Γιατί νιώθουμε άβολα, όταν μας κάνουν κομπλιμέντα: μια ψυχολογική εξήγηση

Γιατί νιώθουμε άβολα, όταν μας κάνουν κομπλιμέντα: μια ψυχολογική εξήγηση Facebook Twitter
«Η δυσφορία που νιώθετε κάθε φορά που κάποιος σας λέει κάτι πραγματικά όμορφο για εσάς, σχετίζεται με το φόβο της αποτυχίας σε δημόσια θέα».
0

Συνηθίζουμε να λέμε στους ανθρώπους -και ειδικά στις γυναίκες- να απολαμβάνουν τις φιλοφρονήσεις που δέχονται. Να μην αρνούνται τα καλά λόγια που φίλοι, συνεργάτες, γνώριμοι τους απευθύνουν για μια κομψή εμφάνιση ή για τις ικανότητές τους. Να μην θεωρούν ότι πρόκειται για κολακεία και να πιστεύουν ότι όντως πρόκειται για καλή κουβέντα που λέγεται με ειλικρίνεια, εγκάρδια και φιλικά. 

Τι συμβαίνει, λοιπόν και είναι τόσο δύσκολο για κάποιον να αποδεχθεί μία φιλοφρόνηση; Γιατί το να φτάνει στα αυτιά μας ένα κομπλιμέντο, αντί να είναι μια ευχάριστη εμπειρία, πολλές φορές δημιουργεί μία εξαιρετικά άβολη κατάσταση; Αν κάτι σας θυμίζει όλο αυτό, τον εαυτό σας ίσως, η εξήγηση που δίνει η Oriana Aragón, συνεργαζόμενη καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Clemson ίσως σας καλύψει και πάψετε να νιώθετε ενοχές. 

«Η δυσφορία που νιώθετε κάθε φορά που κάποιος σας λέει κάτι πραγματικά όμορφο για εσάς, σχετίζεται με το φόβο της αποτυχίας σε δημόσια θέα», λέει η Aragón, ενώ μαζί της φαίνεται να συμφωνεί και ο ψυχολόγος και ιδρυτής ενός οργανισμού συμβουλευτικής και διαχείρισης ψυχολογικών προβλημάτων, Christopher Littlefield, ο οποίος σε σχετική έρευνα του, κατέληξε στο ότι ένα 68 των ανθρώπων, σχετίζει τη δυσφορία με την κοινωνική αναγνώριση και φυσικά δίνει εξηγήσεις για όλο αυτό. 

Όταν η αυτοεκτίμηση μας δεν βρίσκεται σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα μια καλή κουβέντα που μπορεί να μας πουν μας κάνει να νιώθουμε ακόμη πιο άσχημα, σαν κάποιος να μας είπε ψέματα για να μας χρυσώσει το χάπι, σαν να μας υποτίμησε, ωστόσο με εύσχημο τρόπο.

Να, λοιπόν, κατά τον ίδιο γιατί αισθάνομαστε άσχημα ή άβολα, κάθε φορά που κάποιος μας λέει κάτι καλό: 

Δεν είναι υποχρεωτικό να μας αρέσει 

Από μικρή ηλικία διδασκόμαστε ότι να καυχιόμαστε για τα προτερήματα μας είναι ένδειξη κακού ή έστω αλαζονικού χαρακτήρα. Μαθαίνουμε, λοιπόν μέσα στα χρόνια να συμπεριφερόμαστε με μετριοφροσύνη, κάποτε και ταπεινά, και έτσι όταν κάποιος αναλαμβάνει να μιλήσει για εμάς με ενθουσιώδη τρόπο, ακυρώνει κάπως δραστικά τον μηχανισμό με τον οποίο συμπεριφερόμαστε. Επίσης, είναι η στιγμή που πρέπει αυτόματα να επιλέξουμε, αν θα παραβιάσουμε αυτόν τον κοινωνικό κανόνα, αποδεχόμενοι τη φιλοφρόνηση ή αποφασίζοντας να την αρνηθούμε δημοσίως για να μη θεωρηθούμε κομπορρήμονες. Υπάρχουν άνθρωποι που όταν καλούνται να επιλέξουν ανάμεσα σ' αυτά τα δύο, απλώς βραχυκυκλώνουν και όχι άδικα. 

