Σημειώσεις για τα βιβλία της εβδομάδας, ΙΙ

Σημειώσεις για τα βιβλία της εβδομάδας, ΙΙ Facebook Twitter
0

1.Ο Ποιητής: «Φαντάζομαι, εκείνος που θα ξαναβρεί τη ζωή, έξω από τόσα χαρτιά, τόσα συναισθήματα, τόσες διαμάχες και τόσες διδασκαλίες, θα είναι κάποιος σαν εμάς, μόνο λιγάκι πιο σκληρός στη μνήμη», γράφει ο Γιώργος Σεφέρης, οχτώ-εννέα δεκαετίες πριν, στο μεσοπολεμικό Λονδίνο, το 1932 (Ποιήματα, έβδομη έκδοση, εκδ. Ίκαρος, 1967, σ. 129). Αυτήν τη φράση ευχαρίστως θα θέλαμε να τη χαρίσουμε, ο Θάνος Σταθόπουλος κι εγώ, στον συγγραφέα των Άγριων Ντετέκτιβ, τον Ρομπέρτο Μπολάνιο (μτφρ.Κώστας Αθανασίου, εκδ. Καστανιώτης), ευχόμενοι να γυρίσουμε στο 1985 για να πιούμε ένα τάνκερ τεκίλα μαζί του και να κουβεντιάσουμε για τον ρόλο της μνήμης στη σύνθεση μπαρόκ/μίνιμαλ και μίνιμαλ/μπαρόκ, λίαν πολυσέλιδων αλλά και ενίοτε ολιγοσέλιδων αριστουργημάτων ηλεκτρολετριστικής πνοής που συνοψίζουν μεταλλικά την αμήχανη αγωνία των συγγραφέων/ποιητών μετά το Μανιτάρι και τη γνωστή ρήση του Aντόρνο, καθώς επίσης (συνοψίζουν μεταλλικά) τη διελκυστίνδα ανάμεσα στο απόρρητο τεμπελίκι και την ακατάσχετη εργασιο/γραφομανία στην οποία έχουμε επιδοθεί, παρά τις θυσίες, όχι πάντα αναίμακτες, στους βωμούς των Teacher’s/Ballantines/Jameson, τις τελευταίες τεθλασμένες δεκαετίες, δίχως να παραλείψουμε ενδιαμέσως να πιούμε και κάνα ποτήρι παραπάνω σε ευαγή ιδρύματα, όπως το Flower, ο Λώρας, το Aurevoir, το Galaxy, δίχως να περιφρονούμε, εμείς, τα λευκόσαρκα μειράκια, ακόμα και την κακουχία σε σκληρούς υπαίθριους (ήλιος/βροχή/ αέρηδες) χώρους - πρόχειρα ας θυμηθούμε τη Δεξαμενή (η οποία, παρεμπιπτόντως, άνοιξε πάλι). Αυτός είναι ο τρόπος μας να δεξιωνόμαστε και να γιορτάζουμε το Νομπέλ: με γλέντια και με συνειρμούς που φέρνουν άλλα γλέντια κι άλλους συνειρμούς.

 

