Ο Φιντέλ Κάστρο μιλάει για τη μουσική και τον κινηματογράφο στην επαναστατική Κούβα

Ο Φιντέλ Κάστρο μιλάει για τη μουσική και τον κινηματογράφο στην επαναστατική Κούβα Facebook Twitter
Φωτο: Keystone/Getty Images
0

Το 1976 οι εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή κυκλοφορούν το βιβλίο «Φιντέλ Κάστρο/ Εισήγηση στο πρώτο συνέδριο του κομμουνιστικού κόμματος Κούβας / Venceremos!». Απ' αυτό το βιβλίο επιλέγω τις παραγράφους στις οποίες ο Κάστρο μιλά για τη μουσική και τον κινηματογράφο στην επαναστατική Κούβα...

Κινηματογράφος

Η παραγωγή κινηματογραφικών ταινιών ήταν ανύπαρκτη προηγουμένως στην Κούβα και δεν υπήρχε καμμία υλική υπόσταση γι' αυτό.

Στα χρόνια πριν από την Επανάσταση ο κινηματογράφος και ιδιαίτερα ο αμερικάνικος κινηματογράφος ήταν κυρίως ένα από τα μέσα της αποικιοκρατίας που προορίζονταν για την εφαρμογή μιας πολιτικής πλαστογράφησης και διαστρέβλωσης της ιστορίας και της φυσιογνωμίας της χώρας μας.

Πριν από την Επανάσταση το 99,65% των φιλμ που προβάλλονταν ήταν καπιταλιστικής παραγωγής και τα μισά απ' αυτά ήταν αμερικάνικα.

Στις 24 Μάρτη του 1959 δημιουργήθηκε το Κουβανέζικο Ίδρυμα Κινηματογραφίας. Ο κουβανέζικος κινηματογράφος ήταν για τη χώρα μας μια νέα μορφή τέχνης και δεν είχε ούτε τη δική του ιστορία, ούτε παράδοση. Και όμως κατόρθωσε να δημιουργήσει τέτοια έργα και να χαράξει τέτοια καλλιτεχνική πορεία, ώστε τα έργα του να περάσουν στο θησαυροφυλάκιο του εθνικού μας πλούτου.

Ο κουβανέζικος κινηματογράφος παίζει σημαντικό ρόλο στο χώρο του πολιτισμού και ανάμεσα στα έργα του τα φιλμ-ντοκυμανταίρ έχουν πρωτεύουσα θέση.

Στη διάρκεια αυτών των χρόνων σφυρηλατήθηκε η τεχνική και βιομηχανική βάση του κινηματογράφου και πριν λίγο εγκαινιάστηκε εργαστήριο έγχρωμων ταινιών.

Η βιομηχανία μας παρήγαγε 71 φιλμ μεγάλου μήκους, 541 ντοκυμανταίρ, 739 φιλμ επικαίρων και 90 κινουμένων σχεδίων. Τα εβδομαδιαία επίκαιρα έχουν υιοθετήσει εκφραστικές και αποτελεσματικές μορφές επικοινωνίας και αποτελούν για τον προγραμματισμό στοιχείο πολιτικοποίησης.

 Η δουλειά που έγινε από τις κινητές μονάδες προβολής είναι η πιο ενδιαφέρουσα εμπειρία στη δημιουργία καινούριου κοινού θεατών.

Η απουσία κινηματογραφικών προβολών στην ύπαιθρο ήταν εκδήλωση της έντονης ανισότητας ευκαιριών ανάμεσα στον πληθυσμό της πόλης και του χωριού.

Τα τελευταία χρόνια ο κινητός κινηματογράφος πραγματοποίησε 1.603.000 προβολές και είχε 198.200.000 θεατές. Σήμερα έχουμε 620 μηχανές προβολής των 16 χιλιοστών, από τις οποίες 480 μόνιμα εγκατεστημένες, 112 φορητές σε καμιόνια, 22 μεταφερόμενες με ζώα και 2 σε μηχανοκίνητα πλοιάρια.

Έχουμε 449 κινηματογράφους για ταινίες των 35 χιλιοστών, από τους οποίους 71 χτίστηκαν τελευταία, που δεν είναι όμως αρκετοί ακόμα για να αναπληρώσουν αυτούς που κλείστηκαν για επισκευές ή άλλες αιτίες.

Ο αριθμός των θεατών έφτασε το 1970 τα 70 εκατομμύρια.

Η κινηματογραφική παραγωγή της Κούβας εκτιμάται διεθνώς και έχει κερδίσει 136 πρώτα βραβεία σε διεθνή φεστιβάλ.

