Τα Εαρινά

Τα Εαρινά Facebook Twitter
0

 

1. Ποίηση. Πολλά τα ποιητικά πονήματα αυτό τον καιρό. Ίσως το γλυκύ μας έαρ να ευνοεί τη λυρική έκφραση. Ξεχωρίζω τρεις βετεράνους, καίτοι πάντα νέους, ποιητές. Τον στοχαστικό, και κάτοχο ακριβού χιούμορ, Αντώνη Ζέρβα, τον πάντα ορμητικό κι ασθμαίνοντα Γιώργο Κακουλίδη, τον στιλπνό και συγκινητικό Γιώργο Βέη. Πολυσέλιδος ο Καυσοκαλύβης του Ζέρβα (εκδ. Νεφέλη), πολυτονικός, πολύπτυχος. Με βαθιά γνώση των στρωμάτων της ελληνικής γλώσσας, αυτού του ορυχείου. Με χωρατατζίδικη, καίτοι εμφορούμενη από την πίκρα της σοφίας, και από τη σοφία της πίκρας, ανατρεπτικότητα. Θέσφατα κατακρημνίζονται, λοιδορούνται, κατακερματίζονται από την πληθωρική πένα του Ζέρβα. «Μ' ανήμερα ήθη και μισάνθρωπη διάθεση,/ ήγουν, μετά φανών και λαμπάδων,/ θα ξεγελιέται καίγοντας καλύβια». Και: «Η υγεία δεν καταλαβαίνει γρυ,/ το ξέρω εκ πείρας./ Η αρρώστια δίνει φτερά, καμένα,/ κι αυτό εκ συμπαθείας». Και: «Μίλα σιγά μήπως τρομάξουν / κανείς δεν θέλει τη σπηλιά μας // Όλοι τους θέλουν να διαβούν / μια κουταλιά γλυκού στο στόμα».

Ο Κακουλίδης, μετρ της άγριας ασθματικής μπαλάντας, βογκάει, βρυχάται, βουίζει στη Μακάρια Πληγή (εκδ. Γαβριηλίδης), θαρρείς οι λέξεις του σπαρταράνε και σφαδάζουν για να βγει να ουρλιάξει το νόημα: «Πούλησα αίμα / στην ακτή της παιδικής ηλικίας / όπου τα μάταια αιώνια κύματα / προσπαθούσαν να τη συνεφέρουν.// Πούλησα αίμα / στα πουλιά/ στις γυναίκες // στον προφήτη // Ζήτησα ακρόαση από το αηδόνι / το μόνο που γνωρίζει πως είμαι άνεμος».


Ο Βέης ξέρει να θυμάται τους φίλους του, ξέρει να τους τιμάει. Ξεχωρίζει στο βιβλίο του με τον λιτό τίτλο Βλέπω (εκδ. ύψιλον/βιβλία) το μεγάλο του ποίημα για τον μακαρίτη σημαντικό ποιητή Μάριο Μαρκίδη («Γράφοντας τελευταία φορά στον Μάριο Μαρκίδη») και ο ψύχραιμος σπαραγμός του για τον χαμό ενός άλλου φίλου, του Γιάννη Βαρβέρη: «ΕΝΘΥΜΙΟΝ/ "Το ποίημα, καλέ μου, πρέπει να λέει μια ιστορία,/ να έχει αρχή, μέση και φινάλε, έστω έναν υποτυπώδη μύθο,/ κάτι τέλος πάντων / που ν' αφήνει τη γεύση μιας αφήγησης",/ μου έλεγε συχνά τα τελευταία χρόνια ο Γιάννης Βαρβέρης./ Κι είχε δίκιο, όπως πάντα άλλωστε./ Μήπως το κάθε ποίημα που σέβεται τον εαυτό του / δεν είναι μια περιπέτεια στο διηνεκές;/ Μια παρατεταμένη σκιαμαχία με το ανείπωτο,/ ένα οδόφραγμα στη μιζέρια;».

