Σημειώσεις για τα βιβλία της εβδομάδας, ΙΙ

Σημειώσεις για τα βιβλία της εβδομάδας, ΙΙ Facebook Twitter
0

1.Ο Ποιητής: «Φαντάζομαι, εκείνος που θα ξαναβρεί τη ζωή, έξω από τόσα χαρτιά, τόσα συναισθήματα, τόσες διαμάχες και τόσες διδασκαλίες, θα είναι κάποιος σαν εμάς, μόνο λιγάκι πιο σκληρός στη μνήμη», γράφει ο Γιώργος Σεφέρης, οχτώ-εννέα δεκαετίες πριν, στο μεσοπολεμικό Λονδίνο, το 1932 (Ποιήματα, έβδομη έκδοση, εκδ. Ίκαρος, 1967, σ. 129). Αυτήν τη φράση ευχαρίστως θα θέλαμε να τη χαρίσουμε, ο Θάνος Σταθόπουλος κι εγώ, στον συγγραφέα των Άγριων Ντετέκτιβ, τον Ρομπέρτο Μπολάνιο (μτφρ.Κώστας Αθανασίου, εκδ. Καστανιώτης), ευχόμενοι να γυρίσουμε στο 1985 για να πιούμε ένα τάνκερ τεκίλα μαζί του και να κουβεντιάσουμε για τον ρόλο της μνήμης στη σύνθεση μπαρόκ/μίνιμαλ και μίνιμαλ/μπαρόκ, λίαν πολυσέλιδων αλλά και ενίοτε ολιγοσέλιδων αριστουργημάτων ηλεκτρολετριστικής πνοής που συνοψίζουν μεταλλικά την αμήχανη αγωνία των συγγραφέων/ποιητών μετά το Μανιτάρι και τη γνωστή ρήση του Aντόρνο, καθώς επίσης (συνοψίζουν μεταλλικά) τη διελκυστίνδα ανάμεσα στο απόρρητο τεμπελίκι και την ακατάσχετη εργασιο/γραφομανία στην οποία έχουμε επιδοθεί, παρά τις θυσίες, όχι πάντα αναίμακτες, στους βωμούς των Teacher’s/Ballantines/Jameson, τις τελευταίες τεθλασμένες δεκαετίες, δίχως να παραλείψουμε ενδιαμέσως να πιούμε και κάνα ποτήρι παραπάνω σε ευαγή ιδρύματα, όπως το Flower, ο Λώρας, το Aurevoir, το Galaxy, δίχως να περιφρονούμε, εμείς, τα λευκόσαρκα μειράκια, ακόμα και την κακουχία σε σκληρούς υπαίθριους (ήλιος/βροχή/ αέρηδες) χώρους - πρόχειρα ας θυμηθούμε τη Δεξαμενή (η οποία, παρεμπιπτόντως, άνοιξε πάλι). Αυτός είναι ο τρόπος μας να δεξιωνόμαστε και να γιορτάζουμε το Νομπέλ: με γλέντια και με συνειρμούς που φέρνουν άλλα γλέντια κι άλλους συνειρμούς.

 

2. Ο Τροβαδούρος: «Πάντα ήθελα να αγαπηθώ από το Κομμουνιστικό Κόμμα και τη Μητέρα Εκκλησία. Ήθελα να ζήσω σε μια φολκ μπαλάντα, όπως ο Τζο Χιλ. Ήθελα να χύσω τα δάκρυά μου για τους ανθρώπους που θα σακάτευε η βόμβα μου. Ήθελα να ευχαριστήσω τον αγρότη πατέρα που μας ανάθρεψε κυριολεκτικά “στον δρόμο”. Ήθελα να κυκλοφορήσω με το άδειο μανίκι μου διπλωμένο και καρφιτσωμένο στο στήθος και να βλέπω τους ανθρώπους να χαμογελούν, ενώ τους χαιρετάω με το λάθος χέρι. Ήθελα να πολεμήσω τους πλούσιους, έστω κι αν μερικοί από αυτούς ήξεραν τον Δάντη: λίγο πριν από τον χαμό του, ένας από αυτούς θα μάθαινε πως ήξερα κι εγώ τον Δάντη». (Λέοναρντ Κοέν, Beautiful Losers / Υπέροχοι Απόκληροι, μτφρ. Αλέξης Καλοφωλιάς, εκδ. Κέδρος, σ. 33). Ο Τροβαδούρος έκλεισε τα εβδομήντα οχτώ (78!) τις προάλλες, στις 21 Σεπτεμβρίου, και δεν έχει πάψει να μας κερνάει συγκινήσεις, λυρισμό, ποίηση. Οι Υπέροχοι Απόκληροι είναι το δεύτερο μυθιστόρημά του. Στα ελληνικά κυκλοφορεί και το πρώτο, το Αγαπημένο Παιχνίδι (μτφρ. Χίλντα Παπαδημητρίου, εκδ. Μελάνι). Ο Τροβαδούρος, και άλλοι της εκλεκτής παλιοπαρέας, αποδεικνύουν περίτρανα τη θεωρία του γράφοντος ότι κάποιοι κατάργησαν τα γηρατειά, ζούνε διαρκώς μέσα σε μια δημιουργική νεότητα και απλώς, κάποια στιγμή, αναχωρούν ανάλαφρα και δίχως ήχο, σαν πτώση πούπουλου σε μεταξένια απλωσιά.

