Ασφαλώς, το πρώτο που σε εντυπωσιάζει στη νέα σειρά Αστυνομικής Λογοτεχνίας των Εκδόσεων Μίνωας Κλασικά Noir, που εγκαινιάζεται με τρεις ―αναμφίβολα εξαιρετικούς― τίτλους στις 5 Μαΐου, είναι τα εξώφυλλα. Φρέσκα, ζωντανά, ανανεωτικά, χαρούμενα, παίζουν με επιχρωματισμένες σκιαγραφίες των πρωταγωνιστών τους και με νυχτερινά τοπόσημα των πόλεων στις οποίες εκτυλίσσονται οι πλοκές ―χαρακτηριστικά αρχιτεκτονικά στοιχεία που μάλιστα επεκτείνονται με εξαιρετικά δημιουργικό τρόπο και στα οπισθόφυλλα, προσφέροντας επιπλέον κίνηση, επιπλέον αφήγηση―, επιλέγοντας παστέλ χρώματα και δίνοντας μία αίσθηση pop-up book: ό,τι καλύτερο είδαμε εδώ και καιρό. Είναι δημιουργίες της polka dot design και είμαστε σίγουροι πως θα κάνουν αίσθηση.
Η σειρά, όπως διαβάζουμε, θα «προσφέρει μια μεγάλη γκάμα σπουδαίων μυθιστορημάτων μυστηρίου, γραμμένων από τους μετρ του είδους, η οποία ξεδιπλώνει τις πτυχώσεις καθημερινών ανθρώπων ανακαλύπτοντας παράλληλα τα όρια της σκοτεινής πλευράς τους». Κλασικοί συγγραφείς, γνωστοί μεν και περιβεβλημένοι δόξα, αλλά μακριά, οι περισσότεροι, από τους πάγκους των βιβλιοπωλείων. Ήταν καιρός να επανέλθουν.
Το «κλασικό noir» είναι και ένα είδος λογοτεχνίας που δεν κινείται αναγκαστικά ανταγωνιστικά σε σχέση με τους νέους τίτλους σύγχρονου αστυνομικού από τις βορειοευρωπαϊκές χώρες. Αποτελεί genre από μόνο του. Είναι ένα είδος που υποβάλλει τον αναγνώστη με την ατμόσφαιρα και την εγκεφαλική πλοκή του.
Με αφορμή ακριβώς τα Κλασικά Noir, είχαμε μία μικρή συζήτηση με τον εκδότη Γιάννη Κωνστανταρόπουλο, ιδέα του οποίου ήταν αυτή η νέα σειρά:
— Ο Μίνωας λοιπόν μπαίνει και στο αστυνομικό, με μία διακριτή σειρά «σύγχρονων κλασικών» θα λέγαμε, πέραν των ξεχωριστών τίτλων σύγχρονης Αστυνομικής Λογοτεχνίας που ήδη έχει εκδώσει. Βλέπετε πως υπάρχει ακόμη χώρος στην αγορά, δεδομένου ότι κυκλοφορούν αρκετοί νέοι τίτλοι αστυνομικού, κυρίως από βορειοευρωπαϊκές χώρες;
O λόγος που αυτά τα βιβλία λέγονται «κλασικά» είναι ακριβώς αυτός. Έχουν επιβληθεί με τη διαχρονικότητά τους, έχουν αγαπηθεί από γενιές αναγνωστών και η λογοτεχνική τους αξία είναι αδιαπραγμάτευτη. Πέραν αυτού, αναγνωρίσαμε την ανάγκη τα κλασικά αυτά αναγνώσματα να κυκλοφορήσουν σε νέα έκδοση και επιμέλεια ώστε να ανταποκρίνονται καλύτερα στα σημερινά δεδομένα. Επιπλέον, το «κλασικό noir» είναι και ένα είδος λογοτεχνίας που δεν κινείται αναγκαστικά ανταγωνιστικά σε σχέση με τους νέους τίτλους σύγχρονου αστυνομικού από τις βορειοευρωπαϊκές χώρες. Αποτελεί genre από μόνο του. Είναι ένα είδος που υποβάλλει τον αναγνώστη με την ατμόσφαιρα και την εγκεφαλική πλοκή του. Τέλος, πιστεύουμε ότι η νέα σειρά εξωφύλλων, από το εξαιρετικό team της polka dot, προσθέτει φρεσκάδα και κάνει τα βιβλία πιο ελκυστικά και για τους νεότερους σε ηλικία αναγνώστες αλλά και για ανθρώπους που δεν είχαν δώσει ακόμη στο αστυνομικό την ευκαιρία που του αξίζει.
Στόχος μας είναι να εκδίδονται τέσσερα βιβλία τον χρόνο. Το επόμενο βιβλίο της σειράς που θα εκδοθεί το φθινόπωρο, σε εξαιρετική μετάφραση της Βάσιας Τζανακάρη, είναι το μυθιστόρημα «Σ' έναν έρημο τόπο» της Ντόροθι Μπ. Χιουζ, μιας πολύ σημαντικής συγγραφέως που το έργο της δεν έχει μεταφραστεί ξανά στα ελληνικά, αλλά μπορεί να σταθεί αντάξια δίπλα στα μεγαλύτερα ανδρικά ονόματα της εποχής: τον Τσάντλερ, τον Τζέιμς Κέιν, τον Χάμετ. Υπάρχει μάλιστα και η ομότιτλη ταινία που έχει σκηνοθετήσει ο Νίκολας Ρέι, η οποία, αν και δεν είναι αρκετά πιστή στο βιβλίο, αποτελεί μία από τις καλύτερες ταινίες του κλασικού Noir κινηματογράφου και στην οποία ο Χάμφρει Μπόγκαρτ δίνει αληθινό ρεσιτάλ υποκριτικής.
