Ο Λευτέρης Παπαδόπουλος αφηγείται τη ζωή του στη LIFO Facebook Twitter
Η δημοσιογραφία με βοήθησε πολύ στη στιχουργική. Συνδέονται αρκετά. Στη δημοσιογραφία λες την είδηση αμέσως. Έτσι και στους στίχους, δεν γίνεται να πλατειάζεις. Πρέπει να είσαι καίριος και να λες στα τρία λεπτά που διαρκεί ένα τραγούδι όσα μπορεί να γράφει ένα ολόκληρο βιβλίο. Φωτο: Στάθης Μαμαλάκης / LIFO

Ο Λευτέρης Παπαδόπουλος αφηγείται τη ζωή του στη LIFO

0

Η πλατεία Βικτωρίας είναι η αγαπημένη μου περιοχή. Για 'μένα πατρίδα είναι η γειτονιά μου. Όταν γεννήθηκα εκεί, σ' ένα δρομάκι στην οδό Φωκαίας πριν από 78 χρόνια, η πλατεία λεγόταν « Κυριακού». Η πιο βάρβαρη ανάμνησή μου από τα παιδικά μου χρόνια και την Κατοχή είναι η πείνα.

Όταν έπεσε ο λιμός το 1941 πέθαναν εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι. Με τους Γερμανούς είχαμε περιέλθει σε μια κατάσταση απελπισίας. Δεν δούλευε κανείς, δεν υπήρχαν χρήματα, δεν υπήρχε φαγητό. Δεν είχαμε να πληρώσουμε την εγγραφή στο σχολείο, αλλά ευτυχώς με κάποιο τρόπο με πήρανε. Όπως τώρα δίνουν συσσίτια σε ορισμένα σχολεία, τότε μας έδιναν λακέρδα και μια χούφτα σταφίδες. Έτσι πέρασα την Κατοχή. Επίσης, πήγαινα στον Άγιο Παντελεήμονα, εκεί που γίνονται οι φασαρίες τώρα, μ' ένα κατσαρολάκι κι έπαιρνα από το λαϊκό συσσίτιο λίγα φασόλια, μανέστρα με λίγη ντομάτα, καμιά ρέγκα.

• Πήγα γυμνάσιο σε αυτό το κτίριο που αργότερα ονομάστηκε βίλα «Αμαλία». Η μάνα μου εργαζόταν εκεί καθαρίστρια. Οι καθηγητές, κατά κανόνα, ήταν αγράμματοι άνθρωποι, με κακό παιδαγωγικό επίπεδο. Με αποκαλούσαν, θυμάμαι, «ο γιος της καθαρίστριας». Δεν το λένε αυτό σ' ένα παιδάκι, θα πληγωθεί. Ήμουν πολύ καλός μαθητής. Όχι γιατί είχα καμιά ιδιαίτερη έφεση - διάβαζα από άμυνα.

Συμμαθητές μου ήταν ο Θεόδωρος Αγγελόπουλος, ο Αλέκος Φασιανός και ο Χρήστος Γιανναράς. Με τον Γιανναρά και τον Αγγελόπουλο δεν έκανα πολύ παρέα. Είχαμε μια κόντρα γιατί ήταν χριστιανόπουλα και πήγαιναν στο Κατηχητικό. Αντίθετα, οι άλλοι δύο ήμασταν πιο αριστεροί.

Βασίλευε ένας τρόμος, όμως, εκείνη την περίοδο και δεν μπορούσες εύκολα να δείξεις ότι είχες αντίθετη άποψη από αυτήν του κατεστημένου.Από διάφορα στοιχεία μιας κουβέντας μπορούσες μόνο να καταλάβεις ότι κάπου αλλού το πήγαινε κάποιος. Αυτή η τετράδα που σου ανέφερα, όμως, παρά τις διαφωνίες που μπορεί να είχε μεταξύ τους, είχε κι έναν ισχυρό συνεκτικό δεσμό, την αγάπη για τη λογοτεχνία.

