Έξω οι στρατηγοί, τόπος στις γυναίκες! Κάτι αλλάζει στους δρόμους της Ισπανίας

Έξω οι στρατηγοί, τόπος στις γυναίκες! Κάτι αλλάζει στους δρόμους της Ισπανίας Facebook Twitter
Λεωφόρος του Αρχιστράτηγου Φράνκο, κεραμικό οδόσημο με απεικόνιση του Ισπανού δικτάτορα Φράνκο.
1

 Έπειτα από πολλά χρόνια συζητήσεων, οι δήμοι και οι κοινότητες της Ισπανίας προχωρούν επιτέλους σε νέες ονοματοδοσίες στους δημόσιους χώρους. Η πρόθεση των αρχών είναι να εξοβελιστούν τα απομεινάρια της περιόδου του Φρανκισμού και τα ονόματα των στρατηγών και των υποστηρικτών του δικτατορικού καθεστώτος που βύθισε την χώρα σε έναν από τους πιο αιματηρούς και μακρόχρονους εμφυλίους πολέμους παγκοσμίως να πάψουν να αποτελούν τοπόσημα. Ποια πρόσωπα όμως θα ήταν σκόπιμο να τους αντικαταστήσουν στα οδόσημα;

Οι αρχές δήμων όπως η Μαδρίτη, το Οβιέδο, η Βαλένθια, η Κόρντοβα, το Σανταντέρ κ.α, θεώρησαν πως έχει έρθει η στιγμή να αφιερώσουν στις γυναίκες ένας σαφώς μεγαλύτερο κομμάτι των δημόσιων χώρων. Σε μια βαθιά θρησκευόμενη και –ακόμα και σήμερα– πατριαρχική κοινωνία, δεν εκπλήσσει κανέναν το γεγονός πως τα ονόματα επιφανών γυναικών που έχουν δοθεί σε δρόμους και πλατείες αποτελούν εξαιρέσεις. Στο σύνολο των δήμων της Ισπανίας, ελάχιστες είναι οι περιπτώσεις πόλεων όπου οι οδοί με γυναικείο όνομα αγγίζουν το 10%. Ο μέσος όρος είναι 5%, ενώ σε κάποιες πόλεις όπως η Βίγο μετά βίας αγγίζουν το 3,1%. Το ακόμα πιο ενδιαφέρον στοιχείο είναι πως από αυτή την εντυπωσιακά χαμηλή ποσόστωση, η συντριπτική πλειοψηφία αφορά ονόματα αγιών, μοναχών ή επιθέτων της Παναγίας. 

Έξω οι στρατηγοί, τόπος στις γυναίκες! Κάτι αλλάζει στους δρόμους της Ισπανίας Facebook Twitter
Οδός της Παρθένου των Θαυμάτων, Μαδρίτη, κεραμικό οδόσημο.
Έξω οι στρατηγοί, τόπος στις γυναίκες! Κάτι αλλάζει στους δρόμους της Ισπανίας Facebook Twitter
Πλατεία της Παρθένου της Περιστέρας, Μαδρίτη, κεραμικό οδόσημο.

Η αφάνεια στην οποία έχουν καταδικαστεί οι επιφανείς γυναίκες των τεχνών, της επιστήμης, της πολιτικής και των αθλημάτων της Ισπανίας σε ό,τι αφορά τον δημόσιο χώρο και τη συλλογική συνείδηση είναι μία αδικία που έχει στηλιτευθεί πολλές φορές από φεμινιστικές και άλλες προοδευτικές οργανώσεις. Οι πρώτες φωνές που καλούσαν τις δημοτικές αρχές να προχωρήσουν σε μετονομασία δρόμων και πλατειών συνάντησαν σθεναρή αντίσταση από τους τοπικούς άρχοντες. Χαρακτηριστική ήταν η τοποθέτηση του δημάρχου της Μαδρίτης, ο οποίος το 1994 σε μία συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου σχετικά με το αν θα έπρεπε να δοθεί το όνομα της Ντολόρες Ιμπαρρούρι – ηρωίδας του εμφυλίου, παγκοσμίως γνωστής ως Πασιονάρια, δήλωσε "Αυτό δεν θα συμβεί ποτέ όσο είμαι δήμαρχος".

