To θρυλικό αρχαιοελληνικό φρούριο της Άκρας αποκαλύπτεται στην Ιερουσαλήμ

To θρυλικό αρχαιοελληνικό φρούριο της Άκρας αποκαλύπτεται στην Ιερουσαλήμ Facebook Twitter
2

Ισραηλινοί αρχαιολόγοι ανακάλυψαν τα ερείπια ενός εντυπωσιακού φρουρίου που χτίστηκε πάνω από δύο χιλιάδες χρόνια πριν από Έλληνες, στο κέντρο της παλιάς Ιερουσαλήμ. Τα ερείπια αυτά αποτελούν τα πρώτη αδιάσειστα στοιχεία μιας εποχής όπου ο ελληνιστικός πολιτισμός κυριάρχησε σε αυτήν την αρχαία πόλη.

Την σημαντική αυτή ανακάλυψη παρουσιάζει σε εκτενές ρεπορτάζ το Νational Geographic το οποίο επισημαίνει πόσο εντυπωσιακή και αποκαλυπτική είναι για εκείνη την ιστορική περίοδο.

Η Ακρόπολη, μέχρι τώρα γνωστή μόνο από τα αρχαία  κείμενα, ήταν στο επίκεντρο μιας αιματηρής εξέγερσης που τελικά οδήγησε στην εκδίωξη των Ελλήνων, ένα συμβάν που εξακολουθεί να γιορτάζεται από τους Εβραίους κατά το Χανουκά. Αλλά η ανασκαφή στη σκιά του Όρους του Ναού, που ονομάζεται Haram esh-Sharif από τους μουσουλμάνους, έχει προκαλέσει διαμάχη σε αυτό το πολιτικά φορτισμένο μέρος της γης.

"Έχουμε πλέον μαζικά αποδεικτικά στοιχεία  ότι αυτό είναι μέρος του φρουρίου που ονομάζεται Άκρα," δήλωσε ο Doron Ben-Ami, ένας αρχαιολόγος από την ισραηλινή Αρχή Αρχαιοτήτων ο οποίος ηγείται της προσπάθειας στην ανασκαφή.

Τα ερείπια βρίσκονται κάτω από την περιοχή που ήταν ένα πάρκινγκ ανάμεσα στο Όρος του Ναού προς τα βόρεια και το Παλαιστινιακό χωριό Silwan προς το νότο.

To θρυλικό αρχαιοελληνικό φρούριο της Άκρας αποκαλύπτεται στην Ιερουσαλήμ Facebook Twitter

Ο Μέγας Αλέξανδρος κατέκτησε την Ιουδαία τον 4ο αιώνα π.Χ. και οι διάδοχοί του φιλονικούσαν πάνω από τα λάφυρα. Η Ιερουσαλήμ, πρωτεύουσα της Ιουδαίας, στάθηκε στο πλευρό του βασιλιά του Αντίοχου Γ των Σελευκιδών για να εκδιώξουν την αιγυπτιακή φρουρά από την περιοχή και αυτός σαν αντάλλαγμα παραχώρησε στους  Ιουδαίους θρησκευτική αυτονομία. Για σχεδόν 150 χρόνια, ο ελληνικός πολιτισμός και η γλώσσα άκμασαν στην περιοχή. Η κατάρρευση ξεκίνησε με την εξέγερση που έγινε το 167 π.Χ. 

 

Συγκρούσεις μεταξύ των παραδοσιακών Εβραίων και εκείνων που είχαν επηρεαστεί από τον Ελληνισμό οδήγησαν σε εντάσεις, και οι Εβραίοι αντάρτες ξεκίνησαν την εξέγερση την οποία όμως λέγεται πως κατέπνιξε ο Αντίοχος Δ' Επιφανής των Σελευκίδων.

Σύμφωνα με εβραϊκά συγγράμματα οι Σελευκίδες έχτισαν ένα τεράστιο φρούριο στην πόλη του Δαβίδ με ένα μεγάλο και ισχυρό τείχος, και πύργους, την αρχαία Άκρα η οποία παρέμενε απόρθητη σε απόπειρες που έγιναν. Όμως το 141 ο Σίμων ο Μακκαβαίος έγινε κύριος της Άκρας και φέρεται να εκδίωξε τους Έλληνες.

