Οι συγκλονιστικές φωτογραφίες που ένα θύμα του Ολοκαυτώματος έθαψε ως αποδεικτικό στοιχείο Facebook Twitter

Οι συγκλονιστικές φωτογραφίες που ένα θύμα του Ολοκαυτώματος έθαψε ως αποδεικτικό στοιχείο

0

O εβραϊκής καταγωγής Πολωνός φωτορεπόρτερ Henryk Ross (1910 - 1991) ήταν ένας από τους 877 επιζώντες του γκέτο Lodz της Πολωνίας όπου περισσότεροι από 200.000 άνθρωποι έζησαν έγκλειστοι από τους ναζί μεταξύ του 1940 και του 1945. Ο Ross ήταν ο επίσημος φωτογράφος του γκέτο το οποίο διηύθυνε το καθοδηγούμενο από το ναζιστικό καθεστώς Εβραϊκό Συμβούλιο. Ήταν ένας από τους προνομιούχους του γκέτο, υπεύθυνος για τις φωτογραφίες των επίσημων εγγράφων αλλά και για τις εικόνες προπαγάνδας που προωθούσαν την παραγωγικότητα του γκέτο. Ανεπίσημα και με μεγάλο κίνδυνο της ζωής του ο Ross κατέγραφε την ωμή πραγματικότητα και την τραγωδία της καθημερινής ζωής στο γκέτο με αποκορύφωμα τις χιλιάδες απελάσεις στα στρατόπεδα θανάτου της Πολωνίας. 

Τα πρώτα δύο χρόνια ο Ross κυκλοφορούσε ελεύθερα με τη κάμερά του. Φωτογράφιζε τους Εβραίους που δούλευαν στα 100 και πλέον εργοστάσια της περιοχής, την εβραϊκή αστυνομία που απολάμβανε καλύτερες συνθήκες διαβίωσης από τους εργάτες αλλά και τη ζωή στους γεμάτους με συρματοπλέγματα δρόμους του γκέτο. Μετά το 1941 φαίνεται οτι προσπαθεί να κρυφτεί. Τραβάει τις φωτογραφίες του από περίεργες γωνίες· πίσω από πόρτες, μέσα από χαραμάδες ή μέσα από το παλτό του χωρίς να έχει οπτική επαφή με το βιζέρ του. Παρόλη τη δυσκολία ο Ross κατάφερε να καταγράψει το τεράστιο πλήθος που μαζευόταν στα καθημερινά συσσίτια, τα παιδιά που έσκαβαν το χώμα αναζητώντας τροφή ή ξύλα για να ζεσταθούν και λίγο αργότερα το 1942- όταν θα αρχίσουν οι πρώτες "μετεγκαταστάσεις" όπως τις χαρακτήριζε το ναζιστικό καθεστώς- τα φορτωμένα, με παιδιά κάτω των 10 ετών και ηλικιωμένους άρρωστους κάρα, που τα οδηγούσαν στο Chelmno, ένα στρατόπεδο θανάτου 30 μίλια μακρυά.

Λίγο πριν το κλείσιμο του γκέτο έθαψα τα αρνητικά μου, ώστε να βρεθεί κάποια καταγραφή της τραγωδίας μας, δηλαδή της πλήρους εξάλειψης των Εβραίων του Lodz από τους δήμιους των Ναζί. Φοβόμουν την ολική εξαφάνιση των Πολωνών Εβραίων. Ήθελα να αφήσω ένα ιστορικό αρχείο του μαρτυρίου μας.


Το καλοκαίρι του 1944, όταν πια ήταν βέβαιο ότι η Γερμανία θα χάσει τον πόλεμο, ξεκίνησε η εκκαθάριση του γκέτο. Ο Ross, ο οποίος μέχρι τότε είχε γλιτώσει από τη διαδικασία "μετεγκατάστασης" λόγω της εργασίας του, είδε το τέλος να έρχεται και προβλέποντας "την ολική εξαφάνιση των Εβραίων της Πολωνίας" όπως ο ίδιος παραδέχτηκε αρκετά χρόνια αργότερα, έθαψε περισσότερα από 6.000 αρνητικά και φωτογραφίες συσκευασμένα μέσα σε ένα ξύλινο δοχείο. «Λίγο πριν το κλείσιμο του γκέτο έθαψα τα αρνητικά μου, ώστε να βρεθεί κάποια καταγραφή της τραγωδίας μας, δηλαδή της πλήρους εξάλειψης των Εβραίων του Lodz από τους δήμιους των Ναζί. Φοβόμουν την ολική εξαφάνιση των Πολωνών Εβραίων. Ήθελα να αφήσω ένα ιστορικό αρχείο του μαρτυρίου μας ». Ο Ross επέστρεψε στο αρχείο του το 1945 μετά την απελευθέρωση του γκέτο από τον Κόκκινο Στρατό και βρήκε ότι τουλάχιστον ο μισός από το θαμμένο θησαυρό του είχε αντέξει την φθορά και την υγρασία του εδάφους.