Έξω οι στρατηγοί, τόπος στις γυναίκες! Κάτι αλλάζει στους δρόμους της Ισπανίας Facebook Twitter
Λεωφόρος Χοσέ Αντόνιο, κεραμικό οδόσημο με απεικόνιση του ιδρυτή της Ισπανικής Φάλαγγας, Χοσέ Αντόνιο Πρίμο ντε Ριβέρα. Ο Φράνκο τον αποκαλούσε "μάρτυρα της σταυροφορίας κατά του Μαρξισμού" και το 1939 μετονομασε την Gran Via, κεντρική λεωφόρο της Μαδρίτης, σε Λεωφόρο Χοσέ Αντόνιο.

Συν τω χρόνω οι φωνές που θεωρούσαν αναγκαίο ο εκδημοκρατισμός της χώρας να αντικατοπτρίζεται και στα ονόματα των δημόσιων χώρων ενισχύθηκαν, και εν τέλει δικαιώθηκαν το 2007 με την υιοθέτηση του Νόμου για την Ιστορική Μνήμη. Ανάμεσα στις άλλες διατάξεις του, το άρθρο 15 του νόμου επιτάσσει την αντικατάσταση των ονομάτων των συνεργατών του καθεστώτος του Φράνκο από τους δρόμους, τις λεωφόρους και τις πλατείες της Ισπανίας. Δράττοντας αυτή την ευκαιρία πολλές πόλεις αποφάσισαν τα νέα ονόματα να είναι αποκλειστικά γυναικεία ονόματα, προσωπικοτήτων που με το έργο και τις πράξεις τους συνέβαλαν στην πρόοδο της χώρας, αλλά και της ανθρωπότητας. 

Τα ονόματα που έχουν προταθεί σε πολλές πόλεις είναι μεν τοπικής σημασίας, όπως π.χ. οι πρώτες βουλευτές που εξελέγησαν στις εκλογές μετά την πτώση του καθεστώτος του Φράνκο και η πρώτη γυναίκα υπουργός της χώρας, αλλά και προσωπικότητες όπως η υπέρμαχος των πολιτικών δικαιωμάτων Ρόζα Παρκς, η νομπελίστας Μαρί Κιουρί, η φιλόσοφος Ρόζα Λούξεμπουργκ και η Ελληνίδα μαθηματικός, αστρονόμος και φιλόσοφος των ελληνιστικών χρόνων Υπατία. Ο σκοπός των μετονομασιών αυτών είναι να καταστήσουν πιο ορατές στο σύνολο της κοινωνίας τις σπουδαίες γυναίκες, των οποίων τα επιτεύγματα επηρέασαν τη ζωή των πολιτών, ώστε να πάψουν να βρίσκονται στη σκιά των ανδρών και φυσικά να λειτουργήσουν ως πρότυπα για τα νεαρά κορίτσια. 

 

Έξω οι στρατηγοί, τόπος στις γυναίκες! Κάτι αλλάζει στους δρόμους της Ισπανίας Facebook Twitter
Πινακίδα δρόμου στη Μαδρίτη
 

Urban Culture
1

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Πέντε διαφορετικές βόλτες στην Αθήνα

Αθήνα / Πέντε διαφορετικές βόλτες στην Αθήνα

Πέρα από τα πάρκα και τους λόφους της Αθήνας, που όλοι γνωρίζουμε και επισκεπτόμαστε συχνά, υπάρχουν πολλές ακόμα ενδιαφέρουσες εναλλακτικές διαδρομές που αξίζει να εξερευνήσουμε.
ΓΡΑΦΟΥΝ ΟΙ: Α. ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ, Γ. ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ, Λ. ΛΙΑΚΑΚΟΥ, M. HULOT, Γ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ
Δέκα σημεία του Πειραιά που δεν γνωρίζουν οι Αθηναίοι