2. Ο Τροβαδούρος: «Πάντα ήθελα να αγαπηθώ από το Κομμουνιστικό Κόμμα και τη Μητέρα Εκκλησία. Ήθελα να ζήσω σε μια φολκ μπαλάντα, όπως ο Τζο Χιλ. Ήθελα να χύσω τα δάκρυά μου για τους ανθρώπους που θα σακάτευε η βόμβα μου. Ήθελα να ευχαριστήσω τον αγρότη πατέρα που μας ανάθρεψε κυριολεκτικά “στον δρόμο”. Ήθελα να κυκλοφορήσω με το άδειο μανίκι μου διπλωμένο και καρφιτσωμένο στο στήθος και να βλέπω τους ανθρώπους να χαμογελούν, ενώ τους χαιρετάω με το λάθος χέρι. Ήθελα να πολεμήσω τους πλούσιους, έστω κι αν μερικοί από αυτούς ήξεραν τον Δάντη: λίγο πριν από τον χαμό του, ένας από αυτούς θα μάθαινε πως ήξερα κι εγώ τον Δάντη». (Λέοναρντ Κοέν, Beautiful Losers / Υπέροχοι Απόκληροι, μτφρ. Αλέξης Καλοφωλιάς, εκδ. Κέδρος, σ. 33). Ο Τροβαδούρος έκλεισε τα εβδομήντα οχτώ (78!) τις προάλλες, στις 21 Σεπτεμβρίου, και δεν έχει πάψει να μας κερνάει συγκινήσεις, λυρισμό, ποίηση. Οι Υπέροχοι Απόκληροι είναι το δεύτερο μυθιστόρημά του. Στα ελληνικά κυκλοφορεί και το πρώτο, το Αγαπημένο Παιχνίδι (μτφρ. Χίλντα Παπαδημητρίου, εκδ. Μελάνι). Ο Τροβαδούρος, και άλλοι της εκλεκτής παλιοπαρέας, αποδεικνύουν περίτρανα τη θεωρία του γράφοντος ότι κάποιοι κατάργησαν τα γηρατειά, ζούνε διαρκώς μέσα σε μια δημιουργική νεότητα και απλώς, κάποια στιγμή, αναχωρούν ανάλαφρα και δίχως ήχο, σαν πτώση πούπουλου σε μεταξένια απλωσιά.

 

3. Ο Συγγραφέας: Θα έκλεινε μισό αιώνα ζωής, γεννημένος γαρ το 1962 (στις 21 Φεβρουαρίου), αλλά έφυγε στις 12 Σεπτεμβρίου του 2008, όχι όμως προτού προλάβει να συλλάβει και να αποδώσει την πραγματικότητα ενός μη πραγματικού κόσμου, να μας δωρίσει ένα μυθιστόρημα-ορόσημο 1.079 πυκνογραμμένων σελίδων, συνδυάζοντας με αριστοτεχνική και σπαρακτική μαεστρία (προερχόμενη από έναν προικισμένο εγκέφαλο, μια παλλόμενη ψυχή και απανωτές τιτάνιες προσπάθειες) την εξτραβαγκάντσα ακριβείας αλά Tόμας Πίντσον, τη μεταλλική αποστασιοποίηση αλά Ντον Ντελίλλο και τα λυτρωτικά πυρωμένα νάματα, να πούμε: αναμμένα νάματα, των στροβίλων του Ντοστογιέφσκι. Μιλώ, βέβαια, για τον Ντέιβιντ Φόστερ Γουάλας και το Infinite Jest. Αφορμή το ότι διαβάζω τη βιογραφία του (την πρώτη βιογραφία ανθρώπου της αλαμπουρνέζικης γενιάς μου), που εκπόνησε σεμνά και εργατικά, αν και χωρίς την έμπνευση ενός Richard Ellmann, ο D.T. Max, και μόλις πριν από λίγο κυκλοφόρησε. Τίτλος: Every LoveStory is a Ghost Story. Εκδοτικός οίκος: Granta. Σελίδες: 352. Θα επανέλθω στο βιβλίο του D.T. Max και στον Γουάλας, αφού σημειώσω ότι στη σελίδα 120 θα βρει ο αναγνώστης την ακόλουθη ιστορία: Ο Γουάλας συγκατοικεί, στα 1989, στη Βοστώνη, με τον φίλο του και συγγραφέα Mark Costello. Έχει ήδη εκδώσει το BroomoftheSystem. Διαβάζει μετά μανίας, μεταξύ άλλων, το ιδιαίτερο μυθιστόρημα WittgensteinsSisterτου David Markson.

Από κάτω κατοικεί ένας μυστήριος διανοούμενος και η καλλονή κοπέλα του, «Σαύρα» είναι το παρατσούκλι της. Ο Γουάλας ερωτοτροπεί μαζί της. Συνάπτουν σχέση. Κάποια στιγμή καβγαδίζει και πλακώνεται στις μπουνιές με τον καλό της. Αλλά όχι λόγω της «Σαύρας». Λόγω του ότι διαφώνησαν για το μυθιστόρημα του Markson! Περίεργα όντα οι φανατικοί βιβλιόφιλοι! Και τόσο γοητευτικά!