 

3. Ο Συγγραφέας: Θα έκλεινε μισό αιώνα ζωής, γεννημένος γαρ το 1962 (στις 21 Φεβρουαρίου), αλλά έφυγε στις 12 Σεπτεμβρίου του 2008, όχι όμως προτού προλάβει να συλλάβει και να αποδώσει την πραγματικότητα ενός μη πραγματικού κόσμου, να μας δωρίσει ένα μυθιστόρημα-ορόσημο 1.079 πυκνογραμμένων σελίδων, συνδυάζοντας με αριστοτεχνική και σπαρακτική μαεστρία (προερχόμενη από έναν προικισμένο εγκέφαλο, μια παλλόμενη ψυχή και απανωτές τιτάνιες προσπάθειες) την εξτραβαγκάντσα ακριβείας αλά Tόμας Πίντσον, τη μεταλλική αποστασιοποίηση αλά Ντον Ντελίλλο και τα λυτρωτικά πυρωμένα νάματα, να πούμε: αναμμένα νάματα, των στροβίλων του Ντοστογιέφσκι. Μιλώ, βέβαια, για τον Ντέιβιντ Φόστερ Γουάλας και το Infinite Jest. Αφορμή το ότι διαβάζω τη βιογραφία του (την πρώτη βιογραφία ανθρώπου της αλαμπουρνέζικης γενιάς μου), που εκπόνησε σεμνά και εργατικά, αν και χωρίς την έμπνευση ενός Richard Ellmann, ο D.T. Max, και μόλις πριν από λίγο κυκλοφόρησε. Τίτλος: Every LoveStory is a Ghost Story. Εκδοτικός οίκος: Granta. Σελίδες: 352. Θα επανέλθω στο βιβλίο του D.T. Max και στον Γουάλας, αφού σημειώσω ότι στη σελίδα 120 θα βρει ο αναγνώστης την ακόλουθη ιστορία: Ο Γουάλας συγκατοικεί, στα 1989, στη Βοστώνη, με τον φίλο του και συγγραφέα Mark Costello. Έχει ήδη εκδώσει το BroomoftheSystem. Διαβάζει μετά μανίας, μεταξύ άλλων, το ιδιαίτερο μυθιστόρημα WittgensteinsSisterτου David Markson.

Από κάτω κατοικεί ένας μυστήριος διανοούμενος και η καλλονή κοπέλα του, «Σαύρα» είναι το παρατσούκλι της. Ο Γουάλας ερωτοτροπεί μαζί της. Συνάπτουν σχέση. Κάποια στιγμή καβγαδίζει και πλακώνεται στις μπουνιές με τον καλό της. Αλλά όχι λόγω της «Σαύρας». Λόγω του ότι διαφώνησαν για το μυθιστόρημα του Markson! Περίεργα όντα οι φανατικοί βιβλιόφιλοι! Και τόσο γοητευτικά!

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Μεσσαλίνα: Ακόλαστη μέγαιρα ή πολύ έξυπνη για την εποχή της;

Ηχητικά Άρθρα / Μεσσαλίνα: Ακόλαστη μέγαιρα ή πολύ έξυπνη για την εποχή της;

Το όνομά της έχει συνδεθεί με την εικόνα μιας αδίστακτης, σεξουαλικά ακόρεστης και επικίνδυνης γυναίκας. Ένα νέο βιβλίο, όμως, έρχεται να αμφισβητήσει αυτή τη στερεοτυπική αφήγηση και να φωτίσει μια διαφορετική εκδοχή της ιστορίας της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Rene Karabash

Βιβλίο / Rene Karabash: «Θέλω πίσω τη γυναικεία δύναμη που μου στέρησαν οι άνδρες»

Η Βουλγάρα συγγραφέας Rene Karabash μιλά για το μυθιστόρημά της «Ορκισμένη», που τιμήθηκε με το βραβείο Ελίας Κανέτι, και στο οποίο εστιάζει στην ιστορία των «ορκισμένων παρθένων» γυναικών των Βαλκανίων που επέλεξαν να ζήσουν ως άνδρες.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Δυο γυναίκες συγγραφείς αποκαλύπτουν τα κρυφά μυστικά της γραφής