Urban Culture / Δέκα σημεία του Πειραιά που δεν γνωρίζουν οι Αθηναίοι

Ένα μικρό οδοιπορικό σε περισσότερο ή λιγότερο γνωστά τοπόσημα και γειτονιές του Πειραιά που παρουσιάζουν ιστορικό, αρχιτεκτονικό, κοινωνιολογικό αλλά και πολιτιστικό ενδιαφέρον με «ξεναγό» τον καλλιτεχνικό διευθυντή του Δημοτικού Θεάτρου, Νίκο Διαμαντή.  
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η νύχτα είναι μεγάλη στο λιμάνι του Πειραιά

Urban Culture / Η νύχτα είναι μεγάλη στο λιμάνι του Πειραιά

Μια βόλτα τον χειμώνα στο βραδινό λιμάνι μοιάζει με μεταμεσονύκτια προβολή στο σινεμά. Μόνο που εδώ η εικόνα και ο ήχος δεν έρχονται από την οθόνη αλλά από την «αστική ευθύνη» που έχει η πρωτεύουσα να υποδέχεται και να αποχαιρετά εμπορεύματα, ταξιδευτές και νησιώτες σε μια αδιάκοπη ανθρωπολογική ταλάντωση.
ΜΙΧΑΛΗΣ ΓΕΛΑΣΑΚΗΣ
Ο Στέφανος ερωτεύτηκε τα picó με την πρώτη ματιά

Μουσική / Ο Στέφανος και το picó του: Η κουλτούρα του καρναβαλιού της Κολομβίας έφτασε στην Αθήνα

Ένας Ελληνοαρμένιος από την Αιθιοπία θέλει να μετατρέψει την αθηναϊκή νύχτα σε ένα μεγάλο πάρτι σαν αυτά που γίνονται στο καρναβάλι της Καραϊβικής Ακτής της Κολομβίας.
ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ
Οι Αθηναίες κυκλοφορούν "οπλισμένες": Neon, γκλιτεράτα μπρελόκ και γατο-σιδηρογροθιές - Μικροπράγματα

Urban Culture / Οι Αθηναίες κυκλοφορούν «οπλισμένες»: Neon, γκλιτεράτα μπρελόκ και γατο-σιδηρογροθιές

Έξι Αθηναίες μάς μιλούν για τα όχι και τόσο αθώα μπρελόκ αυτοάμυνάς τους, για αυτές τις φούξια γάτες που κρεμούν στα κλειδιά τους για να μη φοβούνται να επιστρέψουν μόνες στο σπίτι τα βράδια.
ΒΑΝΑ ΚΡΑΒΑΡΗ
Τι συμβαίνει με το lean στην Ελλάδα;

Ρεπορτάζ / Lean: Το ναρκωτικό της γενιάς του τραπ

Το κωδεϊνούχο κοκτέιλ που συνδέθηκε με την κουλτούρα του τραπ είναι ένα φτηνό ναρκωτικό και πολύ εύκολο στην παρασκευή του, που έχει γίνει το αγαπημένο των εφήβων και των νεαρών ηλικιών. Και είναι ένα πολύ δημοφιλές ναρκωτικό που για την Ελλάδα είναι σαν να μην υπάρχει.
M. HULOT

σχόλια

1 σχόλια
Λένε πολλοί... "στην Ισπανία και στην Πορτογαλία δεν ανέβηκε η ακροδεξιά όπως στην Ελλάδα όπου η ΧΑ βγάζει 7%". Στην Ισπανία και την Πορτογαλία, η παλιά τάξη των δικτατορικών καθεστώτων του Φράνκο και του Σαλαζάρ δεν αμφισβητήθηκε ποτέ, απλά βρήκε νέο σπίτι στο Λαϊκό και στο Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα αντίστοιχα. Για πάτε σε μάζωξη οπαδών του Ραχόι σε κάνα χωριό της Γαλικίας να δείτε πόσοι χαιρετούν φασιστικά.