Δεν το πιστεύουμε 

Συνήθως, αυτό συμβαίνει όταν η αυτοεκτίμηση σας δεν βρίσκεται σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα. Τότε είναι που μετά την όποια καλή κουβέντα, αντί να νιώσουμε ευφορία, νιώθουμε ακόμη πιο άσχημα, σαν κάποιος να μας είπε ψέματα για να μας χρυσώσει το χάπι, σαν να μας υποτίμησε, ωστόσο με εύσχημο τρόπο. Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2010 στην επιστημονική επιθεώρηση "Self and Identity", προέκυψε ότι φοιτητές με χαμηλή αυτοεκτίμηση προτιμούσαν να συγκατοικούν με ανθρώπους που δεν είχαν ιδιαίτερα θετική άποψη για την εμφάνιση ή την συντροφιά τους. Σε ένα συντριπτικό ποσοστό που ξεπερνούσε το 40% οι ερωτηθέντες θεωρούσαν αυτή τη συμπεριφορά απείρως πιο ειλικρινή, από τη συμπεριφορά ενός ανθρώπου που θα παίνευε κάποιο χάρισμά τους. 

Αισθανόμαστε κρινόμενοι 

Οι φιλοφρονήσεις εκφράζουν οικειότητα. Μία καλή κουβέντα υποδηλώνει ότι αυτός που τη λέει γνωρίζει πολύ καλά τον άνθρωπο απέναντι του για να τον σχολιάσει έστω και θετικά. Επίσης, υποδηλώνει, έστω και άρρητα ότι προσδοκεί τις ίδιες υψηλές επιδόσεις από κάποιον σε όλο το φάσμα της ζωής του: αν είναι σήμερα κομψά ντυμένος, λογικά δεν συγχωρείται στο μέλλον μια άστοχη επιλογή ή αν σήμερα έχει κάποιο μικρό ή μεγάλο θρίαμβο στη δουλειά ή σε κάποια κοινωνική πτυχή της ζωής του, θα πρέπει να εμφανίζεται πάντα ως πρώτος, ως καλύτερος ή έστω ως αποτελεσματικός. Αυτό, όμως, χωρίς να είναι στις προθέσεις κανενός από τους δύο, δημιουργεί άγχος κριτικής. Και εκεί, όχι η φιλοφρόνηση δεν είναι μια ευχάριστη εμπειρία. «Είναι αναμενόμενο, όχι απλώς πιθανό, ότι όταν οι άνθρωποι έχουν επιτυχίες κάπου και είναι στο επίκεντρο της προσοχής, ακριβώς αυτή η προσοχή τους εκθέτει στην κριτική, πράγμα εξαιρετικά στρεσογόνο», λέει η Aragón.

Γινόμαστε άπληστοι 

Οι άνθρωποι τείνουν να πιστεύουν ότι η ευγνωμοσύνη σπανίζει και ότι λίγοι λένε μια καλή κουβέντα. Έτσι, όπως εξηγεί ο επικεφαλής εκπαιδευτικών προγραμμάτων του Τμήματος Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια, James O. Pawelski, όταν εισπράττουμε ένα κομπλιμέντο, ασχέτως αν αισθανόμαστε άβολα ή όχι, κατά βάθος εννοείται ότι μας αρέσει και πολύ συχνά το επιδιώκουμε, γινόμαστε άπληστοι και θέλουμε κι άλλο. Αυτό το διαπίστωσε στο πλαίσιο εκπαιδευτικών εργαστηρίων, όπου οι συμμετέχοντες φοιτητές επιδίωκαν περισσότερη και κάποτε άδικη αναγνώριση για επιτυχίες ή κατορθώματά τους.  

Τι κάνουμε, λοιπόν, όταν εξακολουθούμε να νιώθουμε όλα αυτά κάθε φορά που κάποιος μιλά θετικά για εμάς, μπροστά μας; Σύμφωνα με τον Pawelski, κατ' αρχάς ευχαριστούμε αυτόν που το έκανε. Κατά δεύτερον, αποδεχόμαστε ως καλοπροαίρετη και ειλικρινή την κουβέντα του και συνεχίζουμε, εξελίσσοντας το όποιο ταλέντο ή ικανότητα μας επιβραβεύθηκε. Όλα αυτά, όμως, χωρίς το άγχος της αποτυχίας ή επιβεβαίωσης, με πίστη ότι η ζωή δεν είναι ένα σερί επιτυχιών, σίγουρα όμως δεν είναι και γεμάτη αποκλειστικά από αποτυχίες... 

