Όταν τελειώνει ο Απρίλης

Όταν τελειώνει ο Απρίλης Facebook Twitter
Στάθης Κουτσούνης
0

1.

Λαγοκοιμάται ο άνεμος. Τέλειωνε ο Απρίλης, και λέγαμε «Απρίλης, ο μήνας ο σκληρός, πάει κι αυτός», στην εφηβεία, στην παραλία του Βόλου, στο Πάρκο, με το άφιλτρο τσιγάρο στα άγουρα χείλη, με βλέμμα προκαταβολικώς ατίθασο, με τη σφαλιάρα που φάγαμε από την αξούριγη πρόζα του Χάκκα, με το κεράκι του Γκίνσμπεργκ στο δάσος του μυαλού, περιπλανιόμαστε με βιβλία ποίησης στην τσέπη του αμπέχονου, με ηλιαχτίδες στα μπλουτζίν και με αίθριους, καίτοι άγαρμπους καβγάδες για τους λογοτέχνες, τους φιλοσόφους, τα αλάνια, τους βραχνούς προφήτες που έμελλε να γίνουν οι αφέντες των δευτερολέπτων, του χθόνιου χρόνου μας. Γράφει ο Στάθης Κουτσούνης το ποίημα «Άνοιξη», από τη συλλογή Στιγμιότυπα του σώματος (εκδ. Μεταίχμιο): «Ανοίγει ο καιρός / η μέρα χαράζει / φρεσκοπλυμένο ασπρόρουχο / τεντωμένο στο σκοινί / και παρακεί / στην αγκαλιά της σκόνης / λαγοκοιμάται ο άνεμος». Και μετά, ο ποιητής μάς μιλάει για τα δέντρα: «Τα δέντρα είναι ατίθασα παιδιά / που ξεσαλώνουν μόνα τους το δάσος / μέχρι να φτάσει ο ξυλοκόπος». Και: «Τα δέντρα είναι αδέσποτα σκυλιά / που λιάζονται ανέμελα στους δρόμους / ώσπου να έρθει μπόγιας ο ξυλοκόπος».


2.

Ποίηση Μάνα. Τέλειωνε ο Απρίλης, και παίρναμε τους δρόμους. Κι οι δρόμοι μας ήταν δρόμοι της ποίησης, την είχαμε για μάνα μας την ποίηση, την είχαμε και για ερωμένη, και για μικρή μας αδελφούλα, μόνο για σύζυγο δεν την είχαμε. Τελειώνει και τώρα ο Απρίλης, πάντα με ποίηση. «Μητέρα και ποίηση» λέει ένα του ποίημα ο Ανδρέας Κέντζος. «Μικρά τα ποιήματά της / καχεκτικά / Και είναι λογικό — τα παιδάκια της / τη θέλουν συνέχεια / τη φωνάζουν / Μόνο στον ύπνο τους ησυχάζει / αλλά κι αυτός δεν κρατάει πολύ / δεν της φτάνει / Και σκέφτεται έναν τρόπο / (το καλύτερο φάρμακο που υπάρχει) / για να τον παρατείνει». Και μετά ο ποιητής γράφει ένα ποίημα δίχως το «και», ένα ποίημα που το λέει «Μητέρα Ποίηση». Ιδού: «Τη θέλουν συνέχεια οι ποιητές / τη φωνάζουν / Μόνο στον ύπνο τους ησυχάζει / αλλά κι αυτός δεν της φτάνει / Και σκέφτεται έναν τρόπο/ (το καλύτερο φάρμακο που υπάρχει) / για να τον παρατείνει». Στην ίδια συλλογή, με τίτλο σαραντατέσσερα (εκδ. Σαιξπηρικόν), θα βρούμε και το «Λάθος του Φιλόσοφου»: «Είπα ότι υπάρχει κάτι πέρα από τις Ιδέες / το Αγαθόν / Έκανα λάθος / Στο επέκεινα είναι ο Αγάθων / Καλέ μου φίλε, δεν πειράζει / έλα να ξαναστήσουμε συμπόσιο / να πιούμε να χαρούμε τη νίκη σου / στους τραγικούς αγώνες».


3.

