LIVE!

Οι αρετές του περπατήματος στο δοκίμιο του φιλόσοφου Φρεντερίκ Γκρο

Οι αρετές του περπατήματος στο δοκίμιο του φιλόσοφου Φρεντερίκ Γκρο Facebook Twitter
Το βάδισμα, σπεύδει να διευκρινίσει ο Γκρο, δεν είναι άθλημα. Τα αθλήματα προϋποθέτουν τεχνική και κανόνες, επιδόσεις, ανταγωνισμό, αποτελέσματα. Είναι συνδεδεμένα με τις έννοιες της αντοχής, της πειθαρχίας, απαιτούν ειδικό εξοπλισμό και μπορούν να προσφέρουν άφθονη τροφή στα μίντια ως θέαμα. Τίποτε απ’ αυτά, όμως, δεν ισχύει για το περπάτημα.
0

Αν ακούτε φιλοσοφικό δοκίμιο και παίρνετε δρόμο, πρέπει να δώσετε μια ευκαιρία στο «Περπατώντας» του Φρεντερίκ Γκρο (μετ. Ρούλα Τσιτούρη, εκδ. Ποταμός). Μάλλον άγνωστος εδώ εκτός ακαδημαϊκών κύκλων, στη Γαλλία, χρόνια τώρα, πέρα από αυθεντία στο έργο του Μισέλ Φουκώ, ο Γκρο ξεχωρίζει κι ως ένας από τους δημοφιλέστερους φιλοσόφους που καταπιάνονται με συνηθισμένα, καθημερινά θέματα. Απαντήσεις σε μεγάλα ερωτήματα αναζητά κι ο ίδιος - για τη σχέση μας με το χώρο και το χρόνο, για την αιωνιότητα, τη μοναξιά-  αλλά το κάνει με αφορμή  απλές εμπειρίες, οικείες λίγο πολύ σε όλους μας. Κάτι τέτοιο είναι και το βάδισμα. Ακόμη κι όσοι φτάσαμε να ζούμε βιδωμένοι μπροστά σε μια οθόνη, δε μπορεί, πέντε βήματα τα κάνουμε.

Το δοκίμιο του Γκρο, βατό και καλογραμμένο, μας ωθεί να τα πολλαπλασιάσουμε. Διαβάζοντάς το, ξαναφουντώνει μέσα σου η επιθυμία για εκδρομή, για βόλτα, για έναν μικρό, έστω, πρωινό περίπατο. Οι σελίδες του «Περπατώντας» είναι σπαρμένες με σκέψεις για τις χαρές που προσφέρει η κίνηση έξω απο τους τέσσερις τοίχους, σε χαμηλές, πολύ χαμηλές ταχύτητες: δημιουργική έμπνευση, γαλήνη, συμφιλίωση με τα τελείως απαραίτητα, ξαλάφρωμα από τα προσωπεία της κοινωνικής μας ταυτότητας. Ταυτόχρονα, όμως, αποτελούν και μια γλαφυρή ξενάγηση στη ζωή και την κληρονομιά μορφών όπως ο Νίτσε, ο  Ρεμπώ, ο Ρουσσώ, ο Θορώ, ο Γκάντι, στοχαστών δηλαδή που δεν αντιλαμβάνονταν το περπάτημα σαν ένα διάλειμμα από τη δουλειά τους αλλά ως συστατικό στοιχείο του έργου τους.

Οι σελίδες του «Περπατώντας» είναι σπαρμένες με σκέψεις για τις χαρές που προσφέρει η κίνηση έξω απο τους τέσσερις τοίχους, σε χαμηλές, πολύ χαμηλές ταχύτητες: δημιουργική έμπνευση, γαλήνη, συμφιλίωση με τα τελείως απαραίτητα, ξαλάφρωμα από τα προσωπεία της κοινωνικής μας ταυτότητας.

