Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο

Μαγειρεμένο την 4η Ιουλίου

Ο Τόμας Τζέφερσον, θεμελιωτής των ΗΠΑ ήταν και ο μεγαλύτερος gourmand στην ιστορία τους.

Στο Monticello της Βιρτζίνια, τα πρωϊνά του Ιουλίου, η ζέστη πρέπει να ξεκινούσε από νωρίς. Ίσως όμως, όχι τόσο νωρίς όσο ξυπνούσε ο Τόμας Τζέφερσον, ο οποίος ήταν από το ξημέρωμα στο πόδι, όσο αργά κι αν είχε κοιμηθεί το προηγούμενο βράδυ, όπως καταγράφει ο ίδιος στο ημερολόγιό του. Έτσι κι αλλιώς όμως, η ζέστη δεν πρέπει να τον ενοχλούσε τόσο πολύ αφού δεν θα έβγαινε για βόλτα στο τεράστιο κτήμα του πριν το  μεσημέρι, μετά το παγωμένο ποδόλουτρο, το breakfast και την επιστολογραφία που του έτρωγε σχεδόν όλο το πρωϊνό. Το μεσημέρι όμως, θ'ακολουθούσε το μονοπάτι με τις κερασιές για να βρεθεί στους κήπους όπου 330 είδη από λαχανικά και βότανα φύονταν σε τακτοποιημένες πρασιές. Τί να πρωτοαπαριθμήσει κανείς; Αρκεί να αναφέρω πως ο Τόμας Τζέφερσον λάτρευε τις σαλάτες και ειδικά τα διάφορα salad dressings και για το λόγο αυτό καλλιεργούσε σουσάμι μόνο και μόνο για να έχει λάδι για τις σαλάτες του.

Ο συντάκτης της Αμερικανικής Διακήρυξης της Ανεξαρτησίας, νομικός, νομοθέτης, κυβερνήτης της Πολιτείας της Βιρτζίνια, πρεσβευτής των ΗΠΑ στη Γαλλία, ΥΠΕΞ και τέλος τρίτος πρόεδρος της χώρας, συνέβαλε όσο κανένας άλλος στη διαμόρφωση της αμερικανικής γαστρονομικής κουλτούρας. Κινητήρια δύναμη για ό,τι καταπιάστηκε ( ο Τζέφερσον εκτός από χαλκέντερος των γραμμάτων ήταν και εφευρέτης)  ήταν βέβαια η περιέργεια και η φιλομάθειά του.

Αντιμετώπιζε κάθε ταξίδι του ως μια γαστρονομική αποστολή, δοκίμαζε γεύσεις, κρατούσες πολλές σημειώσεις για διάφορα φυτά κάποια από τα οποία εισήγαγε στις ΗΠΑ και βέβαια κατέγραφε ο ίδιος συνταγές. Ο ίδιος βέβαια δεν μαγείρευε, τις συνταγές τις εκτελούσαν οι σεφ του με πιο γνωστό τον James Hemings ένα μαύρο σκλάβο, τον οποίο πήρε μαζί του στη Γαλλία όπου μυήθηκε στη γαλλική κουζίνα και ειδικά τις σαλάτες. Θυμίζω πως την εποχή που ο Τζέφερσον ήταν στο Παρίσι, μέσα από τις φλόγες της Επανάστασης γεννιόντουσαν τα πρώτα εστιατόρια, από τους μάγειρες των αριστοκρατών που είχαν μείνει άνεργοι και ο Τζέφερσον με τον μάγειρά του ήταν εκεί για να ζήσουν τη μετάβση αυτή. Όταν επεστρεψε στο Μοντιτσέλο, ο Χέμινγκς ήταν ο επικεφαλής της κουζίνας και ο άνθρωπος που ανέπτυξε, μαγείρεψε και σέρβιρε τις ιδέες του Τζέφερσον για τη μαγειρική αλλά όχι μόνο γιατί είχε την ευθύνη της λειτουργίας του ζυθοποιείου του Μοντιτσέλο.

Η αγάπη του Τζέφερσον για το κρασί ήταν μεγάλη. Ο θρύλος τον θέλει να επιστρέφει από το Παρίσι με περισσότερες από 680 φιάλες Γαλλικών και Ιταλικών κρασιών στην οικοσκευή του. Στο Μοντιτσέλο, υπήρχε, βέβαια αμπελώνας και ο ίδιος είχε αντιληφθεί την ανάγκη παραγωγής κρασιού προσιτού στους πολλούς ώστε να εγκαταλείψουν και τη συνήθεια του ουίσκι που ο ίδιος δεν ενέκρινε και τόσο...

Η σχέση του Τζέφερσον με τη γαστρονομία θα μπορούσε να γίνει ολόκληρη μελέτη, απ'ολες τις ιστορίες με γοητεύει αυτή που περιγράφει τη γνωριμία του με το δέντρο της ελιάς και το ελαιόλαδο σε κάποιο από τα ταξίδια του στη Μεσόγειο και στην ιδέα του να φυτέψει ένα ελαιόδεντρο για κάθε σκλάβο στο κτήμα του Μοντιτσέλο ώστε να καλύψει τις διατροφικές τους ανάγκες στο προϊόν που του είχε φανεί θρεπτικό και βέβαια το γεγονός ότι μπορεί να μην είναι ο εφευρέτης συνταγών αλλά η πρώτη συνταγή για αμερικανικό παγωτό είναι γραμμένη από τα δικά του χέρια.

Ο Τόμας Τζέφερσον έβλεπε το φαγητό ως αφορμή για μια καλή συζήτηση και ευχάριση παρέα. Ζωή, ελευθερία και αναζήτηση της ευτυχίας. Ο άνθρωπος που έκανε την αφηρημένη έννοια της ελευθερίας πολίτευμα, δεν θα μπορούσε να το είχε αντιληφθεί διαφορετικά!

*Το ποστάκι αφιερώνεται σ'ενα καινούργιο φίλο μου που είχε προ ημερών γενέθλια. Πολλές φορές κατά τη συνομιλία μας, μου έχει θυμίσει τον Τζέφερσον. Βαριά κουβέντα, το ξέρω αλλά επειδή έχω ιστορική παιδεία, όποιος με το πνεύμα του καταφέρνει να ξεπερνά τη μικρο-επικαιρότητα και να στοχάζεται συνδέοντας το παρελθόν με το παρόν, χωρίς ίχνος ηθικολογίας και μελοδράματος, με οδηγεί να δημιουργώ τέτοιες συνάφειες. Χρόνια του πολλά, λοιπόν.*

Διαβάστε ακόμα:

*Τα πάντα για τον Τόμας Τζέφερσον στη σελίδα του Μοντιτσέλο, υπόδειγμα δομής και παρουσίασης της πληροφορίας.

*Συνταγές από τις κουζίνες των προέδρων.

* Το υπέροχο άρθρο της Felisa Rogers στο Salon.com απο το οποίο αλίευσα πολλές πληροφορίες για το άρθρο και την ωραία φωτογραφία.