Γνωρίζετε το hyggelig; Είναι η απόλαυση που νιώθουμε από μια ατμόσφαιρα θαλπωρής, είναι εκείνο το συναίσθημα ευεξίας και εσωτερικής γαλήνης που ζεσταίνει την ψυχή. Το hygge είναι πολύ σημαντικό για την δανέζικη κουλτούρα και όχι άδικα, αφού συνοψίζει τον τρόπο να ζει κάποιος καλά και να απολαμβάνει τη ζωή του. Πρώτος μας σύστησε τον όρο του hygge ο Μάικ Βάικινγκ, ιδρυτής του πρώτου Ινστιτούτου Έρευνας Ευτυχίας του κόσμου - το 2013 στην Κοπεγχάγη της Δανίας. Οι Times, μάλιστα, τον έχουν χαρακτηρίσει ως «τον πιο ευτυχισμένο άνθρωπο στον κόσμο».
Γιατί όμως είναι τόσο σημαντικό να σχεδιάσουμε τον χώρο μας σύμφωνα με την αρχή του hygge κατά τον Μάικ Βάικινγκ; Στο νέο του βιβλίο με τίτλο Hygge στο σπίτι ο συγγραφέας μας εξηγεί ότι ο χώρος στον οποίο περνάμε τον περισσότερο χρόνο μας καθορίζει την ψυχική μας ισορροπία. Το σπίτι πρέπει να είναι ένα μέρος όπου αναπτύσσονται ισχυροί δεσμοί, ένα μέρος που μας κάνει να νιώθουμε ασφάλεια, υποστήριξη, κατανόηση, ένα μέρος όπου μπορούμε να είμαστε ο εαυτός μας!
Διαβάστε ένα απόσπασμα από το βιβλίο Hygge στο σπίτι, του Μάικ Βάικινγκ (εκδ. Μίνωας):
Μπορούν τα σπίτια μας να μας κάνουν πιο ευτυχισμένους; Μπορούμε να σχεδιάσουμε την ευημερία; Μπορούμε να δημιουργήσουμε καλύτερα σπίτια όπου όχι απλώς να ζούμε αλλά και να ακμάζουμε; Πάντα ήθελα να μάθω τις απαντήσεις σε αυτές τις ερωτήσεις. Γιατί το να μεγαλώνεις στη Δανία σημαίνει ότι μεγαλώνεις με δύο πράγματα: το ντιζάιν και το hygge.
Ίσως γνωρίζετε μερικά ονόματα Δανών αρχιτεκτόνων. Οι Arne Jacobsen, Hans Vegner, Poul Kjærholm, Poul Henningsen και Børge Mogensen δεν είναι απλώς πασίγνωστα δανέζικα ονόματα, είναι αρχιτέκτονες-είδωλα σε όλο τον κόσμο – κι αν έχετε παρακολουθήσει δανέζικες τηλεοπτικές σειρές όπως το Borgen, το The Killing και το The Legacy, θα έχετε πάρει μια γεύση του δανέζικου αστικού ντιζάιν και της εσωτερικής διακόσμησης.
Στην πραγματικότητα, μπορεί να είστε ένας από αυτούς που πάτησαν την παύση στο Borgen για να βεβαιωθούν ότι αυτά που έβλεπαν στο γραφείο του πρωθυπουργού ήταν τα φωτιστικά Αγκινάρα του Poul Henningsen. Αυτή η προσοχή στις λεπτομέρειες εξηγεί το γιατί αυτές οι σειρές αναφέρονται μερικές φορές ως «πορνό επίπλωσης». Παρεμπιπτόντως, κοίταξα στο Google τον όρο «πορνό επίπλωσης». Το μετάνιωσα αμέσως. Καμία σχέση με αυτό που περίμενα!
Όμως το ντιζάιν δεν σταματάει στις όμορφες καρέκλες. Σύμφωνα με τον ορισμό, ντιζάιν είναι ένα σχέδιο που δείχνει τη λειτουργία ή τη χρησιμότητα ενός χώρου ή αντικειμένου πριν δημιουργηθεί. Είναι να φαντάζεται κανείς πώς θα μπορούσε να είναι διαφορετικός ένας χώρος ή ένα αντικείμενο και τι αντίκτυπο μπορεί να έχει σ’ εμάς αυτή η διαφορά.
Το ντιζάιν επηρεάζει το πώς κυκλοφορούμε στις πόλεις μας, τι τροφές βάζουμε στο πιάτο μας, πώς επικοινωνούμε με τα αγαπημένα μας πρόσωπα, το αν τρώμε με τους γείτονές μας, το πόσο ευτυχισμένοι είμαστε στη δουλειά μας και το τι κάνουμε με τον χρόνο που έχουμε. Με λίγα λόγια, επηρεάζει τη δομή της ζωής και αυτό που κάνει τη ζωή να αξίζει.
Το ντιζάιν μάς εμπνέει να γινόμαστε καλύτεροι άνθρωποι, να αλλάζουμε θετικά τον κόσμο και, αν δαμάσουμε τη δύναμή του, έχουμε τα εργαλεία να βελτιώσουμε την ποιότητα της ζωής μας.
Αυτή ήταν η βάση του δανέζικου ντιζάιν. Είναι μια παράδοση με ανθρωπιστική προσέγγιση. Ντιζάιν για τους ανθρώπους. Η φιλοδοξία να δημιουργούμε λειτουργικά προϊόντα άριστης ποιότητας για κάθε πολίτη. Προϊόντα που μπορεί να αγοράσει ο μέσος εργαζόμενος. Ένας συνδυασμός απλότητας, λειτουργικότητας, αντοχής, ποιότητας, ευχρηστίας και αισθητικής. Και το ντιζάιν στη Δανία συνιστούσε πάντα ένα ευρύ πεδίο. Η αρχιτεκτονική, για παράδειγμα, αποτελούσε πάντα ένα μεγάλο μέρος του· οι αρχιτέκτονες δεν σχεδίαζαν μόνο το κτίριο αλλά και τα πάντα μέσα σε αυτό – τα έπιπλα που ταίριαζαν στο κτίριο και τα μαχαιροπίρουνα που ταίριαζαν στο εστιατόριο.
Ένα παράδειγμα είναι το ξενοδοχείο SAS στο κέντρο της Κοπεγχάγης, σχεδιασμένο από μέσα προς τα έξω από τον Arne Jacobsen το 1960.
Στο δανέζικο ντιζάιν καλούμαστε να κάνουμε τον χώρο που ζούμε το καλύτερο δυνατό περιβάλλον για την υγεία και την ευημερία μας. Ή, όπως λέει ο Τζον Χέσκετ, καθηγητής στο Ινστιτούτο Ντιζάιν του Ινστιτούτου Τεχνολογίας του Ιλινόις και της Σχολής Ντιζάιν στο Πολυτεχνείο του Χονγκ Κονγκ, «το ντιζάιν στην απλούστερη μορφή του είναι η ικανότητά μας να διαμορφώνουμε και να κατασκευάζουμε το περιβάλλον μας με τρόπους χωρίς προηγούμενο στη φύση, να εξυπηρετούμε τις ανάγκες μας και να δίνουμε νόημα στη ζωή μας». Μόνο ένα πράγμα είναι ίσως σημαντικότερο από το ντιζάιν στη Δανία – και αυτό είναι το hygge.
Instagram @meikwiking / Twitter @meikwiking / Facebook @meikwiking1