2. Guns without roses. Σχετικά με το βιβλίο που συζητιέται τις τελευταίες ημέρες (Δημήτρης Κουφοντίνας, Γεννήθηκα 17 Νοέμβρη, εκδ. Λιβάνης): ως προς το ύφος (style), συνδυάζει ό,τι χειρότερο συναντάμε σε κάθε κακογραφία που θέλει να περνιέται για λογοτεχνία (μελό στερεότυπα, συγκινησιακές κορόνες, συναισθηματικές επικλήσεις, εγώ-είμαι-τέκνο-της-ανάγκης-κι-ώριμο-τέκνο-της-οργής). Δείγμα γραφής: «Ποια ήταν η διαδρομή που με έφερε μέχρι εδώ; Ποιος άνεμος; Ποια συγκυρία, ποιο υπόγειο ιστορικό ρεύμα; Πότε έγινα αντάρτης; Ποια ακριβώς στιγμή; Έψαχνα την απάντηση. Κι ύστερα πάλι: Ποια ήταν η 17 Νοέμβρη; Πώς έγινε, γιατί έγινε, πώς αναδύθηκε στην Ελλάδα, τι εξέφραζε, ποια ανάγκη, ποιους πόθους, ποιες ελπίδες; Τώρα το πιτσιρίκι γυρνούσε την κατηφόρα, το ποδηλατάκι κυλούσε δίχως πετάλισμα. Γελούσε ευτυχισμένο, έλαμπε. Κι αυτός ο στριγκός ήχος, κανονικός, περιοδικός, σαν από τριζόνι, σαν από τζιτζίκι, σαν λυγμός, σαν τριγμός, σαν ρολόι ξεχαρβαλωμένο» (σ. 142). Ως προς τα ιδεολογικά, συνδυάζει ό,τι χειρότερο θα μπορούσε να βγει από την ελληνική Αριστερά: παλικαρισμό, εμμονή στο λαϊκό που γίνεται «πλέρια λαϊκίστικο», όπως στην αδιανόητη φράση: «Στη μικρή μας χώρα, η οργάνωση (η 17Ν) αποτέλεσε ένα γερό αγκάθι μέσα στην μπότα του Σαμ, του γελαδάρη πιστολέρο». Ως προς την περιλάλητη από την εποχή του Μαρξ αντίθεση πόλης/χωριού, βιομηχανικού προλεταριάτου/αγροτιάς και πάει λέγοντας, συναντάμε στη σελίδα. 405 την πιο διαφωτιστική παράγραφο: «Η 17Ν ήταν πια ριζωμένη βαθιά στη λαϊκή ψυχή. Οι ενέργειές της μιλούσαν πλέον την παμπάλαια γλώσσα της αντίστασης, της απόδοσης λαϊκής δικαιοσύνης. Το λαϊκό ένστικτο τις αναγνώριζε, ξεχώριζε την οικεία φωνή που μιλούσε με την υγεία του αντίλαλου του βουνού, μέσα στις φωνές του κάμπου που ήξεραν μόνο να βαυκαλίζουν με το ύπουλο μουρμουρητό της υποταγής». Τέλος, ως προς τον τίτλο: αν μη τι άλλο, θα μπορούσε να αποφευχθεί το copy-paste από 'κείνη την ταινία με τον Τομ Κρουζ: Born on the 4th of July!

radiobookspotting.blogspot.gr/

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Κωστής Γκιμοσούλης: «Δυο μήνες στην αποθήκη»

Το πίσω ράφι / «Δυο μήνες στην αποθήκη»: Οι ατέλειωτες νύχτες στο νοσοκομείο που άλλαξαν έναν συγγραφέα

