Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο

Σαν σήμερα γεννιέται ο Henri Cartier-Bresson.

Το 1908 στο Chanteloup-en-Brie

Σαν σήμερα γεννιέται ο Henri Cartier-Bresson.

Rimini, 1984. Πορτρέτο του Henri Cartier-Bresson από τη γυναίκα του Martine Franck, επίσης φωτογράφο και μέλος του πρακτορείου Magnum. Η Martine Franck πέθανε στις 16 Αυγούστου 2012.

 

"Εκείνη την εποχή ανακάλυπτα τη Leica. 'Εβρισκα σ' αυτή τη μηχανή ένα τέλειο εργαλείο για γρήγορα σκίτσα και την εξάσκηση του βλέμματος πάνω στη ζωή. Πήγαινα σκαλίζοντας, δεν υπάρχει άλλη λέξη, οσμιζόμουνα με τη μηχανή που δεν την άφηνα ποτέ από τον καρπό μου. Το βλέμμα μου περνούσε από συνεχή ακτινογραφία τη ζωή. Τότε αισθάνθηκα πολύ κοντά στον Proust όταν λέει στο τέλος της Αναζήτησης ότι η ζωή, η πραγματική ζωή που ξαναβρίκεις πάλι είναι η Λογοτεχνία. Για μένα ήταν η Φωτογραφία. 'Οσο με αφορά, το να φωτογραφίζω είναι ένας τρόπος κατανόησης που δεν μπορεί να διαχωριστεί από τα άλλα μέσα οπτικής έκφρασης. Είναι ένας τρόπος να φωνάζω, να απελευθερώνομαι, και όχι να αποδεικνύω η να επιβεβαιώνω τη δική μου ιδιαιτερότητα. Είναι τρόπος ζωής.". (Απόσπασμα από τον εισαγωγή "Το Φανταστικό εκ φύσεως" στην 'Εκθεση του 1981 στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Παρισιού).

Πορτρέτο του Henri Cartier-Bresson (γύρω στο 1933) από τον George Hoyningen.

 

Κούβα, 1963.

 

Henri Cartier-Bresson, ένα σπάνιο γαλλικό ντοκιμαντέρ των Jean Bardin και Bernard Hubrenne που έπεισαν τον φωτογράφο να τον ακολουθήσουν στον δρόμο. Σπάνιο κατόρθωμα, γιατί ως γνωστόν, ο Henri Cartier-Bresson απεχθανόταν να τον φωτογραφίζουν, πόσω μάλλον να τον κινηματογραφούν. Όπως πληροφορούμαστε στην αρχή της ταινίας "Δεν θα δείτε το προσωπό του γιατί δεν του αρέσει να του κάνουν αυτό που κάνει στους άλλους. Χρειάστηκε να χρησιμοποιήσουμε την πονηριά για να αιχμαλωτίσουμε την εικόνα και τη σκέψη του". Με τα χρόνια, βέβαια, ο Cartier-Bresson κάπως συμβιβάστηκε μ' αυτήν τη δοκιμασία.

Αριστερό πορτρέτο από τον γεννημένο στη Shanghai φωτογράφο Sam Tata.

 

Φωτογραφίες στο σπίτι με την κόρη του Mélanie και τη γυναίκα του Martine.

Η Martine Franck από τον Henri Cartier-Bresson.

Henri Cartier - Bresson Just Plain Love (2001),  ντοκιμαντέρ για τον φωτογράφο από τον γεωργιανό σκηνοθέτη Otar Iosseliani.

 

Δύο φίλοι. Robert Doisneau, Henri Cartier-Bresson. Φωτ. Martine Franck (1985).

 

Σκηνές από την ταινία του Otar Iosseliani “Ήταν ένας Τραγουδιστής Κότσυφας" (1970).

 

Τρεις φίλοι, τρία μεγάλα ονόματα της φωτογραφίας. Manuel Alvarez-Bravo, André Kertész και Henri Cartier-Bresson στο Céreste της Γαλλίας. Φωτ. Martine Franck (1979).

 


L' Espagne vivra (Η Ισπανία θα ζήσει) 1938, Ντοκιμαντέρ του Henri Cartier-Bresson γυρισμένο στον Εμφύλιο της Ισπανίας για τη διεθνή οργάνωση συμπαράστασης στους Ισπανούς Δημοκρατικούς Κόκκινη Βοήθεια.

 

O Henri Cartier-Bresson (στο κέντρο) με τον αμερικανό δημοσιογράφο του περιοδικού New Theater Herbert Kline και τον καμέραμαν Jacques Lemare στον Ισπανικό Εμφύλιο  ακολουθώντας τους αμερικανούς μαχητές της ταξιαρχίας Abraham Lincoln. Φωτ. Τamiment Library, NYU, 15th IB.

 

Το "μεξικάνικο βάλιτσάκι" του Robert Capa, το χαμένο του αρχείο από τον Εμφύλιο της Ισπανίας, όπως ξαναβρέθηκε το 2007 μετά από πολλές περιπέτειες (βλ. σχετικά στο Magic Circus 4-5-2011).