Το τι ακριβώς συνέβη μετά παραμένει θολό και διχάζει τους μελετητές εδώ και παραπάνω από έναν αιώνα. Σύμφωνα με τον ιστορικό Ιώσηπο Φλάβιο, έναν Εβραίο που υπηρέτησε στη Ρώμη τον πρώτο αιώνα μ.Χ., ο Σίμων ο Μακκαβαίος πέρασε τρία χρόνια κατεδαφίζοντας την Άκρα, προκειμένου να διασφαλίσει πως δεν θα υπερίσχυε του ναού.

Ο ναός βρισκόταν στα βόρεια της πόλης του Δαυίδ, περισσότερα από 30 μέτρα πάνω από τα σύνορα της Ιερουσαλήμ, οπότε η εκδοχή του Ιώσηπου εξηγεί κατά πολύ αυτό το γεωγραφικό μπέρδεμα.

Ωστόσο στο Α' Μακκαβαίων, ο συγγραφέας επιμένει πως ο Σίμων στην πραγματικότητα ενίσχυσε τις οχυρώσεις κι έκανε την πόλη μέχρι και δικό του τόπο διαμονής. Αυτή η ασυμφωνία γέννησε δεκάδες θεωρίες τον περασμένο αιώνα, αλλά χωρίς καμία απτή αρχαιολογική απόδειξη.

To θρυλικό αρχαιοελληνικό φρούριο της Άκρας αποκαλύπτεται στην Ιερουσαλήμ Facebook Twitter

Μια ανακάλυψη που προκαλεί αντιδράσεις

Όταν μια ισραηλινή οργάνωση που ονομάζεται Ir David Foundation ανακοίνωσε σχέδια κατασκευής ενός μουσείου πάνω από το πάρκινγκ, ο Ben-Ami ξεκίνησε μια ανασκαφή διάσωσης το 2007.

Το εύρημα έρχεται να παραμερίσει θεωρίες που τοποθετούσαν την Άκρα  βόρεια του ναού, ακριβώς δίπλα του ή στο ύψωμα στα δυτικά που καλύπτεται από τα τωρινά τείχη της πόλης. Κανείς δεν είναι περισσότερο ενθουσιασμένος με την ανακάλυψη από τον  Bezalel Bar-Kochva, ιστορικός ομότιμος στο Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ. Το 1980 είχε υποστηρίξει σε άρθρο του ότι το φρούριο δεν ήταν εκεί που όλοι το είχαν τοποθετήσει και πως τα στοιχεία για την ύπαρξή του είχαν προέλθει από πλαστή ιστορία κάποιου ιστορικού που ήθελε με την καταγραφή αυτή να κάνει τον Σίμων να λογοδοτήσει για την ισοπέδωση της Άκρας.

Ο Oren Tal, αρχαιολόγος στο πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ αλλά ανεξάρτητος με την ανασκαφή, είπε πως η ανακάλυψη του Ben-Ami είναι «η καλύτερη δυνατή υποψήφια» για την Άκρα. «Το εύρημα είναι συναρπαστικό» συμφώνησε και ο ισραηλινός αρχαιολόγος Yonathan Mizrachi. «Αυτό υποδεικνύει πως η Ιερουσαλήμ υπήρξε για μεγάλο χρονικό διάστημα μια ελληνιστική πόλη, στην οποία οι ξένοι κυριαρχούσαν κι έχτισαν πολλά περισσότερα από αυτά που νομίζουμε» προσθέτει.

Ο Mizrachi είναι αντίθετος με το χτίσιμο του μουσείου γιατί θα καταστρέψει τα ερείπια. Μάλιστα μια σχεδιαστική επιτροπή στο Ισραήλ έδωσε τον περασμένο Ιούνιο εντολή στο Ir David Foundation να μικρύνει το μέγεθος της κατασκευής. Ο Mizrachi διαμαρτύρεται επίσης πως οι ντόπιοι, στην πλειονότητά τους Παλαιστίνιοι, δεν έχουν ληφθεί υπόψη ούτε έχουν αναμιχθεί στην ανασκαφή, που γίνεται κυριολεκτικά, έξω από την πόρτα τους.

