Κτίρια υπάρχουν. Εκλογές γίνονται. Υποψήφιοι εκλέγονται από όλη την Ευρώπη και περιχαρείς καταλαμβάνουν τη θέση στην οποία τους έστειλε το εκλογικό σώμα της χώρας τους στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Κι όμως. Θα ισχυριστώ ότι η Ευρώπη δεν διαθέτει Κοινοβούλιο. Διαθέτει μια προσομοίωση Κοινοβουλίου η οποία, δυστυχώς, απλώς επιβεβαιώνει την απουσία Βουλής των Ευρωπαίων.
Μήπως είμαι υπερβολικός; Δεν έχει κατακτήσει το δικαίωμα η Ευρωβουλή να απορρίπτει νόμους που της στέλνει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (δηλαδή το διακυβερνητικό ανώτατο όργανο της Ε.Ε.); Δεν έχει αποκτήσει το δικαίωμα να απολύει ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Επιτροπή;
Μια Βουλή είναι κυρίαρχη, ακόμα κι αν δεν είναι ιδιαίτερη ισχυρή, όταν αποτελεί τη μοναδική πηγή νόμων και νομοθετικής εξουσίας. Η Ε.Ε. δεν διαθέτει μια τέτοια Βουλή σήμερα. Οι νόμοι της Ε.Ε. προτείνονται όχι από το Ευρωκοινοβούλιο αλλά από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το οποίο δεν λογοδοτεί ποτέ και σε κανέναν.
Κάποιοι θα θέσουν κι άλλα ερωτήματα, περισσότερο γεω-πολιτικο-οικονομικά. Π.χ. σε έναν παγκοσμιοποιημένο κόσμο, τι κυριαρχία μπορεί να έχει ο ελληνικός λαός, ο κυπριακός ή ο ισλανδικός; Σε έναν κόσμο όπου πασχίζουμε να τα βάλουμε με τη θαυματουργή Κίνα, την Ινδία του 1 δισ., την ανερχόμενη Λ. Αμερική, με τις ίδιες τις ΗΠΑ, δεν διαθέτουμε περισσότερη κυριαρχία μέσω αυτής της «κολοβής» Ευρωβουλής ή μέσω της Ε.Ε. γενικότερα; Μήπως, τελικά, τα μνημόνια και τα σύμφωνα σταθερότητας, όσο ανόητα και απαξιωτικά και να είναι για την εθνική ανεξαρτησία και τη λαϊκή κυριαρχία, αποτελούν ένα σχετικά χαμηλό κόστος, όταν αναλογιστούμε τα οφέλη που μας δίνει η Ε.Ε. όπως είναι σήμερα δομημένη;
Κάποτε θεωρούσαμε ότι υπέρ πάντων πρέπει να τίθεται η κοινοβουλευτική δημοκρατία. Στην Ευρώπη, όμως, φαίνεται ότι έχουμε ξεχάσει πλήρως τη βασική αρχή της φιλελεύθερης, κοινοβουλευτικής δημοκρατίας: ότι, δηλαδή, οι κανόνες, οι νόμοι που μας διέπουν, είτε αυτό λέγεται Εθνικό Σύνταγμα είτε Ευρωπαϊκές Συνθήκες, απαιτούν πολιτική νομιμοποίηση. Και η πολιτική αυτή νομιμοποίηση, τουλάχιστον σε μία δημοκρατία, μόνο από ένα συμπαγές εκλογικό σώμα μπορεί να προκύψει.
Στις Βρυξέλλες, στο Στρασβούργο (τη δεύτερη έδρα της λεγόμενης Ευρωβουλής μας), και σίγουρα στο Βερολίνο ή στη Φρανκφούρτη, αυτή την απλή αρχή την έχουν γράψει στα παλαιότερα των υποδημάτων τους. Θεωρούν, για παράδειγμα, ότι δεν κάνει διαφορά αν η Ευρώπη αποτελεί μια συμμαχία κυρίαρχων κρατών, ένα club κυβερνήσεων ή μια δημοκρατική ομοσπονδία. Δεν τους ενδιαφέρει καν ότι μια συμμαχία κρατών δεν έχει το δικαίωμα να αναιρεί την κυριαρχία των κρατών που την αποτελούν, τουλάχιστον όχι πριν δημιουργηθεί ένα υπερ-εθνικό ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο το οποίο να αντανακλά την κυρίαρχη βούληση του ευρωπαϊκού εκλογικού σώματος
Θα με ρωτήσετε: δεν παίζει η Ευρωβουλή αυτόν το ρόλο; Η απάντησή μου είναι: όχι, όχι και όχι! Το ερώτημα από μόνο του, εφόσον τίθεται ειλικρινά, αναδεικνύει μια βαθιά άγνοια μεταξύ (α) της πολιτικής νομιμοποίησης και (β) της ισχύος.
Η Ευρωβουλή είναι μια παρωδία Κοινοβουλίου που αποτελεί μομφή, και ντροπή, για την Ευρωπαϊκή μας Ένωση.