 


Le Retour (Η Επιστροφή), 1945. Ντοκιμαντέρ του Henri Cartier-Bresson για το άνοιγμα των γερμανικών στρατοπέδων, την απελευθέρωση των κρατουμένων και τις μαζικές μετακινήσεις μέσα στο χάος της γονατισμένης Ευρώπης.

 

Dessau, Γερμανία (1945). Μία Βελγίδα, πληροφοριοδότης της Γκεστάπο, αναγνωρίζεται τη στιγμή που ετοιμάζεται να διαφύγει μέσα από το πλήθος.

 

Dessau, Γερμανία (1945).

 


California Impressions (25' ) και  Southern Exposures (26'), δύο έγχρωμα (!) ντοκιμαντέρ, ή αλλιώς ταξιδιωτικές σημειώσεις, του Henri Cartier-Bresson, πού γυρίστηκαν το 1979 για το κανάλι CBS News.

Νέα Υόρκη. 5th Avenue. Ο Henri Cartier-Bresson ατο παράθυρο. Φωτ. Rene Burri.

 

California Impressions, Blair High School στην Pasadena.

Μόσχα, 1954. Λίγες μόνο εβδομάδες μετά το ταξίδι του Jean-Paul Sartre και της Simone de Beauvoir ατη Σοβιετική 'Ενωση, ήρθε και η σειρά του Henri Cartier-Bresson να απαντήσει σε επίσημη πρόσκληση της σοβιετικής κυβέρνησης και να επισκεφθεί τη Μόσχα. Μετά τον Robert Capa που είχε συνοδέψει το 1947 τον αμερικανό συγγαφέα John Steinbeck, ήταν ο πρώτος δυτικός φωτογράφος που έπαιρνε άδεια εν μέσω ψυχρού πολέμου για να πραγματοποιήσει ένα ρεπορτάζ στην τότε Σοβιετική 'Ενωση. 

Ο ινδός σκηνοθέτης Satyajit Ray αφηγείται πως ανακάλυψε τις φωτογραφίες του Henri Cartier-Bresson μέσα από τις σελίδες του Verve, του περιοδικού του Tériade,  και πως αυτό τον επηρέασε στη διαμόρφωση της πρώτης του ταινίας Pather Panchali.

Images a la sauvette (Βιαστικές ή "κλεμμένες" εικόνες), το μυθικό πρώτο βιβλίο του Henri Cartier-Bresson στην αυθεντική αγγλική του έκδοση του 1952. Εκδότης ο Tériade (Στρατής Ελευθεριάδης). Το εξώφυλλο είναι του Henri Matisse. Στις διπλανές φωτογραφίες, ο Tériade με τον  Henri Matisse και ο Tériade σε μία χορευτική φιγούρα με την Ειρήνη Ιωαννίδη.

 

Ο Henri Matisse στη Vence, Γαλλία (1944) από τον Henri Cartier-Bresson.

 

 Pather Panchali.

 Η ταινία Pather Panchali ανήκει στην τριλογία The Apu trilogy.

 

Συνέντευξη του Cartier-Bresson στον δημοσιογράφο και "talk show host" της CBS Charlie Rose. Καλεσμένος για να μιλήσει για το έργο του Cartier-Bresson ο φωτογράφος Richard Avedon.

 

To 1970, τη χρονία που παντρεύεται την Martine Franck, o Henri Cartier-Bresson εγκαταλείπει ουσιαστικά το φωτορεπορτάζ και επιστρέφει στην πρώτη του αγάπη, τη ζωγραφική. Πριν ασχοληθεί με τη φωτογραφία, είχε σπουδάσει το 1927-28 κοντά στον κυβιστή ζωγράφο Andre Lhote, "φωτογράφο χωρίς φωτογραφική μηχανή", συχνάζοντας παράλληλα στους υπερρεαλιστικούς κύκλους του Παρισιού όπου συναντούσε τους Andre Breton, Rene Crevel, Max Ernst. Φωτ. Martine Franck/Magnum. Στη μικρή φωτογραφία δεξιά, ζωγραφική στο Νότο της Γαλλίας παρέα με τον μεξικανό ζωγράφο Pedro Diego Alvarado.

 

 Anna, γυμνό, 1988 (αναδημοσίευση των έργων του Cartier Bresson από το μπλογκ Artes Magazine).

 

 Table, 1943. Τέμπερα.

 

Γυμνό στη σχολή του Andre Lhote, 1979. Από την ίδια σχολή πέρασαν ο φωτογράφος  William Klein και η ζωγράφος Tamara de Lempicka.

Couple in Cambridge, 1928.

 

Tuileries, 1983. Τέμπερα.   

 

Ile de France, 1936. Γαλλικό καλοκαίρι στις όχθες της Μάρνης

Dessau, 1945. Τα συντρίμμια της Γερμανίας.