Ένα από τα βράδια στη Βενετία και συγκεκριμένα κοντά στο καινούργιο μουσείο του υπερ-συλλέκτη επιχειρηματία Pinault (και ιδιοκτήτη των Christie's, ανάμεσα σε άλλα), καταφτάνουμε στο χώρο που φιλοξενούνται οι Pirate Bay. Εκείνο το βράδυ έχουν πάρτι. Οι δρόμοι είναι πλημμυρισμένοι με νέους, περισσότερους νέους απ' ό,τι είδαμε σε οποιοδήποτε άλλο πάρτι των εγκαινίων στην μπιενάλε. Μέσα σε έναν καταπληκτικό σαν παλιά εκκλησία basilica χώρο (ο οποίος έχει προσφερθεί στους Ρirate Βay από μια τοπική ομάδα που τον καταλαμβάνει) καμιά δεκαριά άτομα παράγουν συνέχεια καινούργια προγράμματα μπροστά από υπολογιστές. Την ίδια ώρα κάποιοι άλλοι τυπώνουν σε ό,τι τους φέρνουν οι θεατές το παράνομο λογότυπο για την μπιενάλε, ενώ την ίδια ώρα ο Tobias Bernstrup (cross gender dressed) μαζί με την Mai Ueda τραγουδούν το Pirates of the Internet και παίζουν μουσική σε μια μεγάλη σκηνή με backround μια οθόνη, η οποία λέει «SORRY WE FORGOT THE VGA ADAPTOR, WE AGREE WITH BORING VIDEO ART».
Ο κόσμος χορεύει και πίνει... γίνεται το αδιαχώρητο, αλλά δεν θα μπορούσε η στιγμή να είναι πιο καίρια. Αυτή είναι πραγματικά μια καινούργια επανάσταση: οι Pirate Bay, για τους λίγους που δεν ξέρουν, είναι οι «υπεύθυνοι» για τα torrents, για την ευκολία με την οποία μπορεί κανείς να κατεβάσει μουσική αλλά κυρίως προγράμματα και ταινίες από το Ίντερνετ δωρεάν! Πρόσφατα είχαν μια τεράστια δίκη στη Σουηδία (ξεκίνησε από κινηματογραφικές εταιρίες διανομής του Χόλιγουντ), κατά την οποία καταδικάστηκαν σε πρόστιμο 3.000.000 ευρώ. Το παράδοξο όμως είναι ότι κατέβηκαν με κόμμα στις ευρωεκλογές στη Σουηδία και απέσπασαν περίπου 8%, με αποτέλεσμα να εκλέξουν αντιπροσωπεία στην Ευρωβουλή! Αυτό είναι μια πραγματική επανάσταση κι υπάρχουν βάσιμες υποψίες ότι με τους πειρατές στην Ευρωβουλή μπορεί ο κόσμος να αρχίσει να αλλάζει!
Κάποια στιγμή, κατά την εκδήλωσή, τους πετάνε τρία USB, στα οποία είναι γραμμένο όλο το πρόγραμμά τους! Όποιος τα πάρει μπορεί να ξεκινήσει ένα pirate bay από όπου και αν βρίσκεται. Δεν τους νοιάζει ποιος θα είναι, θα μου πουν αργότερα στη συζήτησή μας. Δεν τους νοιάζει τίποτα, παρά μόνο να υπάρχει το πρόγραμμά τους πάντα online και να μπορεί ο καθένας να κατεβάζει δωρεάν ό,τι θέλει. Πιστεύουν στην κατάρριψη της αγοράς ψηφιακών αγαθών που μπορούν να ανταλλαγούν! Πιστεύουν στη δημιουργία κυκλωμάτων που μπορούν ιδανικά να χτυπήσουν το σύστημα!
