Πιο απρόθυμη η Gen Z να δεσμευτεί και/ή να παντρευτεί

Μπορεί να παρατηρήσαμε τους millennials να δυσκολεύονται να παντρευτούν, ή να συζήσουν και να δημιουργήσουν οικογένεια, ιδιαίτερα στην Ελλάδα της κρίσης, όμως φαίνεται ότι ο θεσμός του γάμου γνωρίζει κρίση και για την generation Z. Κι αυτό -αντίθετα από τους millennials- δεν είναι πλέον λόγω δυσκολίας, αλλά λόγω επιλογής.

Σύμφωνα με πρόσφατο δημοσίευμα του Guardian που επικαλείται έρευνα του 2021 του Εθνικού Ινστιτούτου Πληθυσμού και Κοινωνικής Ασφάλισης της Ιαπωνίας, ενός οργανισμού που συνδέεται με την κυβέρνηση στο Τόκιο, και που δημοσιεύθηκε αυτόν τον μήνα, το 17,3% των ανδρών και το 14,6% των γυναικών ηλικίας μεταξύ 18 και 34 ετών δήλωσαν ότι δεν είχαν καμία πρόθεση να παντρευτούν – το υψηλότερο ποσοστό από τότε που πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά το ερωτηματολόγιο το 1982. Το Ινστιτούτο επικαλείται τα ποσοστά για να εφιστήσει την προσοχή στην μείωση γεννήσεων που απειλεί το δημογραφικό ίχνος της χώρας. Τα δεδομένα προκάλεσαν μάλιστα διαδικτυακή παρέμβαση από τον Έλον Μασκ, ο οποίος προειδοποίησε ότι η Ιαπωνία θα «πάψει να υπάρχει» εκτός εάν χαλαρώσει τους κανόνες για τη μετανάστευση και κάνει περισσότερα για να προωθήσει μια πιο υγιή ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής. Ο διευθύνων σύμβουλος της Tesla κατόπιν επικρίθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για «υπερβολική αντίδραση» και για το ότι ξεχώρισε την Ιαπωνία, δεδομένου ότι δεν είναι η μόνη ανεπτυγμένη οικονομία που αντιμετωπίζει μακροπρόθεσμη μείωση του πληθυσμού (Το ίδιο άλλωστε συμβαίνει και στην Ελλάδα).

Προκύπτουν ωστόσο κι άλλα ενδιαφέροντα συμπεράσματα στην πορεία.

Οι ειδικοί έχουν αποδώσει την τάση σε διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης της αυξανόμενης επιθυμίας μεταξύ των νέων εργαζόμενων γυναικών να απολαμβάνουν τις ελευθερίες που συνοδεύουν το να είναι ελεύθερες και να κάνουν καριέρα. Οι νεαροί άντρες λένε ότι απολαμβάνουν επίσης να είναι μόνοι, αλλά εκφράζουν επίσης ανησυχία για την ασφάλεια της εργασίας και την ικανότητά τους να συντηρούν μια οικογένεια. Οι ειδικοί κάλεσαν την κυβέρνηση να διευκολύνει τις γυναίκες να επιστρέψουν στην εργασία μετά την απόκτηση παιδιών και να αντιμετωπίσει τις διαβόητες πολλές ώρες εργασίας της Ιαπωνίας.

Ερωτηθέντες τι θα αποτελούσε έναν «ιδανικό» τρόπο ζωής για τις γυναίκες, σχεδόν το 40% των ερωτηθέντων ανύπαντρων ανδρών και το 34% των ανύπαντρων γυναικών ανέφεραν την ικανότητα να ισορροπήσουν μια καριέρα με την ανατροφή παιδιών. Σε ένδειξη αλλαγής της στάσης απέναντι στους έμφυλους ρόλους, πάντως, λιγότερο από το 7% των ανδρών δήλωσαν ότι θα ήθελαν η μελλοντικός σύζυγός τους να μείνει στο σπίτι για να φροντίζει την οικογένεια.