Την ίδια στιγμή, οι Παλαιστίνιοι του Σιλβάν, λένε πως οι εργασίες έχουν προκαλέσει σοβαρές ρωγμές σε τοίχους και θεμέλια στα σπίτια της γειτονιάς και πως απειλείται η ασφάλειά τους. Κατά βάθος, οι κάτοικοι ανησυχούν πως η ανασκαφή, όσο σημαντική κι αν είναι για τους ερευνητές, στην ουσία οδηγεί στην πλήρη διάλυση του χωριού τους.

«Αυτή η ανασκαφή δεν είναι αναζήτηση της ιστορίας. Έχει σχεδιαστεί για να εξυπηρετήσει ένα σχέδιο συμφωνίας » λέει ο Jawad Siam, διευθυντής του Madaa Community Center. Από την πλευρά τους, οι υπεύθυνοι του Ir David δεν έχουν πάρει ακόμη θέση, ωστόσο ο Ben-Ami δήλωσε σχετικά με τις ενστάσεις: «Όταν σε καλεί η Ιερουσαλήμ, ποτέ δεν λες όχι. Εγώ ειδικεύομαι στην αρχαιολογία, όχι στην πολιτική».

Με τις πληροφορίες από το Νational Geographic

2

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο βράχος, η θάλασσα και το τελεφερίκ στη Μονεμβασιά

Guest Editors / Ο βράχος, η θάλασσα και το τελεφερίκ στη Μονεμβασιά

Το σχέδιο για την εγκαθίδρυση τελεφερίκ εκπλήσσει καθώς φανερώνει μια μεταστροφή του υπουργείου Πολιτισμού από πολιτικές ήπιας παρέμβασης και χαμηλού φωτισμού τις οποίες ακολούθησε για δεκαετίες. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη επέμβαση που έχει γίνει στον βράχο εδώ και πάνω από δύο αιώνες και ίσως τη μεγαλύτερη που έχει γίνει ποτέ μετά την ανοικοδόμηση των τειχών.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΚΟΤΣΩΝΑΣ
Τι σήμαινε να είσαι ασθενής στο Αιγινήτειο στις αρχές του 20ου αιώνα;

Ιστορία μιας πόλης / Τι σήμαινε να είσαι ασθενής στο Αιγινήτειο στις αρχές του 20ού αιώνα;

Χάρη σε ένα κληροδότημα, ιδρύεται στις αρχές του 20ου αιώνα επί της Λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας ένα νοσοκομείο το οποίο στεγάζει την έδρα της Νευροψυχιατρικής του ΕΚΠΑ. Ένα νοσοκομείο του οποίου η σχέση με το Πανεπιστήμιο Αθηνών αλλά και με τις κοινωνικές μεταβολές στην πόλη και στη χώρα είναι άρρηκτες. Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά για την ιστορία του Αιγινητείου με την ιστορικό Δέσπω Κριτσωτάκη.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Αθηναϊκή οπερέτα: Ευρωπαϊκός αέρας και η μοντέρνα ζωή των αστών του Mεσοπολέμου

Ιστορία μιας πόλης / Αθηναϊκή οπερέτα: Ευρωπαϊκός αέρας στη ζωή των αστών του Mεσοπολέμου

Η οπερέτα στην Αθήνα ανθίζει και εξελίσσεται εν μέσω μεγάλων ιστορικών γεγονότων: Βαλκανικοί πόλεμοι, εθνικός διχασμός και αργότερα η Μικρασιατική Καταστροφή. Ήταν η οπερέτα μια διέξοδος για τους Αθηναίους της εποχής; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον Αλέξανδρο Ευκλείδη για την ιστορία και τους μεγάλους σταθμούς της αθηναϊκής οπερέτας.
THE LIFO TEAM
Κωνσταντίνος Δοξιάδης: Ο πρωτοπόρος πολεοδόμος και η έρευνα του για τους κατοίκους της Αθήνας