(un)Censored
Στον πρωινό καφέ μετά το πάρτι και παρά την τρέλα της προηγούμενης μιλάμε σοβαρά για όλα αυτά... Είναι γεμάτοι πάθος και ξέρουν ότι κάτι μεγάλο έχουν καταφέρει, απλά ακόμη δεν μπορούν να το μετρήσουν! Σημειωτέον, βέβαια, ότι τη μέρα που μιλάμε δεν έχουν ακόμη εκλέξει ευρωβουλευτή. Βρίσκονται στη Βενετία ύστερα από πρόσκληση του Μίλτου Μανέτα στο πλαίσιο του Internet Pavilion. Όπως ήταν αναμενόμενο, από την αρχική είδηση της συμμετοχής τους η ιταλική κυβέρνηση απαγόρευσε στην μπιενάλε να τους συμπεριλάβει! Ο Μανέτας υποχρεώθηκε να βγάλει το όνομά τους από το κατάλογο της μπιενάλε και να υπογράψει χαρτιά ότι δεν θα αναφερθεί σε αυτούς, αυτό όμως δεν εμποδίζει κανέναν να συνεχίσει.
Όλοι πια ξέρουν για τη συμμετοχή του Pirate Bay, το οποίο διαδίδεται μέσα από κανάλια της τέχνης αλλά κυρίως από το ίδιο του το site www.piratebay.com, το οποίο είναι χιλιάδες φορές περισσότερο επισκέψιμο από οποιοδήποτε site της τέχνης ή και από αυτό της Μπιενάλε Βενετίας. Όπως μου λέει ο Palle Torsson, από τη στιγμή που ανέβασαν στο pirate bay την είδηση ότι ψάχνουν χώρο για να δείξουν πράγματα στη Βενετία και χώρο για να μείνουν, και μια βάρκα για να κινούνται και να κάνουν δράσεις «δεν πέρασαν ούτε δέκα μέρες! Η ανταπόκριση ήταν φοβερή, βρήκαμε τα πάντα δωρεάν. Μας τον πρόσφερε μια μεγάλη κατάληψη νέων και διάφορα άλλα άτομα που χρησιμοποιούν καθημερινά το pirate bay. Μετά από αυτήν την ανακοίνωση για τη συμβολική εμφάνισή μας είχαμε τόσες πολλές επισκέψεις, που το site έπεφτε συνέχεια και έπρεπε να το περιποιούμαστε σαν μωρό που το ταΐζεις κάθε δύο ώρες».
LOL
Συνεντεύξεις δεν έδωσαν σχεδόν καθόλου. Δεν τους αρέσει να μιλούν και πολύ γιατί ό,τι κάνουν είναι πράξεις και μηνύματα... Την ίδια ώρα που παρεμβαίνουν στον κόσμο των εικαστικών με τις σημαίες τους, μέσα στα επίσημα εγκαίνια μιας μπιενάλε που φοβήθηκε να τους παρουσιάσει, οι εφημερίδες σε όλο τον κόσμο μιλούν ακόμη για τη δίκη τους και την «καταδίκη τους». Λίγες μέρες μετά τη συζήτησή μας... εκλέγουν ευρωβουλευτές!
Ο Palle μου υποδεικνύει πως το πρώτο δελτίο Τύπου που κυκλοφόρησαν όταν τους καταδίκασαν είχε απλά την λέξη «lol»! «Τι άλλο να πούμε... Σημασία έχει ότι το πρόγραμμά μας είναι εκεί είτε καταδικαστήκαμε είτε όχι. Ό,τι και να κάνουν θα είναι για πάντα εκεί και μέσω αυτού θα μπορούν οι χρήστες να κατεβάζουν ό,τι θέλουν... Αυτό δεν θα μπορέσουν να το σταματήσουν ποτέ, είναι πολύ αργά».
