Προσπαθώ να εξηγήσω στους αντίπαλους και αντιφρονούντες της Θάτσερ ότι όσο περισσότερο τη βρίζουν, όσο χυδαιότερα τη λούζουν, όσο πιο σκληρά επιχειρηματολογούν εναντίον της – τόσο επιβεβαιώνουν τη σημασία της.
- Η μεγαλύτερη απόδειξη για την ιστορική παρουσία και την ισχύ της Μάργκαρετ Θάτσερ είναι οι αντιδράσεις μετά τον θάνατό της. Χορεύουν στον τάφο της, τη «θάβουν στα σκατά» (η δημοφιλέστερη φράση στο Twitter) και θεμελιώνουν τη φήμη της. Ούτε ο απεχθέστερος δικτάτορας που δολοφόνησε εκατομμύρια ανθρώπους δεν αξιώθηκε τέτοιας αντίδρασης.
- Μετά τον Μαρξ, κανένας άλλος δεν κατάφερε να δώσει το όνομά του σε έναν -ισμό. Έμελλε να το κάνει εκείνη, που συνέβαλε όσο λίγοι στην κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού. Και σήμερα –είτε μας αρέσει είτε όχι– πιο πολλές χώρες εφαρμόζουν τις αρχές του Θατσερισμού από του Μαρξισμού.
- Ξεκαθαρίζω –για να αποφύγω τις παρεξηγήσεις– πως δεν είμαι οπαδός της Θάτσερ, όπως άλλωστε και κανενός -ισμού. Πως πολλά πράγματα και στις ιδέες και στις πράξεις της με απωθούσαν και με απωθούν. Αλλά με ξενίζει αφάνταστα αυτή η οξύτατη αντίδραση και μάλιστα σε λαούς βόρειους, που φημίζονται για την ψυχραιμία και το φλέγμα τους. Και προσπαθώ να καταλάβω γιατί τόσο πάθος και τόσο μίσος. Αμέσως θα μου θυμίσουν τον Μπόμπι Σαντς, τη φιλία με τον Πινοσέτ, την καταδίκη του Μαντέλα κ.λπ. Αλλά και αυτά δεν δικαιώνουν τέτοια αντίδραση. Κανείς δεν χόρεψε στον τάφο του Πολ Ποτ, κι ας εξολόθρευσε τη μισή Καμπότζη!
- Έτυχε να βρίσκομαι συχνά στην Αγγλία τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του '80 και να παρακολουθήσω από κοντά την πολιτική σκηνή. Ήταν μία χώρα διαλυμένη, σε απόλυτη παρακμή, με πληθωρισμό 25% και δάνεια από το ΔΝΤ. Ο ΙRA, που τον ηρωοποιούμε τώρα, σκότωνε κόσμο – και στενότατους συνεργάτες της Θάτσερ (η ίδια παρά τρίχα γλίτωσε στο Μπράιτον). Τα συνδικάτα και οι συντεχνίες κρατούσαν τη χώρα δέσμια. Μπορεί τα φάρμακα που χρησιμοποίησε η «σιδηρά κυρία» να ήταν πικρά και άγρια – αλλά αποδείχθηκαν δραστικά και η χώρα ανένηψε. Η μεγαλύτερη απόδειξη: οι αντίπαλοί της συνέχισαν την πολιτική της.
- Όσο περισσότερο πληθαίνουν οι αντιδράσεις, τόσο πιο πολύ ριζώνει στον νου μου η υποψία. Δεν είναι το πρόσωπο και οι πράξεις της που ενοχλούν – όσο το σοκ της φοβερής αφύπνισης. Η Θάτσερ δολοφόνησε το Κράτος-Πατέρα, κατέδειξε το τέλος της κρατικίστικης ουτοπίας. Αυτή την πικρή ενηλικίωση δεν της τη συγχώρεσε κανένα ορφανό.