Έκανα μια ερώτηση στο Facebook μου, για το νέο δίσκο του Morrissey - και οι φίλοι που μου απάντησαν κατευθείαν, ήταν -σύμπτωση;- γραφιάδες.
(Η δική μου γνώμη είναι εδώ: Το αγαπημένο μου τραγούδι στο νέο άλμπουμ του Morrissey, δεν είναι καν στο άλμπουμ)
My life is opera
Τα τρία αγαπημένα μου τραγούδια από το καινούργιο άλμπουμ του Morrissey
Toυ Βύρωνα Κριτζά
Λένε πως το μέτριο άλμπουμ ενός σπουδαίου καλλιτέχνη προκύπτει συνήθως πιο ενδιαφέρον από το σπουδαίο άλμπουμ ενός μέτριου καλλιτέχνη. Εντάξει, γενικολογία είναι, αλλά στην περίπτωση του World peace is none of your business ισχύει. Ο Morrissey δεν με πείθει ότι μου έδωσε το καλύτερό του - μου θυμίζει λίγο τον πατέρα μου όταν διηγείται μια αδιάφορη ιστορία από τα νιάτα του, ενώ ξέρω πως έχει να μου πει άλλες καλύτερες. Παραμένει όμως ένας καλλιτέχνης που στέκεται πάνω από το όποιο υλικό του. Και πέραν αυτού, μου δίνει τρία τραγούδια που ξέρω πως θα τα βάλω κάτω από το μαξιλάρι μου:
Κick the bride down the aisle
Στρογγυλή, στρωτή μελωδία, ερμηνεία α-λα Frank Sinatra και μια εξαπόλυση μίσους μεταξύ σοβαρού και αστείου που μόνο οι φαν μπορούν να εκτιμήσουν. Μετά το δεύτερο ρεφρέν ακολουθεί μουσικό διάλειμμα. Λες πάει, αυτό ήταν το τραγούδι. Και ξαφνικά οι τόνοι πέφτουν, ο Morrissey σου πετάει έναν από τους καλύτερους στίχους που έγραψε ποτέ (Υοu' re that stretch of the beach/ that the tide doesn't reach/ No meaning, no reason/ the lonely season), ακολουθεί ήχος καμπάνας και η μπάντα επιστρέφει στη μελωδία του ρεφρέν σχεδόν ανατριχιαστικά. Κάτι έγινε εδώ.
Ο άνθρωπος που κατάφερνε πάντα να εκφράζει το συναίσθημα της μοναξιάς καλύτερα απ' τον καθένα στην ποπ μουσική το έκανε ξανά, με έναν υπόγειο τρόπο, σε ένα «μισογύνικο» τραγούδι που κατά τα άλλα μιλάει για κλωτσιές και αγελάδες...
Oboe Concerto
Το αγάπησα από την πρώτη στιγμή. Η παχιά εκφορά της λέξης "concerto", οι εντελώς αψυχολόγητες παρεμβάσεις των ηλεκτρονικών ήχων και του πνευστού, τα ξεκινήματα/σταματήματα, ο τρόπος που ο Μorrissey ακούγεται ζαλισμένος και μόνος και γέρος.
Παρομοιάζοντάς το με συσκευασμένη τροφή, το "Oboe Concerto" έχει λήξει. Είναι ένα τραγούδι που δεν υπακούει σε τίποτα, ράθυμο και ληθαργικό σαν ξύπνημα μετά από hangover. Δεν ενδιαφέρεται να σε γοητεύσει, αντιθέτως προσπαθεί να σταθεί στα πόδια του - είναι άρρωστο. Και ανεξαρτήτως στίχων, μέσα στο δίσκο ενός αλλόκοτου μυαλού, είναι η μόνη στιγμή που δεν ψάχνεις να βρεις «τι θέλει να πει ο ποιητής» αλλά «τι θέλει να πει ο ενορχηστρωτής».
Art-Hounds
Το τελευταίο από τα bonus tracks. Αν όχι το καλύτερο, σίγουρα το πιο εκρηκτικό κομμάτι του δίσκου. Ο Μοrrissey θίγει τον fake κόσμο της τέχνης που νομίζει πως τα ξέρει όλα επειδή έχει διαβάσει πέντε βιβλία παραπάνω, τους κριτικούς που κρίνουν επειδή οι ίδιοι δεν κατέφεραν να δημιουργήσουν, εκείνους που είναι «πολύ αστείοι, πολύ πνευματώδεις και πολύ μόνοι». Δεν ξέρω τι καταλαβαίνουν οι άλλοι στη φράση "my life is opera" μέσα σ' ένα τέτοιο τραγούδι - εγώ πάντως το εκλαμβάνω ως «η τέχνη είναι η ίδια η ζωή». Όπως και να 'χει, οι τέσσερεις φωναχτές επαναλήψεις της φράσης "will I see you?" με το συνθεσάιζερ από πίσω, είναι για 'μένα κάτι σαν λύτρωση, έτσι όπως έρχονται στο 18ο κομμάτι και τελευταίο κομμάτι. Είναι το σημείο που ακούω τον Morrissey να καίγεται, να είναι τρελός για ζωή, όπως ας πούμε υπήρξε στο "Panic" ή πρόσφατα στο "Something is squeezing my skull".