Ο Κωστής Γκιμοσούλης έφυγε πρόωρα από τη ζωή. Με τους όρους της ιατρικής, ο εκπρόσωπος της «γενιάς του '80» είχε χτυπηθεί από μηνιγγίτιδα. Με τους δικούς του όρους, όμως, εκείνο που τον καθήλωσε και πήγε να τον τρελάνει ήταν ο διχασμός του ανάμεσα σε δύο αγάπες.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Έτσι μας πέταξαν μέσα στην Ιστορία

Βιβλίο / Το φιλόδοξο λογοτεχνικό ντεμπούτο του Κώστα Καλτσά είναι μια οικογενειακή σάγκα με απρόβλεπτες διαδρομές

«Νικήτρια Σκόνη»: Μια αξιοδιάβαστη αφήγηση της μεγάλης Ιστορίας του 20ού και του 21ου αιώνα στην Ελλάδα, από τα Δεκεμβριανά του 1944 έως το 2015.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Γκρέγκορ φον Ρετσόρι: Αποχαιρετώντας μια Ευρώπη που χάνεται

Βιβλίο / Γκρέγκορ φον Ρετσόρι: Αποχαιρετώντας μια Ευρώπη που χάνεται

Ένας από τους τελευταίους κοσμοπολίτες καλλιτέχνες και συγγραφείς αυτοβιογραφείται στο αριστουργηματικό, σύμφωνα με κριτικούς και συγγραφείς όπως ο Τζον Μπάνβιλ, βιβλίο του «Τα περσινά χιόνια», θέτοντας ερωτήματα για τον παλιό, σχεδόν μυθικό κόσμο της Ευρώπης που έχει χαθεί για πάντα.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
CARRIE

Βιβλίο / H Carrie στα 50: Το φοβερό λογοτεχνικό ντεμπούτο του Στίβεν Κινγκ που παραλίγο να καταλήξει στα σκουπίδια

Πάνω από 60 μυθιστορήματα που έχουν πουλήσει περισσότερα από 350 εκατομμύρια αντίτυπα μετράει σήμερα ο «βασιλιάς του τρόμου», όλα όμως ξεκίνησαν πριν από μισό αιώνα με την πρώτη περίοδο μιας ντροπαλής και περιθωριοποιημένης μαθήτριας γυμνασίου.
THE LIFO TEAM
Οι «Αρχάριοι» του Ρέιμοντ Κάρβερ, ήρωες τσακισμένοι από το κυνήγι του αμερικανικού ονείρου

Το πίσω ράφι / Οι «Αρχάριοι» του Ρέιμοντ Κάρβερ, ήρωες τσακισμένοι από το κυνήγι του αμερικανικού ονείρου

Γεννημένος στο Όρεγκον τα χρόνια που ακολούθησαν την οικονομική κρίση του '29, γιος μιας σερβιτόρας κι ενός εργάτη σε εργοστάσιο ξυλείας, ο κορυφαίος εκπρόσωπος του «βρόμικου ρεαλισμού» βίωσε στο πετσί του την αθλιότητα, τις δυσκολίες και την αποξένωση που αποτύπωσε στο έργο του.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Μιχάλης Μακρόπουλος: «Ζούμε σε μια εποχή βαθιάς μοναξιάς, μέσα σε μια θάλασσα διαδικτυακών “φίλων”».

Βιβλίο / Μιχάλης Μακρόπουλος: «Ζούμε στη βαθιά μοναξιά των διαδικτυακών μας “φίλων”»

Ο συγγραφέας και μεταφραστής μιλά για τη δύναμη της λογοτεχνίας, για τα βιβλία που διαβάζει και απέχουν απ’ όσα σήμερα «συζητιούνται», για τη ζωή στην επαρχία αλλά και για το πόσο τον ενοχλεί η «αυτοπροσωπολατρία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης».
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
To «παράνομο» σεξ στην Αθήνα του Μεσοπολέμου σε μια νέα μελέτη

