— Ένας μήνας πολέμου Χαμάς - Ισραήλ. Ποια είναι τα βασικά συμπεράσματα;
Πρώτον, το Ισραήλ έχει πετύχει μέρος των στρατιωτικών του στόχων, αλλά την ίδια στιγμή φαίνεται ότι δεν διαθέτει καμία στρατηγική εξόδου για σύναψη ειρήνης. Μάλλον τη δεδομένη στιγμή ενδιαφέρεται μόνο για να κερδίσει τον πόλεμο με τη Χαμάς. Δεύτερον, επιχειρησιακά φαίνεται ότι η Χαμάς ήταν προετοιμασμένη για την αντίδραση του Ισραήλ. Γνώριζε εκ των προτέρων ότι το Ισραήλ θα προσπαθούσε να τη συντρίψει μετά την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου.
Το τρίτο στοιχείο είναι ότι ακόμα δεν υπάρχει πρόθεση εκ μέρους του Ιράν ή της Χεζμπολάχ για άμεση και ενεργή εμπλοκή στο πολεμικό μέτωπο. Με τα τωρινά δεδομένα, λοιπόν, δεν προβλέπω επέκταση του πολέμου σε περιφερειακό επίπεδο. Νομίζω ότι οδηγούμαστε περισσότερο σε μια σκληρή αντιπαράθεση μεταξύ δύο πλευρών παρά σε μια γενικευμένη σύρραξη. Άλλωστε, κανείς δεν έχει συμφέρον να συμβεί αυτό. Το τέταρτο συμπέρασμα είναι ότι αυτό που έχει ξεκινήσει ήδη είναι βέβαιο ότι θα διαρκέσει πολύ καιρό.
«Η Ελλάδα δεν μπορεί να έχει κάποιου είδους εμπλοκή ως διαμεσολαβήτρια σε αυτήν την κρίση».
— Τι σηματοδοτεί ο εκνευρισμός των ΗΠΑ με την Τουρκία;
Αρχικά, η Τουρκία επιχείρησε να διατηρήσει μια ισορροπημένη στάση. Ωστόσο, στη συνέχεια επηρεάστηκε ίσως από τις σχέσεις της με τη Μουσουλμανική Αδελφότητα και τη Χαμάς, παρά τη δημόσια αποκήρυξή τους. Συγχρόνως, βλέποντας το κενό που υπάρχει στις ηγεσίες των αραβικών κρατών, ο Τούρκος Πρόεδρος επιδίωξε να το καλύψει ο ίδιος. Στη σύγκρουση Ισραήλ - Χαμάς, ο Ερντογάν έκανε την επιλογή του και θα κριθεί γι’ αυτό. Μίλησε για σταυροφόρους, για μουσουλμανικό αίμα που χύνεται, προσπαθώντας να κερδίσει τις αραβικές πλατείες και το μουσουλμανικό ακροατήριό τους. Και όλο αυτό μέσω της δαιμονοποίησης και της αντιπαράθεσης με τον εχθρό, τη Δύση, το Ισραήλ και τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Την ίδια στάση έχει κρατήσει και στο παρελθόν με άλλες ευκαιρίες. Ενέχει και ένα ρίσκο όμως η απόφασή του αυτή και οι διαχωριστικές γραμμές που έχει επιβάλει. Διότι αν συνεχιστούν οι επιχειρήσεις του Ισραήλ για πολύ καιρό θα αρχίσουν κάποιοι να αναρωτιούνται τι κάνει η Τουρκία γι’ αυτή την εξέλιξη. Ποιες οι ενέργειές της όταν εμφανίζεται ως η προστάτιδα δύναμη; Επομένως, κινδυνεύει να κατηγορηθεί ότι δεν έχει σταθεί στο ύψος των περιστάσεων.
— Στην Ελλάδα τι πρέπει να προσέξουμε;
Πρέπει να κινηθούμε αυστηρά και πάντοτε με όσα ορίζουν οι κανόνες του Διεθνούς Δικαίου, να τηρήσουμε μια στάση υπέρ του Ισραήλ και των Παλαιστινίων, αλλά εναντίον της Χαμάς. Στην αρχή υπήρξαν πάντως κάποιες αρρυθμίες σε κυβερνητικό επίπεδο ως προς τη στάση που θα τηρούσαμε, διότι ήταν ακραία υπέρ του Ισραήλ και την ίδια στιγμή χωρίς να αναφερόμαστε στην αυτονόητη ανάγκη ίδρυσης παλαιστινιακού κράτους. Θα μπορούσαμε να είχαμε ακολουθήσει, δηλαδή, το παράδειγμα του Γάλλου Προέδρου, Μακρόν, και όταν ο πρωθυπουργός ταξίδεψε στο Ισραήλ για τη συνάντησή του με τον Μπ. Νετανιάχου να έχει προγραμματίσει συνάντηση και με τον Μ. Αμπάς στη Δυτική Όχθη.
Η Ελλάδα δεν μπορεί να έχει κάποιου είδους εμπλοκή ως διαμεσολαβήτρια σε αυτήν την κρίση. Τέλος, θα χρειαστεί να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί όσον αφορά τις μεταναστευτικές ροές, οι οποίες αναπόφευκτα θα υπάρξουν, να είμαστε προετοιμασμένοι γι’ αυτές. Δηλαδή θα δημιουργηθεί μια πολύ πιεστική κατάσταση. Φυσικά, πρέπει να είμαστε σε επιφυλακή για πιθανά τρομοκρατικά χτυπήματα, παρόλο που η Ελλάδα, ευτυχώς, δεν βρίσκεται στην πρώτη γραμμή. Απλώς τονίζω ότι απαιτείται να είμαστε σε εγρήγορση.
— Την ίδια στιγμή είναι σαν να έχουμε ξεχάσει τον πόλεμο στην Ουκρανία. Πώς το σχολιάζετε;
Η Ρωσία βολεύεται με τις εξελίξεις γιατί το βλέμμα όλων έχει στραφεί στο Μεσανατολικό. Επωφελείται όχι σε επιχειρησιακό επίπεδο αλλά επειδή οι πολλαπλές κρίσεις που επηρεάζουν και την παγκόσμια οικονομία επιτείνουν την άποψη ότι ένα από τα δύο μέτωπα πρέπει να κλείσει, με ό,τι σημαίνει αυτό. Επίσης, όπως βλέπουμε στις τελευταίες δημοσκοπήσεις, ο Τραμπ προηγείται του Μπάιντεν σε αρκετές Πολιτείες και αυτό δίνει έναν αέρα στον Πούτιν, ότι μπορεί να περιμένει. Έναν χρόνο ακόμη μπορεί να αντέξει περιμένοντας τις αμερικανικές εκλογές.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.
Tο νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.