Μουσική και Τζέιμς Τζόις

Μουσική και Τζέιμς Τζόις Facebook Twitter
0

1. SOUNDTRACK: Τα βιβλία έχουν τη μουσική τους. Και δεν εννοώ την προσωδία της πρόζας ενός Τζακ Κέρουακ, φερ’ ειπείν, ή τις μελωδίες των κρυστάλλων στα μυθιστορήματα του Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ. Εννοώ όντως μουσική, τραγούδια που παρεισφρέουν στις σελίδες και ακούγονται από πικάπ, από κασετόφωνα σε παλιά αμάξια, από στερεοφωνικά υψηλής πιστότητας, ή άλλοτε τα σιγοτραγουδάνε οι ήρωες, καθώς θυμούνται μια χαμένη νιότη ή ετοιμάζονται για μια περιπέτεια.

Ο Ισπανός Ενρίκε Βίλα-Μάτας (Βαρκελώνη, 31/03/1948), μετρ του διακειμενισμού, αποτίνει φόρο τιμής στον Τζέιμς Τζόις και νοσταλγεί την εποχή της ακόρεστης κι ακούραστης βιβλιοφιλίας. Στη Δουβλινιάδα (μτφρ. Νάννα Παπανικολάου, εκδ. Καστανιώτης), ο Σάμουελ Ρίβα είναι εκδότης, πότης, μελαγχολικός και πικραμένος, και αποφασίζει να τιμήσει την Bloomsday, παρασύροντας τους παλιόφιλούς του να προσκυνήσουν το Δουβλίνο. Θαυμάσια! Ένα μυθιστόρημα βούτυρο στο ψωμί κάθε booklover που ομνύει σε ονόματα όπως Μπέκετ, Μπέρνχαρντ, Μπόρχες, Μπάλαρντ, Μπολάνιο, Μπάροουζ, αντιλαμβάνεστε.

Επίσης, η Δουβλινιάδα έχει έξοχα τραγούδια. Παραθέτω μερικά: Μπομπ Ντίλαν, «Most likely you go your way» (σ. 41). Τομ Γουέιτς, «Downtown Train» (σ. 66). Ζορζ Μπρασένς, «Les copains d’ abord» (σ. 70). Ριτά Μιστουκό, «Le petit train». Ρίτσαρντ Χώλεϋ, «Just like the rain» (σ. 81). Μπομπ Ντίλαν και Τζόνι Κας, «That’s all right, mama» (σ. 108). Φρανσουάζ Αρντύ, «Partir quand même» (σ. 156). Λίαμ Κλάνσυ, «Green fields of France» (σ. 174). Javier de Galloy, «Walk on the wild side» (σ. 182, παρεμπτιπτόντως: άθλια διασκευή, κυριολεκτικώς εκτέλεση). Beatles, «This Boy» (σ. 188). Το ιρλανδέζικο λαϊκό τραγούδι που ακούγεται στο τέλος της ταινίας Οι Νεκροί του Τζον Χιούστον, το «Lass of Aughrim» (σ. 191). Φρανκ Σινάτρα, «The best is yet to come» (σ. 296). Ακούγονται επίσης: Les Surfs (σ. 34), τζαζ μουσική (σ. 49), Μπίλι Χόλιντεϊ (σ. 61), γαλλική μουσική από το ραδιόφωνο (σ. 162) και Coldplay (σ. 264).

 

2. COMING SOON: Αναμένεται με αδημονία, αποτελεί ήδη θέμα έντονων συζητήσεων στις βιβλιοφιλικές ομάδες του facebook -δες Έλληνες πυντσον-όφιλοι (ή πυντσονολάγνοι) και Bookspotting, φυσικά- και θα είναι, το δίχως άλλο, ένα από τα εκδοτικά γεγονότα του 2012. Μιλάμε για το (σχεδόν αμετάφραστο) Finnegans Wake του Τζέιμς Τζόις. Όταν το ανακοίνωσα για πρώτη φορά, κάμποσοι φίλοι νόμιζαν ότι έκανα ακόμα μία από τις γνωστές φάρσες μου. Αλλά όχι, είναι αλήθεια και το γεγονός της επικείμενης έκδοσης από την Εστία και το όνομα του τολμητία μεταφραστή: Ελευθέριος Ανευλαβής. Τον οποίο πολλοί θυμούνται ως τζόρα και ρωμαλέο καλεσμένο σε τηλεοπτικές αντιπαραθέσεις. Σημειώνω ότι δείγματα του άθλου που επιτέλεσε ο Ανευλαβής, με την απόλυτη στήριξη του ιστορικού οίκου της Εστίας, βρίσκουμε ήδη στα τεύχη 1798 (Μάρτιος 2007), 1804 (Οκτώβριος 2007), 1812 (Ιούνιος 2008), και 1833 (Μάιος 2010) της Νέας Εστίας.