Ο δυσκολότερος για 'μένα ήταν ο Απόστολος Καλδάρας. Έχει γράψει, βέβαια, ένα μαγικό τραγούδι, το «Νύχτωσε χωρίς Φεγγάρι». Ήταν δύστροπος και μου είχε αφήσει μια δύσκολη γεύση. Ας πούμε, το τραγούδι «Γιε μου», αλλιώς το έγραψα κι αλλιώς βγήκε. Έλεγε να μην το κάνω έτσι γιατί ήταν ποιητικό και σαχλαμάρες. Το τραγούδι έγινε σουξέ, έφερε ξανά στο προσκήνιο τον Κόκοτα, αλλά δεν είναι εκατό τοις εκατό δικό μου τραγούδι.

• Μπήκα στη Νομική Αθηνών. Έπρεπε να μπω σε κάποια δουλειά γιατί με είχαν σφάξει η πείνα και η ανασφάλεια. Στην πορεία, επειδή είχα αρχίσει να γράφω, μου μπήκε η ιδέα να γίνω δημοσιογράφος. Ένας φίλος μου, ο Νίκος Άγας, με πληροφόρησε πως ο Λαμπράκης θα έβγαζε μια αθλητική εφημερίδα, την «Ομάδα», και με ρώτησε αν θα ήθελα να με πάρουν εκεί. Πήγα χωρίς λεφτά και μου ανέθεσαν να γράψω για ένα ματς. Τους έκανε μεγάλη εντύπωση το κείμενό μου, με ενέταξαν στο προσωπικό της εφημερίδας και άρχισα να γράφω τα αθλητικά και στο «Βήμα» και στα «Νέα».

Στην αρχή έκανα πολύ «ελεύθερο» και μετά έγινα βοηθός αρχισυντάκτη. Ήταν πολύ σκληρές οι συνθήκες τότε. Πηγαίναμε στις 11 το βράδυ στο τυπογραφείο και στις 6 το πρωί έπρεπε να κλείσουμε το φύλλο. Όλα αυτά τα ξενύχτια τα πληρώνεις μετά από καιρό. Εγώ έπαθα του κόσμου τις αρρώστιες, και κυρίως ένα έμφραγμα. Η γενιά μου δούλεψε πάρα πολύ σκληρά για να βγάλει το ψωμί της στη δημοσιογραφία και φοβάμαι πως και η τωρινή γενιά θα τραβήξει πάρα πολλά. Όχι επειδή είναι υψηλό το επίπεδο της δημοσιογραφίας και υπάρχει μεγάλος διαγκωνισμός ανάμεσα στους συντάκτες αλλά γιατί η καταρρέει η Ελλάδα.

Έχω πολλές αμφιβολίες αν θα μείνουν πέντε εφημερίδες. Έχει πέσει αρκετά και η ποιότητα. Το μικρό το κάνουν μεγάλο. Το 2009 έγινε μια συναυλία προς τιμήν μου, με όλους τους μεγάλους τραγουδιστές. Κάποια «εφημερίδα» κίτρινη έγραψε ότι έγιναν οικονομικές ατασθαλίες. Με πήρε ένας συντάκτης από μια τηλεοπτική εκπομπή και με ρώτησε επί του θέματος. Του απάντησα ότι κι εγώ είμαι δημοσιογράφος και ότι είχα πληροφορίες πως εκείνος και το αφεντικό του γαμιόντουσαν στη λεωφόρο Συγγρού και δεν έδιναν δεκάρα για το φουκαριάρικο το μουνί της μάνας τους.