— Θα επεκταθείτε και χρονικά ―θα έρθετε δηλαδή σιγά-σιγά και στις μέρες μας, με τους επιγόνους των κλασικών;― αλλά και στον χώρο του αστυνομικού, σε υποείδη δηλαδή, στο noir, στο hard-boiled, police procedural κ.ο.κ.; Υπάρχουν πολλοί τίτλοι που εμφανώς λείπουν από την αγορά πολλά χρόνια τώρα, ίσως και δεκαετίες.
Στόχος μας είναι να μείνουμε αρχικά στον σκληρό πυρήνα, όπως αυτός ξεκίνησε στην Αμερική τη δεκαετία του '30 και κορυφώθηκε στη δεκαετία του '50. Εξετάζουμε το ενδεχόμενο έκδοσης πολύ σημαντικών βιβλίων που εκδόθηκαν τη δεκαετία του '60 και του '70.
— Σε περίπτωση επανέκδοσης κάποιων τίτλων, θα χρησιμοποιήσετε τις παλιές μεταφράσεις ή θα κάνετε καινούριες;
Δεν απορρίπτουμε παλαιότερες μεταφράσεις που αναπλάθουν σωστά το ύφος και τη γλώσσα του πρωτοτύπου. Σε κάθε περίπτωση συνεργαζόμαστε με τους μεταφραστές που έχουν δουλέψει μια μετάφραση και έτσι δίνουμε την ευκαιρία και στους ίδιους να ξαναδούν το έργο τους και, ίσως, να αναθεωρήσουν ορισμένες επιλογές τους. Αν όμως μια μετάφραση δεν ικανοποιεί τα κριτήρια που έχουμε θέσει, προχωράμε σε νέα ανάθεση.
— Δώσατε μεγάλο βάρος στην εμφάνιση των βιβλίων: τα εξώφυλλα είναι πολύ μοντέρνα, πολύ ευχάριστα και, υπό μία έννοια, «νεανικά», φρέσκα. Αυτό μάς άρεσε, και πιστεύουμε ότι θα αρέσει και στο κοινό.
Ναι. Ζούμε σε μια εποχή της εικόνας. Και δεν το λέω με την κακή έννοια. Η αισθητική μας και οι επιλογές μας επηρεάζονται πάρα πολύ από το «πακετάρισμα», τη συσκευασία κάθε πράγματος που επιλέγουμε. Δεν μπορούμε λοιπόν να μη δώσουμε βαρύτητα στο πώς φαίνεται ένα βιβλίο, στο πώς αισθάνεται ο αναγνώστης μας κρατώντας το στα χέρια του και στο πώς δείχνει στο ράφι της βιβλιοθήκης του. Όλα είναι σημαντικά.
— Τι άλλα νέα να περιμένουμε από τις Εκδόσεις Μίνωας για το καλοκαίρι αλλά και για τη νέα σεζόν;
Θα συνεχιστεί τους επόμενους μήνες ο εμπλουτισμός της σειράς Ξένη Κλασική Λογοτεχνία με πολύ σημαντικά βιβλία, τα οποία αποτελούν έργο ζωής για μένα. Στο σύγχρονο αστυνομικό συνεχίζουμε την επιτυχημένη τριλογία του βραβευμένου με Goncourt Πιερ Λεμέτρ, ενώ ετοιμάζουμε και το νέο βιβλίο του ιστορικού Τζάιλς Μίλτον για τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Στην κατηγορία των βιβλίων που καλύπτουν ευρέως το φάσμα της επικαιρότητας, θα εκδώσουμε ένα πολύ σημαντικό βιβλίο του Τόμας Φρικ ―συνεργάτη των Financial Times της Γερμανίας― για τον ρόλο των τραπεζών και για το κατά πόσο πραγματικά τις χρειαζόμαστε σήμερα. Επίσης θα κυκλοφορήσει το νέο βιβλίο του Χουάν Πάμπλο Εσκομπάρ, στο οποίο αποκαλύπτει ακόμα περισσότερα παρασκήνια από τη ζωή του πατέρα του, του μεγαλύτερου εμπόρου ναρκωτικών, και περιλαμβάνει πολλές πληροφορίες για τις σχέσεις του με τις μυστικές υπηρεσίες της Κολομβίας, των Ηνωμένων Πολιτειών και άλλων κρατών. Και, φυσικά, συνεχίζουμε τις εκδόσεις παιδικών βιβλίων από τους καλύτερους Έλληνες συγγραφείς που μας έχουν κάνει γνωστούς και αγαπητούς.
Κλασικά Noir: Οι τρεις πρώτοι τίτλοι της σειράς