Όταν το ερώτημα τεθεί υπό την μορφή “είσαι έτοιμ@ να κατασταλάξεις;” οι απαντήσεις παρουσιάζουν ακόμη διαυγέστερη μορφή.

Αυτή είναι η ερώτηση που έθεσε η φοιτητρια του Yale College, Kyung Mi Lee, σε ένα άρθρο του Φεβρουαρίου 2020, με τίτλο Settling Down: Romance in the Era of Gen Z, για την εφημερίδα Yale Daily News του πανεπιστημίου. Θα ακολουθούσαν η ίδια και οι συνομήλικοί της την τάση της καθυστέρησης του γάμου των millennials;

Σχεδόν δύο χρόνια αφότου έγραψε το άρθρο, η 23χρονη Lee αισθάνεται ότι η απάντηση είναι ναι – αλλά για έναν δυνητικά διαφορετικό λόγο από τους ομολόγους της της αμέσως προηγούμενης γενιάς. «Στην πολιτιστική μου φαντασία, [για τους millennials] το να αποστρέφομαι τις μακροχρόνιες σχέσεις [σημαίνει] ότι οι άνθρωποι κάνουν πολύ dating». Με άλλα λόγια, της φαινόταν ότι οι millennials περίμεναν να κατασταλάξουν επειδή ήταν απασχολημένοι να απολαμβάνουν την single ζωή.

Για τη Gen Z, λέει, «οι άνθρωποι αποφεύγουν τις μακροχρόνιες σχέσεις επειδή είναι πιο προβληματισμένοι σχετικά με τα είδη των σχέσεων που θέλουν να συνάψουν».

Επιπλέον η πρόκριση στην καριέρα, ή έστω την οικονομική σταθερότητα, παίρνει κεφάλι από την ρομαντική διάδραση και τις όποιες θυσίες γι’ αυτήν.

Η Lee προσθέτει, “«Είναι σπάνιο να έχω έναν φίλο που λέει, «Θα μετακομίσω σε αυτό το μέρος για να μπορώ να είμαι με το σύντροφό μου», λέει. Αντίθετα, εστιάζουν στο τι είναι καλύτερο για την καριέρα τους και πώς μπορούν να κάνουν τις σχέσεις να ταιριάξουν σε αυτό.”

Ένας αυξανόμενος όγκος ερευνών επικυρώνει αυτήν την άποψη: τα μέλη της Gen Z φαίνεται να ακολουθούν μια ιδιαίτερα ρεαλιστική προσέγγιση στις σχέσεις σε σύγκριση με προηγούμενες γενιές και ταυτόχρονα δεν κάνουν τόσο πολύ σεξ όσο οι προηγούμενες.

Η εξέλιξη της στάσης απέναντι στη σεξουαλικότητα και τους ρόλους των φύλων είναι επίσης ένας παράγοντας. Μεταξύ του Gen Z, παρατηρήθηκε μια αξιοσημείωτη μείωση στην τήρηση ενός δυαδικού φύλου και μια αύξηση στα «άτομα που είναι πρόθυμα να εξερευνήσουν τη σεξουαλικότητά τους», λέει η Arielle Kuperberg, αναπληρώτρια καθηγήτρια κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας στο Greensboro των ΗΠΑ. Στην έρευνά της σημείωσε μια στατιστική που δείχνει ότι περίπου το 50% του Gen Z ταυτίζεται ως ετεροφυλόφιλο και «πολλοί λένε ότι είναι ετερο-ευέλικτοι».

Η Julie Arbit, Global SVP of Insights στο Vice Media Group ήταν επικεφαλής έρευνας η οποία εξέτασε 500 ερωτηθέντες από το Ηνωμένο Βασίλειο και τις ΗΠΑ (κυρίως Gen Z και millennials, με κάποιο δείγμα Gen X να περιλαμβάνεται “για σύγκριση” ως control group), βρήκε ότι μόνο ένα στα 10 μέλη της Gen Z λέει ότι “δεσμεύεται να δεσμευτεί».

