O φλεγόμενος πλανήτης

O φλεγόμενος πλανήτης Facebook Twitter
Η συγγραφική παλέτα του Χιλ είναι πλατιά. Η περιγραφική του άνεση ζηλευτή. Η ματιά του στους ήρωές του συμπονετική όσο πρέπει, και διεισδυτική. Κι αυτό τον κάνει να ξεχωρίζει, και μας άρεσε πολύ.
0

Η ανθρωπότητα παίρνει φωτιά. Ο «Πυροσβέστης» είναι ένα βιβλίο που πρέπει να του παραδοθείς, να αφεθείς να σε ρουφήξει, να σε κατακτήσει: να ζήσεις στον κόσμο του. Από κει και πέρα, όλα είναι εύκολα. Απλώς θα γίνεις ένα με τους ήρωες και θα παρακολουθείς με σφιγμένα δόντια τα πάθη τους, αλλά βιώνοντάς τα κι εσύ ταυτόχρονα. Πάθη που αφορούν κανονικούς ανθρώπους, και όχι μια χούφτα καρτουνίστικες φιγούρες — πράγμα που θα ήταν πολύ πιο εύκολο για τον Χιλ, και ενδεχομένως πιο εμπορικό ίσως. Αλλά ο γιος και συνάδελφος του Κινγκ δεν έπεσε σε αυτή την παγίδα. Γιατί, πολύ πέρα από το να έχουμε στα χέρια μας άλλο ένα ογκώδες μυθιστόρημα μετα-αποκαλυπτικού τρόμου, μία δυστοπία κεκαυμένης γης ή ένα θυελλώδες θρίλερ Επιστημονικής Φαντασίας δύο διαστάσεων, ο «Πυροσβέστης» είναι ένα βιβλίο χαρακτήρων και σχέσεων: απλών, καθημερινών, γήινων και, δεδομένων των καταστάσεων που ζουν, ηρωικών χαρακτήρων. Υπ' αυτή την έννοια, σχεδόν μιλάμε για κάτι απολύτως ρεαλιστικό εδώ — κι ας οδεύουν τα πάντα, όλος ο πλανήτης, στο χαμό που προκαλεί το Δρακόστιγμα, αυτό το «ευφυές» σπόριο που διεισδύει στον ανθρώπινο εγκέφαλο προκαλώντας αναπόδραστα (ή ίσως όχι απολύτως αναπόδραστα...), μετά από μία μικρή περίοδο επώασης την αυτανάφλεξη του θύματός του. Ιδίως όταν οι καταστάσεις ξεφεύγουν από κάποια όρια.

Γι' αυτό πολλοί αρπάζουν φωτιά όταν φοβούνται ή στρεσάρονται. Ο πανικός προκαλεί έκλυση κορτιζόλης. Το Δρακόστιγμα αντιδρά στην κορτιζόλη θεωρώντας ότι ο ξενιστής δεν αποτελεί πλέον ασφαλές περιβάλλον. Παίρνει φωτιά κι έτσι παράγει μπόλικη στάχτη, πράγμα που του επιτρέπει να μεταφερθεί σε καλύτερο έδαφος.

«Όχι απολύτως αναπόδραστα»: γιατί δεν αυταναφλέγονται όλοι οι φορείς. Κανείς δεν ξέρει την αιτία, κανείς δεν μπορεί να εξαγάγει μία θεραπεία ή έστω μία θεωρία από αυτό, όμως κάποιοι δείχνουν να ελέγχουν όντως πράγματι τις παρενέργειες του σπορίου. Ή ίσως να ελέγχονται από αυτό, με έναν τρόπο διαφορετικό, και ακόμη πιο ξένο. Δείχνουν να μπορούν να νιώθουν το Δρακόστιγμα με την ψυχή τους και να «τραγουδούν» μαζί του. Κι όταν τυχαίνει να το κάνουν αυτό μαζί με άλλους, γίνονται όλοι ένα. Και μπαίνουν στη Λάμψη: σαν να βρίσκονται στη θεραπευτική —και αποχαυνωτική— αγκαλιά κάποιου μεγαλύτερου από τους ίδιους όντος. Όμως τίποτε δεν είναι σίγουρο ούτε εκεί, στις κλειστές, «παραθρησκευτικές» ομάδες φυγάδων που συγκροτούν καλά κρυμμένες από τα μάτια του κράτους κοινότητες, μακριά από τις ένοπλες Περιπόλους Καραντίνας που εκτελούν κάθε πιθανό ύποπτο φορέα αμέσως μόλις τον συναντήσουν. Πουθενά δεν υπάρχει σωτηρία:

Όταν πήρε φωτιά η Κάρολ, βρισκόταν στο κέντρο του κόσμου, με δεκάδες πιστούς να απλώνουν τα χέρια για να την αγγίξουν. Και εντελώς ξαφνικά μετατράπηκε σε μια λευκή παλλόμενη στήλη φωτιάς, με το κεφάλι ριγμένο πίσω και τα χέρια απλωμένα σαν να ετοιμαζόταν να αγκαλιάσει έναν αόρατο εραστή. Εξαϋλώθηκε σαν να ήταν αλειμμένη με κηροζίνη. Έγινε τόσο γρήγορα που δεν πρόλαβε καν να φωνάξει.

Η συγγραφική παλέτα του Χιλ είναι πλατιά. Η περιγραφική του άνεση ζηλευτή. Η ματιά του στους ήρωές του συμπονετική όσο πρέπει, και διεισδυτική. Κι αυτό τον κάνει να ξεχωρίζει, και μας άρεσε πολύ. Έχει δημιουργήσει έναν κόσμο στον οποίο μπορεί να κάνει τα πάντα — και τα κάνει. Παρά ταύτα, δεν αφήνεται να «ξεφύγει» και, πολύ σοφά, δεν ενορχηστρώνει κάτι ανάλογα εντυπωσιακό με το περιβάλλον όπου κινούνται οι άρρωστοι από Δρακόστιγμα πρωταγωνιστές του: ο κόσμος του είναι ένας κόσμος, όχι φωτιάς μόνο, αλλά κυρίως στάχτης. Ένας κόσμος όπου δεν θα δεις πολλές σπουδαίες πράξεις, ανδραγαθήματα και «υπερηρωικά» κατορθώματα, μολονότι ούτε και αυτά θα λείψουν: απλώς θα δοθούν στον χρόνο και με τον τόνο που πρέπει. Στο περιβάλλον του Δρακοστίγματος τα πάντα είναι νεκρά, γκρίζα, θολά και άγονα. Και έτσι ζουν και πράττουν και οι ήρωες του «Πυροσβέστη», που δεν έχουν ούτε μυαλό ούτε χρόνο για υψιπετή λόγια και μεγαλεπήβολα σχέδια. Έχουν όμως για μικρότητες, για προδοσία, για τιμωρία και για φόνο — για αίμα.

Ωραίο και παράξενο βιβλίο. Τρομώδες και διαφορετικό. Και, με έναν τρόπο υποδόριο, αισιόδοξο υπό μία έννοια, ίσως ακριβώς χάρη στους πολύ ζωντανούς πρωταγωνιστές του — και κυρίως χάρη στην κεντρική ηρωίδα του, μια απλή νοσοκόμα, φορέα του Δρακοστίγματος και έγκυο μαζί, που πρέπει να νικήσει πολύ περισσότερους αντιπάλους από όλους τους υπόλοιπους μαζί, αν δεν θέλει να γίνει κι αυτή στάχτη και παρελθόν. Δίπλα της, όχι ίσος ανάμεσα σε καμιά δεκαριά άλλους, ένας ακόμη βασικός ήρωας δεν είναι άλλος από τον Πυροσβέστη του τίτλου. Ένας επίσης συνηθισμένος άνθρωπος που θα κληθεί να καθυποτάξει το Δρακόστιγμα, να «μπει» στη Λάμψη και να γίνει κάτι πολύ ανώτερο και πολύ πιο διαφορετικό από οτιδήποτε και οποιονδήποτε άλλο: να γίνει Φοίνικας, ένα πυρφόρο, καταστρεπτικό ον. Θα θέλαμε να το δούμε πολύ στον κινηματογράφο αυτό. Και ασφαλώς θα το δούμε κάποια στιγμή.

Πριν τον «Πυροσβέστη», και άλλα νέα. Ζητήσαμε από τον Χάρη Νικολακάκη, τον διευθυντή εκδοτικού των Bell, λίγα λόγια για τον «Πυροσβέστη» αλλά κυρίως για τα προηγούμενα βιβλία του Χιλ, που ασφαλώς μπήκαν στο δικό μου αναγνωστικό πρόγραμμα. Νά τι μας είπε:

«Ο Τζο Χιλ έκανε ένα εκρηκτικό ντεμπούτο με το μυθιστόρημά του "Κουτί σε σχήμα καρδιάς" πριν από δέκα χρόνια, σαρώνοντας βραβεία και κατακτώντας τις διεθνείς λίστες των best seller. Ακολούθησε η συλλογή διηγημάτων "Φαντάσματα του 20ού αιώνα", εδραιώνοντας τη θέση του στη λογοτεχνία του φανταστικού και του τρόμου, ενώ το μυθιστόρημα "Κερασφόρος» (που μεταφέρθηκε στη μεγάλη οθόνη με πρωταγωνιστή τον Ντάνιελ Ράντκλιφ) ανακηρύχθηκε από τρεις εφημερίδες των ΗΠΑ ως ένα από τα καλύτερα βιβλία του 2010. Θεωρώ πως το τέταρτο βιβλίο του, το "Νοσφεράτου", ήταν εκείνο που καθιέρωσε τον Χιλ ως έναν από τους σημαντικότερους νέους συγγραφείς τρόμου. Και φτάνουμε στον "Πυροσβέστη". Ένα βιβλίο που μπορεί να ψηφίστηκε από το παγκόσμιο αναγνωστικό κοινό ως το καλύτερο βιβλίο τρόμου της χρονιάς στα Goodreads Choice Awards 2016, ωστόσο θεωρώ πως η ταμπέλα "βιβλίο τρόμου» το αδικεί. Κι αυτό σας το λέει κάποιος που λατρεύει τον τρόμο. Ο "Πυροσβέστης", όμως, είναι πολλά περισσότερα. Είναι μια ιστορία επιβίωσης, ένα βιβλίο χαρακτήρων, ένα βιβλίο για τις ανθρώπινες σχέσεις, για την κοινωνία μας και για το πού μπορεί να οδηγηθεί αυτή όταν παύουν να ισχύουν ορισμένοι κανόνες. Στον "Πυροσβέστη" ο τρόμος δεν έρχεται από το Δρακόστιγμα ή από κάποιο τέρας, αλλά από τον ίδιο τον άνθρωπο. Ο "Πυροσβέστης" είναι ένα μυθιστόρημα που αξίζει να διαβαστεί από τους λάτρεις του καλού βιβλίου — χωρίς ταμπέλες, χωρίς προκαταλήψεις».

Παράλληλα, ο Χ. Νικολακάκης μάς μίλησε και για το νέο που μας επιφύλασσαν οι Εκδόσεις Bell την προηγούμενη εβδομάδα: ένα νέο βιβλιοπωλείο στο κέντρο της Αθήνας. Κάτι εξαιρετικά γενναίο αυτή την εποχή, αν μη τι άλλο:

«Αναμφίβολα τα τελευταία χρόνια οι συνθήκες που επικρατούν στον εκδοτικό χώρο είναι, το λιγότερο, αντίξοες... Κι εμείς έχουμε αντιμετωπίσει μεγάλες δυσκολίες, αλλά αποφασίσαμε —πεισμώσαμε, αν θέλετε— να μην το βάλουμε κάτω. Το 2017 είναι μια μεταβατική χρονιά για τις Εκδόσεις BELL, μια χρονιά μεγάλων αλλαγών. Αλλαγές που πραγματοποιούνται για να βγούμε πιο δυνατοί από την κρίση, αλλαγές που μας επιβάλλονται από την αγορά, αλλαγές που θα ανανεώσουν την εταιρεία και αλλαγές που θεωρώ ότι θα μεταβάλουν και το εκδοτικό μας στίγμα. Στα θετικά νέα είναι και η δημιουργία του δικού μας χώρου στην καρδιά της Αθήνας. Το BELL books είναι το νέο μας βιβλιοπωλείο που μόλις άνοιξε τις πόρτες του στην Εμμανουήλ Μπενάκη 22 και φιλοξενεί όλα μας τα βιβλία Bell, Silk και Άρλεκιν. Ένας χώρος που ήταν απαίτηση πολλών φίλων των βιβλίων μας εδώ και πολλά χρόνια και για τον οποίο είμαστε ιδιαίτερα χαρούμενοι που δημιουργήθηκε σε μια τόσο δύσκολη εποχή».