Το βάδισμα, σπεύδει να διευκρινίσει ο Γκρο, δεν είναι άθλημα. Τα αθλήματα προϋποθέτουν τεχνική και κανόνες, επιδόσεις, ανταγωνισμό, αποτελέσματα. Είναι συνδεδεμένα με τις έννοιες της αντοχής, της πειθαρχίας, απαιτούν ειδικό εξοπλισμό και μπορούν να προσφέρουν άφθονη τροφή στα μίντια ως θέαμα. Τίποτε απ’ αυτά, όμως, δεν ισχύει για το περπάτημα. Ασφαλώς, λέει,  κι έχουν γίνει απόπειρες για να δημιουργηθεί μια νέα αγορά μ’ επαναστατικά παπούτσια, εξαιρετικά παντελόνια και μοναδικής χωρητικότητας σακίδια αλλά –τι ανακούφιση!-  στην πραγματικότητα, το μόνο που χρειαζόμαστε για να περπατάμε είναι τα πόδια μας.  «Αρκεί μια μπουκιά ψωμί, μια γουλιά νερό, ένα ανοιχτό τοπίο, για να νιώσει κανείς ελεύθερος»...

Η πρώτη φιλοσοφική πραγματεία για το βάδισμα, όπως μαθαίνουμε, γράφτηκε από τον Χένρι Ντέιβιντ Θορώ («Walking»). Μάρτυρας της εποχής όπου ανατέλλει η μαζική παραγωγή, ο καπιταλισμός και η βιομηχανική εκμετάλλευση, ο αμερικανός συγγραφέας της «Πολιτικής ανυπακοής» και του «Ουώλντεν» προαισθανόμενος  πως η μανία για το κέρδος δεν θ’αργήσει και πως η φύση, ως προϊόν κι αυτή, θα λεηλατηθεί, πρότεινε μια νέα οικονομία, βασισμένη σε μια πολύ απλή αρχή, όπως θυμίζει ο Γκρο. Το ερώτημα που έθεσε δεν είναι τι αποφέρουν οι διάφορες δραστηριότητές μας αλλά τι κοστίζουν σε στιγμές καθαρής ζωής. Για παράδειγμα, ένας περίπατος στο δάσος, με κλασικούς οικονομικούς όρους, είναι χρόνος σπαταλημένος, δεν αποδίδει τίποτα. Για κάποιον όμως που θέλει  ν’ αδειάσει το μυαλό του από τις έγνοιες, ν’ απαλλαγεί από τις φλυαρίες των διπλανών του κι αποζητά στιγμές με μεγάλη διάρκεια, παρουσιάζει ανυπολόγιστο όφελος.

Μολονότι δεινός περιπατητής –βάδιζε καθημερινά τρείς με πέντε ώρες- ο Θορώ δεν ταξίδεψε πολύ. Η εμπειρία του βαδίσματος που τροφοδότησε τη σκέψη και τα γραπτά του αφορούσε αποκλειστικά τους περιπάτους στα  περίχωρα του γενέτειράς του, του Κόνκορντ, μια μικρή κωμόπολη έξω από τη Βοστώνη. Ήταν ταξιδιώτης στον τόπο του και μ’ αυτήν ακριβώς την ιδιότητά του, «μας προειδοποιεί για τους κινδύνους που εγκυμονεί η αναζητήση του εξωτισμού», επισημαίνει ο Γκρο. Όποιος θέλει να περπατήσει, τονίζει με τη σειρά του ο γάλλος συγγραφέας, δεν είναι ανάγκη να πάει μακρυά. Η αληθινή ουσία του βαδίσματος, επιμένει,  δεν συνίσταται στη συνάντησή μας με άλλα πρόσωπα κι άλλες κουλτούρες, βρίσκεται στις παρυφές του πολιτισμένου κόσμου, όποιος κι αν είναι αυτός. «Να βαδίζεις σημαίνει να μένεις στην άκρη: στο περιθώριο αυτών που δουλεύουν, στο περιθώριο των μεγάλων αυτοκινητοδρόμων, στο περιθώριο όσων παράγουν κέρδος και δυστυχία, των εκμεταλλευτών, των εργαζομένων, στο περιθώριο και των σοβαροφανών που έχουν πάντα κάτι καλύτερο να κάνουν από το να καλωσορίσουν τον χλωμό ήλιο τον χειμώνα ή το δροσερό αεράκι την άνοιξη»…