Βιβλίο / To «παράνομο» σεξ στην Αθήνα του Μεσοπολέμου σε μια νέα μελέτη

Κόντρα στα κυρίαρχα ήθη, ο Μεσοπόλεμος υπήρξε διεθνώς μια εποχή σεξουαλικής ελευθεριότητας. Μια πρωτότυπη έκδοση από τους Τάσο Θεοφίλου και Εύα Γανίδου εστιάζει στις επιδόσεις των Αθηναίων στο «παράνομο» σεξ, μέσα από δημοσιεύματα εφημερίδων της εποχής, με τα ευρήματα να είναι εντυπωσιακά, ενίοτε και σπαρταριστά.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Εύα Στεφανή: «Με συγκινεί ακόμα ο «Πεισίστρατος» του Γιώργου Χειμωνά»

The Book Lovers / Εύα Στεφανή: «Βρίσκω θεραπευτικά τα μυθιστορήματα της Άγκαθα Κρίστι»

Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητάει με την Εύα Στεφανή, σκηνοθέτιδα και καθηγήτρια Κινηματογράφου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, για τη διαδρομή της από την Δάφνη ντι Μοριέ στον Ε.Χ. Γονατά κι από τον Τσβάιχ στον Γιώργο Χειμωνά.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Το συναρπαστικό ντεμπούτο της Ρένας Λούνα είναι καλή λογοτεχνία

Βιβλίο / Το συναρπαστικό ντεμπούτο της Ρένας Λούνα είναι καλή λογοτεχνία

Οι «Αλεπούδες του Περ-Λασαίζ» είναι ένα μυθιστόρημα άριστα δομημένο, με πυκνό λόγο και πλήθος πραγματολογικών στοιχείων, που αναπλάθει τη γαλλική επαρχία των ’50s μέσα από μια απελπισμένη ερωτική ιστορία με φεμινιστική χροιά. 
M. HULOT
Η σημασία του Le Corbusier σήμερα

Βιβλίο / Η σημασία του Le Corbusier σήμερα

Ο σπουδαίος αρχιτέκτονας και στοχαστής, που έβαλε ποίηση στο σκυρόδερμα και συνέδεσε τα οράματα ενός σύγχρονου «Blade Runner» με τον Παρθενώνα, μοιάζει σήμερα να έχει μεγαλύτερο αντίκτυπο και σημασία όσο ποτέ. Η «Συζήτηση με τους φοιτητές της αρχιτεκτονικής» από εκδόσεις ΠΕΚ αποδεικνύει γιατί.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Οι δεσποινίδες της Αβινιόν ήταν από το Τσανάκ Καλέ

Βιβλίο / Οι δεσποινίδες της Αβινιόν ήταν από το Τσανάκ Καλέ

Τα κεραμικά των Δαρδανελλίων, ο συσχετισμός τους με την ταυτότητα, με το συναίσθημα. Ένα γοητευτικό βιβλίο δείχνει πώς τα «λαϊκά», «αγροτικά» κεραμικά συνδέονται με το κίνημα Arts & Crafts, με τον ιαπωνισμό, με τις διακοσμητικές τέχνες και το ντιζάιν στο τέλος του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ού.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Τζούντιθ Μπάτλερ: Μιλώντας για το «φάντασμα του φύλου» χωρίς φόβο και πάθος

Βιβλίο / Τζούντιθ Μπάτλερ: Μιλώντας για το «φάντασμα του φύλου» χωρίς φόβο και πάθος

Mία από τις σημαντικότερες θεωρητικούς της εποχής μας, που έχει δεχθεί επιθέσεις και έχει λογοκριθεί για τις απόψεις της μόλις κυκλοφόρησε το τελευταίο της βιβλίο με τίτλο «Ποιος φοβάται το φύλο;» το οποίο αναμένεται να συζητηθεί, ενώ πολλοί αναρωτιούνται αν η ίδια έγινε mainstream.
EΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