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ακύλλας Καραζήσης: «Μου αρέσει η λογοτεχνία του Θανάση Βαλτινού γιατί δεν ξέρεις ποτέ τι είναι αλήθεια και τι ψέμα»

The Book Lovers / Ακύλλας Καραζήσης: «Μου αρέσει η λογοτεχνία του Θανάση Βαλτινού γιατί δεν ξέρεις τι είναι αλήθεια και τι ψέμα»

Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητάει με τον ηθοποιό και σκηνοθέτη Ακύλλα Καραζήση για την αναγνωστική διαδρομή του, που ξεκινάει από τον «Τομ Σόγερ» και τη Θεσσαλονίκη, περνάει από τον ρομαντικό κόσμο της Χαϊδελβέργης και φτάνει στην Αθήνα του θεάτρου και των κειμένων.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Ιωάννα Τσιβάκου: «Δεν έχει χρόνο ο σημερινός άνθρωπος να γνωρίσει τον άλλον κι εδώ βρίσκεται η δυστυχία του»

Βιβλίο / Ιωάννα Τσιβάκου: «Δεν έχει χρόνο ο σημερινός άνθρωπος να γνωρίσει τον άλλον κι εδώ βρίσκεται η δυστυχία του»

Η συγγραφέας και ομότιμη καθηγήτρια Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου μιλά για την εποχή μας, τον χώρο της εκπαίδευσης και την ταυτότητα του νεοέλληνα.   
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Η άνοδος της δεξιάς συνδέεται με τις αποτυχίες της αριστεράς»

Βιβλίο / «Η άνοδος της δεξιάς συνδέεται με τις αποτυχίες της αριστεράς»

Ο Ντόναλντ Σασούν, ομότιμος καθηγητής Συγκριτικής Ευρωπαϊκής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Queen Mary του Λονδίνου και άλλοτε στενός φίλος, συνεργάτης και επιμελητής των βιβλίων του Έρικ Χoμπσμπάουμ, μιλά στη LiFO.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Η Κάλλας δεν ήταν τραγική φιγούρα και δεν εγκατέλειψε την καριέρα της για τον Ωνάση

Βιβλίο / Η Κάλλας δεν ήταν τραγική φιγούρα και δεν εγκατέλειψε την καριέρα της για τον Ωνάση

Η συγγραφέας του βιβλίου “Diva”, Ντέζι Γκούντγουιν, τονίζει με άρθρο της στον Guardian ότι το να χαρακτηρίζει κανείς τη ζωή της κορυφαίας τραγουδίστριας τραγική, σημαίνει ότι την αδικεί κατάφωρα.
THE LIFO TEAM
Η Θήβα που δεν ξέρουμε

Βιβλίο / Η Θήβα που δεν ξέρουμε

Ο Βρετανός ιστορικός Πολ Κάρτλετζ αποκαθιστά την ιστορική πόλη της αρχαιότητας που αντιμετώπιζαν υπεροπτικά οι Αθηναίοι. Δείχνει πώς τα θηβαϊκά θέματα επιβιώνουν στη σύγχρονη τέχνη, γράφει για τον Επαμεινώνδα που είχε έναν μόνο τραχύ μανδύα, παρουσιάζει την κοινωνία που δημιουργεί τον Ιερό Λόχο, ένα στρατιωτικό σώμα που αποτελείται αποκλειστικά από εραστές και ερώμενους.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Συζητώντας για ένα θέμα ταμπού της ελληνικής κοινωνίας, τους δωσίλογους της Κατοχής

Βιβλίο / Oι δωσίλογοι, ένα θέμα ταμπού της ελληνικής κοινωνίας

Μέσα από την έρευνά του σε αρχεία που μέχρι σήμερα παραμένουν κλειστά ο ιστορικός Μενέλαος Χαραλαμπίδης εξετάζει τα γεγονότα και τα πρόσωπα που συνεργάστηκαν με τους Γερμανούς κατακτητές σε μια πολύπαθη και αιματηρή για την Αθήνα περίοδο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το πρώτο μυθιστόρημα της Καλλιρρόης Παρούση μπήκε στα ευπώλητα από στόμα σε στόμα

Βιβλίο / Το πρώτο μυθιστόρημα της Καλλιρρόης Παρούση μπήκε στα ευπώλητα από στόμα σε στόμα

Το Λίγα Λόγια για μένα της Καλλιρρόης Παρούση είναι ένα μυθιστόρημα με ποιητικό λόγο που το νεανικό κοινό το ανακάλυψε μέσω word of mouth. Και όπως λέει και ένας φίλος της «ένα καλό βιβλίο είναι σαν μία νάρκη, δεν ξέρεις σε ποιανού την ψυχή θα σκάσει».
M. HULOT
Γκαζμέντ Καπλάνι «Με λένε Ευρώπη»

Το πίσω ράφι / «Με λένε Ευρώπη»: Το βιβλίο ενός Αλβανού μετανάστη για τις περιπέτειές του στην Ελλάδα