Ιστορία μιας πόλης / Κωνσταντίνος Δοξιάδης: Ο πρωτοπόρος πολεοδόμος της Αθήνας

Πρωτοπορία, όραμα, κοσμοπολιτισμός: Τα υλικά με τα οποία ήταν φτιαγμένος ο Κωνσταντίνος Δοξιάδης. Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με την Μαριάννα Χαριτωνίδου για την δράση, την έρευνά του για τους κατοίκους της Αθήνας, την παρακαταθήκη του στην πόλη.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Ο διαβόητος αρχαιοκάπηλος Ρόμπιν Σάιμς και ο ελληνικός του σύνδεσμος

Ρεπορτάζ / Ο διαβόητος αρχαιοκάπηλος Ρόμπιν Σάιμς και ο ελληνικός του σύνδεσμος

Ποιος είναι ο διαβόητος Βρετανός λαθρέμπορος από την εταιρεία του οποίου ανακτήθηκαν πρόσφατα εκατοντάδες αρχαιότητες μετά από μακροχρόνια διεκδίκηση από το ελληνικό Δημόσιο;
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Σχέδια για τις Απόκριες του 1933 και τα έθιμα της Παλιάς Αθήνας

Αρχαιολογία & Ιστορία / «Οι παληές αθηναϊκές Απόκρηες»: Πώς γιορτάζονταν πριν έναν αιώνα;

Μια σειρά από σχέδια που δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό «Παναθήναια» σχετικά με τις Απόκριες και άρθρα από το περιοδικό «Μπουκέτο» για τα αποκριάτικα έθιμα της παλιάς Αθήνας.
ΜΙΧΑΛΗΣ ΓΕΛΑΣΑΚΗΣ
Γίγαντες, Τρίτωνες και ένα ανάκτορο στην Αθήνα

Ιστορία μιας πόλης / Γίγαντες, Τρίτωνες και ένα ανάκτορο στην Αθήνα

Πού μπορούμε να δούμε το Ανάκτορο των Γιγάντων σε μια βόλτα μας στο κέντρο της πόλης και τι συμβολίζουν τα γλυπτά που υπάρχουν στο πρόπυλο; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον αρχαιολόγο Γιάννη Θεοχάρη.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
ΠΕΑΝ: Όταν ανατινάχτηκαν τα γραφεία της φιλοναζιστικής ΕΣΠΟ στην οδό Γλάδστωνος

Ιστορία μιας πόλης / ΠΕΑΝ: Όταν ανατινάχτηκαν τα γραφεία της φιλοναζιστικής ΕΣΠΟ στην οδό Γλάδστωνος

Ποια ήταν η ολιγομελής ομάδα ΠΕΑΝ που έμεινε στην ιστορία για τις ριψοκίνδυνες δράσεις της ενάντια στους Ναζί; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον Ευάνθη Χατζηβασιλείου για την Πανελλήνιο Ένωση Αγωνιζομένων Νέων.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Χαιρώνεια: Η μάχη που γέννησε τον σύγχρονο άνθρωπο

Ιστορία μιας πόλης / Χαιρώνεια: Η μάχη που γέννησε τον σύγχρονο άνθρωπο

Στις 2 Αυγούστου του 338 π.Χ. ο Φίλιππος Β’ οδηγεί τους Μακεδόνες σε μία μάχη η έκβαση της οποίας θα αλλάξει τον κόσμο. Τι σήμανε για τη Μακεδονία, την Αθήνα και τον ελλαδικό χώρο η Μάχη της Χαιρώνειας; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον Παναγιώτη Ιωσήφ, συνεπιμελητή της έκθεσης που έχει ως θέμα την ιστορική μάχη και τρέχει αυτό το διάστημα στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Ανέκδοτες και σπάνιες εικόνες από την κατασκευή του Ηλεκτρικού στην Ομόνοια (πριν έναν αιώνα)

Αρχαιολογία & Ιστορία / Ανέκδοτες και σπάνιες εικόνες από την κατασκευή του Ηλεκτρικού στην Ομόνοια, πριν από έναν αιώνα