Νιώθω λοιπόν πολύ καλά για τους κοινούς μας κώδικες, όπως μου επισημαίνει ο Tobias, για το γεγονός ότι ξέρουν τη LifΟ, για το γεγονός ότι τα λέμε με τις ώρες στην είσοδο του κύριου χώρου της μπιενάλε. Μου εξηγούν πώς ξεκίνησαν όλα μέσα από ένα laptop στην εξοχή της Σουηδίας και στο Μεξικό και, ενώ αυτός είναι συχνά ο «μύθος», η «ιστορία» πίσω από επιτυχημένα sites όπως το Google ή το Facebook, εδώ υπάρχει μια τεράστια ειδοποιός διαφορά: κανείς δεν εκμεταλλεύτηκε αυτό που έκαναν, ώστε να βγάλει χρήματα, παρόλο που υπήρχε η δυνατότητα. Εδώ όλοι δουλεύουν εθελοντικά και έχουν χρηματοδοτηθεί από φίλους, έτσι ώστε να μπορέσουν να τα δώσουν όλα δωρεάν και με κάποιον τρόπο να σταματήσουν τη ροή του χρήματος γύρω από την«πληροφορία» και τη «γνώση» που θεωρούν ότι πρέπει να διανέμεται δωρεάν! Είναι ιδεαλιστές, αλλά όχι μόνο στα λόγια. Έχουν καταφέρει να διεισδύσουν στο σύστημα με τέτοιο τρόπο, ώστε να βρίσκονται αντιμέτωποι με εξίσου ισχυρά όπλα... έστω και καλά όπλα, όπως το μεγάλο κοινό τους από τις νεότερες γενιές! Με άλλα λόγια, με το μέλλον!
«Θέλουμε πρεσβεία»
«To pirate bay λειτούργει σαν κρεμμύδι» μου εξηγούν. Κάθε φορά που βγάζεις μια φλούδα, υπάρχει και κάτι άλλο από κάτω! «Η μέθοδός μας είναι να πάρουμε όσο περισσότερους ανθρώπους γίνεται και να δημιουργήσουμε μεγάλα κυκλώματα, αλλά ταυτόχρονα να κάνουμε το Ιnternet ένα χώρο μέσα στον οποίο τα πάντα μεγαλώνουν και αναπαράγονται με τον πιο φυσικό ρυθμό!».
Όσο για το τι σχεδίασαν για την Μπιενάλε της Βενετίας, ο Tobias μου λέει: «Θέλαμε να δημιουργήσουμε μια πρεσβεία για το pirate bay, όπως και τα άλλα κράτη μέσα από τις εθνικές συμμετοχές! Εφόσον όμως δεν μας δέχονται, το κάναμε με το δικό μας τρόπο, αυτόν που ξέρουμε: το συμμετοχικό. Καταρχάς, κάναμε πειρατεία στο λογότυπο της ίδιας της μπιενάλε, παραποιώντας το λιγάκι και βάζοντας το πειρατικό μας πλοίο, και μετά δημιουργήσαμε ένα εργαστήριο μεταξοτυπίας, στο οποίο ο καθένας μπορεί να φέρει τα αντικείμενά του, τσάντες μπλούζες και να τα σταμπάρουμε! Στην ουσία ανοίξαμε ένα σταθμό αντιγραφής, συμβολικό και πραγματικό. Οι προγραμματιστές μας είναι εδώ και λειτουργούν σαν juke box, δίνουν στον κόσμο ό,τι ζητά, από προγράμματα, φιλμς, κ.λπ. Επίσης, μπήκαμε με τις σημαίες μας στα επίσημα εγκαίνια, πολλοί από εμάς και όποιος ήθελε ήρθε μαζί μας. Ο κόσμος είχε θετική ανταπόκριση και μας ρωτούσε τι κάνουμε ακριβώς και εμείς βρίσκαμε την ευκαιρία να εξηγήσουμε! Φυσικά, επειδή δεν είμαστε σαν τους άλλους καλλιτέχνες, που κάνουν ό,τι θέλουν αλλά έχουμε δημιουργήσει πρόβλημα, μας απομάκρυνε η αστυνομία, χωρίς να έχουμε πολλά άλλα τραβήγματα. Θέλουμε να δημιουργούμε μεγάλα κυκλώματα και να δίνουμε το παράδειγμα, γι' αυτό μοιραζόμαστε όσο γίνεται και τη γνώση μας στα ψηφιακά και τώρα και με ένα μικρό σεμινάριο για τις μεταξοτυπίες, ώστε, όταν εμείς φύγουμε, να συνεχίσουν να σταμπάρονται μπλουζάκια ή να τρέχουν πειρατικά προγράμματα».