Μικρό Παγώνι. Τελειώνει πάλι ο Απρίλης, και στο πικάπ τα μπλουζ της χαρμολύπης. Όλες οι αισθήσεις σε επιφυλακή, τελειώνει ο Απρίλης και όλες οι αισθήσεις να είναι περισκόπια, μεμβράνες, ραδιογωνιόμετρα. Σπιράλ τετράδια και φτηνά στυλό απ' το περίπτερο για την καταγραφή της σκέψης, για το άπλωμα του συναισθήματος στο χαρτί. Διάθεση για σύνθεση. Οργανώνει τον λόγο του ο Γιάννης Κοτσιφός στο έργο Ο πειρασμός της γραφής (εκδ. Μελάνι): «Ήταν ακόμα ο καιρός / Που στο Μικρό Παγώνι / Μπορούσες να καπνίσεις τα τσιγάρα σου / Και δεν υπήρχε Ίντερνετ στο κινητό / Κατά συνέπεια / Πίνοντας μπίρα — επειδή μονάχα μπίρα πίνεις στο Μικρό Παγώνι — / Σημείωνες επείγουσες δουλειές / Κοιτούσες στο ημερολόγιο δεσμεύσεις / Οι πιο πολλές επινοημένες οπωσδήποτε / Για να γεμίζουνε τον χρόνο που αργά εκεί μέσα προχωρούσε / Γιατί στ' αλήθεια είναι μοναχικό να πίνεις μπίρα στο Μικρό Παγώνι [...] Κατέληξες ότι ασφαλές μες στο Μικρό Παγώνι / Είναι να πίνεις μπίρα όπως τόσοι άλλοι ταξιδιώτες / Κρατώντας μια σημείωση νοερή ο καθένας / Που 'χει να κάνει με το μέλλον οπωσδήποτε / Μα μένοντας πεισματικά μακριά / Απ' του χαρτιού τις διαδοχικές ενέδρες».


4.

Blues / Χαρμολύπη. Τελειώνει ο Απρίλης, και βάζεις στο πικάπ τα μπλουζ. Έχεις ήδη ακούσει Μάρκο και Τσιτσάνη. Και έχεις ξαναδιαβάσει τον Πεντζίκη και τον Καρούζο. Και τον Ακέραιο κυρ-Αλέξανδρο. Και Λάγιο και Βακαλόπουλο. Και πιάνεις τώρα τον Λευτέρη Ξανθόπουλο που μες στις σελίδες του βιβλίου Οι εχθροί και οι φίλοι μου (εκδ. Γαβριηλίδης) έχει και το «Mississippi Blues». Και λέει: «Δεν αντέχω άλλο το μνήμα / είπε και βγήκε / Δεν αντέχω άλλο το μνήμα / είπε ο B.B. King και βγήκε / Δεν με κρατάει το σπίτι μου / είπε ο B. B. King και βγήκε / Δεν με κρατάει άλλο / το σπίτι μου / είπε ο B. B. King / και βγήκε από το μνήμα / Δεν αντέχω τα μαύρα σχέδια / στον τοίχο είπε ο B. B. King / και βγήκε στη σκηνή». Και μετά, στον «Μυστικό Δείπνο», ο ποιητής, εκεί, μας οδηγεί: «Τους πλένει τα πόδια / τα στεγνώνει με το / μαλακό πεσκίρι / πιο πέρα / όπως σκύβει / ταπεινωμένος ξανά / να ήξερε τάχα / τι τον περιμένει».

Όταν τελειώνει ο Απρίλης Facebook Twitter
Εικονογράφηση: Ατελίε/ LIFO

1. Στιγμιότυπα του Σώματος, Εκδόσεις Μεταίχμιο, Σελίδες: 44,

2. Γιάννης Κοτσιφός, Ο Πειρασμός της Γραφής, Εκδόσεις Μελάνι, Σελίδες: 36

3. Λευτέρης Ξανθόπουλος, Οι Εχθροί και οι Φίλοι μου, Εκδόσεις Γαβριηλίδης, Σελίδες: 66

radiobookspotting.blogspot.gr/

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Γιάννης Σολδάτος: «Ο μεγαλύτερος εχθρός μου είναι ο μικροαστισμός» ή «Το σινεμά ως μαζικό λαϊκό θέαμα έχει σχεδόν τελειώσει»

Βιβλίο / Γιάννης Σολδάτος: «Το σινεμά ως μαζικό λαϊκό θέαμα έχει σχεδόν τελειώσει»

Μια συζήτηση με τον σκηνοθέτη, εκδότη και συγγραφέα της συνοπτικής «Ιστορίας του Ελληνικού Κινηματογράφου» που πρόσφατα επανακυκλοφόρησε εμπλουτισμένη και σε ενιαία μορφή από τις εκδόσεις Αιγόκερως.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Απόστολος Βέττας: «Στο θέατρο οι πιστοί δηλώνουν την πίστη τους με το χειροκρότημα»