Η LiFO, σε συνεργασία με τα Γενικά Αρχεία του Κράτους, θα παρουσιάσει μια σειρά από ανέκδοτα και σπάνια ντοκουμέντα για διάφορα θέματα από τη λαμπρή, ή και όχι τόσο, ιστορία του τόπου μας. Ξεκινάμε με τον ιστορικό σταθμό του Ηλεκτρικού στην Ομόνοια, που δεν ήταν πάντοτε υπόγειος.
ΜΙΧΑΛΗΣ ΓΕΛΑΣΑΚΗΣ
Όταν ανέβηκε στην Αθήνα η οπερέτα «Χασίς»

Ιστορία μιας πόλης / Όταν ανέβηκε στην Αθήνα η οπερέτα «Χασίς»

Ποιοι κάνουν χρήση ναρκωτικών στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ου αιώνα στην Ελλάδα και ποιο είναι το κοινωνικό αποτύπωμα των ναρκωτικών στην Αθήνα της εποχής; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον ιστορικό και ερευνητή Κωστή Γκοτσίνα.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Πώς ζούσαν οι Ρωμαίοι στρατιώτες; Η καθημερινή ζωή των ανθρώπων πίσω απ’ την πολεμική μηχανή

Αρχαιολογία & Ιστορία / Πώς ζούσαν οι Ρωμαίοι στρατιώτες; Η καθημερινότητα πίσω απ’ την πολεμική μηχανή

Μια νέα έκθεση στο Βρετανικό Μουσείο αποκαλύπτει τη ζωή των Ρωμαίων που έζησαν μέσα στις τάξεις του στρατού της Αυτοκρατορίας και την υπηρέτησαν πιστά.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Δεν ξέρουμε πού βρίσκεται το σώμα του Αλέξανδρου, όμως ο τάφος του είναι σίγουρα στην Αλεξάνδρεια»

Αρχαιολογία & Ιστορία / «Δεν ξέρουμε πού βρίσκεται το σώμα του Αλέξανδρου, όμως ο τάφος του είναι σίγουρα στην Αλεξάνδρεια»

Η Καλλιόπη Λημναίου-Παπακώστα, διευθύντρια του Ελληνικού Ινστιτούτου-Ιδρύματος Αλεξανδρινού Πολιτισμού, που σκάβει στην Αλεξάνδρεια από το 1998 μιλά για τις ανασκαφές που πραγματοποιεί εκεί, τα μέχρι στιγμής ευρήματα, τον Μεγαλέξανδρο, τη σχέση του με την Αίγυπτο και το πολυσυζητημένο ντοκιμαντέρ του Netflix, στο οποίο συμμετείχε.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Στοά Νικολούδη, Σαρόγλειο, Μέγαρο Υπατία: Τα έργα του Α. Νικολούδη έδωσαν ευρωπαϊκό αέρα στην Αθήνα

Ιστορία μιας πόλης / Στοά Νικολούδη, Σαρόγλειο, Μέγαρο Υπατία: Τα έργα του Α. Νικολούδη έδωσαν ευρωπαϊκό αέρα στην Αθήνα

Τα κτίρια του Αλέξανδρου Νικολούδη υπάρχουν παντού στην Αθήνα. Όμως γιατί γνωρίζουμε τόσο λίγα γι' αυτόν τον αρχιτέκτονα; Η Αγιάτη Μπενάρδου μιλά με την Αμαλία Κωτσάκη.
THE LIFO TEAM
Βυζάντιο και Αφρική: Μια έκθεση με τα εκπληκτικά καλλιτεχνικά επιτεύγματα ενός ανεξερεύνητου κόσμου

Αρχαιολογία & Ιστορία / Αφρική και Βυζάντιο: Τα εκπληκτικά καλλιτεχνικά επιτεύγματα ενός ανεξερεύνητου κόσμου

Μέσα από σπάνια αντικείμενα η νέα έκθεση του Met αφηγείται την κεντρική θέση της Αφρικής στα διηπειρωτικά δίκτυα εμπορίου και πολιτιστικών ανταλλαγών με το Βυζάντιο.
THE LIFO TEAM