Ο Λευτέρης Παπαδόπουλος αφηγείται τη ζωή του στη LIFO Facebook Twitter
Όταν είσαι 28 χρόνων και σε τραγουδάει όλη η Ελλάδα και δεν έχεις διαβάσει, δεν ξέρεις λογοτεχνία και δεν έχεις μια οικογένεια να σε συγκρατεί, την ψωνίζεις. Εγώ το απόλαυσα, αλλά δεν την ψώνισα. Φωτο: Στάθης Μαμαλάκης / LIFO

• Η δημοσιογραφία με βοήθησε πολύ στη στιχουργική. Συνδέονται αρκετά. Στη δημοσιογραφία λες την είδηση αμέσως. Έτσι και στους στίχους, δεν γίνεται να πλατειάζεις. Πρέπει να είσαι καίριος και να λες στα τρία λεπτά που διαρκεί ένα τραγούδι όσα μπορεί να γράφει ένα ολόκληρο βιβλίο: «φτωχολογία, για σένα κάθε μου τραγούδι». Αυτόματα αλλάζει ο κόσμος. Με το πρώτο τραγούδι που έγραψα, την «Άπονη Ζωή», επιβλήθηκα, μαζί με τον Ξαρχάκο.

Όταν είσαι 28 χρόνων και σε τραγουδάει όλη η Ελλάδα και δεν έχεις διαβάσει, δεν ξέρεις λογοτεχνία και δεν έχεις μια οικογένεια να σε συγκρατεί, την ψωνίζεις. Εγώ το απόλαυσα, αλλά δεν την ψώνισα. Σε γράφουν οι εφημερίδες, σε λεν τα ραδιόφωνα, έρχονται οι γκόμενες. Βέβαια, όσον αφορά τις γκόμενες, ο στιχουργός είναι τρίτος στην ιεραρχία, μετά τον τραγουδιστή και τον συνθέτη.

• Ο Τσιτσάνης είναι ανυπέρβλητος. Κανείς δεν έγινε καλύτερος από αυτόν. Ούτε ο Θεοδωράκης, ούτε ο Χατζιδάκις. Για το Χατζιδάκι δεν έγραψα ποτέ, γιατί συνέβη κάτι σοβαρό. Όταν ήταν στην κριτική επιτροπή του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, του πρότεινε ο Αγγελόπουλος να γράψει μαζί μου κάποια κομμάτια. Κατεβαίνει στην Αθήνα και συναντιόμαστε τυχαία στην Οδό Κριεζώτου.

Είχε βγάλει τότε το «Reflections» στην Αμερική και μου ζήτησε να γράψω στίχους στα ελληνικά πάνω στη μουσική. Με παίρνει ο Αλέκος Πατσιφάς, από τη Λύρα, και μου λέει «στο τάδε τραγούδι σε παρακαλεί ο Μάνος να βάλεις το όνομα Κεμάλ». Το όνομα ήταν από έναν σκύλο που είχε κάποιος φίλος του Χατζιδάκι. Του είπα να με αφήσουν ήσυχο και αυτός και ο Χατζιδάκις. Ο Γκάτσος μετά κράτησε μόνο τον τίτλο κι έγραψε ένα καταπληκτικό τραγούδι.

• Ο δυσκολότερος για 'μένα ήταν ο Απόστολος Καλδάρας. Έχει γράψει, βέβαια, ένα μαγικό τραγούδι, το «Νύχτωσε χωρίς Φεγγάρι». Ήξερε γράμματα, αλλά προερχόταν από μια σχολή λαϊκού τραγουδιού που είχε δημιουργήσει στο μυαλό του κάποια κλισέ. Ζητούσε να τα βρει μέσα στο τραγούδι που του έγραφες εσύ. Εγώ είχα άλλη άποψη.

Είχα ξεκινήσει με τον Ξαρχάκο, με τον Λοΐζο, που έχω γράψει τα περισσότερα του τραγούδια, και είχαμε άλλου είδους συνεργασία. Ο Καλδάρας ήταν δύστροπος και μου είχε αφήσει μια δύσκολη γεύση. Ας πούμε, το τραγούδι «Γιε μου», αλλιώς το έγραψα κι αλλιώς βγήκε. Έλεγε να μην το κάνω έτσι γιατί ήταν ποιητικό και σαχλαμάρες. Το τραγούδι έγινε σουξέ, έφερε ξανά στο προσκήνιο τον Κόκοτα, αλλά δεν είναι εκατό τοις εκατό δικό μου τραγούδι.