3.TEXT: Παραθέτω την περιλάλητη τρίτη παράγραφο του Finnegans Wake, όπως την αποδίδει ο χαλκέντερος Ελευθέριος Ανευλαβής:

«πτώση(μπαμπαμπαναλγκχαραγκχτακαμμιναρροννκοννμπροντόννερρονντουοννθανντροβαρρχοουναουσκαουντοοχοοχορντενένθουρνουκ!) ενός, κάποτε κατρουλόγερου του τοιχοστενοσόκακου, ξαναϊστορείται, από το λίκνο μέχρι το βασίλεμα της ζωής, μέσα από τη χριστιανική υμνωδία. Το κατρακύλισμα από τον ψηλό τοίχο, μοιραία, σχεδόν χωρίς προειδοποίηση , έφερε πφφτζουτ το γκρεμοτσάκισμα του Φίννεγκαν, Ιρλανδού στιβαρού άντρα, που το βουισμένο χαμπτοκορφοκέφαλό του πάραυτα στέλνει ερευνητή πέρα στη δύση να διενεργήσει έρευνα για τα ταμπτυποδοδάχτυλά του: και η πανωγυρισμένη κορυφοσημειοθέση τους βρίσκεται στο ύψωμα, πέρα κει στο φοινοκόπαρκο, όπου πορτοκάλια είναι αφημένα να οξειδαναπαύονται πάνω στο πράσινο, απ’ όταν οι πρωοδουβλινέζοι αγάπησαν τη λίββυ».

 

 

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο Μανώλης Πιμπλής και η Σταυρούλα Παπασπύρου μιλούν για την αγαπημένη εκπομπή των booklovers

Οθόνες / «Βιβλιοβούλιο»: Μια διόλου σοβαροφανής τηλεοπτική εκπομπή για το βιβλίο

Ο Μανώλης Πιμπλής και η Σταυρούλα Παπασπύρου ήταν κάποτε «ανταγωνιστές». Και πια κάνουν μαζί την αγαπημένη εκπομπή των βιβλιόφιλων, τη μοναδική που υπάρχει για το βιβλίο στην ελληνική τηλεόραση, που επικεντρώνεται στη σύγχρονη εκδοτική παραγωγή και έχει καταφέρει να είναι ευχάριστη και ενημερωτική.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Θανάσης Καστανιώτης: «Αν έκανα ένα δείπνο για συγγραφείς, δίπλα στον Χέμινγουεϊ θα έβαζα τη Ζυράννα Ζατέλη»

The Book Lovers / Θανάσης Καστανιώτης: «Αν έκανα ένα δείπνο για συγγραφείς, δίπλα στον Χέμινγουεϊ θα έβαζα τη Ζυράννα Ζατέλη»

Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητάει με τον εκδότη Θανάση Καστανιώτη για την μεγάλη διαδρομή των εκδόσεών του και τη δική του, προσωπική και ιδιοσυγκρασιακή σχέση με τα βιβλία και την ανάγνωση.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Τελικά, είναι ο Τομ Ρίπλεϊ γκέι; 

Βιβλίο / Τελικά, είναι γκέι ο Τομ Ρίπλεϊ;

Το ερώτημα έχει τη σημασία του. Η δολοφονία του Ντίκι Γκρίνλιφ από τον Ρίπλεϊ, η πιο συγκλονιστική από τις πολλές δολοφονίες που διαπράττει σε βάθος χρόνου ο χαρακτήρας, είναι και η πιο περίπλοκη επειδή είναι συνυφασμένη με τη σεξουαλικότητά του.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Ο Δον Κιχώτης» του Θερβάντες: Ο θρίαμβος της λογοτεχνίας και της ανιδιοτελούς φιλίας

Σαν Σήμερα / «Ο Δον Κιχώτης» του Θερβάντες: Ο θρίαμβος της λογοτεχνίας και της ανιδιοτελούς φιλίας

Η ιστορία ενός αλλοπαρμένου αγρότη που υπερασπίζεται υψηλά ιδανικά είναι το πιο γνωστό έργο του σπουδαιότερου Ισπανού συγγραφέα, που πέθανε σαν σήμερα το 1616.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ο Γουσταύος Κλάους στη χώρα του κρασιού: Μια γοητευτική βιογραφία του Βαυαρού εμπόρου

Βιβλίο / Γουσταύος Κλάους: Το γοητευτικό στόρι του ανθρώπου που έβαλε την Ελλάδα στον παγκόσμιο οινικό χάρτη

Το βιβλίο «Γκούτλαντ, ο Γουσταύος Κλάους και η χώρα του κρασιού» του Νίκου Μπακουνάκη είναι μια θαυμάσια μυθιστορηματική αφήγηση της ιστορίας του Βαυαρού εμπόρου που ήρθε στην Πάτρα στα μέσα του 19ου αιώνα και δημιούργησε την Οινοποιία Αχαΐα.
M. HULOT
Η (μεγάλη) επιστροφή στην Ιαπωνική λογοτεχνία

Βιβλίο / Η (μεγάλη) επιστροφή στην ιαπωνική λογοτεχνία

Πληθαίνουν οι κυκλοφορίες των ιαπωνικών έργων στα ελληνικά, με μεγάλο μέρος της πρόσφατης σχετικής βιβλιοπαραγωγής, π.χ. των εκδόσεων Άγρα, να καλύπτεται από ξεχωριστούς τίτλους μιας γραφής που διακρίνεται για την απλότητα, τη φαντασία και την εμμονική πίστη στην ομορφιά.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Κλαούδια Πινιέιρο: «Είμαι γυναίκα, συγγραφέας, μητέρα, ειλικρινής, κουρελιασμένη»