Δεινός πεζοπόρος και μάλιστα απίστευτα ανθεκτικός υπήρξε κι ο Νίτσε. «Να κάθεσαι όσο το δυνατόν λιγότερο», έγραφε στο «Ιδέ ο άνθρωπος»  συμπυκνώνοντας τις θεμελιώδεις αρχές της φιλοσοφίας του. «Να μην εμπιστεύεσαι κανέναν στοχασμό που δεν γεννήθηκε στο ύπαιθρο και σε ελεύθερη κίνηση –και όπου δεν συνεορτάζουν οι μύες. Όλες οι προκαταλήψεις προέρχονται από τα εντόσθια. Η καθιστική ζωή- το έχω ξαναπεί- είναι η κατεξοχήν αμαρτία ενάντια στο Άγιο Πνεύμα». Ο γερμανός φιλόσοφος πρωτοκατέφυγε στο βάδισμα –και τη μοναξιά- νέος, σε μια φάση που αδυνατούσε να διαχειριστεί τη ζωή του. Τότε που ο ακαδημαϊκός του ζήλος και η ατσαλενένια του υγεία αποδεικνύονταν βραχύβια, τότε που η «Η γέννηση της τραγωδίας» εξόργιζε τους φιλολογικούς κύκλους, την εποχή που ο ίδιος αισθανόταν ανεπιθύμητος ως πιθανός σύζυγος και αποστρεφόταν πια τόσο την υπεροψία του Βάγκνερ  όσο και τη μουσική του. Υποφέροντας από απανωτές κρίσεις και παροξυσμούς, με πονοκεφάλους να τον καθηλώνουν στο κρεβάτι μέσα στο σκοτάδι και με την όρασή του να χειροτερεύει, ο Νίτσε  ζητά ν’ αποδεσμετεί για ένα χρόνο από το λύκειο που εργάζεται, αλλά το σώμα του εξακολουθεί να τον εκδικείται. Έτσι φτάνει ν’ αναζητήσει γιατρικό στο περπάτημα, για να ξεχνά τις σφυριές στα μηνίγγια του, για ν’ αποφεύγει την ταραχή του κόσμου. Και πάλι μάταια όμως. Ώσπου τον Μάιο του 1879 παραιτείται κι από το πανεπιστήμιο της Βασιλείας και μέσα στην επόμενη δεκαετία –την πιο γόνιμη της πνευματικής πορείας του- εξελίσσεται στον βαδιζομανή ερημίτη που διέσωσε ο θρύλος.

Όπως παρατηρεί ο Φρεντερίκ Γκρο, σε αντίθεση με τον Καντ που περπατά ίσα για να ξεμουδιάσει από την ακινησία, το βάδισμα για τον Νίτσε αποτελεί προϋπόθεση για το έργο του - «Ο Νίτσε βαδίζει, όπως  άλλοι δουλεύουν. Δουλεύει βαδίζοντας». Πολλά βιβλία, λέει ο Γκρο, έχουν γραφτεί έπειτα από την ανάγνωση άλλων βιβλίων και κουβαλάνε τη βαριά οσμή του γραφείου, μυρίζουν όπως τα σκοτεινά, κακοαερισμένα δωμάτια. Υπάρχουν όμως και τα βιβλία που αναπνέουν, εκείνα που αποπνέουν  τον αέρα των ψηλών βουνών,  αυτά που δεν είναι κορεσμένα από νεκρή λογιοσύνη ούτε στενάζουν κάτω από τόνους υποσημειώσεων. Οι έγκλειστοι συγγραφείς δίνουν συνήθως βιβλία  βαριά και δύσπεπτα. Κάποιος όμως που συνθέτει το έργο του βαδίζοντας, «είναι ελεύθερος από κάθε είδους δεσμά, η σκέψη του δεν ετεροκαθορίζεται. Δεν έχει να λογοδοτήσει σε κανέναν».

Οι Έλληνες φιλόσοφοι ήταν, άραγε, καλοί περιπατητές; Σίγουρα ο Σωκράτης ήταν αεικίνητος, αλλά στην πραγματικότητα, αυτό που του άρεσε δεν ήταν το βάδισμα, ήταν οι συναντήσεις του στην αγορά και τα γυμναστήρια. Και ο Αριστοτέλης και ο Πλάτωνας περπατώντας δίδασκαν, αλλά η μοναδική σχολή της αρχαιότητας που ήταν αληθινά περιπατητική, σύμφωνα με τον Γκρο, ήταν η σχολή των Κυνικών. Οι οπαδοί της, γράφει, βρίσκονταν σε κατάσταση μόνιμης αναζήτησης και διαρκούς περιπλάνησης, όπως οι σκύλοι. Ήταν νομάδες, εκτεθειμένοι στις καιρικές συνθήκες, ωμοί στην συμπεριφορά τους, όπως ωμή είναι κι η φύση, μ’ όλη τη γη για βασίλειό τους, χωρίς δεσμεύσεις, πλήρεις με τ’ απολύτως αναγκαία. «Ο κυνικός είναι το έξω», διαβάζουμε. «Και ακριβώς αυτή η απόσταση από τον κόσμο των ανθρώπων είναι που του επιτρέπει να αναμιγνύει τις μικρότητες  της ιδιωτικής ζωής με τις φαυλότητες της δημόσιας. Ο βίος “εκτός” είναι που του δίνει το δικαίωμα να στηλιτεύει, να χλευάζει”.