Οι συγκλονιστικές φωτογραφίες που ένα θύμα του Ολοκαυτώματος έθαψε ως αποδεικτικό στοιχείο Facebook Twitter
Φωτογραφία: Henryk Ross, Παιδιά μεταφέρονται στο στρατόπεδο θανάτου του Chelmno (μετονομάστηκε σε Kulmhof), 1942. © Art Gallery of Ontario. Courtesy of Museum of Fine Arts, Boston.

«Το γεγονός ότι αυτές οι φωτογραφίες επέζησαν είναι από μόνο του ένα θαύμα» λέει η Kristen Gresh, η επιμελήτρια στο Μουσείο Καλών Τεχνών της Βοστώνης όπου στις 25 Μαρτίου έγιναν τα εγκαίνια της έκθεσης "Memory Unearthed: The Lodz Ghetto Photographs of Henryk Ross". Στην έκθεση παρουσιάζονται περισσότερες από 200 δυνατές φωτογραφίες του Ross προσφέροντας μια εξαιρετικά σπάνια ματιά στη σκοτεινή αυτή ιστορική περίοδο και στη ζωή μέσα στο γκέτο του Lodz κατά τη διάρκεια του 1940-1944.

Η έκθεση θα είναι ανοιχτή στο κοινό μέχρι τις 30 Ιουνίου του 2017. Περισσότερες πληροφορίες εδώ.