Με στοιχεία από το TheCut.com

Υγεία & Σώμα
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η γενιά του άγχους: Πώς τα smartphones δηλητηρίασαν τα παιδιά μας και πώς να το αντιμετωπίσουμε

Υγεία & Σώμα / Η γενιά του άγχους: Πώς τα smartphones δηλητηρίασαν τα παιδιά και πώς να το αντιμετωπίσουμε

Το πιεστικό ερώτημα, ωστόσο, είναι: τι μπορούμε να κάνουμε; Ζούμε σε έναν κόσμο που είναι πλήρως κορεσμένος από τα smartphones: είναι σχεδόν αδύνατο, πλέον, να διεκπεραιώσουμε την καθημερινή μας ζωή χωρίς αυτά, ούτε φυσικά μπορούμε να κρατάμε τα παιδιά μας μακριά τους για πάντα.
THE LIFO TEAM
«Πάρε τον καρκίνο μακριά και πες του να μην ξανάρθει»

Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας / «Πάρε τον καρκίνο μακριά και πες του να μην ξανάρθει»

Η Τζούλη Αγοράκη συναντά τη Φιορίτα Πουλακάκη, διευθύντρια της Κλινικής Μαστού του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών, διακεκριμένη μαστολόγο, η οποία χειρούργησε και την ίδια όταν περνούσε τη δική της περιπέτεια με τον καρκίνο.
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ
H λειτουργία των αναμνήσεων: Πώς το άγχος και ο ύπνος επηρεάζουν τη μνήμη μας

Υγεία & Σώμα / H λειτουργία των αναμνήσεων: Πώς το άγχος και ο ύπνος επηρεάζουν τη μνήμη μας

Ο νευροεπιστήμονας Charan Ranganath εξηγεί πως όταν συναντά κάποιον για πρώτη φορά, συχνά τον ρωτούν «Γιατί δεν έχω καλή μνήμη και ξεχνάω εύκολα;». Όμως, η απάντηση που εκείνος δίνει είναι πως τον ενδιαφέρει περισσότερο τι θυμόμαστε, παρά τι ξεχνάμε.
ΤΑΤΙΑΝΑ ΤΖΙΝΙΩΛΗ
Οι ογκολογικοί ασθενείς χρειάζονται ολιστική στήριξη, μαζί με τη θεραπεία τους

Υγεία & Σώμα / Οι ογκολογικοί ασθενείς χρειάζονται ολιστική στήριξη, μαζί με τη θεραπεία τους

Με το πρόγραμμα «Φώφη Γεννηματά» περισσότερες από 15.000 γυναίκες που πιθανόν να ανακάλυπταν πολύ αργότερα ότι η υγεία τους κινδυνεύει διαγνώστηκαν με ευρήματα και έλαβαν θεραπεία έγκαιρα.
ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ
Η αξία του προσυμπτωματικού ελέγχου σε συχνές μορφές καρκίνου

Υγεία & Σώμα / Η αξία του προσυμπτωματικού ελέγχου σε συχνές μορφές καρκίνου

Η Ελλάδα, σύμφωνα με την Κορίνα Πατέλη - Bell, μπορεί να πάρει τα δεδομένα των πιλοτικών προγραμμάτων που εφαρμόστηκαν σε 42 περιοχές του Ηνωμένου Βασιλείου και οδήγησαν στη μετατόπιση των ασθενών σε πρωιμότερα στάδια διάγνωσης
ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ
Τι συνδέει την απώλεια βάρους με την επαγγελματική επιτυχία;

Διεθνή / Εμπεδωμένη χονδροφοβία: Η σύνδεση της επαγγελματικής επιτυχίας με την απώλεια βάρους

Εργαζόμενοι που έχασαν βάρος δηλώνουν ότι χαίρουν μεγαλύτερης εκτίμησης στον χώρο εργασίας:ένα λυπηρό φαινόμενο με προεκτάσεις στην εργασιακή ανέλιξη και την οικονομική κατάσταση των εργαζομένων
NEWSROOM