Μια Βουλή είναι κυρίαρχη, ακόμα κι αν δεν είναι ιδιαίτερη ισχυρή, όταν αποτελεί τη μοναδική πηγή νόμων και νομοθετικής εξουσίας. Η Ε.Ε. δεν διαθέτει μια τέτοια Βουλή σήμερα. Οι νόμοι της Ε.Ε. προτείνονται όχι από το Ευρωκοινοβούλιο αλλά από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το οποίο δεν λογοδοτεί ποτέ και σε κανέναν. Κι αν μου απαντήσετε ότι το κάθε μέλος του λογοδοτεί στο εθνικό του Κοινοβούλιο, θα σας ανταπαντήσω ότι είστε εκτός θέματος. Ξέρουμε καλά τι λένε οι κυβερνητικοί μας εκπρόσωποι όταν επιστρέφουν από συναντήσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου: «Κάναμε ό,τι μπορούσαμε. Εμείς θέλαμε διαφορετική απόφαση του Συμβουλίου, αλλά τι μπορούσαμε να κάνουμε;». Προσέξτε, αγαπητοί αναγνώστες, ότι αυτό μπορούν, δυνητικά, να το πουν όλα τα μέλη του Συμβουλίου στα μέλη των εθνικών τους Κοινοβουλίων. Ως σώμα, όμως, δεν ελέγχονται από κανέναν, και βεβαίως ούτε από τη λεγόμενη Ευρωβουλή. Έχετε ξανακούσει Κοινοβούλιο που ούτε να μπορεί να προτείνει νόμους αλλά ούτε και να ελέγχει το σώμα που προτείνει τους νόμους;
Όσο για το επιχείρημα ότι κι έτσι να είναι τα πράγματα, καλύτερα είναι μια μικρή χώρα να έχει εκχωρήσει την κυριαρχία του σε αυτά τα υπερεθνικά σώματα παρά να την κρατά για τον εαυτό του, όταν είναι τόσο ισχνό και αδύναμο που η κυριαρχία του να μην αξίζει τίποτα. Πρόκειται για επιχείρημα, θα μου επιτρέψετε να πω, που θα έπρεπε να μας κάνει έξαλλους. Θα δεχόμασταν ποτέ το επιχείρημα ότι ένα αδύναμο άτομο πρέπει να απεμπολήσει τα ανθρώπινα δικαιώματά του (δεδομένου ότι αδυνατεί να τα απαιτήσει) επειδή στερείται αρκετής ισχύος; Θα ισοδυναμούσε με απαξίωση της αρχής της ελευθερίας του ατόμου. Με μια νιτσεϊκή θριαμβολογία υπέρ της ισχύος. Το ίδιο ισχύει και για ένα κράτος σαν την Ισλανδία, την Κύπρο, την Ελλάδα: το επιχείρημα ότι δεν είναι αρκετά ισχυρό για να το ενδιαφέρει η διατήρηση της κυριαρχίας του είναι όχι μόνο σαθρό αλλά και αποκρουστικό.
Για να το πω διαφορετικά, μικρά κράτη όπως η Ισλανδία έχουν επιλογές εντός των περιορισμών που ορθώνουν η φύση και η υπόλοιπη ανθρωπότητα. Όσο περιορισμένες και να είναι αυτές οι επιλογές, το ισλανδικό Κοινοβούλιο διατηρεί σήμερα την απόλυτη εξουσία (α) να ελέγχει την εκτελεστική εξουσία ως προς τις αποφάσεις που η κυβέρνηση της χώρας λαμβάνει εντός των περιορισμών που της επιβάλλει ο υπόλοιπος κόσμος και (β) να αλλάζει οποιονδήποτε νόμο του κράτους θέλει. Η Ελλάδα δεν έχει αυτήν τη δυνατότητα. Όμως ούτε και η Γαλλία τη διαθέτει!
Να γιατί ισχυρίζομαι ότι η μικρή Ισλανδία διαθέτει Κοινοβούλιο, ενώ η τεράστια Ε.Ε., η Ευρωζώνη, η κραταιά Γαλλία, η περήφανη Ιταλία, η τέως αυτοκρατορική Ισπανία και, βεβαίως, η εξαθλιωμένη Ελλάς δεν διαθέτουν Βουλή, καθώς το εθνικό τους Κοινοβούλιο έχει απολέσει την κυριαρχία του και η Ευρωβουλή δεν την έχει αποκτήσει.
Τίποτε από τα παραπάνω δεν αποτελεί επιχείρημα για έξοδο από την Ε.Ε. Αποτελεί απλώς διαπίστωση ότι η Ε.Ε. έχει καταλύσει βασικές αρχές της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας. Και πως η Ευρωβουλή είναι μια παρωδία Κοινοβουλίου που αποτελεί μομφή, και ντροπή, για την Ευρωπαϊκή μας Ένωση.