Οι συγκλονιστικές φωτογραφίες που ένα θύμα του Ολοκαυτώματος έθαψε ως αποδεικτικό στοιχείο Facebook Twitter
Φωτογραφία: Henryk Ross, Άντρες κουβαλούν κάρο με ψωμί , 1942. © Art Gallery of Ontario. Courtesy of Museum of Fine Arts, Boston.
Οι συγκλονιστικές φωτογραφίες που ένα θύμα του Ολοκαυτώματος έθαψε ως αποδεικτικό στοιχείο Facebook Twitter
Ο Ross εξοικονομούσε φιλμ για τις δικές του φωτογραφίες με διάφορα έξυπνα τεχνάσματα. Ένα απ' αυτά είναι ότι για φωτογραφίες ταυτότητας, φωτογράφιζε ταυτόχρονα 12 ανθρώπους οργανωμένους σε 3 τετράδες. Στη συνέχεια αρκούσε ένα απλό κροπάρισμα στο κάθε πρόσωπο. © Art Gallery of Ontario. Courtesy of Museum of Fine Arts, Boston.
Οι συγκλονιστικές φωτογραφίες που ένα θύμα του Ολοκαυτώματος έθαψε ως αποδεικτικό στοιχείο Facebook Twitter
Φωτογραφία: Henryk Ross, Παιδιά συνομιλούν πίσω από τα συρματοπλέγματα στις κεντρικές φυλακές της οδού Czarnecki λίγο πριν την απέλασή τους, 1940-42. © Art Gallery of Ontario. Courtesy of Museum of Fine Arts, Boston.
Οι συγκλονιστικές φωτογραφίες που ένα θύμα του Ολοκαυτώματος έθαψε ως αποδεικτικό στοιχείο Facebook Twitter
Φωτογραφία: Henryk Ross, Άντρας περπατάει στο χιόνι μπροστά από τα ερείπια της συναγωγής που κατέστρεψαν οι Γερμανοί το 1939, 1940. © Art Gallery of Ontario. Courtesy of Museum of Fine Arts, Boston.
Οι συγκλονιστικές φωτογραφίες που ένα θύμα του Ολοκαυτώματος έθαψε ως αποδεικτικό στοιχείο Facebook Twitter
Φωτογραφία: Henryk Ross, Γυναίκα πίσω από τα συρματοπλέγματα, 1942. © Art Gallery of Ontario. Courtesy of Museum of Fine Arts, Boston.
Οι συγκλονιστικές φωτογραφίες που ένα θύμα του Ολοκαυτώματος έθαψε ως αποδεικτικό στοιχείο Facebook Twitter
Φωτογραφία: Henryk Ross. © Art Gallery of Ontario. Courtesy of Museum of Fine Arts, Boston.
Οι συγκλονιστικές φωτογραφίες που ένα θύμα του Ολοκαυτώματος έθαψε ως αποδεικτικό στοιχείο Facebook Twitter
Φωτογραφία: Henryk Ross, Ομάδα ανδρών τρώνε τη σούπα του συσιτίου, 1940-44. © Art Gallery of Ontario. Courtesy of Museum of Fine Arts, Boston.
Οι συγκλονιστικές φωτογραφίες που ένα θύμα του Ολοκαυτώματος έθαψε ως αποδεικτικό στοιχείο Facebook Twitter
Φωτογραφία: Henryk Ross, Αγόρι μπροστά από γέφυρα, 1940-42. © Art Gallery of Ontario. Courtesy of Museum of Fine Arts, Boston.
Οι συγκλονιστικές φωτογραφίες που ένα θύμα του Ολοκαυτώματος έθαψε ως αποδεικτικό στοιχείο Facebook Twitter
Φωτογραφία: Henryk Ross, Γυναίκα με το παιδί της (οικογένεια αστυνομικού του γκέτο), 1940-42. © Art Gallery of Ontario. Courtesy of Museum of Fine Arts, Boston.
Οι συγκλονιστικές φωτογραφίες που ένα θύμα του Ολοκαυτώματος έθαψε ως αποδεικτικό στοιχείο Facebook Twitter
Φωτογραφία: Henryk Ross, Νεαρό κορίτσι, 1940-44. © Art Gallery of Ontario. Courtesy of Museum of Fine Arts, Boston.
Οι συγκλονιστικές φωτογραφίες που ένα θύμα του Ολοκαυτώματος έθαψε ως αποδεικτικό στοιχείο Facebook Twitter
Φωτογραφία: Henryk Ross. © Art Gallery of Ontario. Courtesy of Museum of Fine Arts, Boston.
Οι συγκλονιστικές φωτογραφίες που ένα θύμα του Ολοκαυτώματος έθαψε ως αποδεικτικό στοιχείο Facebook Twitter
Φωτογραφία: Henryk Ross, Αστυνομικοί του γκέτο συνοδεύουν πολίτες που απελαύνονται, 1942-44. © Art Gallery of Ontario. Courtesy of Museum of Fine Arts, Boston.
Οι συγκλονιστικές φωτογραφίες που ένα θύμα του Ολοκαυτώματος έθαψε ως αποδεικτικό στοιχείο Facebook Twitter
Ξεθάβοντας τα αρχεία τον Μάρτιο του 1945. © Art Gallery of Ontario. Courtesy of Museum of Fine Arts, Boston.
Αρχαιολογία & Ιστορία
0

Μαρούσα Θωμά

Γεννήθηκε στη Λέσβο. Υπεύθυνη του Lightbox στο LIFO.gr.
ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΚΤΗ

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Σπάνιες ηχογραφημένες μαρτυρίες του Ολοκαυτώματος για πρώτη φορά στη δημοσιότητα

Αρχαιολογία & Ιστορία / Σπάνιες ηχογραφημένες μαρτυρίες του Ολοκαυτώματος για πρώτη φορά στη δημοσιότητα

Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Akron μετά από πολύχρονες προσπάθειες αποκαθιστούν εκατοντάδες συνεντεύξεις με θύματα των στρατοπέδων συγκέντρωσης, μέρος της έρευνας ενός εργατικού ψυχολόγου
THE LIFO TEAM

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Κωνσταντίνος Δοξιάδης: Ο πρωτοπόρος πολεοδόμος και η έρευνα του για τους κατοίκους της Αθήνας