Στην “Αυτοπροσωπογραφία” του ο Ζαν Ζακ Ρουσσώ, το δήλωνε απερίφραστα:  «Ό,τι κάνω, το κάνω στον περίπατο, η εξοχή είναι το γραφείο μου. Η όψη του τραπεζιού, του χαρτιού και των βιβλίων με κάνουν να πλήττω, τα εργαλεία δουλειάς με αποκαρδιώνουν…». Αντίστοιχα σημαντική θέση θα βρει το περπάτημα και στο έργο του γάλλου ρομαντικού Ζεράρ ντε Νερβάλ, όχι όμως ως πηγή ενέργειας, αλλά ως ενεργητική έκφραση της μελαγχολίας. Αν υπάρχει κάποιος που, κυριολεκτικά, διέσχισε τη – σύντομη- ζωή του περπατώντας, δεν είναι άλλος από τον Αρθρούρο Ρεμπώ. Εκείνος, όμως, δεν περπατούσε επειδή τον καλούσε ο ανοιχτός ορίζοντας, ούτε επειδή ήλπιζε να βρεί στο τέλος της διαδρομής κάποια κρυμμένη αλήθεια. Στην περίπτωσή του, ο Γκρο αναγνωρίζει το βάθισμα ως φυγή, «ως αυτήν την ανείπωτη χαρά που ο πεζοπόρος αισθάνεται για όλα όσα αφήνει πίσω του». Ο Ρεμπώ βάδιζε επειδή τα σωθικά του φλέγονταν και το να μείνει αδρανής θα ΄ταν σαν ν’ αρνούνταν την ύπαρξή του. Όσο για τον Γκάντι, πολύ πριν συλλάβει την ιστορική πορεία του αλατιού, πολύ πριν περπατήσει επί 24 μέρες με χιλιάδες Ινδούς το 1930 εναντιωνόμενος στην σκανδαλώδη φορολογία του ταπεινού  αυτού αγαθού από τους Βρετανούς αποικιοκράτες,  από την εποχή ήδη που σπούδαζε στο Λονδίνο, περπατούσε τουλάχιστον επτά χιλιόμετρα καθημερινά για να βρεί ένα χορτοφαγικό εστιατόριο ή για να πάει στο πανεπιστήμιο. Έβλεπε το βάδισμα σαν μια ευκαιρία για ν’ αντληφθεί το εύρος της υπόσχεσης που είχε δώσει στη μητέρα του –αποχή από τις γυναίκες, το αλκοόλ και το κρέας- και να βεβαιωθεί πως είναι ικανός να την τηρήσει. Αυτός ήταν ο δικός του τρόπος για να εξασκηθεί στην εγκράτεια και την πειθαρχία.

Σύμφωνοι, με το βάζουμε το ένα πόδι μπροστά απ’ το άλλο,  ούτε την βαρύτητα μπορούμε να ξεγελάσουμε ούτε να τρέφουμε αυταπάτες για την θνητότητά μας. Κι όμως, είναι εντυπωσιακό το πώς αυτή η τόσο μονότονα επαναλαμβανόμενη κίνηση, είναι ικανή να μας απογειώσει πνευματικά και να μας συμφιλιώσει με τον εαυτό μας. «Το βάδισμα σε προσκαλεί να πεθάνεις όρθιος» γράφει σ’ ένα σημείο ο Γκρο. Από τότε που τέλειωσα το βιβλίο του, αυτή η φράση κουδουνίζει στο μυαλό μου.

0

LIVE!