Ο Palle συνεχίζει: «Με τις σημαίες κάναμε γνωστό ότι είμαστε εδώ παρ' όλη την απαγόρευση. Με το να μοιράσουμε το κυρίως πρόγραμμά μας σιγουρέψαμε ότι θα γίνουν και άλλες τέτοιες ενέργειες και ότι δεν θα σταματήσει σε μας η δωρεάν διανομή αλλά θα εξαπλώνεται συνέχεια παντού, ώστε να γίνει νόρμα. Με το πάρτι περάσαμε καλά με τους φίλους μας από όλο τον κόσμο. Ως γνήσιοι πειρατές, μάς ενδιαφέρει όχι μόνο η δημιουργία μιας παγκόσμιας κοινότητας αλλά και να περνάμε όλοι μαζί καλά. Παρά τον ακτιβισμό δεν έχουμε καμία ενοχή για αυτό!».
Διαδώστε τα νέα
«Η φιλοσοφία είναι απλή και διασκεδαστική για όλους. Αλλά την ίδια ώρα ανοίγει τον δρόμο προς μια νέα οικονομία μέσα σε αυτό το τόσο περίπλοκο κοινωνικοπολιτικό πεδίο της σύγχρονης εποχής! Eίναι μια παγκόσμια επανάσταση χωρίς φανφάρες». «Είμαστε σίγουροι» λέει ο Tobias «ότι είναι μια πολύ καλή εποχή για εμάς και ότι πλέον έχει εξαπλωθεί πολύ αυτό που κάνουμε. Είμαστε σίγουροι ότι με κάποιο τρόπο δημιουργούμε καινούργιες πηγές αποθεμάτων και απελευθερώνουμε τη γνώση από τα χρήματα και αυτό πια λειτουργεί πέρα από τις προσδοκίες μας. Το pirate bay έχει τη δική του υπόσταση, πέρα από εμάς που είμαστε απλά οι πρέσβεις του, και τώρα πιστεύουμε ότι θα γίνετε και εσύ και η LifΟ πρέσβεις, τυπώνοντας αυτά που λέμε! (...) Λατρεύουμε το Ιnternet την ταχύτητα με την οποία ενώνει τους ανθρώπους, τις δυνατότητές του, και το χρησιμοποιούμε όσο καλύτερα γίνεται για να περνάμε όλοι -και αυτοί που ξέρουμε και αυτοί που δεν ξέρουμε ακόμη- καλά! Και αυτό έχει κινήσει ένα τεράστιο ανθρώπινο δυναμικό γύρω από το pirate bay!». Όσο για το πώς ζουν, με διαβεβαιώνουν ότι όλοι τους στο pirate bay δουλεύουν εντελώς εθελοντικά και γι' αυτό έχουν και «πρωινές δουλειές». Αλλά, αντί να παραπονιούνται για τα 700 ευρώ ή για την καθημερινή ρουτίνα, αναλώνονται στο πάθος τους και αυτό τους μετουσιώνει σε πολιτικούς μιας ελπιδοφόρας εποχής που μέσα από την πειρατεία έχει φτάσει να επηρεάζει και την Ευρωβουλή!
Φεύγουμε όλοι έκπληκτοι για το πώς πέρασε η ώρα και είπαμε τόσα πολλά, χωρίς καν να είμαστε στο Ίντερνετ. Οι Ρirate Βay μάς άνοιξαν τα χαρτιά τους και μας ζήτησαν να συνεχίσουμε τη συζήτηση. Είναι αυτό τέχνη, θα ρωτούσε ευλόγα κανείς; Ακόμη και εάν η κυριολεκτική απάντηση είναι όχι, είναι σίγουρα μια πειρατεία απέναντι τόσο στις πολιτιστικές όσο και στις κοινωνικο-οικονομικές επίσημες δομές, η οποία στην περίπτωση των Ρirate Βay εκφράζεται με άριστα αισθητικό και δημιουργικό εικαστικά τρόπο!
Για περισσότερα σχετικά με τα δρώμενα της Βενετίας μπείτε στο: www.embassyofpiracy.org.