Και προσωπικά αυτός είναι ο Morrissey που λατρεύω, περισσότερο ακόμα κι απ' τον ευφυή στιχουργό που συνδυάζει την απελπισία με ένα σχεδόν παιδικό χιούμορ, ρίχνοντας φως σε σκοτεινά μονοπάτια.
=======
Σκόρπιες και ανάκατες σκέψεις κατά τη νιοστή ακρόαση της deluxe edition του "World peace is none of your business"
Από την Μαριάννα Βασιλείου.
- Αγαπώ τόσο πολύ τον Moz. Αγαπώ τόσο πολύ τη μουσική του, τους ευαίσθητους στίχους του, τις ερμηνείες του, το σαρδόνιο χιούμορ του, τον (αυτό)σαρκασμό του.
- Μου είχε λείψει τόσο από το 2009 και το "Years of Refusal".
- Θα έχει πάντα τους πιο έξυπνους τίτλους τραγουδιών-"World peace is none of your business", "Earth Is the Loneliest Planet", "Kick the Bride Down the Aisle".
- Το "I'm not a man" είναι ίσως το κορυφαίο κομμάτι του δίσκου. 8 λεπτά, που ξεκινούν άρρυθμα, γίνονται κλασικός Moz, καταλήγουν σε παραμόρφωση και αποδομούν όλη την έννοια του μάτσο άντρα, παίζοντας με όλη την μακροχρόνια κουβέντα γύρω από τη σεξουαλικότητά του. (Μα δεν θα βαρεθούν ποτέ να το συζητάνε πια;) Οι πραγματικοί άντρες είναι έτσι όπως τους περιγράφει ο Moz: "Well if this is what it takes to describe...I'm not a man, I'm something much bigger and better than a man".
- Εννοείται ότι πάντα θα υπάρχει το μοτίβο του "Meat is murder": "The bullfighter dies, and nobody cries...because we all want the bull to survive", από το "The bullfighter dies".
- Ίσως θα έπρεπε να δημιουργήσουμε τον όρο «μορισεϊκή ειρωνεία», κατ' αναλογία της «καβαφικής». Σαν τι άλλο δηλαδή μπορεί να αναγνωστεί το "World peace is none of your business", με την επαναλαμβανόμενη προτροπή 'each time you vote you support the process"; Για να μην αναφερθώ στο σφάξιμο με το βαμβάκι που επιφυλάσσει στους κριτικούς τέχνης στο "Art Hounds". (Μήπως το «μοζερική ειρωνεία» σας ακούγεται καλύτερο;)
- Το "Istanbul", χωρίς να με ενθουσιάσει, με κάνει να καταλήξω και πάλι στο μόνιμο συμπέρασμά μου: αυτός ο άνθρωπος γράφει μυθιστορήματα σε μορφή στίχων.
- Όπως θυμηθήκαμε τον Παζολίνι και τη Μανιάνι στο αριστουργηματικό "You have killed me", ώρα να θυμηθούμε τον Κάσαντι και τον Γκίνσμπεργκ στο "Neal Cassady drops dead".
- Όσο περνάνε τα χρόνια, όλο και πιο χαρούμενο τον βλέπω. Από πότε ο άνθρωπος που παρακαλούσε "let me kiss you" απαιτεί τόσο επιτακτικά τα φιλιά στο "Kiss me a lot"; Και ο στίχος "I don't care when or where"; Μήπως είναι ο μακρινός απόηχος του "Take me anywhere, I don't care, I don't care" του "There is a light that never goes out";
- Κάθε φορά που ακούω τη μουσική του Morrissey, θέλω να πάω να τον βρω και να τον αγκαλιάσω. Όχι γιατί είναι ο καλλιτέχνης με το έργο του οποίου έχω με ανεξήγητο τρόπο καρμική και απόλυτη σχέση. Όχι γιατί τον βλέπω και λιώνω (αν και πρέπει να παραδεχτώ ότι έχω πιάσει τον εαυτό μου να χάσκει, όταν μας πετάει στις πρώτες σειρές τα ρούχα του). Όχι για να τον παρηγορήσω-έχω την αίσθηση ότι ο Moz είναι πια ευτυχισμένος. Κι αν όχι ευτυχισμένος, πιο ευχαριστημένος και πιο πλήρης με τη ζωή του. Αλλά για να πάρω λίγη από τη ενέργειά του σε μια πιο απτή μορφή. Έτσι κι αλλιώς, τα τραγούδια του πολλές φορές μου έδωσαν νοερά ενέργεια στο παρελθόν-για να σηκωθώ από το πάτωμα, για να γελάσω με τα χάλια μου και για να συνεχίσω.