Βιβλίο / Κλαούδια Πινιέιρο: «Είμαι γυναίκα, συγγραφέας, μητέρα, ειλικρινής, κουρελιασμένη»

Παρόλο που οι κριτικοί και οι βιβλιοπώλες κατατάσσουν τα βιβλία της στην αστυνομική λογοτεχνία, η συγγραφέας που τα τελευταία χρόνια έχουν λατρέψει οι Έλληνες αναγνώστες, μια σπουδαία φωνή της λατινοαμερικανικής λογοτεχνίας και του φεμινισμού, μοιάζει να ασφυκτιά σε τέτοια στενά πλαίσια.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΟΥΛΟΣ
Κωστής Γκιμοσούλης: «Δυο μήνες στην αποθήκη»

Το πίσω ράφι / «Δυο μήνες στην αποθήκη»: Οι ατέλειωτες νύχτες στο νοσοκομείο που άλλαξαν έναν συγγραφέα

Ο Κωστής Γκιμοσούλης έφυγε πρόωρα από τη ζωή. Με τους όρους της ιατρικής, ο εκπρόσωπος της «γενιάς του '80» είχε χτυπηθεί από μηνιγγίτιδα. Με τους δικούς του όρους, όμως, εκείνο που τον καθήλωσε και πήγε να τον τρελάνει ήταν ο διχασμός του ανάμεσα σε δύο αγάπες.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Έτσι μας πέταξαν μέσα στην Ιστορία

Βιβλίο / Το φιλόδοξο λογοτεχνικό ντεμπούτο του Κώστα Καλτσά είναι μια οικογενειακή σάγκα με απρόβλεπτες διαδρομές

«Νικήτρια Σκόνη»: Μια αξιοδιάβαστη αφήγηση της μεγάλης Ιστορίας του 20ού και του 21ου αιώνα στην Ελλάδα, από τα Δεκεμβριανά του 1944 έως το 2015.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Γκρέγκορ φον Ρετσόρι: Αποχαιρετώντας μια Ευρώπη που χάνεται

Βιβλίο / Γκρέγκορ φον Ρετσόρι: Αποχαιρετώντας μια Ευρώπη που χάνεται

Ένας από τους τελευταίους κοσμοπολίτες καλλιτέχνες και συγγραφείς αυτοβιογραφείται στο αριστουργηματικό, σύμφωνα με κριτικούς και συγγραφείς όπως ο Τζον Μπάνβιλ, βιβλίο του «Τα περσινά χιόνια», θέτοντας ερωτήματα για τον παλιό, σχεδόν μυθικό κόσμο της Ευρώπης που έχει χαθεί για πάντα.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
CARRIE

Βιβλίο / H Carrie στα 50: Το φοβερό λογοτεχνικό ντεμπούτο του Στίβεν Κινγκ που παραλίγο να καταλήξει στα σκουπίδια

Πάνω από 60 μυθιστορήματα που έχουν πουλήσει περισσότερα από 350 εκατομμύρια αντίτυπα μετράει σήμερα ο «βασιλιάς του τρόμου», όλα όμως ξεκίνησαν πριν από μισό αιώνα με την πρώτη περίοδο μιας ντροπαλής και περιθωριοποιημένης μαθήτριας γυμνασίου.
THE LIFO TEAM
Οι «Αρχάριοι» του Ρέιμοντ Κάρβερ, ήρωες τσακισμένοι από το κυνήγι του αμερικανικού ονείρου

Το πίσω ράφι / Οι «Αρχάριοι» του Ρέιμοντ Κάρβερ, ήρωες τσακισμένοι από το κυνήγι του αμερικανικού ονείρου

Γεννημένος στο Όρεγκον τα χρόνια που ακολούθησαν την οικονομική κρίση του '29, γιος μιας σερβιτόρας κι ενός εργάτη σε εργοστάσιο ξυλείας, ο κορυφαίος εκπρόσωπος του «βρόμικου ρεαλισμού» βίωσε στο πετσί του την αθλιότητα, τις δυσκολίες και την αποξένωση που αποτύπωσε στο έργο του.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Μιχάλης Μακρόπουλος: «Ζούμε σε μια εποχή βαθιάς μοναξιάς, μέσα σε μια θάλασσα διαδικτυακών “φίλων”».

Βιβλίο / Μιχάλης Μακρόπουλος: «Ζούμε στη βαθιά μοναξιά των διαδικτυακών μας “φίλων”»

Ο συγγραφέας και μεταφραστής μιλά για τη δύναμη της λογοτεχνίας, για τα βιβλία που διαβάζει και απέχουν απ’ όσα σήμερα «συζητιούνται», για τη ζωή στην επαρχία αλλά και για το πόσο τον ενοχλεί η «αυτοπροσωπολατρία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης».
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