Οι λάθος αναγνώσεις της κάλπης είναι σύνηθες φαινόμενο. Δείτε, για παράδειγμα, την ΝΔ πώς ερμήνευσε το αποτέλεσμα των περασμένων ευρωεκλογών. Με τη διαφορά στο 3,8%, ένα 4-5% στα κόμματα πέριξ αυτής, τον ΣΥΡΙΖΑ να κερδίζει μόλις 2 από τις 13 περιφέρειες της χώρας και στις μισές να μην περνάει καν στο Β' γύρο, αντί να ανακουφιστεί που πέρασε έναν σκόπελο, κατάλαβε ότι το μήνυμα της κάλπης ήταν να το γυρίσει στο λαϊκισμό. Κάπως έτσι, ένα απολύτως διαχειρίσιμο αποτέλεσμα ακολούθησε ο αποτυχημένος ανασχηματισμός, η μεταρρυθμιστική ακινησία και οι υπερβολικές, ως απεδείχθησαν, εξαγγελίες για ρήξη με την τρόικα και πρόωρη έξοδο από το μνημόνιο. Επιλογές, δηλαδή, που όχι μόνο δεν έφεραν πίσω δυσαρεστημένους ψηφοφόρους της ΝΔ, αλλά αντιθέτως διεύρυναν τη δημοσκοπική διαφορά απο τον ΣΥΡΙΖΑ. Όσοι παρακολουθείτε τα σχόλιά μας ξέρετε ότι από το καλοκαίρι επισημαίναμε συνεχώς (βλ. http://www.lifo.gr/team/apopseis/51445 και http://www.lifo.gr/team/apopseis/53479 ) ότι η τακτική αυτή θα οδηγούσε τη ΝΔ και την κυβέρνηση σε στρατηγικό αδιέξοδο, όπως κ έγινε.
Εκλογικά ο ΣΥΡΙΖΑ στηρίχθηκε και από ένα απολύτως κρίσιμο κομμάτι ψηφοφόρων οι οποίοι τον ψήφισαν με τη βεβαιότητα ότι ΔΕΝ θα κάνει αυτά που υπόσχεται. Ψηφοφόρους που έλεγαν ότι «δεν θα συμβεί τίποτα διότι θα κάνει κωλοτούμπα» και ότι «όλα θα συνεχιστούν στην ίδια κατεύθυνση, αλλά κάπως καλύτερα». Από όσους έλεγαν «δεν με νοιάζει το ρίσκο, εγώ δεν αντέχω άλλο ΝΔ και ΠΑΣΟΚ». Από όσους είπαν «ας τον δούμε και αυτόν». Είναι αμφίβολο αν αυτοί θα στηρίξουν τις επιλογές της Κυβέρνησης σε περίπτωση που υπάρξει πλήρης ρήξη με τους εταίρους μας
Το μεγαλύτερο λάθος που μπορεί να κάνει σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ είναι διαβάσει και αυτός λάθος το αποτέλεσμα της κάλπης. Να πιστέψει, δηλαδή, ότι η εκλογική του νίκη συνιστά αλλαγή προσανατολισμού της ελληνικής κοινωνίας. Αυτό υπάρχει μόνο στις φαντασιώσεις και τις πολιτικές εμμονές ορισμένων στελεχών του. Άντε και μερικών φωνακλάδων των ΜΜΕ. Η ελληνική κοινωνία παραμένει πλειοψηφικά προσανατολισμένη σε μια ευρωπαϊκή κατεύθυνση. Με σαφώς μικρότερη θέρμη σε σχέση με το παρελθόν, με δυσαρέσκεια, ακόμα και οργή, έναντι κάποιων ευρωπαϊκών παραγόντων. Αλλά ο σκεπτικισμός αυτός δεν φτάνει στο σημείο να δικαιολογεί μια ρήξη που θέτει σε κίνδυνο το γενικότερο προσανατολισμό της χώρας ή τη σταθερότητα στο εσωτερικό της.
Εκλογικά ο ΣΥΡΙΖΑ στηρίχθηκε και από ένα απολύτως κρίσιμο κομμάτι ψηφοφόρων οι οποίοι τον ψήφισαν με τη βεβαιότητα ότι ΔΕΝ θα κάνει αυτά που υπόσχεται. Ψηφοφόρους που έλεγαν ότι «δεν θα συμβεί τίποτα διότι θα κάνει κωλοτούμπα» και ότι «όλα θα συνεχιστούν στην ίδια κατεύθυνση, αλλά κάπως καλύτερα». Από όσους έλεγαν «δεν με νοιάζει το ρίσκο, εγώ δεν αντέχω άλλο ΝΔ και ΠΑΣΟΚ». Από όσους είπαν «ας τον δούμε και αυτόν». Είναι αμφίβολο αν αυτοί θα στηρίξουν τις επιλογές της Κυβέρνησης σε περίπτωση που υπάρξει πλήρης ρήξη με τους εταίρους μας. Πολλώ δε μάλλον αν αυτό συμβεί στο όνομα νεφελωδών ή συναισθηματικών διακηρύξεων, χωρίς συγκεκριμένο σχέδιο διαχείρισης της επόμενης μέρας.
Χωρίς αυτό το τμήμα ψηφοφόρων, όμως, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει πολιτική και κοινωνική πλειοψηφία. Ο Αλέξης Τσίπρας κάνοντας ένα εξαιρετικό και ήπιο εκλογικό φινάλε καθησύχασε ένα κρίσιμο ακροατήριο ότι η υπερψήφισή του δεν συνιστά άλμα στο κενό. Κέρδισε γι' αυτό το λόγο. Όχι επειδή οι Έλληνες αποφάσισαν να τα σπάσουν με την Ευρώπη χάριν μιας υπόσχεσης για λιτό βίο ή μιας περιπέτειας με αβέβαιη έκβαση στο όνομα μιας αυθαιρέτως οριζόμενης εθνικής «περηφάνιας». Ακόμα και αν η πλειοψηφία σταθεί στο πλευρό της κυβέρνησης σε αυτή την πρώτη φαση της διαπραγμάτευσης, αυτό θα έχει να κάνει: πρώτον, με την αντανακλαστική αντίδραση κάποιου που αισθάνεται ότι πιέζεται ή θίγεται η περηφάνια του και δεύτερον - και βασικότερο - με την προσδοκία ότι η σκληρή γραμμή θα φέρει αποτελέσματα. Αν αυτή διαψευστεί, όλα αλλάζουν.
Δεν θέλω να προκαταλάβω τις εξελίξεις, εξάλλου βρισκόμαστε ακόμα σε φάση διαπραγμάτευσης. Σήμερα κανείς δεν ξέρει πού θα καταλήξουμε και αυτονοήτως όλοι ευχόμαστε να πάει καλά για εμάς. Το βέβαιο όμως είναι οτι αν ο ΣΥΡΙΖΑ ερμηνεύσει λάθος το εκλογικό αποτέλεσμα και προσεγγίσει τα ζητήματα της οικονομίας με όρους ιδεοληπτικού προσανατολισμού και όχι διαχειριστικού ρεαλισμού, θα χάσει τον έλεγχο της κατάστασης σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Όχι μόνο στην οικονομία, αλλά και πολιτικά.