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Κλαούδια Πινιέιρο: «Είμαι γυναίκα, συγγραφέας, μητέρα, ειλικρινής, κουρελιασμένη»

Βιβλίο / Κλαούδια Πινιέιρο: «Είμαι γυναίκα, συγγραφέας, μητέρα, ειλικρινής, κουρελιασμένη»

Παρόλο που οι κριτικοί και οι βιβλιοπώλες κατατάσσουν τα βιβλία της στην αστυνομική λογοτεχνία, η συγγραφέας που τα τελευταία χρόνια έχουν λατρέψει οι Έλληνες αναγνώστες, μια σπουδαία φωνή της λατινοαμερικανικής λογοτεχνίας και του φεμινισμού, μοιάζει να ασφυκτιά σε τέτοια στενά πλαίσια.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΟΥΛΟΣ
Κωστής Γκιμοσούλης: «Δυο μήνες στην αποθήκη»

Το πίσω ράφι / «Δυο μήνες στην αποθήκη»: Οι ατέλειωτες νύχτες στο νοσοκομείο που άλλαξαν έναν συγγραφέα

Ο Κωστής Γκιμοσούλης έφυγε πρόωρα από τη ζωή. Με τους όρους της ιατρικής, ο εκπρόσωπος της «γενιάς του '80» είχε χτυπηθεί από μηνιγγίτιδα. Με τους δικούς του όρους, όμως, εκείνο που τον καθήλωσε και πήγε να τον τρελάνει ήταν ο διχασμός του ανάμεσα σε δύο αγάπες.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Έτσι μας πέταξαν μέσα στην Ιστορία

Βιβλίο / Το φιλόδοξο λογοτεχνικό ντεμπούτο του Κώστα Καλτσά είναι μια οικογενειακή σάγκα με απρόβλεπτες διαδρομές

«Νικήτρια Σκόνη»: Μια αξιοδιάβαστη αφήγηση της μεγάλης Ιστορίας του 20ού και του 21ου αιώνα στην Ελλάδα, από τα Δεκεμβριανά του 1944 έως το 2015.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Γκρέγκορ φον Ρετσόρι: Αποχαιρετώντας μια Ευρώπη που χάνεται

Βιβλίο / Γκρέγκορ φον Ρετσόρι: Αποχαιρετώντας μια Ευρώπη που χάνεται

Ένας από τους τελευταίους κοσμοπολίτες καλλιτέχνες και συγγραφείς αυτοβιογραφείται στο αριστουργηματικό, σύμφωνα με κριτικούς και συγγραφείς όπως ο Τζον Μπάνβιλ, βιβλίο του «Τα περσινά χιόνια», θέτοντας ερωτήματα για τον παλιό, σχεδόν μυθικό κόσμο της Ευρώπης που έχει χαθεί για πάντα.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
CARRIE

Βιβλίο / H Carrie στα 50: Το φοβερό λογοτεχνικό ντεμπούτο του Στίβεν Κινγκ που παραλίγο να καταλήξει στα σκουπίδια

Πάνω από 60 μυθιστορήματα που έχουν πουλήσει περισσότερα από 350 εκατομμύρια αντίτυπα μετράει σήμερα ο «βασιλιάς του τρόμου», όλα όμως ξεκίνησαν πριν από μισό αιώνα με την πρώτη περίοδο μιας ντροπαλής και περιθωριοποιημένης μαθήτριας γυμνασίου.
THE LIFO TEAM
Οι «Αρχάριοι» του Ρέιμοντ Κάρβερ, ήρωες τσακισμένοι από το κυνήγι του αμερικανικού ονείρου

Το πίσω ράφι / Οι «Αρχάριοι» του Ρέιμοντ Κάρβερ, ήρωες τσακισμένοι από το κυνήγι του αμερικανικού ονείρου

Γεννημένος στο Όρεγκον τα χρόνια που ακολούθησαν την οικονομική κρίση του '29, γιος μιας σερβιτόρας κι ενός εργάτη σε εργοστάσιο ξυλείας, ο κορυφαίος εκπρόσωπος του «βρόμικου ρεαλισμού» βίωσε στο πετσί του την αθλιότητα, τις δυσκολίες και την αποξένωση που αποτύπωσε στο έργο του.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Μιχάλης Μακρόπουλος: «Ζούμε σε μια εποχή βαθιάς μοναξιάς, μέσα σε μια θάλασσα διαδικτυακών “φίλων”».