Ιστορία μιας πόλης / Κωνσταντίνος Δοξιάδης: Ο πρωτοπόρος πολεοδόμος της Αθήνας

Πρωτοπορία, όραμα, κοσμοπολιτισμός: Τα υλικά με τα οποία ήταν φτιαγμένος ο Κωνσταντίνος Δοξιάδης. Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με την Μαριάννα Χαριτωνίδου για την δράση, την έρευνά του για τους κατοίκους της Αθήνας, την παρακαταθήκη του στην πόλη.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Ο διαβόητος αρχαιοκάπηλος Ρόμπιν Σάιμς και ο ελληνικός του σύνδεσμος

Ρεπορτάζ / Ο διαβόητος αρχαιοκάπηλος Ρόμπιν Σάιμς και ο ελληνικός του σύνδεσμος

Ποιος είναι ο διαβόητος Βρετανός λαθρέμπορος από την εταιρεία του οποίου ανακτήθηκαν πρόσφατα εκατοντάδες αρχαιότητες μετά από μακροχρόνια διεκδίκηση από το ελληνικό Δημόσιο;
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Σχέδια για τις Απόκριες του 1933 και τα έθιμα της Παλιάς Αθήνας

Αρχαιολογία & Ιστορία / «Οι παληές αθηναϊκές Απόκρηες»: Πώς γιορτάζονταν πριν έναν αιώνα;

Μια σειρά από σχέδια που δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό «Παναθήναια» σχετικά με τις Απόκριες και άρθρα από το περιοδικό «Μπουκέτο» για τα αποκριάτικα έθιμα της παλιάς Αθήνας.
ΜΙΧΑΛΗΣ ΓΕΛΑΣΑΚΗΣ
Γίγαντες, Τρίτωνες και ένα ανάκτορο στην Αθήνα

Ιστορία μιας πόλης / Γίγαντες, Τρίτωνες και ένα ανάκτορο στην Αθήνα

Πού μπορούμε να δούμε το Ανάκτορο των Γιγάντων σε μια βόλτα μας στο κέντρο της πόλης και τι συμβολίζουν τα γλυπτά που υπάρχουν στο πρόπυλο; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον αρχαιολόγο Γιάννη Θεοχάρη.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
ΠΕΑΝ: Όταν ανατινάχτηκαν τα γραφεία της φιλοναζιστικής ΕΣΠΟ στην οδό Γλάδστωνος

Ιστορία μιας πόλης / ΠΕΑΝ: Όταν ανατινάχτηκαν τα γραφεία της φιλοναζιστικής ΕΣΠΟ στην οδό Γλάδστωνος

Ποια ήταν η ολιγομελής ομάδα ΠΕΑΝ που έμεινε στην ιστορία για τις ριψοκίνδυνες δράσεις της ενάντια στους Ναζί; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον Ευάνθη Χατζηβασιλείου για την Πανελλήνιο Ένωση Αγωνιζομένων Νέων.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Χαιρώνεια: Η μάχη που γέννησε τον σύγχρονο άνθρωπο

Ιστορία μιας πόλης / Χαιρώνεια: Η μάχη που γέννησε τον σύγχρονο άνθρωπο

Στις 2 Αυγούστου του 338 π.Χ. ο Φίλιππος Β’ οδηγεί τους Μακεδόνες σε μία μάχη η έκβαση της οποίας θα αλλάξει τον κόσμο. Τι σήμανε για τη Μακεδονία, την Αθήνα και τον ελλαδικό χώρο η Μάχη της Χαιρώνειας; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον Παναγιώτη Ιωσήφ, συνεπιμελητή της έκθεσης που έχει ως θέμα την ιστορική μάχη και τρέχει αυτό το διάστημα στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Ανέκδοτες και σπάνιες εικόνες από την κατασκευή του Ηλεκτρικού στην Ομόνοια (πριν έναν αιώνα)

Αρχαιολογία & Ιστορία / Ανέκδοτες και σπάνιες εικόνες από την κατασκευή του Ηλεκτρικού στην Ομόνοια, πριν από έναν αιώνα

Η LiFO, σε συνεργασία με τα Γενικά Αρχεία του Κράτους, θα παρουσιάσει μια σειρά από ανέκδοτα και σπάνια ντοκουμέντα για διάφορα θέματα από τη λαμπρή, ή και όχι τόσο, ιστορία του τόπου μας. Ξεκινάμε με τον ιστορικό σταθμό του Ηλεκτρικού στην Ομόνοια, που δεν ήταν πάντοτε υπόγειος.
ΜΙΧΑΛΗΣ ΓΕΛΑΣΑΚΗΣ
Όταν ανέβηκε στην Αθήνα η οπερέτα «Χασίς»