Βιβλίο / Απόστολος Βέττας: «Στο θέατρο οι πιστοί δηλώνουν την πίστη τους με το χειροκρότημα»

Ο σπουδαίος σκηνογράφος συγκέντρωσε την πολύτιμη σαραντάχρονη εμπειρία του σε ένα δίτομο λεξικό για τη σκηνογραφία, αναδεικνύοντάς την ως αυτόνομη τέχνη και καταγράφοντας την εξέλιξή της στο ελληνικό θέατρο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μ. Αναγνωστάκης «Η χαμηλή φωνή»

Το πίσω ράφι / Μανόλης Αναγνωστάκης: «Τι μένει λοιπόν από τον ποιητή, αν μένει τίποτα;»

Τρεις δεκαετίες μετά την πρώτη της δημοσίευση, η προσωπική ανθολογία του Μανόλη Αναγνωστάκη «Χαμηλή Φωνή» παρουσιάζεται στην Ελληνοαμερικανική Ένωση, υπενθυμίζοντας τους θεωρούμενους ήσσονες ποιητές μας, όσους έμειναν έξω από κάθε μορφής υψηλή ποίηση.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Το παρασκήνιο της διαγραφής του Αντώνη Σαμαρά και άλλες ιστορίες…

Βιβλίο / Το παρασκήνιο της διαγραφής του Αντώνη Σαμαρά και άλλες ιστορίες

Προδημοσίευση από τα «Αδημοσίευτα», το νέο βιβλίο του Νίκου Χασαπόπουλου, όπου ο έμπειρος πολιτικός συντάκτης αποκαλύπτει ιστορίες και παρασκήνια που διαμόρφωσαν την πολιτική ζωή της χώρας.
THE LIFO TEAM
Δημήτρης Καράμπελας: «Σήμερα κανείς δεν πιστεύει στην αλληγορία»

Βιβλίο / Δημήτρης Καράμπελας: «Σήμερα κανείς δεν πιστεύει στην αλληγορία»

Ένας από τους ελάχιστους διανοούμενους στη χώρα, που υπήρξε προνομιακός συνομιλητής του Παπαγιώργη και του Λορεντζάτου. Το τελευταίο του βιβλίο «Το πνεύμα και το τέρας» συνιστά μια ανανέωση του δοκιμιακού λόγου στην Ελλάδα.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Για τον Ομάρ Καγιάμ

Ποίηση / «Πίνε, και μη θαρρείς κουτέ, και συ πως είσαι κάτι»: Τα Ρουμπαγιάτ του Ομάρ Καγιάμ

Πεθαίνει σαν σήμερα το 1131 ο μεγάλος Ιρανός ποιητής που έγραψε αριστουργηματικά ποιήματα για τη ματαιότητα των πραγμάτων, τη μεγαλοσύνη της στιγμής και το νόμο του εφήμερου.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΝΤΑΜΟΝ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Το πίσω ράφι/ Μαρία Πάουελ «Δεσμά αίματος»

Το πίσω ράφι / «Η ευλογία αλλά και η κατάρα που είναι η οικογένεια»

Η Μαρία Πάουελ, με τη νουβέλα της «Δεσμά αίματος», ζωντάνεψε μια βυθισμένη στη μοναξιά και κυριευμένη από πάθος γυναίκα χωρίς να μαρτυρήσει ούτε ένα από τα εξωτερικά της χαρακτηριστικά, κι εξερεύνησε ένα θέμα που ίσως δεν θα πάψει ποτέ να μας ταλανίζει, την οικογένεια.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
«Από τότε που με έφεραν εδώ, έχω πειστεί ότι έχω πεθάνει»

Βιβλίο / «Από τότε που με έφεραν εδώ, έχω πειστεί ότι έχω πεθάνει»

Το πρωτότυπο science fiction μυθιστόρημα «Οι υπάλληλοι» της Δανής Όλγκα Ράουν κερδίζει υποψηφιότητα για Booker, προβλέποντας εικόνες από τη ζωή αλλόκοτων υπαλλήλων στο μέλλον, βγαλμένες από το πιο ζοφερό παρόν.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ευάρεστος Πιμπλής: «Η ηδονή σήμερα τρομάζει – και αυτό λέει πολλά για εμάς»

Βιβλίο / Ευάρεστος Πιμπλής: «Η ηδονή σήμερα τρομάζει και αυτό λέει πολλά για εμάς»