 

Μουσική

Παλιότερα, πολλοί από τους μουσικούς μας ήταν περισσότερο γνωστοί στο εξωτερικό παρά στην Κούβα, όπου ζούσαν σχεδόν ολότελα αγνοημένοι.

Η χώρα μας που έχει έναν πλούσιο μουσικό πολιτισμό, αντιμετώπιζε τη μόνιμη πίεση από τα ξένα και κυρίως τα αμερικάνικα μουσικά πρότυπα.

Τα μέτρα που πάρθηκαν οδήγησαν σε μια πρωτοφανή άνθιση της μουσικής τέχνης.

Πρέπει να σημειώσουμε ιδιαίτερα τη δημιουργία, το 1960, της Κρατικής Συμφωνικής Ορχήστρας, μπροστά στην οποία ανοίχτηκαν τέτοιες δυνατότητες, που δεν είχαν ποτέ τους οι κουβανοί μουσικοί. Δημιουργήθηκαν συμφωνικές ορχήστρες στις επαρχίες.

Το 1959, με τη δημιουργία της Κρατικής Χορωδίας, άρχισε η ανάπτυξη της χορωδιακής τέχνης και σήμερα υπάρχουν ήδη δέκα επαγγελματικά συγκροτήματα. Η παραδοσιακή πολιτικοκοινωνική γραμμή στο τραγούδι συνεχίστηκε με το κίνημα του «νέου τραγουδιού» (nueva trova) [σ.σ. είναι το επαναστατικό κουβανικό τραγούδι των late sixties, που επηρεάστηκε από την τοπική παράδοση φυσικά, και ακόμη από τον Dylan και τους Beatles, ανακατεύοντας folk και rock στοιχεία, με κύριους εκπρόσωπους του τους Silvio Rodriguez, Pablo Milanés, Carlos Puebla κ.ά.].

Οι μουσικοί μας ταξίδεψαν σ' όλον τον κόσμο, αντιπροσωπεύοντας με την τέχνη τους την επαναστατική Κούβα κι ένοιωσαν με πόση θέρμη βλέπουν οι λαοί την Επανάστασή μας.

Η ανάπτυξη της βιομηχανίας επέτρεψε να ρυθμίσουμε την παραγωγή μουσικών οργάνων και τη μαζική παραγωγή συνόλων οργάνων για ορχήστρες, με σκοπό να ικανοποιήσουμε, κοντά στα άλλα, τόσο τις ανάγκες της μέσης εκπαίδευσης στην ύπαιθρο, όσο και τις ανάγκες των πιονιέρων.

Η δημιουργία της επιχείρησης μουσικών ηχογραφήσεων, το 1962, συνέβαλε στη διάδοση των μουσικών ηχογραφήσεων και την παραγωγή δίσκων, που το 1974 έφτασε στα 1.000.000 κομμάτια.

 

Ο Φιντέλ Κάστρο μιλάει για τη μουσική και τον κινηματογράφο στην επαναστατική Κούβα Facebook Twitter
O Φιντέλ Κάστρο στη Νέα Υόρκη το 1959. Φωτο: Hulton Archive/Getty Images

Ας ακούσουμε κι ένα κλασικό κουβανικό τραγούδι, το "Y en eso llego Fidel" από τον Carlos Puebla, που ναι μεν προηγήθηκε του κινήματος του nueva trova, αλλά από την άλλη αγαπήθηκε και από τους «νέους τρoβαδούρους» (Silvio Rodríguez κ.ά.) αφού επείχε ρόλο στάνταρντ.

Συγκλονιστική η μελωδία...

0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος ήταν πάντα με τη μεριά της ζωής

Το Πίσω Ράφι / Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος ήταν πάντα με τη μεριά της ζωής

Ο Έλληνας σκηνοθέτης μάζεψε από «το καλάθι των αχρήστων» όλες τις εμπειρίες του κι έφτιαξε την αυτοβιογραφία του, μια ζωντανή αφήγηση γεμάτη ιστορίες, συναντήσεις, αποφθέγματα και κρίσεις, λογοτεχνικές και σινεφίλ αναφορές.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Για τα περάσματα που δεν βρέθηκαν ποτέ: η ιστορία του underground περιοδικού «Ανοιχτή Πόλη»

Βιβλίο / «Ανοιχτή Πόλη»: Ένα από τα πιο επιδραστικά εναλλακτικά έντυπα της Ελλάδας