Ιστορία μιας πόλης / Όταν ανέβηκε στην Αθήνα η οπερέτα «Χασίς»

Ποιοι κάνουν χρήση ναρκωτικών στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ου αιώνα στην Ελλάδα και ποιο είναι το κοινωνικό αποτύπωμα των ναρκωτικών στην Αθήνα της εποχής; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον ιστορικό και ερευνητή Κωστή Γκοτσίνα.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Πώς ζούσαν οι Ρωμαίοι στρατιώτες; Η καθημερινή ζωή των ανθρώπων πίσω απ’ την πολεμική μηχανή

Αρχαιολογία & Ιστορία / Πώς ζούσαν οι Ρωμαίοι στρατιώτες; Η καθημερινότητα πίσω απ’ την πολεμική μηχανή

Μια νέα έκθεση στο Βρετανικό Μουσείο αποκαλύπτει τη ζωή των Ρωμαίων που έζησαν μέσα στις τάξεις του στρατού της Αυτοκρατορίας και την υπηρέτησαν πιστά.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Δεν ξέρουμε πού βρίσκεται το σώμα του Αλέξανδρου, όμως ο τάφος του είναι σίγουρα στην Αλεξάνδρεια»

Αρχαιολογία & Ιστορία / «Δεν ξέρουμε πού βρίσκεται το σώμα του Αλέξανδρου, όμως ο τάφος του είναι σίγουρα στην Αλεξάνδρεια»

Η Καλλιόπη Λημναίου-Παπακώστα, διευθύντρια του Ελληνικού Ινστιτούτου-Ιδρύματος Αλεξανδρινού Πολιτισμού, που σκάβει στην Αλεξάνδρεια από το 1998 μιλά για τις ανασκαφές που πραγματοποιεί εκεί, τα μέχρι στιγμής ευρήματα, τον Μεγαλέξανδρο, τη σχέση του με την Αίγυπτο και το πολυσυζητημένο ντοκιμαντέρ του Netflix, στο οποίο συμμετείχε.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Στοά Νικολούδη, Σαρόγλειο, Μέγαρο Υπατία: Τα έργα του Α. Νικολούδη έδωσαν ευρωπαϊκό αέρα στην Αθήνα

Ιστορία μιας πόλης / Στοά Νικολούδη, Σαρόγλειο, Μέγαρο Υπατία: Τα έργα του Α. Νικολούδη έδωσαν ευρωπαϊκό αέρα στην Αθήνα

Τα κτίρια του Αλέξανδρου Νικολούδη υπάρχουν παντού στην Αθήνα. Όμως γιατί γνωρίζουμε τόσο λίγα γι' αυτόν τον αρχιτέκτονα; Η Αγιάτη Μπενάρδου μιλά με την Αμαλία Κωτσάκη.
THE LIFO TEAM
Βυζάντιο και Αφρική: Μια έκθεση με τα εκπληκτικά καλλιτεχνικά επιτεύγματα ενός ανεξερεύνητου κόσμου

Αρχαιολογία & Ιστορία / Αφρική και Βυζάντιο: Τα εκπληκτικά καλλιτεχνικά επιτεύγματα ενός ανεξερεύνητου κόσμου

Μέσα από σπάνια αντικείμενα η νέα έκθεση του Met αφηγείται την κεντρική θέση της Αφρικής στα διηπειρωτικά δίκτυα εμπορίου και πολιτιστικών ανταλλαγών με το Βυζάντιο.
THE LIFO TEAM
Οι δυτικοί λόφοι της αρχαίας Αθήνας

Ιστορία μιας πόλης / Πνύκα, Νυμφών, Φιλοπάππου: Οι δυτικοί λόφοι της αρχαίας Αθήνας

H Αγιάτη Μπενάρδου συνομιλεί με τη Λήδα Κωστάκη και τον Μάρκο Κατσιάνη για τους τρεις λόφους που βρίσκονται απέναντι από την Ακρόπολη (Πνύκας, Νυμφών και Μουσών-Φιλοπάππου) και καθόρισαν την εξέλιξη του αστικού ιστού της Αθήνας.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