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Τζούντιθ Μπάτλερ: «Θέλουμε να ζήσουμε με ανοιχτή ή με κλειστή καρδιά;»

Τζούντιθ Μπάτλερ / «Θέλουμε να ζήσουμε με ανοιχτή ή με κλειστή καρδιά;»

Μια κορυφαία προσωπικότητα της σύγχρονης παγκόσμιας διανόησης μιλά στη LiFO για τo «φάντασμα» της λεγόμενης ιδεολογίας του φύλου, για το όραμα μιας «ανοιχτόκαρδης κοινωνίας» και για τις εμπειρίες ζωής που της έμαθαν να είναι «ένας άνθρωπος ταπεινός και ταυτόχρονα θαρραλέος».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ντίνος Κονόμος

Βιβλίο / «Ο κύριος διευθυντής (καλό κουμάσι) έχει αποφασίσει την εξόντωσή μου…»

Ο Ντίνος Κονόμος, λόγιος, ιστοριοδίφης και συγγραφέας, υπήρξε συνεχιστής της ζακυνθινής πνευματικής παράδοσης στον 20ό αιώνα. Ο συγγραφέας Φίλιππος Δ. Δρακονταειδής παρουσιάζει έργα και ημέρες ενός ανθρώπου που «δεν ήταν του κόσμου τούτου».
ΦΙΛΙΠΠΟΣ Δ. ΔΡΑΚΟΝΤΑΕΙΔΗΣ
Η ζωή του Καζαντζάκη σε graphic novel από τον Αλέν Γκλικός

Βιβλίο / Ο Νίκος Καζαντζάκης όπως δεν τον είχαμε ξαναδεί σε ένα νέο graphic novel

Ο ελληνικής καταγωγής Γάλλος συγγραφέας Αλέν Γκλικός καταγράφει την πορεία του Έλληνα στοχαστή στο graphic novel «Καζαντζάκης», όπου ο περιπετειώδης και αντιφατικός φιλόσοφος και μυθιστοριογράφος ψυχαναλύεται για πρώτη φορά και συστήνεται εκ νέου στο ελληνικό κοινό.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Πετρίτης»: Το πιο γρήγορο πουλί στον κόσμο και η άγρια, αδάμαστη ομορφιά του

Ηχητικά Άρθρα / Πετρίτης: Το πιο γρήγορο πουλί στον κόσμο και η άγρια, αδάμαστη ομορφιά του

Ο Τζoν Άλεκ Μπέικερ αφιέρωσε δέκα χρόνια από τη ζωή του στην παρατήρηση ενός πετρίτη και έγραψε ένα από τα πιο ιδιαίτερα βιβλία της αγγλικής λογοτεχνίας – μια από τις σημαντικότερες καταγραφές της άγριας ζωής που κινδυνεύει να χαθεί για πάντα. Κυκλοφόρησε το 1967 αλλά μόλις τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια οι κριτικοί και το κοινό το ανακάλυψαν ξανά.
M. HULOT
Μπενχαμίν Λαμπατούτ: «Ας μην αφήνουμε τον Θεό στους πιστούς» 

Βιβλίο / Μπενχαμίν Λαμπατούτ: «Αν αξίζει ένα πράγμα στη ζωή, αυτό είναι η ομορφιά»

Εν όψει της εμφάνισής του στη Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, στις 21 Μαΐου, ο Λατινοαμερικανός συγγραφέας-φαινόμενο Μπενχαμίν Λαμπατούτ μιλά στη LiFO για τον ρόλο της τρέλας στη συγγραφή, τη σχέση επιστήμης και λογοτεχνίας και το μεγαλείο της ήττας – και δηλώνει ακόμα φανατικός κηπουρός και εραστής της φύσης.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το πίσω ράφι/ Άντονι Μπέρτζες: «Έρνεστ Χέμινγουεϊ»

Το Πίσω Ράφι / Ο Χέμινγουεϊ ήταν ένας φωνακλάς νταής αλλά κι ένας σπουδαίος συγγραφέας του 20ού αιώνα

Η βιογραφία «Έρνεστ Χέμινγουεϊ - Μια ζωή σαν μυθοπλασία» του Βρετανού συγγραφέα Άντονι Μπέρτζες αποτυπώνει όχι μόνο την έντονη και περιπετειώδη ζωή του κορυφαίου Αμερικανού ομοτέχνου του αλλά και όλο το εύρος της αντιφατικής προσωπικότητάς του.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
21η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης

Βιβλίο / 21η ΔΕΒΘ: Εξωστρέφεια και καλύτερη οργάνωση αλλά μένουν ακόμα πολλά να γίνουν

Απολογισμός της 21ης ΔΕΒΘ που πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά υπό την αιγίδα του νεοσύστατου ΕΛΙΒΙΠ. Σε ποιο βαθμό πέτυχε τους στόχους της και ποια στοιχήματα μένει ακόμα να κερδίσει;
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ
Η ποίηση όχι μόνο αλλάζει τον κόσμο, τον δημιουργεί» ​​​​​​/Μια νέα ανθολογία ελληνικής queer ποίησης μόλις κυκλοφόρησε στα ισπανικά /11 Έλληνες ποιητές σε μια νέα ισπανική queer ανθολογία /Queer ελληνική ποίηση σε μια νέα δίγλωσση ισπανική ανθολογία

Βιβλίο / Μια Ισπανίδα καθηγήτρια μεταφράζει ελληνική queer ποίηση

Η María López Villalba, καθηγήτρια Νέων Ελληνικών στο Πανεπιστήμιο της Μάλαγα, μετέφρασε 11 ελληνικά ποιήματα, σε μια πρόσφατη ανθολογία που προσφέρει στο ισπανόφωνο κοινό την ευκαιρία να γνωρίσει τη σύγχρονη ελληνική queer –και όχι μόνο– ποίηση.
M. HULOT
«Κανείς δεν μας επέβαλε να έχουμε όλοι μια μονστέρα στο σαλόνι»

Βιντσέντζο Λατρόνικο / «Κανείς δεν μας επέβαλε να έχουμε όλοι μια μονστέρα στο σαλόνι»

Ο Ιταλός συγγραφέας και υποψήφιος για το βραβείο Booker, Βιντσέντζο Λατρόνικο, μιλά στη LIFO για το πολυσυζητημένο βιβλίο του «Τελειότητα», στο οποίο αποτυπώνει την αψεγάδιαστη αλλά ψεύτικη ζωή μιας ολόκληρης γενιάς ψηφιακών νομάδων στην Ευρώπη, καθώς και τη μάταιη αναζήτηση της ευτυχίας στην ψηφιακή εποχή.
M. HULOT
Μεσσαλίνα: Ακόλαστη μέγαιρα ή πολύ έξυπνη για την εποχή της;

Ηχητικά Άρθρα / Μεσσαλίνα: Ακόλαστη μέγαιρα ή πολύ έξυπνη για την εποχή της;

Το όνομά της έχει συνδεθεί με την εικόνα μιας αδίστακτης, σεξουαλικά ακόρεστης και επικίνδυνης γυναίκας. Ένα νέο βιβλίο, όμως, έρχεται να αμφισβητήσει αυτή τη στερεοτυπική αφήγηση και να φωτίσει μια διαφορετική εκδοχή της ιστορίας της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Rene Karabash

Βιβλίο / Rene Karabash: «Θέλω πίσω τη γυναικεία δύναμη που μου στέρησαν οι άνδρες»

Η Βουλγάρα συγγραφέας Rene Karabash μιλά για το μυθιστόρημά της «Ορκισμένη», που τιμήθηκε με το βραβείο Ελίας Κανέτι, και στο οποίο εστιάζει στην ιστορία των «ορκισμένων παρθένων» γυναικών των Βαλκανίων που επέλεξαν να ζήσουν ως άνδρες.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Δυο γυναίκες συγγραφείς αποκαλύπτουν τα κρυφά μυστικά της γραφής

Βιβλίο / Όλες οι γυναίκες του κόσμου στο νέο βιβλίο της Αμάντας Μιχαλοπούλου

Στο «Μακρύ ταξίδι της μιας μέσα στην άλλη», η μητρότητα γίνεται ο συνδετικός κρίκος που ενώνει όλες τις μητέρες και όλες τις κόρες με τις γυναίκες της Ιστορίας που θαυμάσαμε, αλλά και τις ανώνυμες «Παναγίες» που κράτησαν στους ώμους τους τα βάρη της ανθρωπότητας.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Ένας μύθος λέει πως αν χάσεις κάτι στην Αθήνα, θα το βρεις στον Ελαιώνα»

Βιβλίο / «Ένας μύθος λέει πως αν χάσεις κάτι στην Αθήνα, θα το βρεις στον Ελαιώνα»

Στο νέο του βιβλίο, «Lost Things Found», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Hyper Hypo, ο εικαστικός φωτογράφος Αντώνης Θεοδωρίδης εξερευνά τον μαγικό κόσμο της υπαίθριας αγοράς του Ελαιώνα.
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Ντιντιέ Εριμπόν: «Καιρός για ένα κίνημα των ηλικιωμένων!»