Ο πρωτοεμφανιζόμενος συγγραφέας μιλά στη LiFO με αφορμή το βιβλίο του «Πέρα από τη συναίνεση» για μερικά από τα πιο δύσκολα ζητήματα της εποχής: τη βία μέσα στη φαντασίωση, τον νέο πουριτανισμό, τα όρια της επιθυμίας και την εύθραυστη, συνεχώς μεταβαλλόμενη έννοια του τι σημαίνει να είσαι άνδρας σήμερα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μοντ Ρουαγιέ: «Πού θα βρίσκονται σε δέκα χρόνια όλοι αυτοί που μας επιτίθενται;»

Lgbtqi+ / Μοντ Ρουαγιέ: «Πού θα βρίσκονται σε δέκα χρόνια όλοι αυτοί που μας επιτίθενται;»

Στο εξαιρετικά ενδιαφέρον βιβλίο «Τρανσφοβία» που μόλις κυκλοφόρησε στα ελληνικά, η τρανσφεμινίστρια Μοντ Ρουαγιέ επιχειρεί να καταγράψει τη νέα πραγματικότητα για την τρανς συνθήκη και τα τρανς δικαιώματα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
H παλιά Εθνική Βιβλιοθήκη ανοίγει ξανά τις πύλες της

Αποκλειστικές φωτογραφίες / Η παλιά Εθνική Βιβλιοθήκη ανοίγει ξανά τις πόρτες της

Η LiFO μπήκε στο ιστορικό Βαλλιάνειο Μέγαρο το οποίο, μετά την ολοκλήρωση των αναγκαίων εργασιών αποκατάστασης και συντήρησης, θα υποδεχθεί ξανά το κοινό στις αρχές του 2026.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Gaslighting»: Είναι όλα στο μυαλό σου!

Βιβλίο / «Gaslighting»: Είναι όλα στο μυαλό σου!

Τι είναι το gaslighting; Το επίκαιρο και διαφωτιστικό δοκίμιο της Kέιτ Άμπραμσον αποτελεί μια διεξοδική, εις βάθος ανάλυση ενός όρου που έχει κατακλύσει το διαδίκτυο και την ποπ κουλτούρα και χρησιμοποιείται πλέον ευρέως.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Το woke στο «καναβάτσο»

Βιβλίο / Τι είναι τελικά το woke; Δύο βιβλία εξηγούν

Δύο αξιόλογα βιβλία που εστιάζουν στην πολυσυζητημένή και παρεξηγημένη σήμερα woke κουλτούρα κυκλοφόρησαν πρόσφατα στα ελληνικά, εμπλουτίζοντας μια βιβλιογραφία περιορισμένη και μάλλον αρνητικά διακείμενη.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Σκοτ Φιτζέραλντ «Ο Μεγάλος Γκάτσμπυ»

Το πίσω ράφι / «Ο Μεγάλος Γκάτσμπυ». Ένα αριστούργημα. Δίχως υπερβολή

O Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ ζωντανεύει την εκλεπτυσμένη βαρβαρότητα της αμερικανικής αστικής τάξης, το κυνήγι του αμερικανικού ονείρου και μαζί τη διάλυση μιας κολοσσιαίας ψευδαίσθησης.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Η Έλεν ντε Γουίτ έγραψε τον «Τελευταίο Σαμουράι». Χρειάστηκε 25 χρόνια για το νέο της βιβλίο

Βιβλίο / Η Έλεν ντε Γουίτ έγραψε τον «Τελευταίο Σαμουράι». Χρειάστηκε 25 χρόνια για το νέο της βιβλίο

Η μυθιστορηματική περίπτωση της Ντε Γουίτ αποδεικνύει ότι οι καλοί συγγραφείς πάντα δικαιώνονται. Και το βιβλίο της «Οι Άγγλοι καταλαβαίνουν το μαλλί», τη σπάνια ευφυΐα της.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Μαρία Μήτσορα «Ζήτα Ήτα Θήτα»

Προδημοσίευση / Μαρία Μήτσορα «Ζήτα Ήτα Θήτα»

Μια αποκλειστική πρώτη δημοσίευση από το εν εξελίξει βιβλίο «Ανθός ΜεταΝοήματος» της Μαρίας Μήτσορα, μιας αθόρυβης πλην σημαντικότατης παρουσίας στην ελληνική λογοτεχνία, που θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Πατάκη μέσα στο 2026.
THE LIFO TEAM