- Και, όπως θα έλεγε και ο Ρομπ Γκόρντον στο High Fidelity, "thank you, Moz".
=======
Ένας δίσκος βραδυφλεγής
Απ' τον συγγραφέα Ηλία Νίσαρη
Υπάρχουν κάποια στάνταρ ποιότητας από τα οποία κάποιοι καλλιτέχνες δεν πρόκειται να εκπέσουν ποτέ. Ένας τραγουδιστής επιπέδου Morrissey δεν πρόκειται ποτέ να βγάλει έναν πραγματικά κακό δίσκο. Το ίδιο συμβαίνει και με τους Στόουνς, και με την Πάτι Σμιθ και... και… Όσον αφορά, πάντως, τον τελευταίο δίσκο του Moz, κατανοώ γιατί κάποιοι τον θεωρούν βαρετό ή ανάξιο της ιστορίας του.
Το “World Peace Is None Of Your Business” αποτελείται ως επί το πλείστον από κομμάτια που δεν είναι ούτε πιασάρικα ούτε δυναμικά. Είναι, όμως, ωραία – είναι μεστά, είναι έξυπνα δομημένα, είναι περίτεχνα. Το πρόβλημα είναι πως είναι βραδυφλεγή.
Από το άλμπουμ ξεχώρισα το ομότιτλο κομμάτι (από τα πλέον πολιτικά στην καριέρα του Morrissey), το Εarth Is The Loneliest Planet (που δεν είναι καθόλου τυπικό Morrissey κομμάτι, αλλά το οποίο σε έναν δίκαιο κόσμο θα γινόταν mega-hit) και τα Staircase At The University και Kiss Me A Lot, που είναι τα πιο ποπ και τα οποία θυμίζουν παλιό, καλό Morrissey. To World Peace Is None Of Your Business δεν είναι το αριστούργημά του, αλλά είναι σίγουρα ένας δίσκος που δεν θα απογοητεύσει τους φαν του.
=======
"You fail as a woman, you lose as a man".
Από τον Νίκο Δασκαλόπουλο
"You fail as a woman, you lose as a man" (απ' το τραγούδι I'm Not A Man").
Τι υπέροχος στίχος. Πόσο ιδιοφυής; Μέσα σε μια σύντομη γραμμή ο Morrissey με δύο ρήματα "αποτυγχάνεις" (ως γυναίκα), "χάνεις" (ως άντρας) καταγράφει όλα τα προβλήματα της σύγχρονης κοινωνίας γύρω από τους ρόλους των φύλων και την πατριαρχία. Η γυναίκα αποτυγχάνει στους άπειρους ρόλους που έχει φορτωθεί (ερωμένη, σύζυγος, μητέρα, επαγγελματίας) και ο άνδρας χάνει στην αρένα του ανταγωνισμού, στην αναρρίχηση της καπιταλιστικής πυραμίδας.
Άραγε δεν πρέπει να αξιολογηθεί σε έναν δίσκο του Morrissey η ιδιοφυΐα της στιχουργικής του; Στις περισσότερες δισκοκριτικές ξεκινάμε με τη μουσική, κάνουμε μερικά σχόλια για την παραγωγή στα είδη που σηκώνουν μια πιο τεχνική ανάλυση, ερμηνεία και φευγαλέα στο κλείσιμο λίγο για τους στίχους, έχουμε το δικαίωμα να συμπεριφερθούμε όμως έτσι στον Morrissey. Έναν δημιουργό που μαζί με άλλους όπως ο Bob Dylan, o Leonard Cohen και ο Nick Cave μπορεί να θεωρηθεί ποιητής με την κυριολεκτική σημασία της λέξης; Εξάλλου υπάρχουν ακαδημαϊκοί που αναγνωρίζουν την στιχουργική δουλειά του Morrissey, ως ποίηση.
Εγώ λοιπόν θα ξεκινήσω ανάποδα, από τους στίχους. Κυρίως γιατί με ανάγκασε ο ίδιος ο δημιουργός αφού κυκλοφόρησε κομμάτια του δίσκου πρώτα ως ποίηση σε βίντεο. Όταν άκουσα για πρώτη φορά το "Earth is the loneliest planet of all" χωρίς τη μουσική και επειδή δεν είχα ενημερωθεί από τα μουσικά ΜΜΕ ότι είναι τραγούδι από νέο δίσκο, το θεώρησα όντως ποίηση. Ως ένα αυτοτελές project.