Ο Γκαζμέντ Καπλάνι εναλλάσσει την εμπειρία του στην Ελλάδα με τις μικρές οδύσσειες ανθρώπων που άφησαν πίσω την πατρίδα τους, σε ένα βιβλίο που κινείται διαρκώς μεταξύ μυθοπλασίας και πραγματικότητας και καταπιάνεται με το ανεξάντλητο θέμα της μετανάστευσης και της ταυτότητας.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Ο Larry Gus διάβασε τον «Οδυσσέα» του Τζόις περπατώντας τους δρόμους της Αθήνας

The Book Lovers / Ο Larry Gus διάβασε τον «Οδυσσέα» του Τζόις περπατώντας τους δρόμους της Αθήνας

O Νίκος Μπακουνάκης συζητά με τον μουσικό και συνθέτη Larry Gus, aka Παναγιώτη Μελίδη, για τα βιβλία που επηρέασαν τη μουσική του. Πρόκειται για έναν εντελώς ιδιοσυγκρασιακό αναγνώστη.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
«Μέχρι τον Αύγουστο»: Το ‘χαμένο’ μυθιστόρημα του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες έπρεπε να παραμείνει χαμένο

Βιβλίο / «Μέχρι τον Αύγουστο»: Το «χαμένο» μυθιστόρημα του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες έπρεπε να παραμείνει χαμένο

Το βιβλίο προσφέρει στιγμιαίες απολαύσεις, αλλά είναι ολοφάνερα ημιτελές και πολλά σημεία του μοιάζουν τόσο κακογραμμένα που καθιστούν απολύτως κατανοητή την επιθυμία του συγγραφέα να μην εκδοθεί ποτέ.
THE LIFO TEAM
Ο σουρεαλιστικός «συντε(λο)γοτεχνικός» κόσμος του Αχιλλέα ΙΙΙ

Βιβλίο / Ο σουρεαλιστικός «συντε(λο)γοτεχνικός» κόσμος του Αχιλλέα ΙΙΙ

Ο βραβευμένος συγγραφέας που μόλις κυκλοφόρησε τη συλλογή διηγημάτων του με τον διφορούμενο τίτλο «Τέλος Πάντων» εξηγεί, μεταξύ πολλών άλλων, γιατί τον απασχολούσε συνέχεια το τέλος του κόσμου, σε σημείο που του έγινε εμμονή.
M. HULOT
Πέρα από τις Ακυβέρνητες πολιτείες: O Τσίρκας, ο Σεφέρης, ο Κοτζιάς και η Χούντα του 1967

Lifo Mini – Series / Πέρα από τις Ακυβέρνητες Πολιτείες: O Τσίρκας, ο Σεφέρης, ο Κοτζιάς και η Χούντα του '67

H Κωνσταντίνα Βούλγαρη σκιαγραφεί την προσωπικότητα του Στρατή Τσίρκα, μιλά για τη φιλία του με τον Σεφέρη, την πολιτική του δράση μέσα στη Δικτατορία, αλλά και για το πώς έπεισε τον Παύλο Ζάννα να μεταφράσει Προυστ, μέσα στη φυλακή. Στο podcast ακούγονται για πρώτη φορά αποσπάσματα από διάλεξη που είχε δώσει ο Σ. Τσίρκας μαζί με τον Α. Kοτζιά.
THE LIFO TEAM
Σέρχιο Πιτόλ «Συζυγική ζωή»

Το Πίσω Ράφι / «Η συζυγική ζωή»: Η απολαυστική σάτιρα του Σέρχιο Πιτόλ για τις δηλητηριασμένες σχέσεις

Μέσα από τις απέλπιδες προσπάθειες μιας γυναίκας ν’ απαλλαγεί οριστικά από τον άπιστο σύζυγό της, με τη λοξή και ειρωνική ματιά του, ένας από τους κορυφαίους σύγχρονους Λατινοαμερικανούς συγγραφείς μεταμορφώνει σε φάρσα αυτό που άλλοι θα έβλεπαν ως τραγωδία.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Paul Lynch

Βιβλίο / Paul Lynch: «Υπάρχουν συγγραφείς που παίζουν στο κέντρο του γηπέδου, εγώ παίζω στα άκρα»

Ο πέμπτος Ιρλανδός συγγραφέας που παίρνει το Booker εξηγεί στη Βένα Γεωργακοπούλου γιατί στην Ιρλανδία βγαίνουν τόσο σημαντικά βιβλία, περιγράφει πως σε μια λαϊκή σχολίασαν το βραβευμένο βιβλίο του ως «πολύ μαύρο» και πως αν καθόταν να γράψει κάτι για να κερδίσει, αυτό δεν θα ήταν το «Τραγούδι του προφήτη».
ΒΕΝΑ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