• Αν καταστρεφόταν ο κόσμος, από τα 1.200 τραγούδια που έχω γράψει, θα διάλεγα να απομείνει το «Σαββατόβραδο στην Καισαριανή» γιατί έχει ένα σπουδαίο τετράστιχο: «Το απομεσήμερο έμοιαζε να στέκει, σαν αμάξι γέρικο, στην ανηφοριά». Μόνο αυτό αν έμενε, θα ήμουνα ευχαριστημένος.

Μουσική
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Συνέντευξη Μυρσίνη Λοΐζου: «Ξέρω τα λάθη μου» (+ 20 ανέκδοτες φωτογραφίες)

Ελλάδα / Συνέντευξη Μυρσίνη Λοΐζου: «Ξέρω τα λάθη μου» (+ 20 ανέκδοτες φωτογραφίες)

Η μοναχοκόρη του Μάνου και της Μάρως Λοΐζου αποφασίζει να μιλήσει, πρώτη φορά, για όλα εκείνα που την έκαναν «πρωτοσέλιδο» τις τελευταίες μέρες, την «κληρονομιά» του ονόματός της, τις σημερινές της προτεραιότητες, τα «σκοτάδια» και τα «πιστεύω» της.
ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Γιώργος Παπαστεφάνου: Μια ζωή μέσα στο τραγούδι και το ραδιόφωνο

Μουσική / Γιώργος Παπαστεφάνου: Μια ζωή μέσα στο τραγούδι και το ραδιόφωνο

Έγραψε σε ένα θρανίο το «Μια αγάπη για το καλοκαίρι» για να μην τον πάρει ο ύπνος στο μάθημα. Με αφορμή τα εξήντα χρόνια της στιχουργικής του διαδρομής και τον εορτασμό τους, o Γιώργος Παπαστεφάνου κάνει μια αναδρομή σε αξέχαστες ημέρες του ραδιοφώνου και του ελληνικού τραγουδιού.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ενάτη Συμφωνία: Το έργο που οδήγησε τη συμφωνική μουσική στα ανώτατα όριά της

Συμφωνική Μουσική - Ιστορίες / Ενάτη Συμφωνία: Το έργο που οδήγησε τη συμφωνική μουσική στα ανώτατα όριά της

Άραγε το πρωί της 7ης Μαΐου του 1824 ο Μπετόβεν διαισθανόταν πως σε λίγες ώρες θα παρουσίαζε στον κόσμο τη σύνθεση που επρόκειτο να αλλάξει για πάντα την ιστορία της μουσικής; Η Ματουλα Κουστένη αναρωτιέται, παρουσιάζοντας τη δοξασμένη Ένατη, τον ύμνο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
ΜΑΤΟΥΛΑ ΚΟΥΣΤΕΝΗ
Ένα βράδυ στον Ίμερο με τη Νατάσσα Μποφίλιου

Μουσική / «Έχω βαθιά πίστη, αυτό έχω»: Ένα βράδυ στον Ίμερο με τη Νατάσσα Μποφίλιου

Το τρίδυμο Ευαγγελάτος - Καραμουρατίδης - Μποφίλιου μόλις κυκλοφόρησε το «Κάτι Καίγεται», τέσσερα χρόνια μετά την τελευταία τους δουλειά. Και με αφορμή αυτό πήγαμε μαζί της σε ένα μπαρ όπου οι ιδιοκτήτες αγαπούν να την ακούνε να ερμηνεύει Μπρεχτ.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
120’ με τη Μαρίνα Σάττι

Αποκλειστικό / Μαρίνα Σάττι: «Αν θεωρούν ότι είμαι στη low κουλτούρα χαίρομαι, μακάρι να είμαι»

Μετά την εμφάνιση της στην Eurovision -για την οποία άκουσε πολλά- και ένα άλμπουμ που σπάει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο, η Μαρίνα Σάττι δίνει την πρώτη της συνέντευξη και είναι χειμαρρώδης.
M. HULOT
«Πίσω απ΄ όλα παραμόνευαν διαρκώς τα ναρκωτικά»: Οι Blondie στο απόγειο της δόξας τους