Βιβλίο / Μιχάλης Μακρόπουλος: «Ζούμε στη βαθιά μοναξιά των διαδικτυακών μας “φίλων”»

Ο συγγραφέας και μεταφραστής μιλά για τη δύναμη της λογοτεχνίας, για τα βιβλία που διαβάζει και απέχουν απ’ όσα σήμερα «συζητιούνται», για τη ζωή στην επαρχία αλλά και για το πόσο τον ενοχλεί η «αυτοπροσωπολατρία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης».
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
To «παράνομο» σεξ στην Αθήνα του Μεσοπολέμου σε μια νέα μελέτη

Βιβλίο / To «παράνομο» σεξ στην Αθήνα του Μεσοπολέμου σε μια νέα μελέτη

Κόντρα στα κυρίαρχα ήθη, ο Μεσοπόλεμος υπήρξε διεθνώς μια εποχή σεξουαλικής ελευθεριότητας. Μια πρωτότυπη έκδοση από τους Τάσο Θεοφίλου και Εύα Γανίδου εστιάζει στις επιδόσεις των Αθηναίων στο «παράνομο» σεξ, μέσα από δημοσιεύματα εφημερίδων της εποχής, με τα ευρήματα να είναι εντυπωσιακά, ενίοτε και σπαρταριστά.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Εύα Στεφανή: «Με συγκινεί ακόμα ο «Πεισίστρατος» του Γιώργου Χειμωνά»

The Book Lovers / Εύα Στεφανή: «Βρίσκω θεραπευτικά τα μυθιστορήματα της Άγκαθα Κρίστι»

Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητάει με την Εύα Στεφανή, σκηνοθέτιδα και καθηγήτρια Κινηματογράφου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, για τη διαδρομή της από την Δάφνη ντι Μοριέ στον Ε.Χ. Γονατά κι από τον Τσβάιχ στον Γιώργο Χειμωνά.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Το συναρπαστικό ντεμπούτο της Ρένας Λούνα είναι καλή λογοτεχνία

Βιβλίο / Το συναρπαστικό ντεμπούτο της Ρένας Λούνα είναι καλή λογοτεχνία

Οι «Αλεπούδες του Περ-Λασαίζ» είναι ένα μυθιστόρημα άριστα δομημένο, με πυκνό λόγο και πλήθος πραγματολογικών στοιχείων, που αναπλάθει τη γαλλική επαρχία των ’50s μέσα από μια απελπισμένη ερωτική ιστορία με φεμινιστική χροιά. 
M. HULOT
Η σημασία του Le Corbusier σήμερα

Βιβλίο / Η σημασία του Le Corbusier σήμερα

Ο σπουδαίος αρχιτέκτονας και στοχαστής, που έβαλε ποίηση στο σκυρόδερμα και συνέδεσε τα οράματα ενός σύγχρονου «Blade Runner» με τον Παρθενώνα, μοιάζει σήμερα να έχει μεγαλύτερο αντίκτυπο και σημασία όσο ποτέ. Η «Συζήτηση με τους φοιτητές της αρχιτεκτονικής» από εκδόσεις ΠΕΚ αποδεικνύει γιατί.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Οι δεσποινίδες της Αβινιόν ήταν από το Τσανάκ Καλέ

Βιβλίο / Οι δεσποινίδες της Αβινιόν ήταν από το Τσανάκ Καλέ

Τα κεραμικά των Δαρδανελλίων, ο συσχετισμός τους με την ταυτότητα, με το συναίσθημα. Ένα γοητευτικό βιβλίο δείχνει πώς τα «λαϊκά», «αγροτικά» κεραμικά συνδέονται με το κίνημα Arts & Crafts, με τον ιαπωνισμό, με τις διακοσμητικές τέχνες και το ντιζάιν στο τέλος του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ού.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