Βιβλίο / Όλες οι γυναίκες του κόσμου στο νέο βιβλίο της Αμάντας Μιχαλοπούλου

Στο «Μακρύ ταξίδι της μιας μέσα στην άλλη», η μητρότητα γίνεται ο συνδετικός κρίκος που ενώνει όλες τις μητέρες και όλες τις κόρες με τις γυναίκες της Ιστορίας που θαυμάσαμε, αλλά και τις ανώνυμες «Παναγίες» που κράτησαν στους ώμους τους τα βάρη της ανθρωπότητας.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Ένας μύθος λέει πως αν χάσεις κάτι στην Αθήνα, θα το βρεις στον Ελαιώνα»

Βιβλίο / «Ένας μύθος λέει πως αν χάσεις κάτι στην Αθήνα, θα το βρεις στον Ελαιώνα»

Στο νέο του βιβλίο, «Lost Things Found», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Hyper Hypo, ο εικαστικός φωτογράφος Αντώνης Θεοδωρίδης εξερευνά τον μαγικό κόσμο της υπαίθριας αγοράς του Ελαιώνα.
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Ντιντιέ Εριμπόν: «Καιρός για ένα κίνημα των ηλικιωμένων!»

Ντιντιέ Εριμπόν / Ντιντιέ Εριμπόν: «Να πάψουμε να βλέπουμε τους ηλικιωμένους ως κοινωνικούς παρίες»

Από τους σημαντικότερους και πιο επιδραστικούς σύγχρονους Γάλλους στοχαστές, ο Ντιντιέ Εριμπόν συνδύασε στα βιβλία του τα δύσκολα βιώματα της νεότητάς του με μια εμπεριστατωμένη, αλλά και εικονοκλαστική, κοινωνικοπολιτική «ακτινογραφία» της γαλλικής κοινωνίας. 
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Κεχαγιάς

Βιβλίο / «Το να εκδίδεις βιβλία στην Ελλάδα είναι σαν να παίζεις στο καζίνο»

Η Γεννήτρια είναι ένας νέος εκδοτικός οίκος αφιερωμένος στη σύγχρονη λογοτεχνία. Ο εκδότης της, συγγραφέας και μεταφραστής, Παναγιώτης Κεχαγιάς, μιλά για τις δυσκολίες και τις χαρές του εγχειρήματος, για το πώς σκοπεύει να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις μιας ιδιαίτερα ανταγωνιστικής αγοράς, καθώς και για τους πρώτους τίτλους που ετοιμάζεται να εκδώσει.
M. HULOT
Κωνσταντίνος Τσουκαλάς: «Ακούμε συνεχώς για ανάπτυξη, χωρίς να διερευνάται τι είναι το "καλό"»

Οι Αθηναίοι / Κωνσταντίνος Τσουκαλάς: «Ακούμε συνεχώς για ανάπτυξη, χωρίς να διερευνάται τι είναι το "καλό"»

Η εκτέλεση του Μπελογιάννη τον έκανε αριστερό. Η αυτοκτονία του Νίκου Πουλαντζά, μπροστά στα μάτια του, τον καθόρισε. Ο Κωνσταντίνος Τσουκαλάς, ένας από τους σημαντικότερους διανοούμενους της μεταπολιτευτικής Ελλάδας, αφηγείται το προσωπικό του ταξίδι και την πνευματική περιπέτεια μιας ολόκληρης εποχής, από τη διανόηση του Παρισιού μέχρι τους δρόμους της πολιτικής και τις αίθουσες των πανεπιστημίων.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Έλλη Σκοπετέα: Tο ανατρεπτικό έργο μιας ιστορικού που έφυγε νωρίς

Βιβλίο / Έλλη Σκοπετέα: Tο ανατρεπτικό έργο μιας ιστορικού που έφυγε νωρίς

Δεν υπάρχει μελέτη για τον ελληνικό εθνικισμό που να μην έχει αναφορές στο έργο της. Η επανακυκλοφορία του βιβλίου της «Το “Πρότυπο Βασίλειο” και η Μεγάλη Ιδέα» από τις εκδόσεις Νήσος συνιστά αναμφίβολα εκδοτικό γεγονός.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Νίκος Μπακουνάκης: «Αυτή τη θέση δεν την παντρεύεσαι, ούτε είσαι θεός» ΟΙ ΤΙΤΛΟΙ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

Νίκος Μπακουνάκης / Νίκος Μπακουνάκης: «Αυτή τη θέση δεν την παντρεύεσαι, ούτε είσαι θεός»