Μουσική / «Πίσω απ' όλα παραμόνευαν διαρκώς τα ναρκωτικά»: Οι Blondie στο απόγειο της δόξας τους

Σε ένα απόσπασμα από τα απομνημονεύματά του με τίτλο «Under a Rock», που δημοσιεύονται στον Guardian, ο Κρις Στάιν, ιδρυτής και κιθαρίστας του συγκροτήματος, θυμάται τις τρελές καταστάσεις που βίωσαν οι Blondie στην αιχμή ανάμεσα στα '70s και τα '80s.
THE LIFO TEAM
Γιάκουμπ Γιοζέφ Ορλίνσκι: O πρώτος σούπερ σταρ της όπερας που κέρδισε την Gen Z

Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου 2024 / Γιάκουμπ Γιοζέφ Ορλίνσκι: O πρώτος σούπερ σταρ της όπερας που κέρδισε την Gen Z

Ο Πολωνός πολυβραβευμένος κόντρα τενόρος και breakdancer ετοιμάζεται για μια από τις πιο αντισυμβατικές βραδιές του φετινού προγράμματος στο Ηρώδειο.
ΜΑΤΟΥΛΑ ΚΟΥΣΤΕΝΗ
Ο Richie Hawtin παίζει ακόμα για τα παράξενα παιδιά 

Respublika / Onassis Stegi / Ο Richie Hawtin παίζει ακόμα για τα παράξενα παιδιά 

Ο DJ και παραγωγός που μπήκε σαν «φύτουλας» στην techno δεν σκοπεύει να την παρατήσει επειδή έγινε mainstream. Προσπαθεί να κάνει το κοινό να χορεύει με τα μάτια ερμητικά κλειστά, όπως θέλει να συμβεί και στο set του στη Μαλακάσα. 
ΦΩΦΗ ΤΣΕΣΜΕΛΗ
Η Sama’ δεν χαρίζεται εύκολα

Respublika / Onassis Stegi / Η Sama’ δεν χαρίζεται εύκολα

Έχοντας κερδίσει δικαιωματικά τον τίτλο της πιο διάσημης Παλαιστίνιας DJ –και μια υψηλότατη θέση στη λίστα με τους αγαπημένους του ελληνικού κοινού–, η Sama’ Abdulhadi θα μας ξημερώσει στη Μαλακάσα με ένα set που, μοιραία, λόγω του πολέμου στην πατρίδα της θα έχει διαφορετική βαρύτητα και θα θυμόμαστε για καιρό. 
ΦΩΦΗ ΤΣΕΣΜΕΛΗ
Larry Gus: «Σταματάς να σκέφτεσαι ότι κάτι θα γίνει, απλώς το κάνεις»

Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου 2024 / Larry Gus: «Σταματάς να σκέφτεσαι ότι κάτι θα γίνει, απλώς το κάνεις»

Ο ξεχωριστός και πολύ αγαπητός μουσικός έχει διπλή συμμετοχή στο φετινό Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου: έχει γράψει τραγούδια για την παράσταση «Ετυμολογίες» της Αγγελικής Παπούλια και του Ευθύμη Φιλίππου, ενώ θα κλείσει με το live του το διήμερο του Indie Playground Festival.
M. HULOT
Subset Festival: Ένα φεστιβάλ μέσα στο φεστιβάλ για τη μουσική του τώρα

Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου 2024 / Subset Festival: Ένα φεστιβάλ μέσα στο φεστιβάλ για τη μουσική του τώρα

Σε συμπαραγωγή με το Ωδείο Αθηνών, σε πέντε μέρες και σε ένα πολύ πλούσιο πρόγραμμα θα δούμε μεγάλα ονόματα της νέας μουσικής από το εξωτερικό και «πράγματα που δεν ξέρατε ότι συμβαίνουν στην Ελλάδα».
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