Άλλοι ερευνητές έχουν καταλήξει σε παρόμοια συμπεράσματα. Σύμφωνα με μια μελέτη για την Gen Z από την Ινδία, για παράδειγμα, το 66% των ερωτηθέντων αποδέχεται ότι «δεν θα είναι όλες οι σχέσεις μόνιμες», με το 70% να απορρίπτει μια «περιοριστική ρομαντική σχέση».

Θα μπορούσαμε να αποδώσουμε στην πανδημία, την κλιματική αλλαγή και την οικονομική επισφάλεια μερικές από τις αιτίες για τις οποίες οι πολύ νέοι άνθρωποι διστάζουν να δεσμευτούν σε μια σχέση με προοπτική μονιμότητας στο κοντινό μέλλον ή και γενικότερα.

Ερωτηματολόγιο από τον Σεπτέμβριο του 2020, το Love After Lockdown, που αποτελείται από 45% των ερωτηθέντων να ανήκουν στην Gen Z, έδειξε ότι το 75% εξ αυτών ήταν επί του παρόντος ελεύθεροι και δεν είχαν σχέση κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Πολλοί ανέφεραν ότι αυτό συνέβη εν μέρει επειδή ήθελαν να αφιερώσουν χρόνο για να γνωρίσουν καλύτερα τον εαυτό τους πριν επιδιώξουν μια συνεργασία.

«Άρχισα να σκέφτομαι τον εαυτό μου, τι θέλω να κάνω και τι δεν θέλω να κάνω… και με δίδαξε πολλά», είπε ένας ανώνυμος άνδρας Gen Z από την Ιταλία, που αναφέρεται στην έρευνα. Μια γυναίκα Gen Z με έδρα τις ΗΠΑ απηχούσε το συναίσθημα: «Είμαι σωματικά μακριά από όλους και μπορώ να κάνω ένα βήμα πίσω και να πω, «Ποιος είμαι;»».
Φυσικά, αυτή η στάση μπορεί να αναπτύχθηκε από την έλλειψη επιλογής κατά τη διάρκεια των lockdowns, παρά από μια τάση της Gen-Z για ενδοσκόπηση.

Η Kuperberg διευκρινίζει: «Οι άνθρωποι χρειάζονται όλο και περισσότερο χρόνο για να κατασταλάξουν [σε κάποια μορφή μόνιμης δέσμευσης] επειδή χρειάζονται όλο και περισσότερο χρόνο για να φτάσουν στη χρηματοπιστωτική σταθερότητα».

Όμως υπάρχει κι άλλη μια σοβαρή εξήγηση.

Τα δεδομένα με βάση τα οποία κρίνει η Gen Z έχουν αυξηθεί εκθετικά. Υπάρχουν ακόμα κι εφαρμογές κοινωνικών μέσων όπως το TikTok, όπου θεραπευτές συζητούν τα στυλ προσκόλλησης και τις συμβουλές για υγιείς σχέσεις κι όλα αυτά έχουν γίνει συνηθισμένα κι όχι κάτι απόμακρο που απευθύνεται στην ελίτ.
Πλέον οι νέες γενιές, ιδιαίτερα των γυναικών, έχουν περισσότερη πληροφόρηση σχετικά με το πώς να αρθρώσουν τις ανάγκες τους και τις επιθυμίες τους σε μια ρομαντική σχέση, καθώς επίσης εναλλακτικές μορφές συσχετισμού και ταυτότητας δημιουργούν άλλα δεδομένα. Κι αυτό δεν το λες απαραιτήτως κακό.

Mε στοιχεία από bbc, the guardian, businessinsider, psmag

Ακολουθήστε την Α,ΜΠΑ; στο Google News