Ο πρόεδρος του ΕΛΙΒΙΠ, στην πρώτη του συνέντευξη, μιλά στη LIFO για τους στόχους και τις δράσεις του ιδρύματος και για το προσωπικό του όραμα για το βιβλίο. Ποιος ο ρόλος των μεταφράσεων στην πολιτιστική διπλωματία και πώς θα αυξηθεί η φιλαναγνωσία; 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζόναθαν Κόου

I was there / Τζόναθαν Κόου: «Το να είσαι κυνικός δείχνει τεμπελιά στη σκέψη»

Ο διάσημος Βρετανός συγγραφέας βρέθηκε στην Αθήνα και μίλησε για τη συγγραφή ως «πολυτέλεια για λίγους», την εκλογή Τραμπ ως «έκφραση απόγνωσης» και τη «woke» κουλτούρα ως πράξη ενσυναίσθησης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πολ Όστερ (1947-2024): Ο Mr. Vertigo των ονειρικών μας κόσμων

Σαν σήμερα  / Πολ Όστερ: «Οι χαμένες ευκαιρίες αποτελούν μέρος της ζωής στον ίδιο βαθμό με τις κερδισμένες»

Σαν σήμερα 30 Απριλίου, το 2024 πεθαίνει ο σπουδαίος Αμερικανός συγγραφέας και μετρ της σύμπτωσης, που κατάφερε να συνδυάσει την προοπτική των άπειρων φανταστικών κόσμων με το ατελείωτο κυνήγι των ευκαιριών και τη νουάρ ατμόσφαιρα με τα πιο ανήκουστα αυτοβιογραφικά περιστατικά.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ηλίας Μαγκλίνης: «Η ανάκριση»

Το Πίσω Ράφι / «Γιατί δεν μου μιλάς ποτέ για τον εφιάλτη σου, μπαμπά;»

Η «Ανάκριση» του Ηλία Μαγκλίνη, ένα από τα πιο ενδιαφέροντα πεζά των τελευταίων χρόνων, φέρνει σε αντιπαράθεση έναν πατέρα που βασανίστηκε στη Χούντα με την κόρη του που «βασανίζεται» ως περφόρμερ στα χνάρια της Μαρίνα Αμπράμοβιτς.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Πέντε κλασικά έργα που πρέπει κανείς να διαβάσει

Βιβλίο / 5 κλασικά βιβλία που κυκλοφόρησαν ξανά σε νέες μεταφράσεις

Η κλασική λογοτεχνία παραμένει εξαιρετικά επίκαιρη, κι αυτό το αντιλαμβάνεται κανείς ανατρέχοντας στους τίτλους της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής και σε έργα των Τζόις, Κουτσί, Κάφκα, Αντρέγεφ και Τσβάιχ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Τάσος Θεοφίλου: «Η φυλακή είναι το LinkedΙn των παρανόμων» ή «Το πορνό και το Κανάλι της Βουλής είναι από τα πιο δημοφιλή θεάματα στη φυλακή»

Βιβλίο / Τάσος Θεοφίλου: «Όταν μυρίζω μακαρόνια με κιμά θυμάμαι τη φυλακή»

Με αφορμή το βιβλίο-ντοκουμέντο «Η φυλακή», ο Τάσος Θεοφίλου μιλά για την εμπειρία του εγκλεισμού, για τον αθέατο μικρόκοσμο των σωφρονιστικών ιδρυμάτων –μακριά απ’ τις εικόνες που αναπαράγουν σειρές και ταινίες– και για το πώς η φυλακή λειτουργεί σαν το LinkedIn των παρανόμων.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Michel Gaubert: Ο dj που βάζει μουσικές στα σημαντικότερα catwalks

Βιβλίο / Michel Gaubert: Ο dj που βάζει μουσικές στα σημαντικότερα catwalks

Chanel, Dior και πολλοί ακόμα οίκοι υψηλής ραπτικής «ντύνουν» τα shows τους με τη μουσική του. Στο «Remixed», την αυτοβιογραφία-παλίμψηστο των επιρροών και των εμμονών του, ο ενορχηστρωτής της σύγχρονης catwalk κουλτούρας μας ξεναγεί σε έναν κόσμο όπου μουσική και εικόνα γίνονται ένα.
ΣΤΕΛΛΑ ΛΙΖΑΡΔΗ
Ρωμανός ο Μελωδός: Ο ουρανόθρεφτος ποιητής του Θείου Δράματος

Βιβλίο / Ρωμανός ο Μελωδός: Ο ουρανόθρεφτος ποιητής του Θείου Δράματος

Λίγοι είναι οι ποιητικά γραμμένοι εκκλησιαστικοί στίχοι που δεν φέρουν τη σφραγίδα αυτού του ξεχωριστού υμνωδού και εκφραστή της βυζαντινής ποιητικής παράδοσης που τίμησαν οι σύγχρονοί μας ποιητές, από τον Οδυσσέα Ελύτη μέχρι τον Νίκο Καρούζο.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