Ντιντιέ Εριμπόν / Ντιντιέ Εριμπόν: «Να πάψουμε να βλέπουμε τους ηλικιωμένους ως κοινωνικούς παρίες»

Από τους σημαντικότερους και πιο επιδραστικούς σύγχρονους Γάλλους στοχαστές, ο Ντιντιέ Εριμπόν συνδύασε στα βιβλία του τα δύσκολα βιώματα της νεότητάς του με μια εμπεριστατωμένη, αλλά και εικονοκλαστική, κοινωνικοπολιτική «ακτινογραφία» της γαλλικής κοινωνίας. 
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Κεχαγιάς

Βιβλίο / «Το να εκδίδεις βιβλία στην Ελλάδα είναι σαν να παίζεις στο καζίνο»

Η Γεννήτρια είναι ένας νέος εκδοτικός οίκος αφιερωμένος στη σύγχρονη λογοτεχνία. Ο εκδότης της, συγγραφέας και μεταφραστής, Παναγιώτης Κεχαγιάς, μιλά για τις δυσκολίες και τις χαρές του εγχειρήματος, για το πώς σκοπεύει να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις μιας ιδιαίτερα ανταγωνιστικής αγοράς, καθώς και για τους πρώτους τίτλους που ετοιμάζεται να εκδώσει.
M. HULOT
Κωνσταντίνος Τσουκαλάς: «Ακούμε συνεχώς για ανάπτυξη, χωρίς να διερευνάται τι είναι το "καλό"»

Οι Αθηναίοι / Κωνσταντίνος Τσουκαλάς: «Ακούμε συνεχώς για ανάπτυξη, χωρίς να διερευνάται τι είναι το "καλό"»

Η εκτέλεση του Μπελογιάννη τον έκανε αριστερό. Η αυτοκτονία του Νίκου Πουλαντζά, μπροστά στα μάτια του, τον καθόρισε. Ο Κωνσταντίνος Τσουκαλάς, ένας από τους σημαντικότερους διανοούμενους της μεταπολιτευτικής Ελλάδας, αφηγείται το προσωπικό του ταξίδι και την πνευματική περιπέτεια μιας ολόκληρης εποχής, από τη διανόηση του Παρισιού μέχρι τους δρόμους της πολιτικής και τις αίθουσες των πανεπιστημίων.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Έλλη Σκοπετέα: Tο ανατρεπτικό έργο μιας ιστορικού που έφυγε νωρίς

Βιβλίο / Έλλη Σκοπετέα: Tο ανατρεπτικό έργο μιας ιστορικού που έφυγε νωρίς

Δεν υπάρχει μελέτη για τον ελληνικό εθνικισμό που να μην έχει αναφορές στο έργο της. Η επανακυκλοφορία του βιβλίου της «Το “Πρότυπο Βασίλειο” και η Μεγάλη Ιδέα» από τις εκδόσεις Νήσος συνιστά αναμφίβολα εκδοτικό γεγονός.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Νίκος Μπακουνάκης: «Αυτή τη θέση δεν την παντρεύεσαι, ούτε είσαι θεός» ΟΙ ΤΙΤΛΟΙ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

Νίκος Μπακουνάκης / Νίκος Μπακουνάκης: «Αυτή τη θέση δεν την παντρεύεσαι, ούτε είσαι θεός»

Ο πρόεδρος του ΕΛΙΒΙΠ, στην πρώτη του συνέντευξη, μιλά στη LIFO για τους στόχους και τις δράσεις του ιδρύματος και για το προσωπικό του όραμα για το βιβλίο. Ποιος ο ρόλος των μεταφράσεων στην πολιτιστική διπλωματία και πώς θα αυξηθεί η φιλαναγνωσία; 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