«Μερικοί λένε ότι η ομορφιά είναι επιφανειακή. Μπορεί να είναι, αλλά τουλάχιστον δεν είναι τόσο επιφανειακή όσο η σκέψη», λέει ο Λόρδος Henry Wotton, ο ηδονιστής ήρωας του μυθιστορήματος «το πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέι». Και συμπληρώνει, λέγοντας «Μόνο οι ρηχοί άνθρωποι δεν κρίνουν με βάση τις εντυπώσεις.»
(To τρέιλερ της ταινίας του 1945)
Ζούμε στην δικτατορία της ομορφιάς, και το επόμενο καταφύγιο είναι η ευφυΐα. Αφού δεν μπορούμε να προσποιηθούμε τους όμορφους – όχι ότι δεν κάνουμε υπεράνθρωπες προσπάθειες, πολλές εκ των οποίων καταλήγουν σε ντιβάνι ψυχιάτρου -προσπαθούμε να υποδυθούμε τους έξυπνους, αφού η εξυπνάδα, σε αντίθεση με την ομορφιά, δεν είναι αυταπόδεικτη.
Το εύκολο διαβατήριο για την ομάδα των έξυπνων είναι η ποσότητα των βιβλίων που έχουμε διαβάσει, ή μπορεί να είναι η υποψία των βιβλίων που μπορεί να έχουμε διαβάσει. Ένα ψεματάκι, μια υπερβολή, δεν είναι και τόσο κατάπτυστη πρακτική, είναι; Ο Στίβεν Φρίαρς, σκηνοθέτης, πιστεύει ότι δεν είναι:
«Το να λες συνέχεια την αλήθεια είναι μεγάλος βραχνάς. Οι άνθρωποι που λένε την αλήθεια όλη την ώρα είναι μεγάλος βραχνάς. Είμαι σίγουρος ότι έχω πει ψέματα για βιβλία που δεν έχω διαβάσει. Γιατί; Γιατί ο χαρακτήρας μου δεν είναι πολύ καλός. Δεν νομίζω ότι διάβασα τον «Οδυσσέα» μέχρι το τέλος, αλλά δεν θυμάμαι αν έχω πει ψέματα γι' αυτό το βιβλίο.»
Μια έρευνα που έχει κάνει την εμφάνισή της σε πολλά βρετανικά μέσα, δηλώνει ότι αποκαλύπτει τα πιο συχνά ψέματα για βιβλία που στην πραγματικότητα δεν έχουν διαβαστεί. Η περίφημη λίστα είναι η εξής:
2. "War and Peace", Leo Tolstoy -- 19%
3. "Great Expectations", Charles Dickens -- 18%
4. "The Catcher in the Rye", J.D. Salinger -- 15%
5. "A Passage to India", E.M. Forster -- 12%
6. "Lord of the Rings", J.R.R. Tolkein -- 11%
7. "To Kill a Mockingbird", Harper Lee -- 10%
8. "Crime and Punishment", Fyodor Dostoyevsky -- 8%
9. "Pride and Prejudice", Jane Austen -- 8%
10. "Jane Eyre", Charlotte Brontë -- 5%
Με το χέρι στην καρδιά ομολογώ ότι δεν έχω διαβάσει το 2, το 5 και το 8. Για την ακρίβεια το 'Έγκλημα και Τιμωρία' δεν το τελείωσα γιατί αυτός ο αφελής πρωταγωνιστής μου προκαλούσε τεράστιο στρες. Μπορώ να φανταστώ γιατί λέγονται ψέματα γι' αυτά τα βιβλία, αλλά ακόμη περισσότερο έχω μια ιδέα γιατί το '1984' βρίσκεται πρώτο στη λίστα, και μάλιστα με μεγάλη διαφορά: επειδή αναφέρεται τόσο συχνά ως παράδειγμα της σύγχρονης εποχής, που όλοι έχουν την εντύπωση ότι ξέρουν την υπόθεση. Άλλοι νομίζουν ότι περιγράφει τον καπιταλισμό, άλλοι τον κομμουνισμό, αλλά όλοι ξέρουν κάτι για ένα «ολοκληρωτικό καθεστώς» και για τον «Μεγάλο Αδελφό» που μας παρακολουθεί.
Εσείς, για ποια βιβλία έχετε πει ψέματα;
ΥΓ 1 : Η ίδια έρευνα αναφέρει ότι οι γυναίκες λένε περισσότερα ψέματα για βιβλία, αλλά οι άντρες περισσότερα για τις σπουδές τους και τις επιδόσεις τους στη δουλειά. Επίσης, οι άντρες παραθέτουν συχνότερα αποφθέγματα και αποσπάσματα για να κάνουν εντύπωση, όπως έκανα εγώ στην πρώτη παράγραφο αυτού του ποστ.
ΥΓ 2 : Το βιβλίο που παραλίγο δεν μπήκε στην δεκάδα είναι η Βίβλος. Πολύ ενδιαφέρον...