωπικότητα του Στρατή Τσίρκα, μιλά για τη φιλία του με τον Σεφέρη, την πολιτική του δράση μέσα στη Δικτατορία, αλλά και για το πώς έπεισε τον Παύλο Ζάννα να μεταφράσει Προυστ, μέσα στη φυλακή. Στο podcast ακούγονται για πρώτη φορά αποσπάσματα από διάλεξη που είχε δώσει ο Σ. Τσίρκας μαζί με τον Α. Kοτζιά.
THE LIFO TEAM
Σέρχιο Πιτόλ «Συζυγική ζωή»

Το Πίσω Ράφι / «Η συζυγική ζωή»: Η απολαυστική σάτιρα του Σέρχιο Πιτόλ για τις δηλητηριασμένες σχέσεις

Μέσα από τις απέλπιδες προσπάθειες μιας γυναίκας ν’ απαλλαγεί οριστικά από τον άπιστο σύζυγό της, με τη λοξή και ειρωνική ματιά του, ένας από τους κορυφαίους σύγχρονους Λατινοαμερικανούς συγγραφείς μεταμορφώνει σε φάρσα αυτό που άλλοι θα έβλεπαν ως τραγωδία.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Paul Lynch

Βιβλίο / Paul Lynch: «Υπάρχουν συγγραφείς που παίζουν στο κέντρο του γηπέδου, εγώ παίζω στα άκρα»

Ο πέμπτος Ιρλανδός συγγραφέας που παίρνει το Booker εξηγεί στη Βένα Γεωργακοπούλου γιατί στην Ιρλανδία βγαίνουν τόσο σημαντικά βιβλία, περιγράφει πως σε μια λαϊκή σχολίασαν το βραβευμένο βιβλίο του ως «πολύ μαύρο» και πως αν καθόταν να γράψει κάτι για να κερδίσει, αυτό δεν θα ήταν το «Τραγούδι του προφήτη».
ΒΕΝΑ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ

σχόλια

3 σχόλια
Είναι τρομερό να είσαι σύγχρονος και να μπορείς να διαβάζεις on time έναν συγγραφέα που μπροστά του η Αγκάθα Κρίστι μοιάζει συγγραφέας παιδικών αστυνομικών.