Και το λάτρεψα τόσο (κάνει και τρομερή ανάγνωση) που όταν το άκουσα και με τη μουσική, δυσκολεύτηκα. Θεώρησα πως το αδικεί. Αποφάσισα πως το συγκεκριμένο δεν θα το χωνέψω ως τραγούδι και έτσι συνέχισα με τον δίσκο. Όμως τελικά επέστρεψα πίσω και στο "Earth is the loneliest planet of all" και το λέω a priori, είναι το καλύτερο κομμάτι του δίσκου για μένα.
Στιχουργικά λοιπόν ο Morrissey, πετάει. Δεν σταματάει να παράγει ατόφια ποίηση, αυθεντική που φέρει την ιδιαίτερη υπογραφή του, που σε κάνει να μην ενοχλείσαι από τις υπερβολές του με την χορτοφαγία, γιατί απλά αυτός είναι ο Morrissey. Τα κομμάτια που μου άρεσαν ιδιαίτερα στιχουργικά ήταν τα "Staircase at the University", "Neal Cassady drops dead" και φυσικά το ιδιαίτερα πολιτικοποιημένο και αμιγώς αντιεξουσιαστικό "Wold peace is none of your business" που καταπιάνεται και με την επικαιρότητα.
Λυρικός, στρυφνός, τρυφερός, ανθρώπινος. Αυτός ο δίσκος είναι κάποιος που ξεφυσάει από μοναξιά, διαπιστώνοντας πως αυτή η μοναξιά είναι η μόνη του σωτηρία, αφού όλα και όλοι έχουν γίνει τοξικά, όμως δεν περνάει ποτέ στον μηδενισμό. Ουρλιάζει στο μαξιλάρι τα πρωινά, κατεβάζει δύο ουισκάκια και ξεχύνεται εκεί έξω, με τα λιοντάρια με ένα στόχο μόνο. Να δημιουργήσει.
Σε αυτό τον δίσκο υπάρχει ενδεχομένως το πιο έντονο φλερτ με την mainstream pop που έχει κάνει ο Morrissey, δεν γίνεται "cheesy" ούτε στιγμή όμως εν τέλει, το αν αρέσει το όλο concept με τις σπανιόλες κιθάρες, είναι και θέμα γούστου. Τα τραγούδια συνθετικά μιλώντας, είναι μια χαρά τραγούδια. Πατάνε στα πόδια τους, είναι καλά τραγούδια. Δεν είναι ό,τι πιο ρηξικέλευθο έχει κάνει, αλλά πολλές φορές δεν είναι ανάγκη να είσαι ρηξικέλευθος, αρκεί το να παρουσιάζεις κάτι γνώριμο και να το προσεγγίζεις με έναν νέο τρόπο και αυτό μας το δίνει ο Morrissey. Και παραγωγικά δεν ξέρω που οφείλεται όλη η γκρίνια περί προχειρότητας. Η παραγωγή είναι ισορροπημένη. Παθιασμένες σπανιόλες κιθάρες, ταξιδιάρικα bandoneon, φευγαλέα πιάνα σαν από οπτασία και οι κατάλληλες δόσεις πειραματικών ηλεκτρικών σόλο που παίρνουν φωτιά. Όλα δίνουν χώρο και δουλεύουν σαν ρολόι για τον Morrissey. Η μουσική είναι το κοινό, τα χειροκροτήματα, οι κραυγές, το στάδιο, ο Morrissey είναι ο ταυρομάχος και ο ταύρος ταυτοχρόνως και κάποιος από τους δύο θα πεθάνει. Κανείς από τους δύο δεν θέλουν πραγματικά να αναμετρηθούν, αλλά η ζωή η ίδια τους το επιβάλλει.
Ερμηνευτικά όχι απλά "τα καταφέρνει", αλλά μαγεύει. Αποδίδει τα κομμάτια με μοναδικό τρόπο σχεδόν θεατρικό σε σημεία. Συμπερασματικά το World peace is none of your business είναι ένα πολύ καλό album, όχι χαριστικά, όχι από οίκτο. Ούτε καν πολύ καλό "για κάποιον που είναι στη δύση του". Αυτός ο δημιουργός είναι στη μέση. Έχει μίλια ακόμα να διανύσει και τις καλές του ημέρες δεν τις έχει αφήσει πίσω του, μας τις προσφέρει απλόχερα. Αλλά πρέπει κι εμείς, να είμαστε πρόθυμοι να τις δεχτούμε.
σχόλια