Οι δημιουργοί του Κώστας Μανδηλάς και Βλάσσης Ρασσιάς, καταγράφουν την πορεία του στο βιβλίο «Για τα περάσματα που δεν βρέθηκαν ποτέ: Η ιστορία του περιοδικού “Ανοιχτή Πόλη”».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η Ράνια Οικονομίδου διαβάζει το διήγημα «Η μεγαλύτερη λεία του Μινγκ» της Πατρίσια Χάισμιθ

Lifo Videos / Η Ράνια Οικονομίδου διαβάζει ένα διήγημα της Πατρίσια Χάισμιθ

«Η μεγαλύτερη λεία του Μινγκ»: Μια ιστορία έρωτα, αγάπης, αφοσίωσης, ανταγωνισμού, μίσους και φόνου μεταξύ ενός ζευγαριού και ενός σιαμέζικου γάτου, ένα μυστηριώδες διήγημα της δημιουργού των πιο σαγηνευτικών αντιηρώων.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Οι μικρές αριστουργηματικές σειρές των εκδοτών

Βιβλίο / Οι μικρές αριστουργηματικές σειρές των εκδοτών

Ολοένα περισσότερο διευρύνεται η τάση έκδοσης κλασικών και σπάνιων κειμένων σε μικρό μέγεθος που τοποθετούνται δίπλα στο ταμείο και συνιστούν την προσπάθεια ενός εκδοτικού οίκου να φέρει σπουδαία έργα στο ευρύ αναγνωστικό κοινό.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
I love Dick: Eίναι το βιβλίο της Κρις Κράους το πιο τολμηρό του αιώνα μας;

Βιβλίο / I love Dick: Eίναι το βιβλίο της Κρις Κράους το πιο τολμηρό του αιώνα μας;

Η θεωρητικός, εικαστικός, κριτικός, συγγραφέας και εκδότρια Κρις Κράους μπορεί να μην άλλαξε τα δεδομένα στον αγγλόφωνο κόσμο εκδίδοντας τα βιβλία των Γάλλων θεωρητικών αλλά προκάλεσε άπειρες συζητήσεις με το πρωτότυπο φεμινιστικό βιβλίο της.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Η αρχή της ηδονής: Μια σουρεαλιστική, σέξι ιστορία στην καλοκαιρινή Ανάφη 

Βιβλίο / Η αρχή της ηδονής: Μια σουρεαλιστική, σέξι ιστορία στην καλοκαιρινή Ανάφη 

Ένα τολμηρό καλλιτεχνικό project έγινε η αφορμή για να κάνει ο εικαστικός René Habermacher ένα ταξίδι στη θάλασσα με πλήρωμα έξι ναύτες κι έναν καπετάνιο, απαθανατίζοντας μια σουρεαλιστική εμπειρία που κατέληξε σε ναυάγιο. Το βιβλίο «The Pleasure Principle» καταγράφει αυτό το ταξίδι μέσα από φωτογραφίες του René, κείμενα και εικαστικά έργα, σε μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα έκδοση.
M. HULOT
Νίκος Μάντης «Το χιόνι του καλοκαιριού»

Το πίσω ράφι / Για τις απουσίες που μας κάνουν αργούς στα αισθήματα

Καλοκαίρι στην Πελοπόννησο, στη σκιά της δεκαετίας του ’80: ένα πληγωμένο παιδί, μια μητέρα που επιστρέφει αλλαγμένη και μυστικά που βαραίνουν τη σιωπή των ενηλίκων - αυτά ξετυλίγει ο Νίκος Α. Μαντής στο πρώτο του μυθιστόρημα.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Νέα βιβλία που περιμένουμε ως το τέλος του χρόνου, και κάποιες επανεκδόσεις

Fall Preview 2025 / 13 βιβλία που περιμένουμε ως το τέλος της χρονιάς

Ο πάντα επίκαιρος Καβάφης, νέα, σύγχρονα και παλιότερα ονόματα της λογοτεχνικής σκηνής και κάποιες ξεχωριστές επανεκδόσεις που δικαίως θα διεκδικήσουν χώρο στη βιβλιοθήκη όλων, βιβλιόφιλων και μη.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το πίσω ράφι/ Εμανουέλ Καρέρ «Ένα ρωσικό μυθιστόρημα»

Το πίσω ράφι / Ένα επτασφράγιστο μυστικό που προκάλεσε αμηχανία και πάταγο

Προκλητικός, ωμός, συχνά σοκαριστικός, ο Εμανουέλ Καρέρ εξερευνά στο «Ένα ρωσικό μυθιστόρημα» το οικογενειακό του παρελθόν, φέρνοντας σε δύσκολη θέση ακόμα και τα πιο κοντινά του πρόσωπα.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